Güneş (Şems)

Güneş, Güneş Sistemi'nin merkezinde yer alan yıldızdır Orta büyüklükte olan Güneş tek başına Güneş Sistemi'nin kütlesinin % 99,8'ini oluşturur Geri kalan kütle Güneş'in çevresinde dönen gezegenler, asteroitler, göktaşları, kuyrukluyıldızlar ve kozmik tozdan oluşur Günışığı şeklinde Güneş'ten yayılan enerji, fotosentez yoluyla Dünya üzerisindeki hayatın hemen hemen tamamının varolmasını sağlar ve Dünya'nın iklimiyle hava durumunun üzerinde önemli etkilerde bulunur

Samanyolu gökadasında bilinen 200 milyar yıldızdan birisi olan Güneş, kütlesi sıcak gazlardan oluşan ve çevresine ısı ve ışık yayan bir yıldızdır Güneşin çapı dünyanın çapının 109 katı (15 milyon km), hacmi 1,3 milyon katı ve ağırlığı 333000 katı kadardır Güneşin yoğunluğu ise Dünyanın yoğunluğunun ¼’ü kadardır Güneş kendi ekseni etrafında saatte 70000 km hızla döner Bir turunu ise 25 günde tamamlar Güneşin yüzey sıcaklığı 5500 °C ve çekirdeğinin sıcaklığıysa 15,6 milyon °C’dir Güneşten çıkan enerjinin 2 milyonda 1'i yeryüzüne ulaşır Güneş’in üç günde yaymış olduğu enerji, dünyadaki tüm petrol, ağaç, doğalgaz, vb yakıta eşdeğerdir Güneş ışınları 8,44 dakikada yeryüzüne ulaşır Güneş dünyaya en yakın yıldızdır Çekim kuvveti dünya yer çekiminin 28 katıdır

Güneş yüzeyi kütlesinin %74'ünü ve hacminin %92'sini oluşturan hidrojen, kütlesinin %24-25'ünü[9] ve hacminin %7'sini oluşturan helyum ile Fe, Ni, O, Si, S, Mg, C, Ne, Ca, ve Cr gibi diğer elementlerden oluşur[10] Güneş'in yıldız sınıfı G2V'dir G2 Güneş'in yüzey sıcaklığının yaklaşık 5780 K olduğu, dolayısıyla beyaz renge sahip olduğu anlamına gelir Günışığının atmosferden geçerken kırılması sonucu sarı gibi görünür Bu mavi fotonların Rayleigh saçılımının sonucunda yeteri kadar mavi ışığın kırılmasıyla geride sarı olarak algılanan kırmızılığın kalmasıdır

Tayfı içinde iyonize ve nötr metaller olduğu kadar çok zayıf hidrojen çizgileri de bulunur V eki (Roma rakamıyla beş) çoğu yıldız gibi Güneş'in de ana dizi üzerinde olduğunu gösterir Enerjisini hidrojen çekirdeklerinin füzyonla helyuma dönüşmesinden elde eder ve hidrostatik denge içindedir, yani zaman içinde ne genişler ne de küçülür Saniyede 600 milyon ton hidrojen, helyuma dönüşür Bu da, Güneş`in her geçen saniye 4,5 milyon ton hafiflemesine yol açar Güneşteki füzyon olayı sonucunda kızıl kırmızımsı bir alev 15-20 bin km yükselir ve Güneş Fırtınası meydana gelir Galaksimizde 100 milyondan fazla G2 sınıfı yıldız bulunur Güneş, galaksimiz içinde bulunan yıldızların % 85%'inden daha parlaktır, bu yıldızların çoğu kırmızı cücelerdir[11]

Güneş Samanyolu merkezinin çevresinde yaklaşık 26000 ışık yılı uzaklıkta döner Galaktik merkez çevresinde bir dönüşünü yaklaşık 225–250 milyon yılda bir tamamlar Yaklaşık yörünge hızı saniyede 220 kilometredir (+/-20km/s) Bu da her 1400 yılda bir, 1 ışık yılı ve her 8 günde 1 GB'dir Bu galaktik uzaklık ve hız bilgileri şu anda sahip olduğumuz en doğru bilgilerdir ancak daha fazla öğrendikçe bunlar da gelişebilir[12]

Güneş günümüzde Samanyolu'nun daha büyük olan Kahraman takımyıldızı ve Yay takımyıldızı kolları arasında kalan Orion Kolu'nun iç kısmında, Yerel Yıldızlararası Bulut içinde yüksek sıcaklıkta dağınık gaz bölgesi olan düşük yoğunluklu Yerel Kabarcık içinden geçmektedir Dünya'ya 17 ışık yılı uzaklıkta yer alan en yakın 50 yıldız içinde Güneş, mutlak kadir olarak dördüncü sıradadır (M=4,83)
Kaynak: http://trwikipediaorg/wiki/G%C3%BCne%C5%9F