Bir Sezaryen Ameliyatının Aşamaları |
07-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Bir Sezaryen Ameliyatının AşamalarıBir Sezaryen Ameliyatının Aşamaları Günümüzde uygulanan sezaryen operasyonlarında temelde aynı işlemler yapılsa da gerek hasta hazırlanışı gerekse operasyon tekniklerinde küçük farklılıklar olabilir Bu farklılıkların bir kısmı cerrahın kişisel tercihidir Farklılıkların bazılarında ise gerek ülke, gerekse operasyonun yapıldığı hastanenin şartları etkili olabilir Burada anlatılan işlemler planlı bir sezaryen operasyonundaki bizim kendi uygulamalarımızı yansıtmaktadır Alternatif uygulamalar ve yorumları parantez içinde verilmiştir Geniş kapsamlı bir makale sizi bekliyor mutlaka bu makalenin devamını okuyunuzHastaneye gidişDoktorunuzla sezaryen operasyonuna karar verdiğiniz günün sabahında sezaryen saatinden 30-60 dakika önce hastanede olmanız gerekir (bazı doktorlar bir gece önceden hastaneye yatırmayı uygun görürler) Anestezi türü ne olursa olsun (epidural ya da genel) eğer ameliyatınız sabah erken saatte olacaksa gece saat 24:00den sonra hiçbir şey yememeniz ve içmemeniz gerekir Ameliyat saatinin daha geç olduğu durumlarda en az 6 saat öncesine kadar yemek yiyebilir, su içebilirsiniz Örneğin ameliyatınız sabah saat 10:00da planlanıyorsa saat 04:00den itibaren yeme içme işine son vermelisiniz Bu son derece katı bir uygulama olup aynı oruç tutar gibi ağızdan mideye hiçbir şey girmeyecek şekilde uygulanmalıdır Genel anestezi sırasında verilen kas gevşeticilerin etkisiyle mide içeriği geri gelip akciğerlere kaçabileceğinden midenin boş olması çok önemlidir Epidural anestezi ile sezaryen olacak bile olsanız tedbir olarak midenizin boş olması gerekir Hastanede yatış işlemleriniz tamamlanıp odanıza alındıktan sonra hazırlık aşaması başlarPreoperatif (ameliyat öncesi hazırlık)Odanıza yerleştikten sonra hemşire gelerek durumunuz ile ilgili öykünüzü alır ve gerekli onay formlarını imzalatır Daha sonra ameliyat sahasının temizliğini kontrol eder Eğer kesi alanında tüyler varsa bunları traş eder Eğer doktorunuzun bu yönde bir istemi varsa barsaklarınızı boşaltmak için lavman yapar Lavman makattan barsağın son kısmı içine verilen az miktarda bir sıvı şeklinde yapılır ve çok fazla rahatsızlık verici bir uygulama değildir Sezaryen operasyonları öncesi lavman yapılması şart değildir Lavman yapıldıktan sonra tuvalete giderek barsaklarınızı boşaltmanız beklenir Bunun için genelde 5 dakika yeterli olmaktadır Daha sonra ameliyata giderken giyeceğiniz önlük giydirilir Ameliyat sıranız geldiğinde ameliyathane personeli sedye ile sizi ameliyathaneye görürür Sedyeye geçmeden önce tuvalete giderek mesanenizi boşaltmanız gereklidir Ameliyathanede hazırlıkAmeliyat salonuna ulaştığınızda buranın tahmin ettiğinizden daha kalabalık olduğunu fark edeceksiniz İlk önce sedyeden ameliyat masasına geçmeniz istenir Daha sonra kolunuzdan ince bi r katater girilerek serum bağlanır Diğer kolunuza ise tansiyon aleti takılır Göğüs kafesi üzerine ameliyat sırasında kalp atımlarınızı monitörde izlemek için küçük transducerler yapıştırılır Baş parmağınıza ise kanınızdaki oksijen miktarını ölçen bir mandal takılır Epidural anestezi uygulanacak ise oturur ya da yan yatar pozisyonda takılabilir Genel anestezi ise takılan bu ince katater yardımı ile damar yolundan yapılır Epirural kateter takıldıktan ya da genel anestezi yapılacaksa anestezi uzmanı sizi uyuttuktan sonra mesanenize