![]() |
Obesite Nedenleri |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Obesite Nedenleriİnsan vücudu işlevlerini sürdürebilmek için gerekli enerjiyi dışarıdan, yediğimiz besinlerle karşılamak durumundadır ![]() ![]() Üç ana besin kaynağı vardır Protein (et, yumurta, süt vb ![]() Karbonhidrat (şeker, un, sebze ve meyve vb ![]() Yağ (katı, sıvı, hayvansal yağlar, zeytin, fındık, soya, kakao vb ![]() Proteinler, vücudun yapı taşlarıdır ve mutlaka alınması gerekir ![]() Karbonhidratlar, vücudun en çabuk enerji sağladığı besin grubudur ![]() ![]() ![]() Son zamanlara kadar, gerek sağlık çalışanları, gerekse konuyla ilgisi olmayan kişiler aşırı kilolu olmanın psikolojik bir sorun olduğuna inanıyorlar ve obezitesi olanların ya yeme dürtülerini kontrol edemediklerini ya da çeşitli duygusal sorunların aşırı yemeye ve aşırı kiloya neden olduğunu düşünüyorlardı ![]() ![]() Günümüzde psikolojik sorunların aşırı kilonun nedeni olmadığı, tam tersine aşırı kilolu olmanın psikolojik sorunlara yol açtığı ve bu sorunların da tedavinin başarısını olumsuz bir şekilde etkilediği çok iyi bilinmektedir ![]() Bir zayıflama programı uygulamaya başladığınızda, psikolojik faktörlerin kilo almanızda herhangi bir rolü olup olamayacağını belirlemeniz ve bu faktörlerin harcayacağınız çabayı ne şekilde etkileyebileceğini saptamanız son derece önemlidir ![]() Besinler ve Siz Hepimizin besinlerle (ne yediğimiz) ve yemek yemeyle (niçin ve nasıl yediğimiz) ilişkisi bireyseldir ve biyolojimiz, ailemiz, arkadaşlarımız, kültürümüz, dinimiz, deneyimlerimiz, yaşama ve çalışma biçimimizin bir sonucudur ![]() ![]() ![]() Aşağıdakilerden sizin duygularınızı yansıtanlar hangileridir? Sıkıldığımda moralimi düzeltmek için bir şeyler yerim ![]() Yemek, hayatın acı yönlerini hissetmememe yardımcı oluyor ![]() Sorunlarla yüzleşmemek için bir şeyler yiyorum ![]() Aç olmadığımda bile bir şeyler yiyorum ![]() Gece uyanıyorum ve tekrar uyuyabilmek için bir şeyler yemem gerekiyor ![]() Bir paketi açtığımda hepsini yemeden duramıyorum ![]() Yemek yedikten sonra kendimi suçlu hissediyorum ![]() Masada yemeğini en erken bitiren hep ben oluyorum ![]() Yemek hiç aklımdan çıkmıyor ![]() Tek başıma yemeyi tercih ediyorum ![]() Yukarıdaki bildirimlere verdiğiniz her evet yanıtını doktorunuzla görüşmelisiniz ![]() Kilonuz ve Siz Herkesin kendi kilosuna ve vücuduna uyan bir görünüşü vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Aşağıdakilerden sizin duygularınızı yansıtanlar hangileridir? Sürekli olarak kilo vermeye çalışıyorum ![]() Hayatımdaki bütün sorunlarımın nedeni kilomdur ![]() Görünüşümden utanıyorum ![]() İrade gücüm kilomu kontrol etmek için yeterli değil ![]() Kilo verebilirsem sosyal yaşantımın çok daha iyi olacağını düşünüyorum ![]() Kilo vermek istiyorum ancak değişmekten korkuyorum ![]() Aşırı kilolu olduğum için insanlar benden hoşlanmıyorlar ![]() Ben şişman biriyim ![]() ![]() Biraz daha kilolu olmam sağlıksız olduğum anlamına gelmez ![]() Kilom beni çok üzüyor ![]() Zayıflamak için her şeyi yaparım ![]() Yukarıdaki bildirimlere verdiğiniz her evet yanıtını doktorunuzla