Gürcistan Kültür

Kültür

Gürcü kültürü


Gürcistan kültürü ülkenin uzun tarihi ile beraber gelişmiş, Gürcü dili ve alfabesi üzerine dayanan güçlü bir edebiyat geleneği ve eşsiz bir ulusal kültür barındırmaktadır Bu özelliği güçlü bir ulusal kimlik sağlayarak tarih boyunca tekrarlanan yabancı işgali ve asimilasyon çabalarına rağmen Gürcü kimliğinin korunmasına yardımcı olmuştur
Gürcü alfabesi milattan önce 5 yüzyılda bulunmuş ve milattan önce 284 de Iberia krali 1 Parnavaz tarafindan geliştirilmiştir
Gürcistanin orta cağa ait kültürü büyük ölçüde Ortodoks Hristiyanlik, Gürcü Orotodoks ve Apostolik kilisesinden etkilenerek coğu kez dini bağliliği yüceltmiş ve destek olmuştur Bu çalışmalar kiliseler, manastırlar Gürcü azizlerin ikonlarını içeren sanat eserleri ve Hagiografi (Aziz çalışmaları) içine almıştır Bu eserlerle beraber dinden bağımsız olarak, milli tarih, mitolojiler ve hagiografik eserler de yazılmıştır
17 yüzyıl ve sonrasını içeren modern dönemde Gürcü külturü büyük ölçüde Avrupadan gelen kültürel yeniliklerden etkilenmiştir
Gürcü dilini baskıda kullanan ilk matbağa Italyada 1620 yııinda kurulmuş ve Gürcistan'a ilk defa Tiflis' e 1709 yılında getirilmiştir
Gürcistan tiyatrosu uzun bir geçmişe dayanmaktadir, en eski formu olarak bilinen "Sakhioba" milattan önce 3 yüzyildan milattan sonra 17 yüzyıla kadar varolmuştur Gürcistan Milli Tiyatrosu 1791 yılında oyun yazarı ve diplomat olan Giorgi Avalishvili (1769-1850) tarafindan kurulmuştur Bu tiyatronun onde giden aktorleri olarak Aleksi-Meskhishvili, David Machabeli, David Bagrationi, Dimitri Cholokashvili ve diğerleri örnek gösterilebilir
Gürcistan Devlet Müzesi 1845 yilinda kurulmuştur Tiblis Devlet opera ve Bale tiyatrosu ise birkaç yıl sonra 1851 de kurulmuştur
19 yüzyılda Gürcü kültürünü temsil eden en önemli sanatcılar olarak Nikoloz Baratashvili (şair), Alexander Orbeliani (yazar), Vakhtang Orbeliani (şair), Dimitri Kipiani (yazar), Grigol Orbeliani (şair), Ilia Chavchavadze (şair ve yazar), Akaki Tsereteli (şair), Alexander Kazbegi (yazar), Rapiel Eristavi (şair), Mamia Gurieli (şair), Iakob Gogebashvili (yazar), Simon Gugunava (şair), Babo Avalishvili-Kherkheulidze (aktör), Nikoloz Avalishvili (aktör), Nikoloz Aleksi-Meskhishvili (aktör), Romanoz Gvelesiani (ressam), Grigol Maisuradze (ressam), Alexander Beridze (ressam), Ivane Machabeli (çevirmen), Okropir Bagrationi (çevirmen), Sardion Aleksi-Meskhishvili (çevirmen), Kharlampi Savaneli (opera şarkıcısı), Pilimon Koridze (opera şarkıcısı), Lado Agniashvili (yerel şarkıcı), Alioz Mizandari (besteci), ve benzerleri örnek gösterilebilir
Gircistan'da ilk sinema Tiflis' de 16 Kasim 1896' da kurulmuştur Gürcistan'ın ilk sinema belgeseli "Akaki Tsereteli' nin Racha-Lechkhumi' ye Yolculuğu" Vasil Amashukeli (1886-1977) tarafindan 1912 de çekilmiş, ilk uzun metrajlı filmi olan "Kristine" ise 1916'da Alexandre Tsutsunava (1881-1955) tarafindan çekilmiştir
Tiflis Devlet Sanat Akademisi 1917 yılında kurulmuştur
20 yüzyılda Gürcü kültürü, Sovyetler Birliği'nin yönetiminde büyük baskılara maruz kalmışıir Rusikifasyon olarak adlandıralan Ruslaştırma siyasetine bir çok Gürcü şiddetle karşı koymuştur Gürcistan'ın 1991 de bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana kültürde yeni bir diriliş oluşmuş ancak buna rağmen ülkenin ekonomik ve politik sorunlarından dolayı bu gelişmeler Sovyet sonrası dönemde yavaşlamıştır
Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te yaklaşık 14 tiyatro faaliyet göstermektedirÜlkedeki kötü ekonomik koşullar tiyatro ve diğer sanat dallarını olumsuz etkilemiştirAncak, Tiflis'teki kültürel hayatın imkanlar ölçüsünde canlı olduğu söylenebilir Son zamanlarda sergi salonları sayısı artmakta, sinema salonlarının sayısı azalmaktadırTelevizyon ve radyo faaliyetleri de artmaktadır; iki devlet televizyon kanalı ile 7 özel televizyon kanalı yayın faaliyetinde bulunmaktadır
Tiflis'te bulunan önemli müzeler

Gürcistan Canşia Devlet Müzesi
Gürcistan Sanat Müzesi
Tiflis Tarih ve Etnografya Müzesi
Şota Rustaveli