sonda takılır Epidural katater takılması Tüm karın bölgesi meme altından bacakların yarısına kadar antiseptik solüsyon ile temizlendikten sonra sadece ameliyat sahası açıkta kalacak şekilde steril örtüler örtülür Artık bebeği çıkartmaya başlamak için herşey hazırdır (Bu aşamada farklı uygulamalar vardır Bazı doktorlar bebeğe az anestezi gitsin diye tüm hazırlıkları hasta daha uyumadan yaparlar Sonda takılması, hastanın boyanması ve örtülmesi işlemlerini hasta uyanıken yaparlar Bu yaklaşım eski tip anestezi ilaçları için geçerli olabilir ancak modern ve güvenli ilaçların kullanılması durumunda bu tür bir yaklaşım hastaya rahatsızlık ve endişe vermekten başka bir işe yaramaz Bazı doktorlar ise sondayı daha hasta odasındayken taktırmayı tercih ederken bazıları da hiç idrar sondası taktırmaz)SezaryenTüm hazırlıkların tamam olduğu doktorlar ve hemşire tarafından son kez kontrol edildikten sonra operasyona başlanır Yasal olarak operasyonda en az biri uzman olmak şartıyla iki hekim hazır bulunmak zorundadır Yasal zorunluluk böyle olmakla birlikte tüm sezaryen operasyonları ameliyatı yapan ve ona asiste eden iki kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılır İlk önce cilt kesilir Kesinin yeri kasık bölgesinde ortadaki kemiğin iki parmak üzeridir Bu genelde kasık yüylerinin başladığı çizgiye denk gelen alandırKesinin büyüklüğü yaklaşık 10 santimetre kadardır Ardından sırasıyla ciltaltı yağ dokusu ve karın duvarın en güçlü tabakası olan rektus kası kılıfı (fasya) kesilir Daha sonra karın kasları (rektus kası) ve karın zarı (pariyetal periton) açılarak karın boşluğuna girilir Rahimin üzerini örten ince zar tabakası (visseral periton) kesilerek rahim kasına (myometrium) erişilir Ardından bu tabaka da açılarak bebeği çevreleyen keseye ulaşılırKese patlatıldıktan sonra bebeğin kafası ve ardından gövdesi doğurtulur Bebek doğurtulurken asiste eden doktor rahmin tepesinden bastırarak operatöre yardımcı olur Eğer sezaryen epidural anestezi ile oluyor ise bu aşamada karın bölgenizde bir baskı hissedebilirsiniz Bebek, doğurtulduktan sonra hemen göbek kordonu bağlanıp kesilerek ameliyathanede bulunan bebek doktoruna teslim edilir Bebek doğduktan hemen sonra size koruyucu antibiyotik yapılırBebeğin eşi (plasenta) çıkartıldıktan sonra rahimin içi temizlenir ve kapatma işlemine başlanır Kesilen tabakalar tek tek dikilir Önce uterus kası kapatılır Ardından kanama kontrolü yapılır Kanayan yerler varsa buralara ek dikişler atılır Kanama olmadığından emin olunduktan sonra visseral periton dikilir (Bazı doktorlar bu tabakayı dikmeden bırakabilirYapılan çalışmalarda vissereal peritonun dikilmesi ile dikilmemesi arasında herhangi bir fark olmadığı bulunmuştur) Karın boşluğu temizlendikten sonra pariyeteal periton ve ardından kas tabakası dikilir (Bazı doktorlar bu tabakaları dikmeden bırakabilirYapılan çalışmalarda pariyetal peritonun ve kasın dikilmesi ile dikilmemesi arasında herhangi bir fark olmadığı bulunmuştur) Daha sonra kas kılıfı altındaki kanayan alanlar koterize edilerek kanama kontrolü sağlanır Kas kılıfı dikilerek kapatılır Kapatma işleminin en önemli aşaması budur Bu tabaka karın içi organların fıtıklaşmasını engelleyen tabakadır Ardından cilt altı kanamalar kontrol edilerek bu kat da dikikil ve sıra cilde gelir Cilt boydan boya dışarıdan ve uçlarında hiçbir dikiş ipliği görülmeyecek şekilde estetik olarak kapatılır ve operasyon tamamlanır Cilt dikişlerinin