görüşmelisiniz ![]() Kilo vermek, kontrolü ele almakla mümkündür ![]() Aşırı kilolu insanlara bir şeyler yeme konusundaki kontrollerini kaybettiren yiyeceklere ya da durumlara tetikleyiciler adı verilir ![]() Tetikleyici yiyecekler Sizin tetikleyici yiyecekleriniz hangileridir? En sevdiğiniz yiyeceklerin bir listesini yapın ve inceleyin ![]() Çoğu yağdan ya da kaloriden zengin mi? Listenizdeki her yiyecek için kendi kendinize sorun: O yiyeceği gördüğünüzde kendinizi yemek zorunda mı hissediyorsunuz? Sadece bir tane ya da birazcık diye başlayıp durmakta güçlük mü çekiyorsunuz? Aç olmasanız bile bu yiyecek varsa yiyor musunuz? Bu yiyeceği hiç normal bir yemeğe tercih ettiniz mi? Bu yiyeceği gözardı etmeyi deneyip başarısızlığa uğradınız mı? Yukarıdaki sorulardan herhangi birine evet dediyseniz o yiyecek sizin için tetikleyicidir ![]() Tetikleyici yiyecekler konusunda ne yapabilirsiniz? Bu yiyecekleri çok az miktarlarda almalısınız ![]() ![]() Tetikleyici Durumlar Bazen ne yediğiniz değil, nasıl ve ne zaman yediğiniz kontrolünüzü kaybetmenize yol açar ![]() Aşağıdaki bildirimlerden size uyanı seçin ![]() Gün boyunca çok az, gece ise çok fazla yiyorum ![]() Genellikle televizyon izlerken ya da telefonla konuşurken bir şeyler yiyorum ![]() Tam bir öğünden çok, isteksizce bir şeyler atıştırıyorum ![]() Genellikle ayakta yiyorum ![]() Canım sıkkın olduğunda ya da kaygılıyken yiyorum ![]() Eve gelir gelmez bir şeyler yemeye başlıyorum ![]() Yukarıdakilerin hepsi tetikleyici durumlara örnek olarak verilebilir ![]() Öğünleri atlamayın ![]() ![]() Yemeklerinize odaklanın ![]() ![]() Atıştırmayın, yemek yeyin ![]() ![]() Yemeği her zaman oturarak yeyin ![]() ![]() Yiyecekleri bir ödül olarak kullanmayın, başka alternatifler arayın ![]() Eve geldikten sonraki ilk 15 dakika içinde hiçbir şey yemeyin ![]() ![]() ![]() Olumsuzları olumluya dönüştürmek Kendi kendinizi kontrol etmeyi öğrenmeden kilonuzu kontrol altına alamazsınız ![]() ![]() Ya diyetteyim ya da değilim ![]() ![]() ![]() Bir parça kek için irademe hakim olamadım ![]() ![]() ![]() Herşey kilomu hatırlatıyor ![]() ![]() ![]() Hiçbir zaman yeterli olmayacak ![]() ![]() ![]() Zayıflama programları bende hiçbir zaman etkili olmuyor ![]() ![]() ![]() ![]() Yapamam ![]() ![]() ![]() Kendimi diyet yapıyor gibi hissetmiyorum ![]() ![]() ![]() Suçluyum ![]() ![]() ![]() Ben şişman biriyim ![]() ![]() ![]() Bu benim hatam değil ![]() ![]() ![]() Kilo Kontrolünüzü Olumsuz Etkileyebilecek Psikolojik Faktörler Aşırı kilolu olmanın sonucu olarak ya da tamamen başka faktörler nedeniyle ortaya çıkan çok sayıda psikolojik durum vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Depresyon Son üç ay içindeki genel ruh halinizi düşünün ve 0ın en kötüyü, 10un en iyiyi tanımladığı bir ölçek oluşturun ![]() ![]() ![]() ![]() Anksiyete Kendinizi ne derece kaygılı hissediyorsunuz? 