Yedi Uyuyanlar Mağarası | Selçuk (İzmir)

Yedi UyuyanlarMağarası

Selçuk (İzmir)







Selçuk yöresinde bulunan Yedi Uyuyanlar Mağarası, hem İslam Dininde, Hem Hristiyanlıkta bahsedilen Yedi uyurlar hikayesinin sonunda yedi gencin uyuduğu mağara olarak bilinmektedir






Yedi Uyurlar Efsanesi ile Ahsab-ı Kehf benzerliği








Hristiyanlıkta adı geçen hikaye ile İslam 'da bahsedilen arasında bazı farklılıklar olmakla birlikte birbirine çok benzer yönleri vardır

Kuran'da Kehf suresinde bahsedilen Ahsab-ı Kehf mağarasının Afşin'de ya da Tarsus'ta olduğu sanılmaktadır Hristiyanlıkta adı geçen Yedi Uyuyanlar mağarası ise İzmir Selçuk yöresindedir






Yedi Uyurlar Efsanesi, Yedi Uyuyanlar Hikayesi








MS 250 yılları civarında İmparator Decius (Dakyanus veya Dakyus) zamanında yaşayan yedi Hıristiyan genç vardı Adları Malta, Malchus, Martinianus, Dionysius, Joannes, Serapion, ve Constantinus olarak bilinmekle birlikte farklı kaynaklarda isimleri farklı söylenmektedir

İmparator Tapınağı'ndaki kurban sunma vazifelerini yapmak istemediler Putperestliğe karşı oldukları için kral öldürülmelerini emreder Gençler ve köpekleri mağaraya sığınırlar Kral mağaranın girişine duvar örülmesini emreder Yedi Uyurlar bir süre sonra uykuya dalarlar Uyandıktan sonra yiyecek almak için kente giderler Yalnız bir gece değil 200 sene boyunca uyuduklarını ve Roma İmparatorluğu'nun her yanında Hıristiyanlığın yaygınlaştığını öğrenirler











Yedi genç öldükten sonra büyük bir cenaze töreni yapılır ve gömüldükleri mağaranın üzerine bir kilise inşa edilir 1927-28 yıllarında burada yapılan kazılarda, bir kilise ile yüzlerce mezar bulunmuştur Mezarlarda ve kilisenin duvarlarında kutsal kabul edilen Yedi Uyuyanlar?a hitaben yazılmış yazıtlar vardır






Yedi Uyuyanlar Mağarası Nerededir, Nasıl Gidilir?







Hristiyanlar tarafından kabul edilen sürümdeki mağara bugünkü Efes antik şehrinin yakınlarında Panayır Dağı eteklerinde bulunmakatadır Vedius Gymnasiumu yanından doğuya doğru dönen asfalt yol, Yedi Uyuyanlar Mağarası'na gitmektedir

Tarihçesi








Vedius Gymnasiumu yanından doğuya doğru dönen asfalt yol, Yedi Uyuyanlar Mağarası?na ulaşır İmparatorluk içindeki Hıristiyanların, Roma Devleti ile anlaşmazlığa düştükleri en önemli konu, İmparator Kültü?dür Bu kült gereği Hıristiyanlar, İmparator Tapınağı?na kurban sunma görevini yerine getirmeyince, devlet tarafından imparator düşmanı sayıldılar Bunlar devlet düşmanları gibi işlem gördüler











İmparator Decius zamanında yaşayan yedi Hıristiyan genç, İmparator Tapınağı'nda yapılması gereken kurban sunma işlemini yerine getirmek istemedikleri için, kentten kaçıp buradaki bir mağaraya saklanIRlar Yedi genç bir süre sonra uykuya dalarlar Uyandıktan sonra yiyecek almak için kente gittiklerinde, yalnız bir gece değil 200 yıl uyudukları ve Roma İmparatorluğu'nun her yanında Hıristiyanlığın yaygınlaştığını öğrenirler Durumu haber alan imparator Theodosius II, bunu "Resurrection" yani ölümden sonra insan ruhunun yeniden dünyaya geleceği inanışının bir göstergesi olarak kabul eder O dönemde bu konunun tartışması kiliselerde yapılmıştır

Yedi genç öldükten sonra büyük bir cenaze töreni yapılır ve gömüldükleri mağaranın üzerine bir kilise inşa edilir











1927-28 yıllarında burada yapılan kazılarda, bir kilise ile yüzlerce mezar bulunmuştur Mezarlarda ve kilisenin duvarlarında kutsal kabul edilen Yedi Uyuyanlar'a hitaben yazılmış yazıtlar vardır

Yedi Uyuyanlar'a mümkün olduğu kadar yakın gömülme arzusu, yüzyıllar boyunca sürmüştür
Azize Maria Magdalene de burada gömülüdür










MS 250 Yılında Roma tahtında İmparator Decius oturuyordu Hükümdar aynı zamanda koyu bir Hıristiyanlık düşmanıydı Oysa , bu din o yıllarda büyük bir hızla yayılıyordu

Bu yayılışı durdurmak Decius'un en büyük amacıydı Hıristiyanları inançlarından vazgeçirecek ve onları tekrar puta taptıracaktı











Yakalanan Hristiyanları ateşte diri diri yaktırdı , kazıklara oturttu , türlü işkencelerle öldürttü İmparatorun şerrinden bazı hristiyanlar çok uzaklara kaçtılarBunların içinde 7 arkadaş bir de köpekleri vardı Bu 7 arkadaş Efesliydiler Romalı askerlerin ellerinden kurtularak Efes'te Panayır Dağı'nda bir mağara buldular ve oraya saklandılar