daha sonra alınması gerekmez Bunlar siz fark etmeden kendiliğinden vücut tarafından eritilirler Halk arasında bu dikiş türü hatalı olarak laser dikiş olarak bilinmektedir Laser dikmeye ve birleştirmeye değil kesmeye yarayan bir tekniktir Laser dikişi diye birşey yoktur Yapılan estetik dikiştir Uygulamalar arasında fark olmasa da kullanılan dikiş malzemesi arasında hekimler arasında ciddi farklar vardır Bazı doktorlar fasya tabakası dışında tüm tabakalarda katgüt adı verilen organik bir materyal kullanmayı tercih ederler Bu dikiş materyali koyun ve sığırların barsaklarından üretilmektedir Organik olduğu için reaksiyon gelişme olasılığı bulunur Gelişmiş ülkelerde yaygın kullanımı uzunca bir süre önce terk edilmiştir Deli dana salgınınından sonra ameliyatlarda kullanılmaması önerilmektedir Öerilen materyal bizim de her tabakada tercih ettiğimiz sentetik materyalerdir En sık vicryl adı verilen iplik kullanılır Bu iplik hem katgüte göre daha güçlü hem de daha güvenlidir Katgüt tercih eden doktorlar fasya tabakasını vicryl ile dikerler Fasya katgüt ile dikildiğinde fıtık olma olasılığı çok yüksektir Katgüt ile vicryl arasındaki en önemli belirleyici faktör maliyettir Katgüt çok ucuz bir materyalken vicryl oldukça pahalıdır Sezaryen operasyonunda kesilen tabakalar 1 Cilt 2 Cilt altı yağ dokusu 3 Fasya (kas kılıfı) 4 Karın ön duvarı kası (Rektus kası) * 5 Pariyetal periton (Karın zarı) * 6 Visseral periton (Rahimi çevreleyen zar) * 7 Myometrium (Rahimi oluşturan kas) 8 Amniyon kesesi (Bebeğin çevreleyen zar) ** * Yanında işaret olan tabakalar, kapatılırken dikilmeden bırakılabilir ** Tabaka olarak sayılmaz Ameliyattan hemen sonra Cilt dikisi tamamlandıktan sonra hemşire yaranın üzerini antiseptik solüsyon ile temizler ve pansuman materyali ile kapatır Ardından hastanın vücudunu steril su ile siler Bu esnada eğer genel anestezi uygulanmış ise hasta uyanmaya başlamıştır Ameliyathaneden çıktıktan sonra ayılma odasında 30 dakika kadar gözlem altında bekletilip tüm bulguların dengede olduğu görülünce hasta odasına çıkartılır ve yatağına alınırOdada Operasyonun olduğu gün ameliyat sonrası (postop) sıfırıncı gün olarak kabul edilir Odanıza geldiğinizde eğer idrar sondası takılmış ise bu yerinde olacaktır İdrarınız varmış gibi hissedebilrisiniz ancak bu yanılsamadır ve sonda mesanede biriken idrarı boşaltmaktadır Bugünde damardan serum uygulaması devam eder Postop dönemde yaklaşık 3 litre sıvı alırsınız Kendinizi iyi hissettiğinizde azar azar su içebilirsiniz Ameliyattan 6-8 saat sonra rejim 1 adı verilen komposto, hoşaf gibi sıvı maddeler verilecektir Bu gün su ve size hastane tarafından verilenler dışında başka herhangi bir yiyecek maddesi almamamalısınız (bazı doktorlar ameliyat sonrası 24 saat süreyle ağızdan hiçbirşey vermemeyi tercih ederler Bazı doktorlar ise hasta gaz çıkarana kadar ağızdan beslemeyip damardan sıvı verirler) Ameliyattan 6-8 saat sonra sondanız çıkartılabilir ya da ertesi güne kadar yerinde tutulabilir Ameliyattan 6-8 saat sonra hemşireler sizi ayağa kaldırıp oda içinde dolaştırırlar Mobilizasyon adı verilen dolaşabilme izni son derece önemlidir Ameliyat sırasında hem karın boşluğu açıldığı ve barsaklar havayla temas ettiği hem de ameliyatta kullanılan gaz gevşeticilerin etkisi ile barsak hareketleriniz durur Ne kadar erken mobilize olursanız barsak hareketlerinin normale dönmesi o kadar kolay ve çabuk olmaktadır İlk kez ayağa kalktığınızda başdönmesi