Kütahya Kültür Turizmi

Kütahya Kültür Turizmi

Kültür Turizmi
Kütahya'da tarihin ilk dönemlerinden günümüze kadar çok çeşitli medeniyetler ve devletler hüküm sürmüştür Ev sahipliği yaptığı bu medeniyetlerin hemen hepsinden pek çok kültürel değer günümüze miras olarak kalmıştır
Friglerden günümüze kadar ulaşan binlerce barınma ve korunma amaçlı mağaralar, erken Hıristiyanlık dönemi şapel ve kiliseleri, Romalılardan kalan Aizanoi antik kenti, ilk hali Bizanslılardan kalan Kütahya Kalesi, Selçuklulardan kalan Hıdırlık Mescidi, Osmanlı İmparatorluğunun kurulduğu topraklar olan Domaniç, Germiyanoğullarından kalan Vacidiye Medresesi ve IIYakup İmaret Külliyesi, etnik kültürün son şahidi Yeni Mahalle Rum Ortodoks Kilisesi, Osmanlılardan kalma Ulu Camii, Adliye Binası (Eski Hükümet Konağı) ve Kütahya Lisesi ile Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin atıldığı ve Başkumandan Meydan Savaşı'nın kazanıldığı Dumlupınar ve Altıntaş - Zafertepeçalköy'deki Şehitlikler ve Anıtlar bu topraklarda yaşayan medeniyetlerin bizlere bıraktıkları kültürel mirasın ilk akla gelenleridir

MÜZELER
Kütahya, müzeler açısından zengin bir ildir Arkeoloji Müzesi, sahip olduğu eserler açısından emsalleri arasında önemli bir yere sahiptir Çini Müzesi, Türkiye ve Dünyadaki ilk olma özelliğine sahiptir Kossuth Müzesi, tarihi değerinin yanı sıra etnografya müzesi olarak da nitelenebilecek bir konumdadır Ayrıca İlimizde Tavşanlı Belediye Müzesi ile Dumlupınar Kurtuluş Savaşı Zafer Müzesi de bulunmaktadır

Sadık Atakan Çini Evi
Avukat Sadık ATAKAN tarafından düzenlenen evde, son 200 yılın en güzel çinileri sergilenmektedir Değerli çini ustalarının eserlerinin görülebildiği ev, geçmiş ile gelecek arasında bir köprü oluşturmaktadır

FRİG VADİSİ
Kütahya-Eskişehir karayolunun 26 km'sindeki Sabuncupınar'dan başlayıp Ovacık Köyüne kadar, İlin doğusu boyunca uzanan ve büyük bölümü çam ormanları arasında kalan alana "Frig Vadisi" denilmektedir
Frig Vadisi iki ana bölümde incelenebilir Birinci bölüm; Sabuncupınar, Fındık, İncik, İnli, Söğüt mağaralarının bulunduğu kuzey bölümüdür İkinci bölüm ise, daha güneydeki Ovacık Köyü, İnlice mahallesi ve çevresidir
Kütahya'nın doğusunda, eski bir yanardağ olan Türkmen Dağı'nın tüfleri ile örtülü olan Frig yaylaları, eski çağlardan beri çeşitli kavimler tarafından iskan edilmiştir Volkan tüfünün kolay işlenebilir bir kaya çeşidi olması, bölgenin en eski halklarından biri olan Frigler'in, bunları oyma ve yontma yoluyla çeşitli amaçlar için kullanmalarını sağlamıştır Frigler'in ana tanrıçası Kybele'ye adanmış açık hava tapınakları ile savunma amaçlı yapılar, en çok göze çarpan eserler arasındadır Bunların yanında Roma devrinde kayaları oymak suretiyle meydana getirilmiş çeşitli barınaklar, mezar odaları, ağıl ve ahır olarak kullanılan mekanlar, sarnıçlar ve ambarlar da bulunmaktadır Erken ve Geç Bizans devirlerinde ise bunlara ilaveten kilise ve şapeller de inşa edilmiştir
Frig Vadisi'nin ikinci bölümü ise Kütahya'ya 55 km uzaklıkta bulunan Ovacık Köyü'nün İnlice Mahallesi'nin doğusunda başlayan çam ormanları arasındadır Bölgenin bilinen tarihi MÖ 900-600 yıllarında Frigler, daha sonra Romalılar ve Bizanslılar tarafından kullanıldığı şeklindedir Frig Vadisi'nde kayalara elle oyulmuş kaya mezarlar, kiliseler ve sığınma-barınma amacıyla kullanılmış yüzlerce mağara bulunmaktadır

