Lhc Bir Kez Daha Hazırlanıyor

LHC Bir Kez Daha Hazırlanıyor

Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi?nin (CERN) inşa ettiği ve en büyük parçacık hızlandırıcı olan Büyük Hadron Çarpıştırıcı (LHC ? Large Hadron Collider) bir kez daha soğutularak kasım ayı sonunda gerçekleştirilmesi planlanan deneylere hazırlanıyor


Deneyin gerçekleştirilmesi için LHC?nin mıknatıslarının soğutulması gerektiğini hatırlatan CERN, LHC?nin sekiz bölgesinin sıcaklığının sıvı helyum yardımıyla -271°C?ye (1,9 Kelvin) kadar soğutulduğu açıkladı Bu sıcaklık derin uzayın sıcaklığından bile düşük Mıknatıslar, parçacık ışınlarının LHC etrafında bükülmesini sağlıyorlar Mıknatsıların bu kadar soğutulmasının nedeniyse onları süper iletken hale getirmek


İsviçre ve Fransa arasında yer altında uzanan 27 kilometrelik tünelde gerçekleştirilecek olan deneyde, saniyede 800 milyon tanecik çarpışmasının gerçekleşmesi bekleniyor



(LHC yi Kısaca Bir Hatırlayalım)


Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC İngilizce "Large Hadron Collider" kelimelerinin başharflerinden oluşan kısaltma) CERN'de 2008 yılında devreye girip yüksek enerjili parçacık fiziği deneyleri yapılmasına imkân verecek bir projedir İsviçre - Fransa sınırında, daha önceden kullanılmış olan yerin 100m altındaki çevresi 27 km uzunluğunda olan LEP tünelinde kurulmuştur Tünel İsviçre ve Fransa sınırının altında her iki ülkenin topraklarına girmektedir Tünelin çapı 3,8 metredir [1]Dairesel bir hızlandırıcı - çarpıştırıcı olan LHC, öncelikli olarak protonları ilave olarak da kurşun (Pb) iyonlarını ışık hızı'na çok yakın bir hıza ulaştıracak sonra da deneylerin merkezlerinde çarpıştıracaktır LHC SPS den alacağı 450 GeV enerjilik protonları 7000 GeV (yahut 7 TeV ) enerjiye çıkaracaktır İki proton demetinin birbirlerine çok yakın ama aksi yönde dönmelerini sağlamak için süperiletken elektromıknatıslar kullanılır Süperiletkenlik sağlamak için mıknatıslar -271 dereceye kadar soğutmaktadır ki bu mutlak sıfırın sadece 2 derece üzerindedir İki proton demeti 4 deney noktasında birbirleriyle 40 MHz'te çarpıştırılacaktır Çarpışmalardaki toplam enerjisi 14 TeV olacaktır


Projenin yaratacağı mikro kara delikler ve gizemli cisimlerin dünyayı yok edeceği ve solucan delikleri ile zamanda yolculuğun mümkün olabileceği söylentilerine rağmen CERN mühendisleri böyle bir durumun olmayacağını belirtmişlerdir Standart Modele göre LHC'de kara delik oluşması için gereken şartlar bulunmamaktadır Bazı genişletilmiş Standart Modellerde uzayda bilinenden fazla boyutlar olduğu kabul edilir ve bu boyutlardan dolayı LHC'de mikro kara deliklerin oluşması mümkündür Ama Hawking radyasyonuna göre bu mikro kara delikler çok hızlı ışınım yayarak kısa süre içerisinde kendi kendilerine yok olacaklardır, yani tamamen zararsızdırlar