Kahramanmaras'in Tarihi Yerleri (Kahramanmaras Hanlari , Kopruleri , Hamamlari, Kaleleri)

KAHRAMANMARAŞ KALESİ


Kahramanmaraş kent merkezindeki yığma tepenin üstündedir Günümüze değin birçok onarım geçiren kalenin İÖ I İS II yy arasında yapılmış olacağı düşünülmektedir150x75 metre

boyutlarında dikdörtgene yakın planlıdır Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü duvarların bir bölümünü ve üç burcu onartmıştır Bunlardan biri kalenin eski giriş yapısıdır

Kare planlı burcun dış duvarları kesme taş, iç duvarları ise moloz taştır Yarıdan çoğu yıkılmış iç duvarlarda iç kapı koridoru ile kapı söve yerleri onarılmıştır Burcun güney yüzünde sivri kemerli, çiftkanatlı kapı yer alır Ahşap kapı kanatları, kalın saç kaplanarak iri başlı çivilerle perçinlenmiştir Burcun doğusu mazgal deliklidir İçten haç planlı burç, haçın uzun kolu üstündeki başka bir kapıyla kaleye açılır Kale surlarının içi park olarak düzenlenmiştir Açık çay bahçeleri, çocuk parkı ve dinlenme mekanları bulunmaktadır




Kahramanmaraş ilindeki diğer kaleler


Andırın Geben Kalesi (Meryemçil)



Meryemçil (Geben) Kalesi'nin efsanesi:

Geben Kale Komutanı'nın güzel kızının ismi Meryem'di Meryem, güzel bir kız olduğundan dillere destan durumdaydıGöksun'un Kızılkale komutanının oğlu ile güneydeki Azgıt kale komutanının oğlu birbirlerinden habersiz olarak Meryem'e aşık olurlar Heriki kale komutanı da oğullarına Meryemi istemek için Geben Kalesi komutanının evine misafir olurlar Geben Kale komutanı, heriki komşu kale komutanlarını çok sevmektedir Kızı hangisine vereceğine karar veremez Zengin ve güçlü olan kızılkale komutanı Geben Kalesi'nin uzun ve geniş yollarını düzgün taşlarla ördürerek mamur hale getirir Sonrada kızı oğluna tekrar ister Ancak, Meryem Azgıt kale komutanının oğluna haber göndermesi ile birlikte, oğlan atının ayak altına deri parçaları bağlayarak sessizce gelir ve kızı kaçırır Ümitsiz kalan kızılkale komutanının oğluda "Meryem de çil idi" der ve ondan sonra Geben Kalesinin adı Meryemçil kalesi olur




Afşin Hurman Kalesi




Afşin Dağlıca kasabası, dokuztay köyü ve tanır Kirmentaş mahallesi ortasında üç boğazın birleştiği stratejik öneme haiz hakim bir nokta üzerinde inşa edilmiş büyük bir kale kalıntısıdır Kelenin nezaman inşa edildiği kesin olarak bilinmemekle birlikte bundan 70 yıl öncesine kadar kervansaray olarak kullanılmıştır Atlarla seyahat eden kişiler geceyi burada geçirirlerdi Hakim bir tepede muhteşem bir görünümü vardır


--------------------------------------------------------------------------------



Çukurhisar Köyünde Çukurhisar Kalesi


Yaylaüstü Köyünde Yaylaüstü Kalesi


Doluca Köyü'nde Orçan Kalesi


Pazarcık Şallıuşağı Köyü yakınlarında Köroğlu Kalesidir



CAMİİLER


Ulu Camii


Kahramanmaraş Kalesinin güneyindeki meydandadırTaçkapı üstündeki yazıttan Dulkadiroğulları'ndan Süleyman oğlu Ala Üd-Devle Bey'in 1496' da yaptırdığı anlaşılmaktadır Camiinin kuzeyine sonradan eklenen son cemaat yeri düz ve ahşap çatılıdır Dikdörtgen planlı ana mekan, mihrap duvarına dikey uzanan yedi nefe ayrılmıştır Doğuda alanın durumu nedeniyle alttandolgulu nefte, paye yerine kısa sütunlar kullanılmıştır Üçgen mihrap nişi, dört bordürlü ve mukarnaslıdır Mukarnas, Palmet, Lotüs motiflerinden oluşan bordürler özenli işçilikleriyle ilgi çeker Camiden bağımsız minare özgün yapısını koruyabilmiştir Kare taban üstünde silindirlik gövde bir silmeden sonra çok köşeli yapılmıştır Üst kısmı onarımlarla değişmiştir




