 |
Hasta Kontrollü Ağrı Giderimi |
 |
07-24-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hasta Kontrollü Ağrı GiderimiHasta kontrollü ağrı giderimi [/b] Yazan: Dr  alper mumcu Tarih:Ağrı dindirmek Tanrı sanatıdırHipokrat * Doğum ya da başka bir nedenle ameliyat olması gereken kişileri en fazla endişelendiren konuların başında ameliyat sonrası erken dönemde yaşayacaklarını düşündükleri ağrı gelir Daha önce benzer ameliyatları yaşamış olankişilerin biraz da abartarak anlattıkları ağrı hikayeleri herkesi korkutmaya yeter Vücut bütünlüğünün bozulduğu her cerrahi girişim sonrası bir süre için ağrı yaşanması kaçınılmazdır Buağrıların şiddeti ve süresi yapılan ameliyatın türüne göre değişiklik gösterir Karın boşluğunun açıldığıjinekolojik ameliyatlar ile sezaryen ameliyatları nispeten daha az ağrı duyulan ameliyatlardır Genelde ilk gün dahaşiddetli olan ağrı kısa süre içinde yavaş yavaş azalarak kaybolur Geleneksel olarak doktorlar ameliyat sonrası erken dönemdeki ağrıları gidermek için kas içine yapılan enjeksiyon şeklindeki ilaçları tercih ederler Daha sonraki dönemlerdeise ağızdan alınan ağrıkesiciler yeterli olur Ancak ağrıkesmek için yapılan bu iğneler gerçekte kendileri de birer ağrı ve acı nedenidirler Pekçok hasta iğne olmamak içinameliyat ağrısına katlanmayı dahi tercih etmektedir Bazı ağrıkesiciler ise takılı olan serum yoluyla direkt olarak damar içinden verilirler Bu sayede hem daha hızlı hemde etkili bir analjezi sağlanmış olur Ancak burada da ilacınbelirli aralıklarla yapılması ya da hastanın hemşireye ağrı hissettiğini beildirmesi ve hemşirenin de ilacı hazırlayıp damar yoluyla enjekte etmesi gerekir Tüm buişlemler zaman kaybına neden olur Hasta kontrollü analjezi (patient controlled analgesia, PCA) nedir? Analjezi basit tabiriyle ağrının giderilmesi demektir Hastakontrollü analjezi ya da kısa adıyla PCA ise ağrıyı yaşayan kişinin yani hastanın direkt olarak kendi gerek duyduğu anda kendi kendisine ağrıkesici yapması olarak tanımlanabilir Bu işlem ağrı pompası adı verilen bir cihaz yardımı ile gerçekleştirilir Bir elektronik pompa olan bu cihazınhaznesine belirli miktar serum içinde ağrı kesici ilaç konur Bu serum daha sonra hastanın normalde açık ve serum takılı olan kataterine bağlanır Cihazdan çıkan bir düğmehastanın eline verilir Hasta ağrı hissettiği anda budüğmeye basarak cihazın haznesindeki içinde ağrı kesici ilaç bulunan serumun önceden programlanmış bir miktarının damar yolundan verilmesini sağlar Bu sayede hasta kendiağrısını kendisi kontrol edebilir PCA güvenli midir? PCA son derece güvenli bir uygulamadır Hasta her düğmeyebastığında önceden anestezi uzamanı tarafından belirlenmiş ve cihaz üzerinde programlanmış miktarda ağrıkesici hastaya verilir Bir seferde ve belirli bir zaman diliminde verilebilecekolan ağrıkesici miktarı belirlendiğinden herhangi bir fazla doz sözkonusu değildir Düğmeye ne sıklıkta basılmalıdır? Hasta her ağrı hissettiğinde ve gerek duyduğunda düğmeye basabilir Verilecek olan maksimum doz belirlendiğinden hastadüğmeye çok sık aralıklarla bassa bile cihaz gerektiğinden daha fazla ilaç vermeyecektir Gerektiğinde fazla ağrıkesici alma riski nedir? Cihaz programlandığından fazla ilaç vermeyeceğinden böyle bir risk yoktur Bu nedenle özellikle narkotik özelliği olanağrı kesiciler kullanıldığında bile bağımlılık ya da ilaç suistimali riski yoktur Üstelik anestezi uzmanı veteknisyenleri belirli aralıklarla hastaları ziyaret edip cihazları kontrol ettiğinden hastanın gereksinimleri tam anlamıyla karşılanmaktadır Ağrıkesici alırken ağrı duyulur mu? Kas içine yapılan enjeksiyonlar direkt olarak ağrıya neden olurken damardan enjekte edilen ağrıkesiciler de hızlı verildikleri için yanmaya neden olabilirler Oysa PCA gereklidozu çok yavaş olarak damar içine verdiğinden böyle bir rahatsızlığa neden olmaz Sadece yükleme