Amerika Birleşik Devletleri Tarihçe

Tarihçe

ABD tarihi

Amerika Kıtası'nın 1492'de Avrupalılar tarafından keşfinden sonra İspanyollar, Portekizliler, Fransızlar ve İngilizler, buradaki yerli halkların aleyhine toprak sahibi oldular İngilizler, Amerika'daki topraklarını genişlettikten sonra, İngiltere başta olmak üzere çeşitli ülkelerden göçmenler alıp buralara yerleştirerek koloniler kurdular
18 yüzyıl ortalarında, bu kolonilerin sayısı 13'e yükseldi ve bu Onüç Koloni, Amerika Birleşik Devletleri'nin temelini oluşturdu
Amerika Kıtası, insanlar için yeni olanaklar ve yeni bir hayat sağladı Daha sonra, bu koloni sistemi sömürgecilik politikasına dönüştü İngiliz kolonileri, Birleşik Krallık'a endüstri konusunda hizmet ediyordu İngilizler kolonilerden vergi alıyordu Koloniler zaman içinde İngiliz devletinden farklı bir kimlik geliştirmeye başladı Nüfus hızla büyüyor, tarıma dayalı ekonomi gelişiyor, iş adamları ticari ataklarda bulunuyordu Dinsel yapıda da farklılık vardı Avrupa'dan gelenler tutucu bir protestanlık geliştirmişti
Yönetimleri de İngilizlerden farklıydı Kolonilerin her birinde (Pensilvanya dışında),iki yasama meclisi bulunuyordu Kolonileri temsil eden alt meclisin üyeleri mal sahipleri tarafından seçiliyor, Krallığı temsil eden üst meclis üyeleri ise İngiliz Kralı tarafından tayin ediliyordu Kolonilerde yaşayanlar aynı zamanda mahkemeler kurmuştu ve İngiliz hukuk sistemini uyguluyordu
1756-1763 yılları arasında İngiltere'nin Avusturya, Fransa ve Rusya ittifakıyla yaptığı savaşlar (Yedi Yıl Savaşları), İngiliz maliyesi üzerinde ciddi bir yük oluşturmuştu İngiltere mal yükünü gidermek amacıyla yeni vergiler koyması, Amerika'daki kolonilerin tepkisiyle karşılaştı Koloniler yüksek vergiler ödeyip, karşılığında hiç bir şey alamamaktan rahatsızlardı Çay ihracatına gelen yüksek ek vergiyle koloniler, 18 yüzyıl ortalarından beri hazır oldukları bağımsızlık mücadelesini hayata geçirdiler Savaşın başlarında George Washington, Thomas Jefferson tarafından kaleme alınan ve özgürlük isteklerini dile getiren Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'ni yayınladı
Altı yıl süren savaş sonunda, George Washington komutasındaki koloni güçleri tarafından yenilgiye uğratılan İngiltere geri çekilmiş ve 1783 yılında 13 koloninin bağımsızlığını kabul etmiştir Bağımsızlıklarını ilan eden koloniler, içişlerinde serbest eyaletlerden oluşan Amerika Birleşik Devletleri'ni kurdular (1787) 1789'da Anayasanın tamamlanıp onaylanmasıyla yeni bir ulus ve Amerikan üst kimliği doğdu Amerikan bayrağındaki 50 yıldız, 50 eyaletleri simgelemektedir




Manhattan, New York


Amerika Birleşik Devletleri, ülkeyi anayasayla yöneten bir Başkanın seçimle iş başına geldiği ilk modern demokratik cumhuriyettir Bu manada Fransız Devrimi'nin de öncüsü olmuşturBu sistem 18 yüzyıl dünyasında eşitlik, insan halkları, adil yargılama ve kuvvetler ayrılığı gibi kavramların gündeme gelmesini sağlamıştır




ABD'nin genişlemesi


ABD doğal kaynaklarının zenginliği, genç ve dinamik bir insan gücüne sahip olması nedeniyle 19 yüzyıl boyunca hızla sanayileşti Ancak 1861-1865 yılları arasında çıkan Amerikan İç Savaşı ülkeyi parçalanma tehditi altına soktu Savaş kuzeydeki eyaletlerin başarısıyla sonuçlandı ve ABD tekrar hızlı bir gelişme dönemine girdi 20 yüzyıl başlarında çıkan I Dünya Savaşı'nın İtilaf Devletleri tarafından kazanılmasında önemli bir rol oynadı II Dünya Savaşı'nda da Almanya, İtalya ve Japonya'ya karşı büyük bir başarı kazanan ABD artık bir süpergüç haline gelmişti
Bu iki dünya savaşından sonra dünya ülkeleri iki kutuba ayrıldılar Soğuk Savaş adıyla anılan bu dönemde ABD NATO örgütü çatısı altında Batı Bloğunun liderliğini üstlenirken, Sovyetler Birliği Doğu Bloğu'nun (Varşova Paktı) lideri durumundaydı Soğuk Savaş yılları boyunca ABD başta Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı olmak üzere birçok savaşlara katıldı 1989 yılında Berlin Duvarı'nın yıkılışı ardında Soğuk Savaş sona erdi 1990 yılında Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi üzerine çıkan I Körfez Savaşı'nda ABD Irak ordusunu yendi ABD 1995 ve 1999 yıllarında NATO ülkelerinin yardımıyla Bosna Savaşı'na ve Kosova Savaşı'na müdahele etti 2001 yılında New York ve Washington, DC gibi büyük ABD kentleri 11 Eylül 2001 Saldırıları'na sahne oldu Bu saldırılara yanıt olarak ABD 2001 yılında Afganistan Savaşı ve 2003 yılında da Irak Savaşı'nı başlattı Bu savaşlar halen tam olarak sonuçsuz bir şekilde devam etmektedir

Kaynak : Wikipedia