Bartın Ulus İlçesi

ULUS ADININ KAYNAĞI
Ulus?un tarihinin MÖ3000 yıllarına kadar dayandığı kabul edilmektedir Adını, Bozulus Türkmenlerinden alan Ulus, Bartın'la aynı tarih ve kültür derinliğini yaşamıştır Amasra kentinin 3000 yıllık önemli bir deniz kolonisi olması sebebiyle, Ulus ilçesinin tarihi yakınlığı nedeniyle Amasra tarihi ile büyük benzerlik taşımaktadır

ESKİ ÇAĞLARDA ULUS

Ulus?ın ilk sahiplerinin,MÖ14yyda Gaskalar ve MÖ13yy?da Hititler olduğu kabul edilmekte,daha sonra Bolu Havalisine yerleşen Bitinyalılar ile Kastamonu Havalisinde hüküm süren Paflagonyalıların,sınırlarını Parthenios?a kadar Genişlettikleri böylece Ulus Topraklarının bu iki egemenliğin sınırları içinde yeraldığı bilinmektedir

MÖ12yysonlarında Bithynie Bölgesindeki Ulus Friglerin, Paplagonie Bölgesindeki Amasra Fenikelilerin eline geçmiş, Fenikeliler; Amasra (Sesamos), Ereğli (Heraklia), Sinop(Sinope) ve Tekkeönü?nde (Kromna) ilk Sayda Kolonilerini oluşturmuşlardır
MÖ 9yyda Akdeniz?deki güç dengelerinin bozulmasıyla Fenikeliler ve ortakları Karyalılar Amasra ve Kromna?yı terkettiler
Ulus ve çevresi,MÖ7yysonlarında Kimmerlerin,MÖ6yyda Lidyalıların,MÖ547 yılında da Perslerin hakimiyetine girdi 216 yıllık Pers döneminde Karadeniz Kolonileri Perslon dostluğu sayesinde uzun süre bu statülerini korudular
MÖ 334 yılında,Makedonya Kralı İskender,Perslerin hakimiyetine son vererek bölgenin sahibi olduBartın ve Ulus'?n yönetimini General Eumenes'?,Amasra ve Tekkeönü?nün yönetimini de Fridya Satrabına bıraktıAncak, Amasra yönetimi MÖ302-286 yılları arasında el değiştirerek Kraliçe Amastris tarafından yönetilmeye başlandıMÖ 12 yy?dan beri Sesamos adıyla anılan kent 16 yıllık Kraliçe Amastris Döneminden sonra kraliçenin adını aldıBu dönemde; Kromna (Tekkeönü), Tios (Filyos-Hisarönü) ve Kyteros (Gideros) sitelerinden oluşan Symoikismos Siteler Birliğine Başkent oldu
MÖ286 yılında Kraliçe Amastris,oğulları tarafından bindiği gemi batırılmak suretiyle öldürülünce kent yeniden Eumenes?ce yönetilmeye başlandı
Amasra, Bartın ve Ulus çevresi yöredeki savaşlar sonrasında MÖ279 yılında Pontus Krallığının egemenliğine girdi

BİZANS DÖNEMİNDE BARTIN , AMASRA VE ULUS


MÖ 70 yılında Anadolu?ya giren Romalılar Pontus Krallığının Egemenliğine son vererek yöreye sahip oldularRoma döneminde Bitinya ve Pontusun Paflagonyadaki bölümü Bitinya-Pontus eyaleti olarak Satraplıkla yönetilmeye başladıAmasra bu eyaletin Pontus bölümü başkenti olduMS395 yılına kadar Roma İmparatorluğu?nun, Roma-Bizans bölünmesi üzerine de Bizansın payına düşen Bartın ve Ulus uzun yıllar Bizans?ın hakimiyetinde kaldı