Haznedarlı Camii (Duraklı Camii)


Duraklı Mahallesindedir Camideki çok sayıda yazıt yapımla ilişkili değildir Mimari ve bezemesinden XV yy yapısı olduğu sanılmaktadırAyrıca mihrabın olduğu düşünülen mermer

kesme taşlardaki bezemeler de aynı yüzyıl özellikleri göstermektedir


Hatuniye Camisi


Kurtuluş Mahallesindedir Yavuz Selim Sultan (XVyy) adına yaptırılmıştır Avlu giriş kapısı üstünde XIXyy başlarından onarım yazıtı vardır Kesme taştan, son cemaat yeri ve ana mekanı ahşap çatılı bir yapıdır Son cemaat yerinin solundaki sivri tonoz örtülü, dikdörtgen planlı türbeye, birkaç basamakla inilen yalın kapıdan girilir


İklime Hatun Mescidi


Kurtuluş Mahallesindedir Ala Üd-Devle Bey'in kızı İklime Hatun adına 1549'da yaptırılmıştır Mescit ve Türbe kesme ve moloz taştandır Ortada paye, yanlarda duvarlara dayanan iki sivri kemerden oluşan son cemaat yeri tonoz örtülüdür Son cemaat yerinin sağında türbe, solundaki kemer içinde mescidin kapısı yer almıştır Kare planlı mescidin kubbesi yıkılmıştır Silindirlik mihrap nişi sütunların taşıdığı yarım kubbeyle örtülüdürMihrap duvarının solundaki kapıdan türbeye girilir Düzgün olmayan dörtgen planlı yapı, sivri kemerli tromplara oturan kubbe ile örtülüdür Türbede iki gömüt vardır



TAŞ MEDRESE



Kalenin güneyindeki meydandadırXIVyy'da Ala Üd-Devle Bey'in kızı adına yapıldığı öne sürülen yapı yazıtsızdır Türbedeki beş satırlık yazıt ise bozulmuştur Taş Medrese, düzgün olmayan dörtgenplanlı açık avlu çevresinde sıralanmış bölümlerden oluşmaktadır Avlunun sağında medrese odaları, girişin karşısında dikdörtgen planlı mescit ve solunda da piramit çatılı türbe yer alır Medrese odaları dikdörtgen planlı, tonoz örtülüdürTaş Medresenin Mescit ve Türbe kısımları vardır Onarımı yapılmış olan Taş Medrese kentin

önemli bir meydanında yer almaktadır




HANLAR




TAŞHAN



Kapalı Çarşıya bitişiktirDulkadiroğulları döneminde yapıldığı öne sürülen, moloz taştan kare avlu çevresinde iki katlı bir yapıdır Girişin karşısındaki çapraz tonozlu mekan, sivri kemerlerle avluya açılır Kuzeydoğuda, hanın ambarı olduğu düşünülen tonozlu uzun bölüm vardır Girişin sağındaki tonozlu mekanların sonuncusundan bir koridorla ahıra geçilir Girişin solundaki küçük bölüm depodur İkinci kat sonradan ahşap olarak yapılmıştır Basamaklarla, arkasında han odalarının yer aldığı gezinti yerine çıkılmaktadır Girişin karşısındaki bölümlerden belediye çarşısına ikinci bir kapı açılmıştırTaşhanda halen küçük imalat ve depolar vardır Bakımsız olup restorasyonu gereklidir




KATİP HANI



Ulu Caminin güneyindedir XVIII yyda yapıldığı sanılmaktadır Belediye, Bakırcılar ve Demirciler Çarşılarının yer aldığı Çarşıbaşı kesimindedir Yapının iki kapısından biri, bu çarşılara açılmaktadır Kapıdan hole, buradan da üç yanı ahşap revaklı kare avluya geçilmektedir Güneyi revaksızdır Avlunun çevresinde iki katlı han odaları vardır Batıdaki kargir, tonoz örtülü iki büyük odanın solunda sivri kemerli niş içinde çeşme ve helalar yer alır Güneybatıda depo olarak kullanılan ortaları tek sütunlu iki oda bulunmaktadır Bunların solundaki odadan ahıra geçilir Hanın ikinci katı yangından sonra ahşap olarak yapılmıştırTuzhan metruk ve bakımsızdır Restore edilmek suretiyle kullanıma açılmalıdır


HIŞIRHAN


Yıkılan eski bedestenin 100 metre batısındadır XIX yy yapısı olduğu sanılan hanın yalnızca kuzeyi sağlamdır Revaklı avlunun çevresinde yer alan yapı bakımsız olup onarımı gerekmektedir