Amaçları bir zaman burada saklanıp kendilerini unutturmaktı Korku ve üzüntüden yorgun düşmüşlerdi Sürekli dua ettiler Tanrı'nın kendilerini kurtarmasını dilediler Bu arada Efes İmparatoru saklandıklarını haber aldı Derhal adamlarını göndererek mağaranın ağzını koca koca taşlarla ördürdü ve onları içeride açlık ve susuzuktan ölüme bıraktı

Sonraları bu olay unutulur

Aradan geçen uzun zaman sonra magranın önündeki taşlari yıkarlar Buraya koyunlar için ağıl yaparlar, çalışan işçiler ise uyuyan gençleri farketmezler

7 arkadaş uyandıklarında adı Yemliha olan genç yiyecek almak üzere Efes'e doğru korka korka yola koyuluyor Yemliha kente girince hemen bir fırıncıya gidiyor ve ekmek istiyor Karşılık olarak da cebindeki paralardan veriyor

Fırıncı paraları görünce şaşırıyor Yemliha'ya bunları nereden bulduğunu soruyor Yemliha ise daha çok şaşırıyor Bunun üzerine fırıncı bunların 200 yıl evvel kullanılan İmparator Decius dönemine ait paralar olduklarını söylüyor Şimdi Roma tahtında İmparator Theodosius'un bulunduğunu anlatıyor












Yemliha hayretle "Nasıl olur? Ben dün uyudum bugünse uyandım " diyor

Hemen mağaraya dönüyor ve durumu arkadaşlarına anlatıyor

Bunun üzerine tekrar yatıp uyumaya karar veriyorlar Bir daha da uyanmıyorlar

İmparator Theodosius durumu öğrenince adamlarıyla birlikte hemen mağaraya koşuyor ve onları uyurken görüyor Anlatılanlara göre yüzleri pırıl pırıl parlıyormuş












Gerek İslam gerekse Hıristiyan kaynaklarındaki 7 uyurlar öyküsü pek fazla farklı değil Anadolu'da Yedi Uyurlar Mağarası olarak bilinen onlarca mağara ve öyküleri var

Bunlardan biri de Tarsus'daki mağara

Tarsus da anlatılan Yedi Uyuyanlar Öyküsünün başlangıcı aynı 7 genç ve köpekleri Şehrin dışında Benelüs adındaki bir dağda mağaraya saklanıyorlar İçlerinden biri hergün dilenci kılığında şehre gidiyor ve erzak alıp geliyor Kral onları arıyor bulamayınca babalarını çağırtıyor Babalar oğullarının mallarını dağıtıp dağa kaçtıklarını söylüyorlar O gün kente inen Yemliha, durumu öğrenince korkuyla mağaraya koşup arkadaşlarına olanları anlatıyor












Sabaha kadar dua ediyorlar ve üzerlerine bir uyku hali geliyor

Yiyecekleri başuçlarında olduğu halde uyuyakalıyorlar

Kral adamlarına mağaranın ağzını kapattırıyor Bu arada yine kralın adamlarından olan iki inançlı kişi gençlerin isimlerinin ve öykülerinin yazılı olduğu iki kurşun levhayı gizlice duvarın içine koyuyor

Bu levhalarda onların gözleri açık ve uyanıkmış gibi yattıkları ama uykuda oldukları anlatılıyor











Kuran'da Kehf suresindeki 18 ayette şöyle yazıyor: "Onları uyanık sanırdın, uyuyorlardı, onları sağa ve sola çevirirdik, köpekleri eşikte ayaklarını uzatmıştı Eğer onları görmüş olsaydın, geri dönüp kaçardın İçin korkuyla dolardı"

Eshab-ı Kehf ya da Yedi Uyurlar Öyküsünün devamı aynı Yani 309 yıl sonra uyanıyorlar ve bir gün geçmiş sanıyorlar Sonra yine yatıp uyumaya devam ediyorlar

Bir başka kaynak Muhammed İbn-i İshak öyküyü anlatırken kentin adını "Efsus" dağın adını da "Encelüs" olarak belirtiyor











Bir diğer İslam bilgini olan Veheb İbn-i Münebeh , daha ilginç bir yaklaşımda bulunarak şöyle diyor :

"Efsus halkından Ollias adlı birinin içine mağaranın kapısını açmak düşüncesi doğduKapıyı açtırttı İşte o anda Yedi Uyurlar kalkıp oturdularYüzyıllara rağmen hiçbiryerleri değişmemişti "

Aynı kaynak sonra tekrar yatıp uyuduklarını ve öldüklerini de belirtiyor











Katolikler 7 Temmuz'u anı günü olarak kutluyorlar

Ortodokslara göre ise Yedi Uyurlar 4 Ağustos'ta mağaraya girip , yüzyıllar sonra 22 Ekim'de uyanmışlardır

Tarsus'daki Eshab-ı Kehf mağarasına girildikten sonra sonunu bulabilmenin olanaksız olduğu söyleniyor Çünkü gittikçe daralan kayalar, sonunda daracık geçitlere dönüşüyorBölge halkinin anlattıkları ise daha ilginç: Çünkü Tarsus'ta bulunan bazı mağara ve inlerden girilirse Kehf mağarasından çıkılacağına inanılıyor Hatta bu denenmiş ama giren kişiler bir daha ortada görülmemişler yeraltında kayboldukları sanılıyor

Bazı doğu kaynakları mağara ehlinin adlarını şöyle sıralamışlardır : Yemliha , Mislina , Mekselina , Mernuş ,Debarnus , Şaznuş , Kefeştatyuş ve köpekleri Kıtmir