0ın normal, 5in bir parça sıkıntılı, 8in ileri derecede sıkıntılı ve 9 ile 10un panik ataklar ya da sürekli sıkıntı anlamına geldiği bir ölçeğe göre cevap verin ![]() İş yapma güçlüğü İşlerinizi tamamlamanın eskiye göre daha zor olduğunu düşünüyor musunuz? Eğlenme yeteneği Normal koşullarda birlikte olmaktan ve bir şeyler yapmaktan zevk aldığınız kişilerle olan ilişkileriniz nasıl? Eskisinden daha mı eğlenceli, daha mı kötü, aynı mı? Libido Cinsel isteğinizde eskiye göre bir değişiklik var mı? İnanılanın tersine libido kilodan etkilenmez ![]() ![]() Enerji düzeyi Kendinizi öncesine göre daha enerjik ya da daha yorgun hissediyor musunuz? İlişkiler Eşinizle, arkadaşlarınızla, patronunuzla ya da iş arkadaşlarınızla ilişkileriniz nasıl? Daha iyi, daha kötü, her zamanki gibi? Süregelen sorunlarınız var mı? Kaybolma duygusu, güçsüzlük ya da öfke Hiç kendinizi kaybolmuş, zayıf ve güçsüz hissettiniz mi? Kilo vermenize yardımcı olacak davranış biçimleri Sorunları belirleyin ve tedavi edin Kilo almanızın ya da kilonuzu kontrol etme güçlüğünüzün psikolojik bir nedene bağlı olduğunu düşünüyorsanız profesyonel yardıma ihtiyacınız var demektir ![]() ![]() Tek başınıza yapmaya çalışmayın Kilosunu tek başına kontrol edebilen insan sayısı çok azdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sabırlı olun ve kendinize şefkat gösterin Kilo vermek zaman ve çaba gerektirir ![]() ![]() ![]() Gıdaları düşünme ve söz etme biçiminizi değiştirin Hepimiz kendi kendimize konuşuruz ![]() ![]() ![]() ![]() Gevşemeyi öğrenin Stres ile başa çıkmak kilonuzu korumanız açısından önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() Kilonuzu etkilediğini düşündüğünüz duygusal faktörlerden bazılarını bir kağıda yazınız ![]() ![]() Önemli not: Aşırı kilolu olmanın nedenleri ve sonuçları tek bir nedene bağlanamayacak ve tek bir çözüm yoluyla halledilmeyecek derecede karmaşıktır ![]() ![]() ![]() ![]() Yağlar ise, yine organizmanın bazı işlevleri için gereken ama sıklıkla gereksinimden çok daha fazla alınan, hem fazla kalori içeren hem de çok zor sindirilip yakılabildiği için, kolaylıkla depolanabilen besinlerdir ![]() Bu besinlerden gereksinimden daha fazla enerji, yani kalori alınmışsa, süratle depolanmaya başlar ![]() ![]() ![]() Alınan enerji nasıl harcanır? Vücut enerjiyi üç yolla harcar; Bazal metabolik olaylar Fiziksel aktivite Termojenik aktivite Bazal metabolik olaylar, vücudun sürekli gerçekleştirdiği ancak dışarıdan görülemeyen aktivitelerdir ![]() ![]() ![]() ![]() Fiziksel aktivite, 24 saat boyunca bilinçli olarak yapılan tüm hareketlerdir ![]() ![]() ![]() ![]() Termojenik aktivite, alınan besinleri yakarken oluşan ısı ve bunun için harcanan enerjidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu üç başlık, vücudun harcadığı enerji miktarını belirler ![]() ![]() ![]() Genetik olarak şişmanlığa eğilimi olanlarda bazal metabolik hızda değişiklikler olabilir ![]() ![]() Genetik etkilerin yanında, çevresel faktörler de obezitenin oluşumunda rol oynar ![]() ![]() Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı da obezite oluşumunda çok önemli bir etkendir ![]() ![]() ![]() Sonuç olarak obezite, besinlerle alınan enerji miktarının, metabolizma ve fizik aktivite ile tüketilen enerji miktarını aştığı durumda ortaya çıkar ![]() |
![]() |
![]() |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|