Güneş Saati Nasıl Yapılır

Güneş saati nasıl yapılır

Geçmişteki insanlar zamanı nasıl ölçerdi, işte bu sorunun cevabı Güneş Saati İlkel çağlarda insanlar güneş ve astronomi den çok yararlanmıştır İşte Güneş Saati ve güneş saati hakkında bilgiler siz HarbiForum üyeleri için;

İlk saatler günümüzde kullandığımız saatlere benziyor muydu acaba? Buna hemen �hayır� diye cevap verebiliriz tabiki Günümüzde kullandığımız dijital ve mekanik saatler geldiğimiz teknolojik noktanın eserleridir hiç kuşkusuz İlk saatlere baktığımızda ise karşımıza insanların güneş ışınlarının boylarıyla zamanı ölçüktükleri güneş saatlarti çıkıyor İşte güneş saatiyle ilgili detaylar;

İlk defâ düşey olarak düzenlenen bir çubuk şeklinde kullanılmış ve gölge uzunluğuna göre günün zamânı tesbit edilmiştir

Eski Yunanda değişik güneş saatleri kullanılmıştır Pergalı Apollonius (MÖ 250) konik kesit kullanarak daha da hassas saat elde etmiştir Ptolemi ise kurduğu düzende gölgeleri çeşitli eğik düzlemlerde gösterir saat geliştirmiştir Atina�daki bir kulede MÖ 100 yılından kalma sekiz güneş saati bulunmaktadır Roma�da ise MÖ 290�da ilk güneş saati ortaya çıkmıştır

Müslüman Araplar, güneş saatine çok önem vermişler, yatay, düşey ve eğik düzlemli çok değişik türlerini geliştirmişlerdir Bâzı eski câmilerin duvarlarında veya uygun yerlerinde güneş saatleri vardır Trigonometri prensiplerini kullanarak düzeni ve îmâlâtını basitleştirmişlerdir MS 13 yüzyılda Ebü�l-Hasan saat çizgilerinin silindirik, konik ve diğer yüzeylerde belirtilmesi üzerinde çalışmalar yapmıştır İlk mevsimler için eşit saatin kendisi tarafından ortaya çıkarıldığı kabul edilir Ancak mekanik saatin ortaya çıkmasıyla güneş saatinin kullanış alanı azalmıştır Müslümanların saate verdikleri önem, namaz vakitlerinden kaynaklanmaktaydı Meselâ, büyük âlim Abdülhak Sücadil�in Farsça Mesâil-i Şerh-i Vikâye kitabında güneş saati şu şekilde anlatılır:

�Güneş gören düz bir yere, bir dâire çizilir Bu dâireye, önce Hind Müslümanları tarafından kullanıldığı için, �Daire-i Hindiyye� denir Dâirenin ortasına, çapının dörtte biri kadar uzun, dik bir çubuk dikilir Bu çubuğun gölgesi, sabah vakti, dâirenin dışına kadar uzundur ve batı tarafındadır Güneş yükseldikçe, gölge kısalır Gölgenin ucunun, dâireye girdiği noktaya işâret konur Güneş gün ortasına gelince, gölgenin boyu en küçük olup, sonra tekrar uzamaya başlar ve doğu tarafından dışarı çıkar Çıktığı noktaya da işâret konur Bu işâretlenen noktalar arasındaki dâire yayının ortası ile merkez arasına düz bir çizgi çizilir Bu, oranın nısf-un-nehâr «gün ortası» çizgisi olur Gölge ucu bu çizgiye gelirse gün ortası olur Gölge bu hattan ayrıldığında öğle namazı vakti başlar Çubuğun gölgesi, çubuğun boyunun bir veya iki katı kadar daha uzayınca ikindi vakti başlar�

Rönesansla güneş saati yaygınlaştı Ancak 19 yüzyıldan îtibâren süs olmaktan ileri gitmemiştir

Güneş saatinin çalışma prensibi, güneşin gökteki hareketi ile ilgilidir Bu görünür hareket dünyânın kendi ve güneş etrâfındaki dönüşü ile alâkalıdır Ancak, güneş saatinin hassaslığı için gözönüne alınması gereken başka üç tesir daha vardır: Bunlardan ilki, dünyânın güneşi odak kabul ederek hareket etmesi; ikincisi, yörüngenin elips olması ve üçüncüsü, dünyânın dönme ekseninin eğik olmasıdır