ve göz kararması yaşayabilirsiniz Bu normal bir durumdur Kendinizi ayağa kalkacak kadar güçlü hissetmiyorsanız zorlamayın Yatak içinde bacaklarınızı hareket ettirmeniz de ilk gün için yeterli olabilir (bazı doktorlar hastayı 24 saat ayağa kaldırmamayı tercih edebilirler) Yatak içinde sağ ya da sol yanınıza dönmenizin herhangi bir sakıncası ya da riski yoktur Ağrı ameliyat sonrası hasta ve hasta yakınlarının en çok çekindiği konudur Eğer sezaryeniniz epidural anestezi ile yapılmışsa bu konuda endişe yaşamanıza gerek yoktur Epidural kataterden sürekli düşük miktarda ağrı kesici verilmektedir Eğer verilen miktar yeterli gelmez ise epidural kata ilaç gönderen cihazın düğmesine basarak k endiniz ek doz lar verebilirsiniz Genel anestezi ile yapılan ameliyatlar sonrasında hastya PCA (patient controlled analgesia, Hasta kontrollü ağrı giderimi) uygulanır Bu damar yoluna bağlanan ikinci bir boru yardımıyla ağrı kesici verilmesidir Hortumun ucu PCA cihazına bağlıdır Bu cihazdan çıkan bir düğme sizin elinize verilir Ağrı hissettiğinizde bu düğmeye basarak PCA aletinin damar yolundan ağrı kesici ilaç göndermesini kendiniz sağlarsınız Cihazın belirli aralıklarla ve toplamda gönderebileceği azami ilaç miktarı anestezi doktoru tarafından önceden ayarlanmıştır Bu nedenle siz düğmeye fazla da bassanız cihaz ayarlandığı dozdan fazlasını vermez (PCA maliyeti arrtıran bir unsur olduğundan her doktor ve hastane tarafından rutin olarak uygulanmazBazı hastanelerde ek ücret karşılığı sunulur) Eğer PCA uygulanmamışsa belirli aralıklarla kaçdan size güçlü ağrı kesici iğneler yapılır Odanıza geldikten sonra kendinizi iyi hissettiğinizde bebeğiniz yanınıza getirilir ve onu emzirmenize yardımcı olunur Emzirirken karnınızda ağrı duyabilirsiniz Sütün memeden dışarı atılmasını sağlayan hormon ile rahimin kasılmasını sağlayan hormon aynıdır Bu nedenle emzirirken rahminiz de kasılır ve siz bunu ağrı olarak hissedebilirsiniz Bu rahmin kendini toplamasını hızlandıran ve kanamayı azaltan bir özelliktir Eğer isterseniz bebeğinizi hiç bebek odasına göndermeyip 24 saat kendi odanızda ve yanınızda tutabilirsiniz Ameliyattan hemen sonra kesi hattı üzerine belirli bir süre kum torbası gibi ağrılıklar konulması sıkça yıplan bir uygulamadır ancak iyi kanama kontrolü yapıldığında hastaya gereksiz ağrı hissettirmesi dışında bir fonksiyonu yokturAmeliyattan sonraki ilk saatlerde sizinle ilgilenen hemşire sık aralıklarla odanıza gelerek nabzınızı sayar, tansiyonunuzu ölçer ve ters giden herhangi birşey olup olmadığını kontrol eder Postop 1 gün Ameliyatın ertesi günü sabah doktorunuz yara yeri üzerindeki flasteri çıkartır, antiseptik solüsyon ile siler ve üzerine koruyucu bir sprey sıkar Yara yeriniz artık kapatılmaz, açık bırakılır (bazı doktorlar pansumanı 2-5 günde açmayı tercih ederler, ya da postop1 günde pansuman yapıp yeniden kapatırlar) Bu sabah sondanız ve epidural katateriniz çıkartılır Damardan sıvı uygulamasına son verilir ve Rejim 2 adı verilen yumuşak gıdaları almaya başlarsınız Hastabakıcılar sizi yatağınızda siler ve kendi gecelik ya da pijamanızı giydirir Barsak hareketleriniz başlayıp gaz çıkardıktan sonra rejim 3 adı verilen normal gıdaları almaya başlayabilrsiniz Rejim 3 almak için gaz çıkartılmasını beklemek şart değildir Erken mobilize olan hastaların büyük bir kısmında gaz çıkartmakta sorun yaşanmamaktadır Bu gün size düşen en önemli görev mümkün olduğunca çok yürümektir Yataktan