Yapay Dolaşım Sistemi (Extracorporeal Perfusion)

Yapay Dolaşım Sistemi (Extracorporeal Perfusion)


Ekstrakorporeal perfüzyon açık kalp cerrahisini, geçici dolaşım ve solunum desteğini ve uzun süreli yaşam desteğini mümkün kılan bir teknolojidir Bu sistemler kanın yapay dolaşımını ve uygulamaya göre yapay solunum, yapay olarak kan ısısının değiştirilmesini mümkün kılar - Vücut dışı perfüzyon sistemleri geçici uygulamalar için tasarlanmıştır Fiziksel yapısından dolayı sistemdeki kan hattı oluşturan materyallerle direkt olarak temas eder Bu temas kan proteinlerini ve bağışıklık sisteminin hücrelerini aktive eder Bu aktivasyon vücut dışı perfüzyon teknolojisinin istenmeyen olumsuz sonuçlarına tol açar

SİSTEMİN PARÇALARI: Sistemin temel parçaları bir veya daha fazla venöz kanül, bir venöz rezervuar, bir oksijenatör / ısı değiştirici, bir pompa, bir arteriyel hat filtresi ve bir arteriyel kanüldür Sistem tümüyle bio-uyumlu materyalden yapılır: toksik, immunojenik, allerjik ve mutajenik olmayan ve aynı zamanda fabrikasyona imkan sağlayan malzeme Bu amaçla polikarbonat, polivinilklorür, Teflon, polietilen, paslanmaz çelik, titanyum, silikon ve poliuretan kullanılır Kanın aktığı hat türbülansa ve hız değişikliklerine yol açmayacak şekilde ve prime hacmini asgaride tutacak şekilde tasarlanır Temel sistem, yardımcı sistemler eklemek, kan örnekleri almak ve ilaç ve perfüzat ilave etmek için giriş-çıkış yolları içermelidir Kardiyotomi emme sistemi, kardiyopleji tatbik sistemi temel sisteme ilave edilen yardımcı sistemlerdir Bu açık mühendislik perfüzyonistin sistemi her an gözle izlemesini ve gerektiğinde müdahalede bulunabilmesini sağlar Aynı zamanda da kanın geniş sentetik yüzeylerle temasına, birçok hava giriş noktasına ve kontaminasyon riskine neden olur

Venöz Kanüller:
- Bir veya daha fazla venöz kanülle dezoksijene kan yerçekimi sayesinde sisteme alınır Venöz kanül sayısı carrahi prosedürün tipine ve cerrahın tercihine göre belirlenir Tek kanül kullanılacaksa sağ atrial apendajdan sağ atriuma yerleştirilir İki kanül kullanılacaksa kanüller sağ atriumdan süperior ve inferior vena kavalara yerleştirilir Eğer sol süperior vena kava koroner sinüse drene oluyorsa üçüncü bir kanül sağ atriumdan koroner sinüse yerleştirilir
- Tek kavoatrial kanül (two-stage cannula) aort kapağı, sol ventrikül çıkım yolu, asendan aorta ve koroner arter bypass girişimlerinde kullanılır Turnike ile sıkılmış iki venöz kanül sağ atrium ve sağ ventrikül içinde işlem yapılacaksa kullanılır Bazı özel ameliyatlarda kavaların doğrudan kanülasyonu gerekebilir Venöz kanüller femoral, iliak veya jugüler ven yoluyla da yerleştirilebilir Bazı reoperasyonlarda, acil durumlarda, uzun süreli dolaşım desteğine ihtiyaç duyulan durumlarda ve torakoskopik kalp ameliyatlarında periferal venöz kanülasyon gerekli olur
- Perfüzyon sırasında santral venöz basınç 5-15 mmHg arasında tutulmalıdır aksi taktirde negatif basınç ince duvarlı venlerin kanüle yapışıp akıma engel olmasına neden olur Venöz sistemin hava alması dolaşımın durmasına neden olur Çoğu ekstrakorporeal perfüzyon sistemlerinde venöz rezervuar sistemik ven seviyesinin 60-75 cm aşağısına yerleştirilir

Rezervuar:
Venöz rezervuar 3-5 L kapasiteli, yumuşak polivinil ya da sert hard-shell haznelerdir Çıkış açıklığı tabanında yer alır, böylece düşük hacimde yüksek akım hızları elde edilebilirYeni sistemlerde oksijenatör ile birlikte tasarlanır