Aizanoi Antik Kenti
Aizanoi antik kenti, Kütahya'ya 57 km uzaklıktaki Çavdarhisar İlçesindedir Efes ile çağdaş olan kent Penkalas ırmağının iki yakasına kurulmuştur Kentin ismi Su Perisi Erato ile efsanevi kral Arkas'ın birleşmesinden ortaya çıkan Azan isimli mitoloji kahramanından kaynaklanmaktadır Aizanoi antik kenti Frigya'ya bağlı yaşayan Aizanitislerin ana yerleşmeleriydi

Kent alanı MÖ3000 yıllarından itibaren yerleşmeye sahne olmuştur Helenistik dönemde Bergama Krallığı ile Bithinya arasında el değiştirmiştirMÖ 133'de Roma egemenliğine girmiştirErken Bizans döneminde Piskoposluk merkezi olan Aizanoi 7yyda önemini yitirmiştir
Ortaçağ'da (13yy) Çavdar Tatarları'nın üssü olan kent daha sonraları Çavdarhisar ismini almıştır
Antik kentte; Zeus Tapınağı, Antik Borsa, Stadyum ve Anfi Tiyatro ile Mozaikli Hamam, Antik Köprüler ve Sütunlu Yol görülmeye değerdir
ZEUS TAPINAĞI : Dünyadaki en sağlam kalan Zeus Tapınağının yapımına MS IIyüzyılda İmparator Hadrian zamanında başlanmıştır Tapınakta kısa yanları her birinde 8'er,uzun yanların her birinde 15'er İon sütunu yer alır 53x35 m ölçülerinde bir podyumun üzerinde yer alan tapınağın altında tonozlarla örtülü bir mekan yer almaktadır ki; bu plan Anadolu'da Roma mimari sanatında pek alışılmamış bir uygulamadır ve benzerine rastlanılmamıştır Bu mekan muhtemelen kehanet yeri veya tapınağa ait depo olarak işlev görmüştür

BORSA BİNASI: Dünyanın ilk borsası Aizanoi Antik Kentindedir MS 2yüzyılın 2 yarısında tahıl pazarı olarak kullanılmıştır 1971 yılında kazısı yapılan borsa binasının kısmen onarılan duvarlarında MS 4yüzyılın başlarında İmparator Diocletian'ın 304 yılında enflasyonla mücadele için yaptığı ücret tespitlerinin bir kopyası vardır Bu yazıtta imparatorluk pazarlarında satılan tüm malların fiyatları yer almaktadır Örneğin; kuvvetli bir köle iki eşeğin fiyatına, bir at ise üç köle fiyatına eşittir

STADYUM VE TİYATRO: Aizanoi'deki Stadyum - Tiyatro kombinasyonunun dünyada benzeri yoktur Yapımına MS I yüzyılda başlanmış ve aralıklarla IIIyüzyıla kadar sürmüştür Stadyumun oturma grupları hafif çokgen biçimli olduğu için yapı orta kısımda genişlemektedir Stadyum ile tiyatroyu ayıran duvarın stadyum cephesi mermerlerle kaplı olup tiyatronun sahne kısmı ise zengin mermer bezemelerle kaplıydı Bu bezemeler depremler sonucu oturma basamaklarının ortasına yıkılmışlardır