Ilia Tsavtsavadze


Zakaria Paliashvili


Vaja Pşavela (Vazha Pshavela) Gürcü şairi 1914Henryk Hryniewski in yaptığı Kartlis Deda - "Gürcistan'ın Annesi " adlı çalışma
Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te yaklaşık 14 tiyatro faaliyet göstermektedir Ülkedeki kötü ekonomik koşullar tiyatro ve diğer sanat dallarını olumsuz etkilemiştir Ancak, Tiflis'teki kültürel hayatın imkanlar ölçüsünde canlı olduğu söylenebilir Son zamanlarda sergi salonları sayısı artmakta, sinema salonlarının sayısı azalmaktadır
Televizyon ve Radyo Kanalları
İki devlet televizyon kanalı ile 7 özel televizyon kanalı yayın faaliyetinde bulunmaktadır

Turksat 1CEurasiasat Türlerine Göre TV Kanal Listesi

GBP (12605 V 2962) (GÜRCİSTAN)
RUSTAVİ 2 (12595 V 2500) (GÜRCİSTAN)
İMEDİ TV (12610 V 3700) (GÜRCİSTAN)
MZE TV/1ST (12590 V 3000) (GÜRCİSTAN)



Gürcistan'da çıkan gazeteler
11x11, 2000, 21, 7 Dge -(Caucasus) ,Abkhaziainfo ,Abxazetisxma ,Akcenti ,Akhali 7 dge ,Akhali Taoba ,Alioni ,Alternativa ,Arili ,Axali Epoxa ,Axali Ivweieli ,Axali Versia ,Banki Plus ,Batumelebi - (Adjara) ,BatumiNews - (Batumi, Ajara Autonomous Republic - Russian & English version available) ,Chance ,Civil Georgia - (English, Georgian & Russian versions available) ,Dilis Gazeti ,Dimitri ,Dro ,Droni ,Ellidia ,Georgian Times ,Guria News ,Iberia-Spectri ,Imeretis Moambe ,Iveria ,Iveria - Ekspresi ,Kavkasioni ,Komagi ,Kvali - (Tbilis) ,Kviris Palitra ,Lantshkhutiplus ,Lelo ,Letters ,Literaturuli Sakartvelo ,Macne ,Meanabre ,Menora ,Meridiani 44 ,Mtsvanekvavila ,Next Day 2003 ,Obshekavkazskaia Gazeta ,Olimpi ,Resonance ,Reziume ,Saguramo ,Sakartvelo ,Sakartvelos Ebraeloba ,Sakartvelos Respublika ,Sarbieli ,Sport News ,Svobodnaia Gruzia ,Tbilisi ,The Georgian Messenger - (In English) ,Tshokhatauris Macne ,Tsiskari ,Veshernii Tbilisi ,Writer ,XX Century
Türkçe Gürcüce Dergiler

Pirosmani
Chveneburi

Gürcü Müziği
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz
Gürcü müziği

Gürcü Halk Müziği
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz
Gürcü halk müziği

Gürcü Ses sanatçıları
telli borçalı
Gürcü Besteciler

Dimitri Arakishvili
Vazha Azarashvili
Shalva Azmaiparashvili
Andria Balanchivadze
Meliton Balanchivadze
Alexandre Basilaia
Alexander Borodin
Nodar Gabunia
Otar Gordeli
Gia Kancheli
Bidzina Kvernadze
Zurab Nadarejshvili
Zakharia Paliashvili
Nicko Sulkhanishvili
Otar Taktakishvili
Sulkhan Tsintsadze

Gürcü halk müziği şarkıcıları

Lela Tsurtsumia
Hamlet Gonashvili

Gürcü opera şarkıcıları

Paata Burchuladze
Makvala Kasrashvili
Natela Nicoli
Marlen Adamadze (Gürcistan Devlet Sanatçısı)

Gürcü pop müzik şarkıcıları

Irakli Charkviani
Dato Khujadze
Diana Gurtskaya
Sopho Khalvashi
Sofia Nizharadze
Zaza Korinteli
Katie Melua
Vakhtang Kikabidze
Aleksandre Basilaia
Nani Bregvadze
Temur Kvitelashvili
Temur Tsiklauri
Shavi Princi(Shavi Prinsi)

Halk Dansları
2005'ten beri Poti kentinde düzenlenen Karadeniz Ülkeleri Arası Çocuk Halk Dansları Festivali'ne her yıl yüzlerce kişi gelmektedirBu festivale katılan ülkeler:

Gürcistan
Rusya
Türkiye
Ukrayna
İnguşya
Bulgaristan

Türkiye adına 2006 yılında Anadolu Güneşi adlı halk ve modern dans grubu gitmiş ve festival yarışma olmamasına rağmen "En Beğenilen Dans Grubu (veya ülke)" ünvanını almıştır Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından 2008 yılında 22'si düzenlenen Uluslararası Altın Karagöz Halk Dansları Yarışması 'nda 'Altın Karagöz' ödülünü Gürcistan kazandı
Gürcistanda oynanan halk dansları
Gürcü halk oyunları
Acharuli(Acaruli)(Acaristan özerk bölgesinde oynanır)

Acharuli
Davluri
Jeirani
Karachokheli
Kartuli
Kazbeguri
Khanjluri
Khevsuruli
Khonga and Simdi
Khorumi
Kintouri
Mtiuluri
Partsa
Samaia

Gürcü Mutfağı
Hacapuri, hingali, cakapuli, sasivi, soğuk salata ve balık çeşitleri ile ünlüdür Yemeklerin lezzetinde doğal yetiştirilen meyve ve sebzelerin payı önemlidir

Kaynak : Wikipedia