Bergama

Bergama - İZMİR

İzmir'in 100 km kuzeyinde, antik dönemdeki ismi "Pergomon"dan gelen Bergama Bakırçay Havzası'nda yer alır Tarih öncesi ve İon, Roma ve Bizans uygarlıklarının yerleşim yeri olmuştur Bergama'nın güneybatısında Antik Dönemin önemli sağlık merkezlerinden Asklepion, ilk yerleşim alanı olan 300 m yüksekliğinde dik bir tepe üzerinde kurulan Akropol ve MS 2 yüzyıla tarihlenen Serapis Tapınağı (Kızıl Avlu) önemli yapılardandır
Zeus Sunağı 1897 yılında Almanya'ya kaçırılmıştır


Bergama, MÖ7 a tarilenen sur duvarlarıyla Pers, Büyük İskender, Frigya, Trakya Krallığı, Selevkos Krallığı, Roma ve Bizans dönemlerini görmüştür 1302 yılında Bizans hakimiyeti ortadan kalkan şehirde Karesioğulları Beyliği idareyi ele almış, 1341 yılından hemen sonra ise Bergama Osmanlılar tarafından alınmıştır

Akropolis
Akropol son derece dik bir tepe üzerinde kurulan Akropol şehir yerleşiminde dini, resmi, sosyal ve ticari binalar iç içe kendine özgü bir plan çerçevesi içinde yerleşmiştir İlk çağlardan bu yana iskan yeri olan tepenin üstünde Bergama Kral Sarayları yer alır Beş adet sarnıç ile cephanelik de bu tepe üzerine yerleşmiştir Binaların alt bölgesinde Athena Tapınağı vardır Ayrıca Kütüphane ve Trajan tapınağı da bulunmaktadır Bunlarında altındaki terasta Zeus sunağı özenle yerleştirilmiştir Dünyadaki en dik tiyatrolardan birisi de burada yer almaktadır En alt kesimde ise Gymnasion ve Demeter Tapınağı bulunur
Athena Tapınağı: Tiyatronun üstündeki terasta inşa edilmiş olan Athena Tapınağı 6x10 m sütunlu Dor düzeninde bir yapıdır Tapınağın temellerinden yalnız bazı parçalar kalmış olmakla birlikte batı kanat kısmen 120 m yüksekliğe değin korunmuştur Tapınağın sütun ve arşitrav parçaları halen Berlin Müzesindedir Kentin en önemli tapınağının Tanrıça Athena' ya ait olması, İzmir, Milet, Eriythrai, Foça ve Assos'ta da görüldüğü gibi Batı Anadolu'nun yerleşmiş bir geleneğidir



Kütüphane
Athena kutsal alanının kuzeyinde bitişik yapı ünlü Bergama kütüphanesinin kalıntılarıdır Eskiden galerinin üst katından girilen kütüphane, II Eumenes devrine ait olup 1353X 1535 m boyutlarında büyük bir okuma odasına sahiptir Tahta raflarla donatılmış kütüphanede 350 m yüksekliğinde Athena heykeli vardı Bu heykel şu anda Berlin Müzesindedir II Eumenes döneminde zenginleşen kütüphanenin en büyük rakibi İskenderiye Kütüphanesiydi

Saraylar
Athena tapınağını çeviren stoalar ve kütüphanenin hemen doğusunda Bergama krallarının saraylarına ait kalıntılar yer almaktadır Bunlar ortasında avluları bulunan peristyl tipinde iki büyük evdir Kuzeydeki küçük evin Attolos daha büyük olanın da Eumenes döneminde yapılmış oldukları kabul edilmektedir Saraylarda bulunan mozaik parçaları şimdi Berlin Müzesinde saklanmaktadır

Arsenaller
Askeri malzeme deposu olarak bilinen Arsenaller akropolün kuzey ucunda Sarayların ve Trajaneun'un ötesinde 10 m kadar aşağı düzeyde bulunmaktaydı Bunlar birbirine paralel 5 uzun yapıdır
Trajaneum: Tanrılaştırılan Roma İmparatoru Trajan için yapılmış olan akropolün en yüksek terasıdır Daha önce burada bir Helenistik dönem yapısının bulunduğu şüphesizdir Üç tarafı stoalarla çevrili olan tapınak 68x58 m büyüklüğünde bir teras üzerinde yükselmektedir Tapınağın içinde Trajan ve Hadrian'ın kolosal mermer heykellerinin başları bulunmuştur Söz konusu eserler Berlin Müzesindedir