CEYHAN KÖPRÜSÜ



Kahramanmaraş-Göksun eski yolunda, Ceyhan Irmağı üstündeki köprü, yeni yolun dışında kalmıştır XIV ya da XVI yy yapısı olduğu konusunda değişik görüşler vardır 15660 metre uzunluğunda, altı gözlü bir köprüdür Çeşitli dönemlerdeki onarımlarla özgünlüğünü yitirmiştir



TARİHİ HAMAMLAR



Kahramanmaraş kentinde kalenin eteğinde toprak seviyenin altında yapılmıştır Kitabesi yoktur Kale ile arasında bir geçit olduğu söylentileri olmasına karşın bugün belirli bir emare yoktur Çeşitli devirlerde onarım ve ilaveler yapılmıştır


TÜFEKÇİ HAMAMI


Sarayaltı Mahallesinde demirciler çarşısındadır Kitabesi yoktur Soyunmalık, iki soğukluk ve sıcaklıktan oluşmaktadır


ACAR HAMAMI


Kale caddesi üzerindedir Kitabesi yoktur Kagir bir yapıdır Soyunmalık, soğukluk ve sıcaklık kısımlarından oluşmaktadır Üzerleri kubbelerle kapatılmıştır


PAŞA HAMAMI


Kurtuluş Mahallesinde bulunmaktadır Bugün terkedilmiş, koruma önlemi alınmadığı için tahrip olmuştur



MAĞARALAR



DÖNGEL MAĞARASI


Kahramanmaraş-Kayseri karayolu üzerindedir Şehir merkezine uzaklığı 45 km'dir Mağaralar prehistorik devirde iskan edilmiştir 1956-1960 yıllarında prehistorik araştırmalara sahne olmuşturİçerisinden Döngel Çayı denen sular çıkmaktadır Büyük bir çağlayan yaparak dereye akmaktadır Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğünün izcilik kampı bulunmaktadır Önemli turistik bir yerdir


GÜMÜŞKAYA MAĞARASI


Zeytin Süleymanlı'dan geçip Afşin'e giden yolun karnıyarık mesire yerinden geçerek Ericek Kasabasından geçen tarihi İpekyolu'nun hemen yakınında bulunmaktadır Gümüşkaya mağarası yer yer breşik özellikler gösteren Paleosen yaşlı kireç taşları içinde gelişmiştir 20 - 30 m uzunluğunda koridor boyunca sağlı sollu tabandan dikitler, tavandan da sarkıtlar oluşmuştur Yer tabanının mermer olduğu bembeyaz bir güzellikle karşılaşılmıştır Ayrıca mağaranın içerisinde bir krater gölü olup, içerisindeki suyun berrak ve temiz olmasından suyun içilebilirliği anlaşılmaktadır


SAVRUK MAĞARASI


Savruk, Savran, Sarıkız diye tanımlanan mağaramız, Süleymanlı Ilıca Kasabası, Beşen Eleman Mezrası, Karamanlı Köyü ve Hacınınoğlu Köyü yerleşim yerlerinin arasında bulunan tarihi izler taşıyan bir doğa harikası arasına gizlenmiş ön kısmında bir şelale ve piknik alanı sayılacak tepe tarafında daha geniş bir ovayla süslenmiş turizm elçimiz olacak bir mağaradır Ulaşım bakımındansağlık turizmine bölgesel olarak modern dünyaya ayak uydurmuş, Ilıca beldemizden araçla 20 dk ve mağaranın 400 m yanına kadar ulaşabilmektedir Mağaranın iç kısmı Damlataş Mağarasını aratmayacak sarkıt ve dikitlerle bezenmiştir Ayrıca mağaranın ön kısmında 20 - 30 m altında Ceyhan nehri konum olarak tabiat harikası olarak akmaktadır


BULUT DELİĞİ MAĞARASI


Pazarcık ilçesinin güneybatısında bulunan Bulut Deliği Mağarası, yer yer breşik özellikler gösteren Paleosen yaşlı kireç taşları içinde gelişmiştir Toplam uzunluğu 114 m olan (ana galeri 80 m) gelişimini tamamlamış fosil bir mağaradır Coğrafi konumu Pazarcık ilçesine yakınlığı, ulaşımın kolay oluşu ve doğal çevrenin güzelliği içerisinde zengin damlataşları, sarkıt, dikit, sütun ve duvar damlataşları ile kaplı olması nedeniyle turizm amaçlı kullanıma uygundur