Toprağın İşlenmesi

Toprağın İşlenmesi




Bitkilerin tam bir yetişkinliğe erişinceye kadar gereksinim duydukları her şeyi karşılaya-bilen toprak verimli demektir Verimli topraklar gözenekli kınntılı yapıdadır, böylece kökler toprağın içine kolayca yayılır; hava, su ve besin maddelerine ulaşır Verimli topraklarda bitkiye zarar verecek hiçbir madde bulunmaz Topraklar verimlilik bakımından çok değişir; ama çiftçiler genellikle gübre atarak bitkiler için gerekli ek besin maddelerini toprağa katarlar




Bahçelerde aynı şey, çapalama sırasında toprağa çürümüş bitki artıklarından oluşan bir gübre karışımı karış-tınlarak yapılır Ana maddesi hayvan dışkısı olan çiftlik gübresi çok iyi bir gübredir Nemli iklimlerde toprakta bulunma olasılığı en yüksek olan zararlı madde asitlerdir; topraktaki asitler kireç ya da kireçtaşıyla (bak KİREÇ VE KİREÇTAŞI) etkisiz hale getirilir (nötrleştirilir) Kurak iklimlerde ise bazen tuza rastlanır ve bunun giderilmesi her zaman kolay olmaz Hiç sürülüp ekilmemiş topraklar işlenmemiş, el değmemiş ya da bakir topraklar olarak nitelenir

Bu tür topraklar ilk kez sürülüp ekildikten sonra bir süre iyi ürün verebilir Tropik orman topraklarında ya da ılıman iklim kuşağındaki fundalık topraklarında bu yalnızca birkaç yıl sürer; ama, Kanada bozkırlarının belirli kesimlerinde olduğu gibi-, başka bazı işlenmemiş topraklarda bu süre çok daha uzundur Toprağın sürülmesi başlar başlamaz topraktaki canlılar etkinliklerini artırır ve çürümüş bitki artıklarını daha büyük bir hızla ayrıştırırlar Eğer aynı toprak parçasına her yıl art arda buğday ya da mısır ekilirse, organik maddeler tükenir, sonunda toprak kırıntıları artık bu yapılarını koruyamaz hale gelir ve dağılır




O zaman toprak yapısal özelliğini yitirir; özellikle de sıcak, kurak iklimlerde toza çok benzer bir duruma gelir ve aşınma (erozyon) başlar Şiddetli bir rüzgâr toprağı üfürüp götürür ve geriye sert, verimsiz toprakaltı katman kalır Dünyanın pek çok yerinde bu olaya rastlanmaktadır {bak AŞINMA) Aşınmaya karşı çare, daha çok tohum ekmek ve bunlan, toprakta organik maddelerin birikmesi ve kırıntılı yapının yeniden oluşması için yeterince uzun bir süre büyümeye bırakmaktır Bunun için en uygun olan, özellikle de baklagiller ve yoncalarla karışık olarak ekilen çayır bitkileridir {bak Baklagiller) Aşınmaya karşı korunmaya alınmış topraklardan önceleri otlak olarak yararlanılır, toprak iyice kendini toparlayınca yeniden ekilir Toprağın verimini koruyabilmenin başka yolları da vardır ve bunların en önemlisi toprağı doğru işlemektir Bunun da başında, gereksinim duyduğu ölü bitki artıklarım toprağa yeniden kazandırmak gelir

Toprağa çiftlik gübresinin serpilmesi, burçak ve hardal gibi azotça zengin bitkilerin olgunlaşmaya başlamadan önce sürülüp toprağa karıştırılması (yeşil gübre) oldukça yararlı gübreleme yöntemleridir; ama yıpranmış ya da yorgun bir toprağı yeniden ekilebilir duruma getirmenin en güvenli yolu, toprağı yalnızca otlak olarak "dinlenmeye", yani nadasa bırakmaktır Ürünler genellikle dönüşümlü (nöbetleşe) olarak ekilir, yani aynı tarlaya her yıl farklı türden bir bitki ekilir Ürün türleri ve ekim sırası doğru seçilmek koşuluyla, dönüşümlü ürün ekimi toprağa gereksinim duyduğu azotlu maddeleri kazandırır; bu, toprağın yapısını koruyabilmenin en iyi yoludur Topraklar laboratuvarlarda incelenerek ya da bitkilerin gelişimi izlenerek eksik olan elementler belirlenebilir Gerekli bitki besin maddeleri sağlanır ve organik maddeler yenilenirse, toprak verimliliğini sürdürür, hatta daha da verimli hale gelebilir