Geleneksel Türk Tiyatrosu Orta Oyunları Hakkında Bilgi

Geleneksel Türk Tiyatrosu Orta Oyunları

Geleneksel Türk Tiyatrosu Orta Oyunu

Geleneksel Türk halk tiyatrosunun bir seyirlik oyun türü Kol Oyunu, Meydan Oyunu, Taklit Oyunu ve Zuhuri Oyunu gibi adlarla da anılan Orta Oyunu, en önemi geleneksel halk tiyatrosu olarak, kol oyunlarından gelişerek 19 yüzyılda kesin biçimini almıştır Orta Oyunu, çevresi izleyicilerle çepeçevre bir alan içinde yazılı metne dayanmayan belli bir konunun çatısına uyularak doğaçlama geliştirilen; müzik, raks, şarkı, taklit ve muhavereden oluşan bir seyirlik oyun biçimidir

Han ya da kahvehane gibi kapalı yerlerde oynanmakla birlikte, genel olarak açık yerlerde, palanga ya da meydan adı verilen, 15×25 m2lik yuvarlak ya da yumurtamsı bir alanda oynanır burada, erkek izleyicilerin oturduğu mevki ile kadın izleyicilerin oturduğu kafes, ip gerili kazıklarla, parmaklıkla ayrılmıştır; oyuncular, sahne giysilerini değiştirdikleri, önü perdeyle kapatılmış sandık odasından (pusat odasından) kapı yoluyla oyun alanına girerler

Orta Oyununun dekoru, 68 cm yükseklikte, genellikle Kavuklunun iş yerini temsil eden iki kanatlı bir kafes olan dükkân ile 15 m yükseklikte, iki, üç ya da dört kanatlı, genellikle ev olarak kullanılan ve önlerinde iskemleler bulunan bir paravana, yeni dünya idi Gösterinin başında köçek, çengi ve curcunabazlann müzik eşliğinde raks ettikleri

Orta Oyunu, dört bölüme ayrılır

1 Pişekarın izleyiciyi selamlayıp, zurnacıyla konuşup oyunu açması, giriş

2 Kavuklu ile Kavuklu arkasının oyuna girmesiyle başlayan muhavere

3 Kavuklu ile Pişekarın birbirleriyle tanıdık çıkmasıyla başlayan tanışma konuşması, arzbar

4 sonunda rüya olduğu anlaşılan bir olayın Pişekar eşliğinde Kavuklu tarafından anlatılması, tekerleme