Tiyatro
Bergama Tiyatrosu dik bir yamaç üzerine kurulmuş olup, Helenistik dönemin en güzel mimari eserlerindendir Batı Anadolu'nun en dik tiyatrosu olan yapı 10000 kişiliktir Sahne kısmı Helenistik dönemde ahşap idi Yalnızca oyun günleri kuruluyor sonra yeniden kaldırılıyordu
Dionysos Tapınağı: Bergamalılar bu göz alıcı tapınağı özel bir düşünce ile 250 mlik tiyatro terasının kuzeyinde bütün gezi yerine egemen olacak şekilde inşa etmişlerdi Sunağı ile birlikte çok iyi korunmuş olan tapınak zengin profilli, bir podyum üzerinde yükselen İon düzeninde bir prostylosdur Uzun bir yolun bitiş noktasında yer alışı ve bütün gözleri üzerinde toplayan bir anıt oluşu ile bu eser, Roma sanat anlayışı ile birlikte Avrupa Barok mimarisini de etkilemiştir Helenistik dönem ve Roma çağına ait orijinal parçalar Berlin Müzesinde saklanmaktadır


Zeus Sunağı
Athena Tapınağı alt terasında 25 m kadar aşağısında bulunuyordu Bu yer yaklaşık 69x77 m büyüklüğündeydi ve büyük sunak tam ortasında yükseliyordu Büyük bir olasılıkla sunağın dört bir yanı açıktı ve anıt her yerden rahatlıkla görülüyordu Akropolde yalnız temelleri görülebilen sunağın tüm mimari parçaları ve kabartmaları bugün Berlin Müzesinde eskisine yakın bir şekilde tamamlanarak sergilenmektedir

AgoraZeus Sunağının güneyinde yukarı Agora yer alır Helenistik döneme aittir Tüccarların tanrısı Hermes'e ait Agora Dor üslubunda yapılmıştır Meydanın batı kenarında Demeter tapınağının temelleri görülmektedir

Gymnasionlar
Bergama kentinin üst üste üç ayrı terasta yer alan görkemli Gymnasionu vardı Ele geçen yazıtlardan alttaki terasların çocuklara, ortadaki terasın delikanlılara üstteki terasın büyüklere ait olduğu anlaşılmıştır

Asklepion
Sağlık ve hekimlik tanrısı olarak bilinen Asklepios, Apollonun oğullarından biridir Asklepios'un yeri anlamına gelen Aesklepion ilk çağlarda Bergama'da önemli sağlık merkezidir Sütunlu bir caddeden sonra Asklepiona gelinir Buradaki tedavi şekilleri arasında şifalı su, çamur kürü, spor, tiyatro, psikoterapi yer almaktadır Girişte solda bulunan yapı Asklepios tapınağıdır Sağlık tanrısı adına MS 150 yıllarında bağışlarla yapılan tapınak bir kubbe ile örtülü ve duvarları 3 m kalınlığındadır Burada su sesi ve telkinlerden faydalanarak hastaların iyileşmesi sağlanırdı


Serapis Tapınağı

Eski Bergama'nın en büyük yapısı, halkın kızıl avlu olarak adlandırdığı kırmızı tuğla ile inşa edilmiş olan ve Mısır tanrılarına adanmış olan tapınaktır Bu tapınak bugün Bergama kentinin içinde kalmıştır

Güzellik Ilıcası: Bergama'ya 4 km uzaklıkta bulunan Güzellik Ilıcası, kubbeli ve iki mermer havuzlu bir kaplıcaya sahiptir Bergama Kralı Eumenes döneminde kurulduğu belirtilen kaplıca ''Eskülap Banyoları'' adı ile yüzyıllarca ününü sürdürmüştür Bugün ağaçlık bir alanda bulunan kaplıca bitişiğinde Bergama Belediyesine ait bir otel ve bungalovlar bulunmaktadır Kaplıca su sıcaklığı 35ºC dolayındadır Sodyum bikarbonat ve sülfat bulunan kaplıca suyunun romatizma, nefralji kalp hastalıkları için iyi gelmektedir Tarihte Kleopatra'nın da Bergama'yı ziyaretinde bu kaplıcada yıkanarak güzelleştiği rivayet edilir Kaplıca suyunda 1,5 eman değerinde oldukça yüksek radyoaktivite mevcuttur

bölümün den dolayı çok gidip gezdik

hatta bitirmeyide bergama kozaktan aldık

emeğine sağlık