dozu yapılırkendamar içinde bir miktar yanma ve sıcaklık hissedilebilir Ağrının kesilmesi ne kadar zaman alır? Düğmeye basıldıktan sonra genelde birkaç dakika içinde ağrıkesicinin etkisi başlar Eğer 10-15 dakika içindeağrıda bir azalma olmaz ise yeniden düğmeye basılabilir Böyle bir durumda eğer ilk seferde yeterli doz ilaç verilmiş ise cihaz ikinci dozu vermeyecek ancak eğer programda ikinci doza izin verilmişse gönderecektir Eğer birkaç kezbasmanıza rağmen ağrıda azalma yoksa hemşireye haber vermeniz gerekir PCA bağlı iken iyileşme gecikir mi? Hayır Ameliyat sonrası iyileşmeyi hızlandıran önemlifaktörlerden birisi de dinlenme ve uykudur PCA kullananhastalar ameliyat sonrası erken dönemi daha rahat atlatırlar ve ağrı nedeni ile uykuları kesilmez PCA'de ne tür ağrıkesiciler kullanılabilir? PCA içine morfin türevleri de dahil olmak üzere damar yolu ile uygulanabilen her tür ağrıkesici konulabilir Kullanılacakolan ağrıkesicinin türüne ve miktarına ağrı kontrolünden sorumlu anestezi uzmanı karar verir PCA'nin avantajları nelerdir? Hasta kontrolün kendi elinde olduğunu bildiği için ameliyat sonrası ağrılar ile ilgili daha az endişe duyar Verilecek olan ağrı kesici miktarı belirlendiği ve kontrol altında olduğu için aşırı doz ağrıkesici alınması engellenmiş olur Kısa süreli ve düşük dozlarda verildiği için narkotik analjeziklerin bağımlılığa neden olması engellenmiş olur Ağrı kesici için hazırlık yapılması ve hemşirenin gelmesi ile zaman kaybedilmez İlacın yutulması ya da kas içine enjekte edilmesi gerekmez Zaten açık olan damar yolundan yapılırAğrıkesicinin kendisi ağrıya neden olmaz Doktor tarafından belirlenen miktardan fazla ağrı kesici yapılmadığından emin olunabilir Ağrının dindirilmesi sürekli ve sabit düzeyde olur Ağrıya neden olabileceği tahmin edilen aktivitelerden önce düğmeye basılarak bu aktiviteler kolaylaştırılabilir Örneğin ayağa kalkmadan 10 dakika önce düğmeye basıldığında ayağa kalkmak çok daha kolay olmaktadır Hasta ağrı duymadığıiçin daha sık ve daha uzun dolaşabilmekte bu da ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek komplikasyonların görülme riskini azaltmaktadır Ameliyat sonrası barsak hareketleri daha kısa sürede döndüğünden hasta ağızdan beslenmeye daha çabuk başlayabilir Ameliyat sonrası özellikle ilk günün çok daha rahat ve konforlu geçmesi sağlanır PCA'nin dezavantajları nelerdir? PCA'nin ciddi bir yan etkisi ya da riski yoktur Genelekselağrıkesici uygulamalarına göre en önemli dezavantajı getirdiği ek maliyettir Bunun yanısıra kullanılan ilacıntürüne göre bazı hastalarda uyku hali, bulantı, kusma ve kaşıntıya neden olabilir Ancak bu yan etkilerin görülmesıklığı geleneksel ağrıkesi uygulamalarındakinden daha yüksek değildir Yapılan araştırmalarda geleneksel ağrı kesici uygulamaları ile hasta memnuniyeti %65 civarındayken, PCA'de %80'in üzerindedir PCA'in başka kullanım alanları da var mıdır? PCA sadece ameliyat sonrası damar içinden uygulanmaz Ağrısız doğum sırasında ya da epidural anestezi ile yapılan ameliyatlar sonrasında ağrı pompası direkt olarak epidural katetere bağlanarak buradan ilaç verilmesi sağlanabilir Bu sayede ağrısız doğum sırasında da anneadayı rahim kasılmalarının neden olduğu ağrıları kendisi kontrol edebilir PCA her yerde uygulanabilir mi? Ağrı pompaları günümüzde pekçok hastanede bulunan cihazlardır Ancak PCA uygulamaları ek maliyet getirdiğindenher hastanede rutin olarak uygulanmaz Pekçok özel hastanedepaket programın dışında ek bir ücret karşılığında uygulanmaktadır PCA uygulayacak olan anestezi uzmanının bukonuda tecrübeli olması ve ağrı pompası takılan her hastayı kontrol ve takip edebilecek yeterli sayıda teknisyenin bulunması gereklidir * [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
 |
|
Hasta Kontrollü Ağrı Giderimi |
|
|
07-24-2012