ANTİK KÖPRÜLER : Penkalas denilen Koca Çayın üzerindedir Antik çağda iki yakayı bir birine bağlayan beş köprü mevcuttu Bunlardan birisi yayalar için yapılmış olan ahşap bir köprü, diğer dördü ise kemerli taş köprüleridir Günümüze bunlardan sadece iki tanesi ulaşmıştır
SÜTUNLU YOL : 1992 -1995 yılları arasında yapılan kazılarda ortaya çıkartıldı MS 400 yıllara tarihlenmektedir Restore edilerek ayağa kaldırılan cadde kenarlarındaki sütunlar erken antik yapılardan sökülmüştür Dükkan kapıları bu sütunlu yola açılmakta olup yakınında onunla ilişkili borsa yapısı bulunuyordu

Germiyan Sokak
Merkez Pirler mahallesinde, 18 yüzyıl Kütahya evlerinin topluca korunduğu Germiyan Sokak, Arnavut kaldırımlı yolu, elektrik ve telefon direkleri ile tellerinin bulunmadığı, Kütahya'daki tarihi kent dokusunun en güzel örneğidir
Germiyan Sokak'taki Kütahya Evleri iki veya üç katlı ahşap evlerdir Payandalarla desteklenmiş çıkmaları, çiftli koca kapıları, kafesli pencereleri ile ahşap Anadolu mimarisinin en güzel örneklerini oluşturur 17 ve 18 yüzyıl Kütahya evleri açık sofalıdır Sofalar odalar arası bağlantıyı sağlar Ayrıca sofalarda seki yada köşk adı verilen dinlenme mekanları bulunur
Giriş katlarına taşlık denir Evlerin ön kapıları dışında geniş arka bahçelere açılan arka kapıları da vardır
Depo, kiler samanlık hatta ahırlar buradadır Birinci katta günlük yaşama ait odalar vardır Bunlar oturma odası, mutfak ve yatak odasıdır İkinci katta ise misafir odaları ve gelin odaları bulunur 19 ve 20 yüzyıl Kütahya evleri kapalı sofalıdır Önceki dönemlerin aksine, bu dönem evlerinin dışları, saçakları, pervazları ve payandaları süslenirken, iç mekanlar aksine sade tutulmuştur Yine bütün Kütahya evleri payanda destekli çıkartmalara sahiptir Bu çıkartmalar yola uyum ve iç mekanı düzeltme amaçlı yapılmıştır
Bedestenler
Gedik Ahmet Paşa Vakfı olarak XV yüzyılın ikinci yarısında yaptırılan bedestenler iki tanedir Büyük Bedesten dört kapılıdır Yapının içinde ortada bir şadırvan ve on yedi dükkan vardır Kapı girişi üstünde madalyon içinde hayat ağacı ve aslan motifleri altında 1868 tarihi yazılıdır Diğer kapı üstündeki madalyonda ise denizkızı figürü yer alır Halen sebze bedesteni olarak kullanılmaktadır Küçük Bedesten; iki kapılı olup duvarları tuğla ve saç örgüden yapılmıştır Uzunlamasına dikdörtgen geniş alanın iki kenarında karşılıklı dörder geniş niş bulunmaktadır Eskiden ağır elbiselerin ve elmas işlemeciliğinin yapıldığı yapı günümüzde eski eşya pazarı olarak kullanılmaktadır
Kütahya Kalesi
Antik çağlardan günümüze kadar yerleşimin olduğu Hisar Tepesindedir 70 burca sahip olan Kütahya Kalesi üç bölümden oluşur Bunlar Kale-i Bala, Kale-i Sagir ve dış surlardır Roma, Bizans, Selçuklu, Germiyan ve Osmanlı izleri görülen kalede herhangi bir döneme ait kitabe yoktur Fakat yapılan incelemeler sonucunda 8yy Bizans, 12yy Bizans, 13/14yy Türk dönemlerine ait inşaat özelliklerine rastlanmıştır Kalede bilinen son inşaat Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılmıştır (1451-1481) Kale'de iki çeşme, iki mescit vardır Kütahya Kalesinde, kendi ekseninde 45 dakika da bir tur atan Döner Gazino 1973 yılı yapımıdır Lokanta olarak hizmet veren Döner Gazino'nun altındaki Kır Kahvesi yazın açıktır