kendiniz tek başınıza kalkabilirsiniz Bunu yapamadığınızda odadakilerden ya da hemşirelerden yardım isteyebilirsiniz Gaz çıkışı olmayan hastalar karında şişlik ve ağrı sorunu yaşayabilirler Kendiliğinizden gaz çıkartamazsanız bazı ilaçlar ve lavman uygulayarak süreç hızlandırılabilir Postop 2 gün Bugün hızla iyileştiğinizi ve pek çok aktivteyi kendi başınıza gerçekleştirebildiğinizi fark edeceksiniz Postop 2 günde ayakta duş şeklinde banyo yapabilirsiniz Bunun hiçbir sakıncası yoktur Duş yapmak kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olur (bazı doktorlar 1 haftaya kadar duş yapmaya izin vermezler) Eğer genel durumunuz iyi ise ve ciddi bir problem yoksa bugün taburcu olup evinize gidebilirsiniz Postop 3 gün Durumunuz artık çok iyidir Her işinizi kendiniz yapab ilirsiniz İsterse niz her gün duş yapabilir, canınız ne isterse yiyebilirsiniz Bebek doktorunuz bebeğinizin taburcu olmasına izin verirse taburcu olabilirsiniz Eğer bebeğinizde yenidoğan fizyolojik sarılığı varsa doktorunuz bebeğinizi eve göndermeyebilir Bu durumda eğer isterseniz siz de hastanede kalabilirsiniz Eve gidince Eve gittikten sonra doktorunuzla olan ilk kontrolünüze kadar bazı noktalara özen göstermeniz gereklidir Ağır fiziksel aktiviteden kaçının Ancak bu yataktan ya da oturduğunuz yerden kalkmayın demek değildir Kanamanız rengi giderek açılarak 2-3 hafta devamlı sürebilir, ara ara kesilip sonra tekrar başlayabilir Bunlar tamamen normaldir Hamilelik süresince kullandığınız demir ve vitamin ilalarını almaya devam edin Ağrı kesici olarak doktorunuzun taburcu olurken verdiği ilaçları kullanabilirsiniz Bebeğinizi düzenli olarak emzirin Sütünüzün tam olarak gelmesi 2-3 gün alabilir endişelenmeyin Dilediğiniz herşeyi yiyip içebilirsiniz ancak sizde gaz yaptığını bildiğiniz şeyleri yemekten kaçının Bol bol su içmeye gayret gösterin Dilediğiniz kadar ayakta duş şeklinde banyo yapabilirsiniz Kanamanız kesilinceye kadar oturarak banyo yapmak, küvet, jakuzi ve havuza girmek sakıncalıdır 3-4 hafta sonunda kanamanız hala az da olsa devam ediyorsa doktorunuzun izniyle tampon kullanarak denize girebilirsiniz Ne zaman endişelenmeliyim? Doktorunuz 6 hafta sonra sizi kontrole çağıracaktır (lohusalık dönemi 6 hafta (42 gün) olup hamilelikte ortaya çıkan değişikliklerin hamilelik öncesindeki haline dönmesi için geçen süredir Kırkı çıkmak sözü buradan gelmektedir) Bu süre içinde aşağıdakilerden herhangi biri ortaya çıktığında doktorunuzu zaman kaybetmeden aramalısınız Fazla miktarda olan kanama 38 derecenin üzerinde olan ateş Doktorunuzun verdiği ağrıkesici ile geçmeyen ve sizde tuhaf olduğu izlenmini uyandıran ağrılar Kötü kokulu ******l akıntı Yara yerinde ve etrafında kızarıklık, şişlik ve ağrı Yara yerinden akıntı Solunum güçlüğü Bacaklarda kızarıklık, sıcaklık ve ağrı Size tuhaf gelen ve kendi kendinize açıklayamadığınız her türlü durum Gebelikte tam tahıllı ekmek! Gebelikte folik asit, bebeğin gelişimi için çok önemli Hamilelerde depresyon tehlikesi Erkeklerde de gebelik belirtileri olabilir Hamile kadın hassastır! Nasıl Bir Doğum? (Normal - Sezaryan), Sezaryan Nedir?, Gebelik ve Beslenme, Hamilelikte Aspirin ve Progesteron, Karpal Tünel Sendromu, Boş Gebelik, Hamilelik ve Toksoplazma, Epidural ile Ağrısız Doğum, Abortus - Düşük, Gebelikde Tarama Testleri, Hamilelik ve Saç Boyası, Doğum Korkusu, Hamilelikte Sağlıklı Saçlar, Gebelikte Spor |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|