Feyzullah Efendi (Şeyhülislam)

Seyyid Feyzullah Efendi, 1639'da Erzurum'da doğdu Asıl adı Mehmed olup, Erzurum Müftüsü Seyyid Mehmed Efendi ile Şerife Hatunun oğludur İlk eğitimini babasından aldı Daha sonra Seyyid Abdülmü'min'den ve dayısının oğlu İsmail Efendi'den Arapça, Farsça, fıkıh ve fıkıh usulü okudu Erzurum yöresinin seçkin alimlerinden olan Şeyh Mehmed Vani Efendi'nin derslerine de devam etti

Mehmed Vani Efendi'nin isteği üzerine 1664 yılında İstanbul'a, oradan da padişahın bulunduğu Edirne'ye gitti 1672'de hacca giden Feyzullah Efendi, döndükten sonra Vani Efendi'nin aracılığıyla IV Mehmed'in şehzadesi Mustafa'ya, hoca oldu Feyzullah efendi ilimiye mesleğinde hızla yükseldi Haydarpaşa, Üsküdar Mihrimah Sultan, Sahn-ı Seman ve Ayasofya medreselerinde müderrislik yaptı 1674'de İstanbul kadılığı payesiyle Sultan Ahmed Medresesi'ne tayin edildi 1678'de ise Rumeli kazaskerliği payesiyle Şehzade Ahmed'in hocalığına getirildi Sultan Dördüncü Mehmed tarafından görevinden alındıysa da birkaç gün sonra suçsuz olduğu anlaşılınca görevine iade edildi

14 Şubat 1688'de şeyhülislam oldu Feyzullah Efendinin on yedi gün kadar süren bu ilk şeyhülislamlığından azli, askeri bir karışıklıktan kaynaklandı Yeniçeriler şeyhülislam Feyzullah Efendiyi Erzurum'a göndermişlerdi Yedi yıl kadar burada yaşayan Feyzullah Efendi, hocalığını yaptığı Şehzade Mustafa'nın tahta çıkışından sonra Edirne'ye gelip, ikinci defa şeyhülislamlığa tayin edildi

Sekiz yıl bu görevde kalan Feyzullah Efendi, Osmanlı tarihinde ilk kez kendinden sonra şeyhülislam olması hususunda padişahtan bir ferman aldı Bu uygunsuz icraatları ve giderek nüfuzunu artırıp tayinlere, azillere müdahalesi, içten içe büyük bir tepkinin oluşmasına yol açtı Tarihe Edirne Vakası olarak geçen olay sonunda, kafası kesilerek idam edildi Güler yüzlü, bilgili, faziletli, zeki, nüktedan, vakur ve yumuşak huylu bir kişi olarak bilinen Feyzullah Efendi, Tefsir ve hadis ilimleriyle de uğraştı

omanlı700