ORTAÇAĞDA ULUS

Ulus ve çevresi MÖ 390 yıllarında Hazar hükümdarı Sahip Han komutasındaki Peçenek ve Kumanların, MS 798 yıllarında Abdülmelik komutasındaki Müslüman Arapların, 800 yıllarında Selçukluların ve 865 yıllarında da Rusların yoğun akınlarına hedef oldu
Türklerin yöreye ilgisi 1084 yıllarında başladıKutalmışoğlu Süleyman Bey?in Komutanlarından Emir Karatigin 1084 yılında Sinop, Çankırı,Kastamonu ve Zonguldak?ı alarak yörede Bartın, Ulus, Eflani, Safranbolu ve Devrek?i de kapsayan bir Türk Emirliği kurduAncak, 1086 yılında Süleyman Bey?in ölümü ve 1096 yılında başlayan 1Haçlı Seferleri, Kuzeybatı Anadolu?ya yerleşen Türkler açısından ciddi sıkıntılar yarattıHaçlı müttefiklerle Bizans arasında yapılan anlaşma sonrasında başta Amasra, Sinop ve Ereğli olmak üzere İstanbul?dan Samsun?a kadar tüm Karadeniz sahili yeniden Bizans?ın hakimiyetine girdi
Ulus ve çevresi ise Bizans?tan sonra 11YY sonlarında Anadolu Selçuklularının eline geçti200 yıllık Selçuklu döneminden sonra 1326?da Kastamonu yöresine hakim olan Candaroğulları Beyliği ve 1392?den itibaren de Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde yer aldı

OSMANLI ZAMANINDA ULUS

1402 yılında yapılan Ankara savaşı sonunda bir ara İsfendiyaroğlu Beyliği?nin eline geçen Ulus 1461 yılında tekrar Osmanlı Devleti egemenliğine girmiştir
1460 yılına gelindiğinde, Ulus ve Çevresi; Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde, Amasra ise Ceneviz Kolonisi idiAnadolu?da Türk birliğini sağlamak Cenevizlilerin elinde bulunan Karadeniz ticaretini ve denizyolunu ülkesine kazandırmak amacıyla Kuzey Anadolu Seferine hazırlanan Fatih Sultan Mehmet Han, ilk hedef olarak Amasra, Kastamonu ve Sinop? seçti
1460 yılında, Fatih Sultan Mehmet Üsküdar?dan avlanmak bahanesiyle yola çıkarken,Mehmet Paşa Komutasındaki Osmanlı Donanması da denizden hareket ettiFatih Bolu?ya geldiğinde Kastamonu ve Sinop yörelerine hakim olan ve Candaroğulları Beyliği?nin devamı sayılan
İsfendiyaroğulları?nın Beyi İsmail Bey, padişaha kıymetli eşyalar göndererek bağlılığını bildirdiYoluna devam eden Fatih Ekim ayında Bartın?a gelip ordugahını bugünkü Orduyeri?ne kurduDonanmayla haberleşme sağlayan haberciler, Donanmanın Amasra açıklarında göründüğünü bildirdiklerinde , Amasra üzerine yürüyen Fatih, Ceneviz Senyoru?ndan kan dökülmemeden Amasra?yı teslim aldı
Ulus,Osmanlı döneminin 1460-1692 yılları arasında Anadolu Beylerbeyliği?ne bağlı Bolu Sancağı sınırları içinde yer aldıBolu Sancağının kaldırılmasıyla 1692-1811 yılları arasında Voyvodalıkla yönetilen Ulus, 1811 yılında da Kastamonu Vilayetine bağlı olarak yeniden kurulan Bolu Sancağına bağlandı
Osmanlı zamanında donanmanın kuruluşunda orman kaynaklarıyla çok önemli bir görev üstlenmiştir

CUMHURİYET DÖNEMİNDE ULUS

1920 yılında Zonguldak Mutasarrıflığına bağlanan Ulus?un 1944 yılında Zonguldak?ın ilçesi haline gelmiştir07 Eylül 1991 tarihinde de 28081991 tarih ve 3760 sayılı yasayla Bartın'ın il olmasıyla bu ile bağlanmıştır
Kumluca ve Abdipaşa beldeleriyle birlikte 70 köyü vardır


Bartın'ın güneydoğu yönünde, Ulus ve Eldeş çaylarının birleştiği bir vadide kurulmuştur


Doğusunda İğneciler, batısında Ulukaya ve Karakaya dağları bulunmaktadır Ulukaya Köyü yakınında şelale ve kanyon oluşmuştur Batıda Uluyayla eteklerindeki Eldeş Vadisinin uzunluğu 30 km civarındadır
İlçe Bartın Karabük karayolunun 12 km içerisinde kalan doğusunda Kastamonu İli, Batısında Bartın İli, Güneyinde Safranbolu İlçesi, Kuzeyinde Kurucaşile İlçesi ile sınırlandırılmıştır Yüzölçümü 715 Km2, denizden yüksekliği 200 mdir

İlçe çok geniş orman örtüsüne sahiptir Uluslu İbrahim Hamdi Efendi ( 18yy bayları ) kaleme aldığı Atlas adlı eserinde Ulu yaylak ve Gökbeli ormanları değil Osmanlı? ya, bütün cihana yeter diyerek bölgenin bitki örtüsü hakkında bize bilgi vermektedir