Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları (Asye)

Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları (Asye)


Toplumun hem çocuk hem de erişkin kesimini etkileyen alt solunum yolu infeksiyonları (ASYE) denince Akut bronşit, Kr bronşitin akut alevlenmesi ve Pnömoni akla gelmelidir Günlük pratik tıpta çok önemli bir yer tutar Çoğu hafif seyreden ve kendi kendine iyileşen bu infeksiyonlarla daha çok pratisyen hekimler karşılaşır Daha ağır seyreden ve hastane tedavisi gereken infeksiyonların tanı ve tedavisi ise uzman hekimlerce yapılır ASYE'de bakteriyel etkenler de söz konusu olduğundan, enfeksiyon ataklarının çoğu hafif ve kendi kendine iyileşebilecek olsa bile empirik antibiyotik tedavisine sıklıkla başvurulmaktadır Ancak hangi hastalara ne tür antibiyotik rejiminin uygulanacağı konusunda bir netlik yokturEtkenler nelerdir ?
Toplum kökenli pnömoniler, tipik pnömoni ve atipik pnömoni olarak iki alt grupta incelenirler Tipik pnömonilere sıklıkla bakteriler neden olurken, atipik pnömoni etkenleri mycoplasmalar, chlamydialar, ricketsialar ve viruslerdir
Hastane kökenli pnömoniler diğer hastalıklar nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde görülen pnömonilerdir Sıklıkla etken bakterilerdir ve bunlardan en sık olarak Klebsiella pneumönia ve Pseudomonas aeruginosa pnömoniye neden olurlar İmmün yetersizliği olan hastalarda görülen pnömonilerin etken mikroorganizmaları, immün yetersizliğin sebebine göre değişmektedir Bakteriler, viruslar ya da mantarlar pnömoniye neden olabilirlerNe gibi şikayetlere yol açar ?
Pnömonide şikayetler etken mikroorganizmanın türüne göre değişiklikler gösterir Bakteriyel pnömonilerde genellikle ateş, üşüme ve titreme ile başlar ve gittikçe yükselir Yüksek seviyede seyreden ateş zamanla normale düşer ve ateşin düşmesi ile hastada rahatlama gözlenirÖksürük başlangıçta kuru vasıftadır Ancak daha sonra öksürükle beraber normal yapıda ya da iltihaplı balgam da görülür Hastaların en çok rahatsızlık bildirdikleri şikayetleri yan göğüs ağrısıdır Yan ağrısı, akciğer zarlarının tahrişi sonucu meydana gelir Öksürükle, nefes alıp vermekle ağrıda artış olur Hastalığın yaygınlık derecesine göre hastalarda nefes darlığı ve el, ayak ve dudaklarda morarmalar görülebilir Bu tablolar ancak yaygın hastalığı olanlarda gözlenirHastalarda genellikle halsizlik, iştahsızlık, kırgınlık gibi genel şikayetler de bulunmaktadır Etken mikroorganizmanın türüne göre nadiren kanlı balgam şikayeti de izlenebilmektedirFiziki muayene bulguları nelerdir ?
Pnömonili hastalarda genel durum bozulabilir Hastalığın bulunduğu tarafın solunuma katılımında azalma olduğu izlenebilir, hastanın yan ağrısını azaltmak için o tarafa doğru eğildiği görülürHastada dinleme bulgusu olarak hastalığın dönemine göre değişik bulgulara rastlanabilir Erken ve geç dönemlerde hasta olan akciğer alanlarında ral denilen anormal sesler duyulabilir İltihabın yoğun olduğu dönemlerde ise bronşial solunum sesleri duyulmaktadır Olaya akciğer zarları da karışmış ise, bu alanda frotman adı verilen ve akciğer zarlarının sürtünmesi ile oluşan anormal sesler duyulabilirHastaların kalp atım sayısında artış mevcuttur Nabız sayısı da artmıştır ve düzensiz nabız olabilir Tansiyon değerleri normal sınırların altına düşmüştürTanısı nedir ?
Tanı hastanın şikayetleri, muayene bulguları ve tetkikler bir arada değerlendirilerek konulur Balgamda etken mikroorganizmanın tespiti kesin tanı ve tedavi planı için oldukça değerlidir Kanın çökme hızında artış gözlenir Beyaz hücreler etkenin türüne göre artmış olabilir Balgam incelemesinden sonra en önemli tetkik yöntemi akciğer grafisidir Akciğer grafisinde hastalığa yakalanan bölgede düzensiz vasıfta gölge koyuluğunda artış izlenir Balgamda direk bakı ile etken bakteri veya mantar izlenebilir ya da kültürde üretilebilirler Viral pnömonilerde etken mikroorganizmanın tespiti güçtürTedavi yolları nelerdir ?
Pnömoni tanısı konulan hastalara öncelikle destek tedaviler uygulanmalıdır Hastanın odası sıcak ve nemli olmalıdır Sıvı ihtiyacı giderilmeli, ileri derecede su kaybı olan hastalara serum tedavisine geçilmelidir Ağrı ve ateşi olan hastalara ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar verilmeli, tedaviye balgam söktürücü ilaçlar eklenerek balgam atılması kolaylaştırılmalıdır Tedavi sonlarına doğru balgam çıkaramayan, ileri derecede rahatsız edici öksürüğü olan hastalara öksürük kesici ilaçlar verilebilirHastalığın asıl tedavisi etken mikroorganizmanın tespiti ile mümkün olacaktır Eğer mikroorganizma tespit edilmiş ise buna yönelik etkili antibiyotikler uygulanmalıdır Eğer ilaç duyarlılık testleri yapma imkanı olursa, bu testlerin neticesine göre uygun antibiyotik verilmelidir Hastalığı oluşturan etkene ve hastalığın şiddetine göre tedavi en az 5-7 gün düzenli olarak uygulanmalıdır Bazı mikroorganizmalarla oluşan pnömonilerin tedavi süresi daha uzun olmak zorunda olabileceği unutulmamalıdırDirek bakı veya kültür ile etken tespit edilememişse hastanın kliniğine ve laboratuar tetkiklerine bakılarak bakteriyel ya da viral pnömoni ayırımına gidilmeli ve gerekiyorsa geniş etkili antibiyotiklerle tedaviye başlanmalıdır Aşağıdaki hastalar hastanede yatırılarak tedavi edilmelidirler;