Kara Ahmet Bey Türbesi
Ünlü Seyyah Evliya Çelebi'nin dedesi olan Kara Ahmet Bey'in türbesi, kent merkezindedir Evliya Çelebi'nin Kütahyalı olduğunu Seyahatname'sinin 9cildinde belirtmektedir

Ulu Cami
Kütahya'nın en ulu ve en büyük camisidir Yıldırım Bayazıt zamanında yapımına başlanmış, Şehzade Musa Çelebi tarafından 1410 yılında tamamlanmıştır Mimar Sinan tarafından tamir edilmiştir Ortalama 45x25 m2'lik bir alanı kaplayan cami avlusuzdur Caminin 3 kapısı, 64 penceresi, 2 kubbesi, 6 yarım kubbesi ve 5 bölümlü son cemaat yeri vardır Caminin içindeki 4 sütunlu müezzin mahfeli ve mihrabın sağındaki Kabe tasvirli çini pano görülmeye değerdir

Adliye Sarayı (Eski Hükümet Konağı)
Yapımına 1905 yılında Fuat Paşa zamanında başlanan ve 1907 yılında tamamlanan Eski Hükümet Konağı, son dönem sivil Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden birisidir Üç katlı yapının, giriş bölümü ile doğu ve batı kanatları hafif çıkıntılıdır Girişi dört yüksek sütun ve ortadaki geniş üç kemerle bağlanmıştır İki renkli taş tekniği, iki katı ayıran korniş hattı ve çinileriyle cephe örgülü bir görünüme sahiptir Vali Odasının bacaları ortaya ay yıldız gelecek şekilde çini kaplıdır Bina içinde tamamen çini kaplı bir mescit de yer almakta olup, 1998 yılında restore edilerek Adliye Sarayı olarak kullanılmaya başlanmıştır

Hayme Ana ve Osman Gazi Anıtı
Hayme Ana Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin ninesi, Ertuğrul Gazi'nin annesidir Ertuğrul Gazi, Sürmeliçukur'dan Anadolu'ya geldiğinde kendisine Söğüt kışlak, Domaniç yaylak olarak verilmiştir Yılın beş ayını geçirdiği Domaniç'te bir yayla mevsiminde Hayme Ana'yı yitiren Ertuğrul Gazi, annesini her yıl çadır kurduğu Çarşamba'da bir tepeye defnettirmiştir Sultan,
II Abdulhamit, 1892'da Devlet Ana diye anılan atası Hayme Ana'nın kabrini buldurarak üstüne bugünkü türbeyi yaptırmıştır Kütahya Valiliği, Osmanlı Devletinin kuruluşunun 700Yılı dolayısıyla bu türbe ve müştemilatını restore ettirerek çevre düzenlemesine tabi tutmuş, her yıl Hayme Ana adına törenler yapılan alana 2500 kişilik tribün yaptırmış, 100 bin fidanlı 700Yıl koruluğu kurdurarak, bir Osmanlı çeşmesi ve iki örnek Kütahya evi yaptırmıştır

Başkumandan Tarihi Milli Parkı
Kurtuluş Savaşımızın geçtiği Zafertepeçalköy ve Dumlupınar'daki bu topraklar şehitlerimizin aziz hatırasına, müze ve anıt ve şehitliklerle donatılmıştır Milli parktaki bu anıt, müze ve şehitlikler şunlardır:

Zafertepeçalköy'de; Zafer Anıtı, (Başkumandan Meydan Savaşı İdare Yeri), Şehit Sancaktar Mehmetçik Anıtı, Yüzbaşı Harputlu Şekip Efendi Anıtı, Atatürk Anıtı,
Dumlupınar İlçemizde; Kurtuluş Savaşı Müzesi, Atatürk Evi, Atatürk Anıtı, Dumlupınar Şehitliği ve içinde; Mehmetçik Anıtı, Şehit Baba ve Oğul Anıtı, Milis Anıtı ve Gazi Mustafa Kemal-İsmet Paşa-Mareşal Fevzi Çakmak Anıtları bulunmaktadır