Prof. Dr. Sinsi
|
Andızotu
Andızotu Bitkisi - Andızotu Hakkında - Andızotu Faydaları - Andızotu Yetiştiriciliği
BULUNDUĞU YERLER:Genellikle dere boylarında, rutubetli çalılıklar arasında ve ormanlarda bulunur
YAPISI:1,5 m kadar yükseklikte, çok yıllık otsu bir bitkidir Sapın üst kısımlarında dallanır, kısa tüylerle kaplıdır Köksap etli, genellikle çok başlı ve çok sayıda olan kalınca yumru şeklindeki kökler kesitinde radyal şua yapısında olduğu görülür Dip yapraklar uzun saplı, iri, dişli, sap yaprakları da gövdeye yapışıktır Yapraklar yukarı çıktıkça küçülür, geniş yumurtamsı-mızrak biçiminde veya kalp şeklinde gövdenini yarısını sarar Yaprakların üst kısmı kısa seyrek tüylerle kaplı, alt kısmı boz tabaka halinde yumuşak tüylüdür Çiçek tablaları iri, altın sarısı, kenar çiçekler dilcikli, ortadakiler borumsu, iki cinsiyetlidir Temmuz-Ağustos aylarında çiçek açar
KULLANILAN KISIMLAR:Kökleriyle birlikte köksaplar; köksaplar, (Mart veya Ekim- Kasım aylarında) topraktan çıkarılırlar Yalnız körpe ve etli köksaplar seçilir Yıkandıktan sonra parçalanır Gölgede veya 40 derceye kadar sıcaklıkta olan fırınlarda kurutulur Kuru köklerin dış kısmı boz kahve, iç kısmı-beyazımsı, kahverengi noktalıdır Fena kokulu, tadı-acımsıdır %12 rutubete müsaade edilir Kağıtlı kenevir veya kağıt torbalarda paketlenir Gölgeli, kuru ve havadar binalarda muhafaza edilir
KİMYEVİ TERKİBİ:(Seskviterpenli laktonlar: Alantolakton, bunun antimikrobik ve solucan düşürücü etkenliği vardır, izoalantolakton, dihidro-alantolakton vs den ibarettir) eterik yağ, inulin, psevdoinulin, inulinin ve az miktarda alkaloidler, helenin karınca ve benzoen asidi, helme, acı maddeler vs ihtiva eder Saplarda %3 kadar eterik yağ bulunur
HANGİ HASTALIKLARDA KULLANILIR:Öksürük kesici, salgı bezlerini teskin edici tesiri vardır Bronş bezlerinin fonksiyonunu tahrik eder Bronşit, soğuk algınlığı, grip, verem, mide ağrıları (gastrit, ülser), kadın cinsi organları hastalıkları (ağrılı adet ve adet yokluğu), safra ve karaciğer ağrılarında yardımcı ilaç olarak, basurlar, deri hastalıkları (kaşıntı) vs de kullanılır
Halk tababeti andızotunu baş ağrısı, beyaz akıntı, prostat bezi iltihapları, nefes darlığı, idrar zorluğu, rahmi sağlığa kavuşturmak ve vakitsiz doğumlardan muhafaza etmek, sara ve başka hastalıklara karşı kullanılmasını tavsiye eder Haricen; diş ve boğaz ağrılarında gargara vs için kullanılır Veteriner hekimliğinde andızotu yemlere karıştırılarak hayvanlarda süt artışı temin edilir İnce dövülmüş köksap 1/10 nisbetinde zeytinyağı ile karıştırılarak kurdeşen ve kaşıntı için kullanılır Meşrubat sanayiinde, parfümeri ve tatlıcılıkta kullanılır
KULLANILIŞI:Kıyılmış köksaptan 1 çorba kaşığı 0,5 litre suda 10 dakika kaynatılır Süzüldükten sonra günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır Andızotu şerbeti diye anılan şurup, kuvvet ve iştah açıcı olarak kullanılır 1 litre üzüm şırasını 100 gr kök karıştırılır Sık sık çalkalanır 8 gün sonra şıra süzülür ve yemeklerden evvel birer kahve fincanı (çocuklara birer çorba kaşığı) alınır

|