a 65 yaş üzerindeki hastalar
b Şeker hasalığı, kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalıkları, *****izm, immün yetmezlik, kanser gibi hastalıkları olanlar
c Solunum sayısı dakikada 30'dan fazla olanlar, sistolik kan basıncı 90 mmHg'nın altında veya diastolik kan basıncı 60 mmHg'nın altında olanlar, ateşi 38,8 derecenin üzerinde olanlar, şuurunda bulanıklık görülenler, akciğer dışı organlarda iltihabi bulguları tespit edilenler
d Beyaz küre sayısı 4000'in altında veya 30000'in üzerinde olanlar, hematokriti %30'un altında bulunanlar, arter kanında parsiyel oksijen basıncı 60 mmHg'nın altında tespit edilenler, akciğer grafisinde birden çok alanda pnömonisi olanlar ya da iki gün ara ile çekilen akciğer grafilerinde iltihabın hızlı ilerlediği gözlenen hastalar, akciğer zarları arasında sıvı toplanır


Solunum sorunlarına çarede yeni bir adım



Kronik Bronşit, Çevre Kirliliği ve Astım, Pnömotoraks, Solunum Sistemi Nedir Nasıl Çalışır?, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, Girişimsel Bronkoskopi, Bordetella Pertussis Bakterisi ve Boğmaca Hastalığı, Solunum Yetersizliği, Pnömotoraks, Yutma Bozuklukları