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hasta Kontrollü Ağrı GiderimiHasta kontrollü ağrı giderimi [/b] Yazan: Dr alper mumcu Tarih:Ağrı dindirmek Tanrı sanatıdırHipokrat * Doğum ya da başka bir nedenle ameliyat olması gereken kişileri en fazla endişelendiren konuların başında ameliyat sonrası erken dönemde yaşayacaklarını düşündükleri ağrı gelir Daha önce benzer ameliyatları yaşamış olankişilerin biraz da abartarak anlattıkları ağrı hikayeleri herkesi korkutmaya yeter Vücut bütünlüğünün bozulduğu her cerrahi girişim sonrası bir süre için ağrı yaşanması kaçınılmazdır Buağrıların şiddeti ve süresi yapılan ameliyatın türüne göre değişiklik gösterir Karın boşluğunun açıldığıjinekolojik ameliyatlar ile sezaryen ameliyatları nispeten daha az ağrı duyulan ameliyatlardır Genelde ilk gün dahaşiddetli olan ağrı kısa süre içinde yavaş yavaş azalarak kaybolur Geleneksel olarak doktorlar ameliyat sonrası erken dönemdeki ağrıları gidermek için kas içine yapılan enjeksiyon şeklindeki ilaçları tercih ederler Daha sonraki dönemlerdeise ağızdan alınan ağrıkesiciler yeterli olur Ancak ağrıkesmek için yapılan bu iğneler gerçekte kendileri de birer ağrı ve acı nedenidirler Pekçok hasta iğne olmamak içinameliyat ağrısına katlanmayı dahi tercih etmektedir Bazı ağrıkesiciler ise takılı olan serum yoluyla direkt olarak damar içinden verilirler Bu sayede hem daha hızlı hemde etkili bir analjezi sağlanmış olur Ancak burada da ilacınbelirli aralıklarla yapılması ya da hastanın hemşireye ağrı hissettiğini beildirmesi ve hemşirenin de ilacı hazırlayıp damar yoluyla enjekte etmesi gerekir Tüm buişlemler zaman kaybına neden olur Hasta kontrollü analjezi (patient controlled analgesia, PCA) nedir? Analjezi basit tabiriyle ağrının giderilmesi demektir Hastakontrollü analjezi ya da kısa adıyla PCA ise ağrıyı yaşayan kişinin yani hastanın direkt olarak kendi gerek duyduğu anda kendi kendisine ağrıkesici yapması olarak tanımlanabilir Bu işlem ağrı pompası adı verilen bir cihaz yardımı ile gerçekleştirilir Bir elektronik pompa olan bu cihazınhaznesine belirli miktar serum içinde ağrı kesici ilaç konur Bu serum daha sonra hastanın normalde açık ve serum takılı olan kataterine bağlanır Cihazdan çıkan bir düğmehastanın eline verilir Hasta ağrı hissettiği anda budüğmeye basarak cihazın haznesindeki içinde ağrı kesici ilaç bulunan serumun önceden programlanmış bir miktarının damar yolundan verilmesini sağlar Bu sayede hasta kendiağrısını kendisi kontrol edebilir PCA güvenli midir? PCA son derece güvenli bir uygulamadır Hasta her düğmeyebastığında önceden anestezi uzamanı tarafından belirlenmiş ve cihaz üzerinde programlanmış miktarda ağrıkesici hastaya verilir Bir seferde ve belirli bir zaman diliminde verilebilecekolan ağrıkesici miktarı belirlendiğinden herhangi bir fazla doz sözkonusu değildir Düğmeye ne sıklıkta basılmalıdır? Hasta her ağrı hissettiğinde ve gerek duyduğunda düğmeye basabilir Verilecek olan maksimum doz belirlendiğinden hastadüğmeye çok sık aralıklarla bassa bile cihaz gerektiğinden daha fazla ilaç vermeyecektir Gerektiğinde fazla ağrıkesici alma riski nedir? Cihaz programlandığından fazla ilaç vermeyeceğinden böyle bir risk yoktur Bu nedenle özellikle narkotik özelliği olanağrı kesiciler kullanıldığında bile bağımlılık ya da ilaç suistimali riski yoktur Üstelik anestezi uzmanı veteknisyenleri belirli aralıklarla hastaları ziyaret edip cihazları kontrol ettiğinden hastanın gereksinimleri tam anlamıyla karşılanmaktadır Ağrıkesici alırken ağrı duyulur mu? Kas içine yapılan enjeksiyonlar direkt olarak ağrıya neden olurken damardan enjekte edilen ağrıkesiciler de hızlı verildikleri için yanmaya neden olabilirler Oysa PCA gereklidozu çok yavaş olarak damar içine verdiğinden böyle bir rahatsızlığa neden olmaz Sadece yükleme dozu yapılırkendamar içinde bir miktar yanma ve sıcaklık hissedilebilir Ağrının kesilmesi