Ahmet Muhip Dıranas

Ahmet Muhip Dıranas

( 1909 - 1980)





1909 yılında Sinop'un Salı köyünde dünyaya geldi Ankara Erkek Lisesi'ni bitirdi Lisedeki edebiyat öğretmenleri Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar, şiir sevgisinin gelişmesinde etkili oldular Ankara Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde çalıştı(1930-1935) Ankara Hukuk Fakültesi'ne iki yıl devam ettikten sonra İstanbul'a gitti, Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi ve burayı bitirdi Güzel Sanatlar Akademisi Kütüphane müdürlüğü yaptı Dolmabahçe Resim ve Heykel Müzesi resim yardımcılığında bulundu



1938'de Ankara'ya döndü ve CHP Genel Merkezi'nde Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları'nı yönetti Ağrı dolaylarında askerlik görevini yaptıktan sonra, Ankara'da Çocuk Esirgeme Kurumu Yayın Müdürü, Kurum Başkanı (1957-1960), daha sonra İş Bankası Yönetim Kurulu üyesi oldu Devlet Tiyatrosu Edebî Kurul Başkanlığı, Anadolu Ajansı Yönetim Kurulu üyeliği yaptı Politikaya atılarak Zafer gazetesinde yazılar yazdı Birkaç kez DP'den milletvekili adayı olduysa da seçilemedi Yayımlanan ilk şiiri, Ankara Lisesi'nden Muhip Atalay imzasıyla Milli Mecmua'da çıkan "Bir Kadına" adlı şiirdir 15 Eylül 1926 Sonra kendi imzası ile çeşitli dergilerde şiirler yayımladı



Çeşitli dergilerde yayımlanan şiirleri, 1974 yılında İş Bankası Kültür Yayınları arasında, "Şiirler" adı ile çıktı Ayrıca "Kırık Saz" adlı eseri de çıkmıştır



21 Haziran 1980'de Ankara'da öldü Vasiyeti üzerine Sinop'un Salı köyünde toprağa verildi



Ahmet Muhip, Cahit Sıtkı Tarancı ile şiirde ahenge ve sese önem vermişlerdir Örneğin Kar şiirinde Ahmet Muhip sesi ön plana çıkarırken Olvido adlı şiirinde ne sesi anlama ne de anlamı sese baskın kılmıştır



Hece şiirinin son kuşağı denilebilecek şairler arasında Ahmet Muhip Dıranas, çağcıl Batı şiirine (Baudelaire, Verlaine) en yakın, kendinden bir iki kuşak sonrası şairler üzerinde, az sayıda şiirle bile olsa, uzun süre etkili olan bir şairdir O da hocası Tanpınar gibi az yazmış, seyrek yayımlamış, şiirlerini şiire başladıktan nerdeyse elli yıl sonra (1974) kitaplaştırmıştır Gerek Fransız şiiri, gerekse kendinden önceki kuşaktan ustaları Ahmet Haşim ve Ahmet Hamdi Tanpınar'dan aldığı etkileri sanatına yedirerek özgün bir şiire ulaşmıştır Hece ölçüsü sınırlarında kalarak ama durak ve vurgu yerlerini değiştirerek gelenekselde çağdaşlığı yakalayan, çağrışım gücü yüksek, yurdu, insanı ve doğası ile barışık, alışılmadık deyiş örgüsüyle unutulmaz şiirler yazmıştır Şiirlerinde aşk, tabiat, ölüm, hatıralar, sığ olmayan bir anlatımla ve düşündürücü boyutlar içinde verilmiştir


İİrlerİnden Örnekler







Fahrİye Abla

Olvİdo

Serenad

Parkta Serenad

KÖpÜk

Esenlİk Sİze

BÜyÜk Olsun

SerÇeler

Kar

Şehrİn ÜstÜnden GeÇen Bulutlar

YaŞarken

Her Şey Uzaktadir

Selam

Tİtrek Bİr Damladir

Sokak


FAHRİYE ABLA







Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar,

Kapanırdı daha gün batmadan kapılar

Bu, afyon ruhu gibi baygın mahalleden,

Hayalimde tek çizgi bir sen kalmışsın, sen!

Hülyasındaki geniş aydınlığa gülen

Gözlerin, dişlerin ve ak pak gerdanınla

Ne güzel komşumuzdun sen, Fahriye Abla!



Eviniz kutu gibi küçücük bir evdi,

Sarmaşıklarla balkonu örtük bir evdi;

Güneşin batmasına yakın saatlerde

Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede

Yaz, kış yeşil bir saksı ıtır pencerede;

Bahçende akasyalar açardı baharla

Ne şirin komşumuzdun sen, Fahriye Abla!



Önce upuzun, sonra kesik saçın vardı;

Tenin buğdaysı, boyun bir başak kadardı

İçini gıcıklardı bütün erkeklerin

Altın bileziklerle dolu bileklerin

Açılırdı rüzgârda kısa eteklerin;

Açık saçık şarkılar söylerdin en fazla

Ne çapkın komşumuzdun sen, Fahriye Abla!



Gönül verdin derlerdi o delikanlıya,

En sonunda varmışsın bir Erzincanlıya

Bilmem şimdi hâlâ bu ilk kocanda mısın,

Hâlâ dağları karlı Erzincan?da mısın?

Bırak, geçmiş günleri gönlüm hatırlasın;

Hâtırada kalan şey değişmez zamanla,

Ne vefalı komşumuzdun sen, Fahriye Abla!