İbrahim Paşa (Maktul, Makbul, Pargalı)

İbrahim Paşa (Maktul, Makbul, Pargalı)

Kânûnî Sultan Süleymân Hanın ikinci sadrâzamı ve Osmanlı târihinin en meşhur devlet adamlarından Pargada doğmuş ve Bosna Beylerbeyi İskender Paşanın bir akını sırasında ele geçirilerek o sırada Kefe sancakbeyi olan Şehzâde Süleymâna (Kânûnîye) hediye edilmiştir Daha sonra Şehzâde Süleymân ile Manisaya geldi ve burada Müslüman-Türk terbiyesiyle yetiştirildi Arapça, Farsça'nın yanında bâzı batı lisanlarını da bilen İbrâhim, Şehzâde Süleymân pâdişâh olunca İstanbula getirilerek sarayda mühim görevler verildi


Belgrad Seferine, kapıağası rütbesiyle katıldı Rodos Seferinde hasodabaşı ve içşahincilerbaşı sıfatlarıyla pâdişâhın yanında bulundu 1523te Pîrî Mehmed Paşanın görevden alınmasıyla, sadrâzamlığa tâyin edildi Ayrıca bu vazîfesine ilâveten Rumeli beylerbeyliği de verildi Sadrâzam olduktan sonra isyân eden Mısır Beylerbeyi Hâin Ahmed Paşayı cezâlandırmak üzere Mısıra giden İbrâhim Paşa, geçtiği yerlerde gördüğü bozuklukları yoluna koydu Mısırda kaldığı sürede esaslı idârî ve mâlî ıslâhatlar yaptı Ancak aleyhindeki hareketler sebebiyle Pâdişâh tarafından geri çağrıldı ve 1525 sonbaharında İstanbula döndü


1526da Macaristan Seferine serdar tâyin edildi Öncü kuvvetlerin başında sefere çıkan İbrâhim Paşa, yol üzerindeki Petervaradin ve Uylak kalelerini fethetti Mohaç Meydan Savaşında, Osmanlı ordusunun sağ kanadına kumanda etti ve zaferin kazanılmasında önemli rol oynadı


Mohaç Zaferinden sonra, Anadoludaki isyânları önlemek üzere harekete geçen İbrâhim Paşa, Hacı Bektâş-ı Velînin soyundan olduğunu iddiâ eden ve Anadoluda sapık inançlarını yaymak isteyen Kalender Şahı cezâlandırdı ve buralarda nizâmı tekrar kurdu


Viyana Kuşatması esnâsında, kıyâfet değiştirerek asker içine girip bir cengâver gibi çarpışarak orduyu gayrete getirmeye çalıştı Fakat, mühimmâtın azalması ve mevsimin uygun olmaması üzerine kuşatma kaldırıldı


İran ile Osmanlı Devleti arasındaki Bağdat, Bitlis ve Âzerbaycan vâlilerinin takındıkları kötü tavır sebebiyle çıkan karışıklıkları ortadan kaldırdı (1533) İstanbula döndükten sonra, ilk işi Fransa ile ileriki târihlerde kapitülasyon denilen anlaşmaları yapmak oldu(1536)


Osmanlı Devletinin târihi içinde hiçbir sadrâzamın erişemeyeceği derecede şan ve şerefe erişen, kâbiliyeti ve iktidârı ile devletin umûmî vaziyetine tesir eden İbrâhim Paşa, 15 Mart 1536da sarayda kaldığı bir gece, siyâsî sebeplerden dolayı öldürüldü ve Galatadaki Cânfedâ Zâviyesine defnedildi


İbrâhim Paşa, birkaç lisan bilir ve târih, coğrafya, harp târihi konularıyla devamlı meşgul olurdu Devlet idâreciliğinde mütehassıs olan İbrâhim Paşanın, Kumkapı Câmii ve Zâviyesi, Galatada eski Yağkapanı Câmii, Mekke, Selânik, Hezargrad ve Kavalada câmi, imâret, mektep, medrese, dârülhadis, tâbhâne, hamam, çeşme, sebil yanında, daha birçok yerde mescid, tekke ve zâviyeleri olup, bunlara mükemmel vakıflar bağışlamıştır