ne kadar zaman alır? Düğmeye basıldıktan sonra genelde birkaç dakika içinde ağrıkesicinin etkisi başlar Eğer 10-15 dakika içindeağrıda bir azalma olmaz ise yeniden düğmeye basılabilir Böyle bir durumda eğer ilk seferde yeterli doz ilaç verilmiş ise cihaz ikinci dozu vermeyecek ancak eğer programda ikinci doza izin verilmişse gönderecektir Eğer birkaç kezbasmanıza rağmen ağrıda azalma yoksa hemşireye haber vermeniz gerekir PCA bağlı iken iyileşme gecikir mi? Hayır Ameliyat sonrası iyileşmeyi hızlandıran önemlifaktörlerden birisi de dinlenme ve uykudur PCA kullananhastalar ameliyat sonrası erken dönemi daha rahat atlatırlar ve ağrı nedeni ile uykuları kesilmez PCA'de ne tür ağrıkesiciler kullanılabilir? PCA içine morfin türevleri de dahil olmak üzere damar yolu ile uygulanabilen her tür ağrıkesici konulabilir Kullanılacakolan ağrıkesicinin türüne ve miktarına ağrı kontrolünden sorumlu anestezi uzmanı karar verir PCA'nin avantajları nelerdir? Hasta kontrolün kendi elinde olduğunu bildiği için ameliyat sonrası ağrılar ile ilgili daha az endişe duyar Verilecek olan ağrı kesici miktarı belirlendiği ve kontrol altında olduğu için aşırı doz ağrıkesici alınması engellenmiş olur Kısa süreli ve düşük dozlarda verildiği için narkotik analjeziklerin bağımlılığa neden olması engellenmiş olur Ağrı kesici için hazırlık yapılması ve hemşirenin gelmesi ile zaman kaybedilmez İlacın yutulması ya da kas içine enjekte edilmesi gerekmez Zaten açık olan damar yolundan yapılırAğrıkesicinin kendisi ağrıya neden olmaz Doktor tarafından belirlenen miktardan fazla ağrı kesici yapılmadığından emin olunabilir Ağrının dindirilmesi sürekli ve sabit düzeyde olur Ağrıya neden olabileceği tahmin edilen aktivitelerden önce düğmeye basılarak bu aktiviteler kolaylaştırılabilir Örneğin ayağa kalkmadan 10 dakika önce düğmeye basıldığında ayağa kalkmak çok daha kolay olmaktadır Hasta ağrı duymadığıiçin daha sık ve daha uzun dolaşabilmekte bu da ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek komplikasyonların görülme riskini azaltmaktadır Ameliyat sonrası barsak hareketleri daha kısa sürede döndüğünden hasta ağızdan beslenmeye daha çabuk başlayabilir Ameliyat sonrası özellikle ilk günün çok daha rahat ve konforlu geçmesi sağlanır PCA'nin dezavantajları nelerdir? PCA'nin ciddi bir yan etkisi ya da riski yoktur Genelekselağrıkesici uygulamalarına göre en önemli dezavantajı getirdiği ek maliyettir Bunun yanısıra kullanılan ilacıntürüne göre bazı hastalarda uyku hali, bulantı, kusma ve kaşıntıya neden olabilir Ancak bu yan etkilerin görülmesıklığı geleneksel ağrıkesi uygulamalarındakinden daha yüksek değildir Yapılan araştırmalarda geleneksel ağrı kesici uygulamaları ile hasta memnuniyeti %65 civarındayken, PCA'de %80'in üzerindedir PCA'in başka kullanım alanları da var mıdır? PCA sadece ameliyat sonrası damar içinden uygulanmaz Ağrısız doğum sırasında ya da epidural anestezi ile yapılan ameliyatlar sonrasında ağrı pompası direkt olarak epidural katetere bağlanarak buradan ilaç verilmesi sağlanabilir Bu sayede ağrısız doğum sırasında da anneadayı rahim kasılmalarının neden olduğu ağrıları kendisi kontrol edebilir PCA her yerde uygulanabilir mi? Ağrı pompaları günümüzde pekçok hastanede bulunan cihazlardır Ancak PCA uygulamaları ek maliyet getirdiğindenher hastanede rutin olarak uygulanmaz Pekçok özel hastanedepaket programın dışında ek bir ücret karşılığında uygulanmaktadır PCA uygulayacak olan anestezi uzmanının bukonuda tecrübeli olması ve ağrı pompası takılan her hastayı kontrol ve takip edebilecek yeterli sayıda teknisyenin bulunması gereklidir * [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
|
|
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
| Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
| Görünüm Modları | |
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.