Oksijenatör:
- İki tip oksijenatör vardır:
1 membran
2 bubble (kabarcık) - Membran oksijenatörde mikroporlu polipropilen bir membran kanı ve gazı birbirinden ayırır Oksijen plazma içinde zor difüze olduğu için kanın çok geniş bir alana yayılması gerekir (2-54 m2) Karbondioksit ise kolaylıkla geçer İnce kan tabakası ve geniş membran yüzeyi kan akımına belli bir direnç oluşturur bu nedenle pompa, sistemde oksijenatörün öncesine yerleştirilir Isı değiştiriciler oksijenatörlerin içinde tasarlanmışlardır Şu an kullanılan sistemler tek kullanımlıktır Kanın membran yüzeyine en geniş şekilde temas etmesini sağlayacak üç tasarım vardır Bunların içinde en sık kullanılan hollow fiber oksijenatörlerdir İçi boş mikroporlu polipropilen liflerin (120-200 μm çapında) uçları bir manifold ile birleştirilir Oksijen bu liflerin içinde, kan ise liflerin dışında hareket ederek birbirleriyle temas eder Ya da bunun tam tersi olabilir Kan fiberlerin dışında hareket ederken daha fazla türbülans geliştiği için bu yolla daha iyi bir oksijenasyon sağlanır Mikroporlu membranlar düz tabakalar halinde de kullanılabilir Spiral coil oksijenatörler ise solunum ya da dolaşım desteği amacıyla uzun süreli perfüzyonlarda kullanılır - Bubble oksijenatörlerde kan içinden binlerce küçük oksijen kabarcıkları geçecek bir odacıkta toplanır Oksijenin difüzyonu ağır olduğundan etkili bir gaz değişimi için binlerce kabarcık ile gaz alış verişinin yapıldığı yüzey artırılır Hem bubble hem de membran oksijenatörler kan proteinlerini aktive edip mikroembolilerin oluşmasına neden olur Bubble oksijenatörler membran oksijenatörlerden daha ucuzdur ancak kan travması devamlıdır Her kabarcık yeni bir yabancı cisim olarak algılanır Membran oksijenatörlerde ise yüzey sabittir Kan ile temas ettiğinde kısa bir sürede plazma proteinleri ile kaplanır Bu kan proteinlerinin aktivasyonunu azaltır Membran oksijenatörlerde kan hasarının çoğu ilk birkaç dakika içinde olur

Isı Değiştirici (Heat Exchanger)
- Isı değiştiriciler kardiyopulmoner bypass sırasında vücut ısısının kontrolü için önemlidir Vücut ısısı metabolizmayı kontrol eder ve kardiyopulmoner bypass sırasında bazı nedenlerden dolayı manipule edilir Nazofaringeal, rektal ve mesane ısısı sürekli monitorize edilir
- Isı değiştiricinin içinde su 2-42 ºC arasında dolaşır 42 ºC üzerindeki sıcaklıklarda proteinler denatüre olur Soğuma ısınmadan daha hızlı olabilir Soğuma sırasında 30 ile 37 ºC arasında nazofaringeal ısı 0,7-15 ºC/dak düşürülür Isınma sırasında sıcaklık 0,2-0,5 ºC/dak yükseltilir Dalton ve Boyle yasalarına göre gazlar soğuk plazmada daha fazla çözünürler Bu nedenle çok soğuk kanın perfüze edilmesi mikrokabarcıkların oluşmasına neden olur Hızlı soğuma en tehlikelisidir Hızlı ısınma sırasında mikrokabarcıklar görülebilir ancak soğuk vücuda girince bu kabarcıklar kaybolur Güvenlik nedeniyle hasta ve perfüzat arasındaki fark 12-14 ºC'den fazla olmamalıdır

Pompalar:
Kanı hareket ettirmek için kullanılan pompalar 3 çeşittir:
1 santrifugal
2 impeller
3 roler - Valfli pompalar asist cihazlarında tercih edilir, kardiyopulmoner bypassda kullanılmaz Roler pompalar içlerine yerleştirilen polivinil, silikon ya da latex tüplerin silindirik rolerler tarafından bir yönde sıkıştırılmasıyla çalışır Bu pompalar güvenilir ve kullanması kolaydır Pompanın debisi, rolerlerin rotasyon hızı ve içine yerleştirilen tüp setin çapı ile orantılıdır Roler pompalar düşük amplitüdlü sinüzoidal bir basınç trasesi ortaya çıkarırlar Santrifugal ve impeller pompalar hızla dönen konsentrik koniler ya da bıçaklar yardımıyla çalışırlar Santrifugal pompa güvenilirdir, tek kullanımlıktır, çalışması kolaydır; ancak bu pompalarda debi çıkan hattaki basınçla orantılıdır Bu nedenle elektromanyetik akımölçerlerle devamlı izlenmelidir Santrifugal ve impeller pompalar devamlı nonpulsatil bir akım sağlar

Filtreler
Kan filtreleri sistemdeki partikülleri ve gaz embolilerini yakalamak için kullanılır Nylon ya da polyesterden yapılan bu filtreler 20-43 μm porlar içerir Yüzey alanı 600-900 cm2 kadardır 7 L/dak gibi yüksek debilerde 30 mmHg kadar basınç gradienti yaratabilirler Çoğu filtre 200 mL kadar prime perfuzata ihtiyaç duyar Filtre tarafından yakalanan hava vent ile sistemden çıkarılır Tüp sette, eğer filtrenin değiştirilmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkarsa filtreyi bypass edecek bir hat bulunmalıdır

Arteriyel Kanül
- Arteriyel kanül genellikle asendan aortaya, sağ brakiosefalik trunkusun hemen proksimaline yerleştirilir Ancak arteriyel sistemde yeterli büyüklükte herhangi bir yere konması mümkündür Alternatif kanülasyon sahaları femoral, iliak, aksiller arterler, desendan torasik ya da abdominal aort olabilir
- Femoral arter kanülasyonu aort di****iyonlarında, reoperasyonlarda, kardiyopulmoner bypassın mediasten açılmadan önce sağlanması gereken durumlarda, acil durumlarda hızlı kanülasyon arzulandığında tercih edilir Torakoskopik, port-access ve robotik cerrahi teknolojisinde küçük cilt insizyonlarıyla periferik arterlerin (ve venlerin) perkütan kanülasyonu mümkündür Kanüldeki basınç farkı akım ile doğru, iç çapı ile ters orantılıdır Dar kanüllerle uygulanan yüksek kan akımı aşırı basınç farkları (>100 mmHg), türbülans, kavitasyon yaratır Bu kan elemanları ve sistemin bağlantıları için zararlıdır Bu basınç farkının azaltmak için kullanılan kanüllerin sadece uçlarının çapları azaltılır

Emme (VENT- Suction) sistemleri


Kardiyotomi Emme Sistemi: Ameliyat sahasındaki kanın perfüzyon sistemine geri dönmesini sağlar Aspiratör sisteminin emdiği kan ile perfüzyondaki dolaşan kanın vasfı aynı değildir Ameliyat sahasından aspire edilen kan açık yara ile temas etmiş ve proteinleri aktive olmuş kandır Bu kan aspire edilmediği taktirde şüphesiz postoperatif kanama miktarında önemli azalma sağlamak mümkündür Ancak bu kanı sisteme geri göndermemek de önemli kan kaybına yol açmaktadır Sol Ventrikül Emme Sistemi: Kasılmayan, gevşemiş bir kalbin dekompresyonu ventriküler distansiyonu önler Ventriküler distansiyon kontraktiliteyi ve subendokardiyal kan akımını düşürür, pulmoner venöz basınçtaki artışa bağlı akciğer hasarı gelişmesine neden olur Sol ventrikül çeşitli tekniklerle dekomprese edilebilir Sağ süperior pulmoner ven ile sol atriumun birleştiği yer, sol atrial apandaj, aortun arkasındaki sol atriumun tavanı, sol ventrikül apeksi ya da pulmoner arter kanülasyon sahası olarak seçilebilir Kardiyopleji
Kalp ameliyatları sırasında myokardı korumak için çeşitli metodlar kullanılır Bunlar cerrahinin tipine göre ve cerrahın tercihine göre değişir
- En sık kullanılan metod soğuk, potasyum ile zenginleştirilmiş kan ya da kristaloid kardiyoplejidir Aort köküne antegrad, koroner sinüsden retrograd ya da kombine şekilde uygulanabilir Aort kökünün açılacağı ameliyatlarda selektif olarak sağ ve sol koroner arterlere verilebilir Bazı merkezlerde koroner revaskülarizasyon için devamlı, ılık, potasyumdan zengin kan kardiyoplejisi uygulanmaktadır
Kardiyopleji uygulanırken sıcaklık, basınç ve akım hızı monitorize edilir

Ahlat, Aslandişi, Asma, Erik, Gül, Roka

Çocuklarda ani ölümler


İşte kalbin ve kanserin ilacı


Hasta kalplere acı baharat!


Kalp damar sertliği çocuk yaşta başlıyor


'Kalp yetmezliği' hastalığı artıyor



Beyin Dolaşımını Etkileyen Kafatası Dışındaki Damar Hastalıkları, Atardamarlarda Aşırı Genişlemeler (Anevrizmalar), Atardamarlardaki Tıkanmalar ve Dolaşım Bozuklukları, Kalp Krizi, Kalbin Yapısı, Kalp Hastalıklarından Korunma, Angina Pektoris, Doğumsal Kalp Hastalıkları, Efor Testi, İnsan Kalbi