|
|
Konu Araçları |
bağimlilik, cocuklarimizi, eden, tehdit, tehlike |
Çocuklarimizi Tehdit Eden Tehlike Bağimlilik |
07-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuklarimizi Tehdit Eden Tehlike BağimlilikÇOCUKLARIMIZI TEHDİT EDEN TEHLİKE BAĞIMLILIK Çağımızda toplumları, özellikle de bizimki gibi genç nüfusu yoğun olan toplumları tehdit eden ciddi bir tehlikedir ********** maddeler Bu işin ticaretini yapan yasa dışı grupların genellikle tek bir hedefi vardır : GENÇLER Gençlik dönemi, insanın yoğun bir enerjisinin olduğu, kimliğini oluşturduğu önemli bir süreçtir Gençlerimizin bu yoğun enerjisini olumlu yönlere kanalize edemez ve onlar için olumlu kimlik oluşturabilecekleri, var olan yeteneklerini işleyip geliştirebilecekleri ve sonunda kendilerini gerçekleştirebilecekleri sağlıklı ortamlar oluşturamazsak, bu yoğun enerjilerini yaşamlarını olumsuz etkileyecek ve bazen de onları içinden çıkılamaz yollara sürükleyecek ortamlarda boşaltma yollarını arayacaklardır Genç insan, idealist ve coşkulu yapısı gereği kendisine gelecek oluşturmayan ve kendisini değerli hissedemediği toplumdan uzaklaşarak kendine değer verdiğine inandığı riskli grupların içinde kendisini bulabilir Bu riskli grupların belki de en tehlikelisidir ********** İnsan önce farklı hissetmek için madde kullanırken bir süre sonra bağımlı hale geldiğinde artık normal hissedebilmek amacıyla madde almayı sürdürür Yaşamı adeta bir çöle dönüşür Sosyal ilişkileri biter, artık onun için sadece kullandığı madde vardır ********** ticaretiyle uğraşan yasa dışı gruplar bu tür gençleri kendi bataklarına sürüklemek amacıyla her gün yeni yöntemler ve tuzaklar geliştirmektedirler Özellikle okul çevrelerinde kümelenen bu gruplar aile ve arkadaş ilişkileri bozuk, ruhsal sıkıntıda olan, kimsenin kendisini anlamadığına ve değer vermediğine inanan gençlere dost görünerek sinsi bir şekilde ağlarını örmektedirler Bağımlılık Nedir ?Bağımlılık bir hastalıktır ve kişiyi yavaş yavaş ele geçirir Bağımlılık tedavi edilebilen bir hastalıktır Ancak asıl önemli olan kişi bağımlı olmadan bazı önlemleri almaktır Aşağıdaki ölçütlerden iki ya da daha fazlasının kişide olması onun bağımlı olduğunun göstergesidir + Madde kesildiğinde ya da azaltıldığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (Titreme, terleme, saldırganlık, hafıza kaybı vb) + Madde kullanımını denetlemek ya da bırakmak için yapılan ama boşa çıkan sürekli çabalar + Maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcamak + Madde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması + Maddenin tasarlandığından daha uzun ve yüksek miktarlarda alınması + Fiziksel ya da ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ya da artmasına rağmen madde kullanımını sürdürmek BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER *Sigara *Esrar *Eroin *Kokain Kafein Lsd/ghb/pcp/ice Bazı kaktüsler ***** Uçucu maddeler Ecstasy Morfin Akineton Rohypnol Bazı Mantarlar MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı ********** ticaretiyle uğraşan yasa dışı gruplar bu tür gençleri kendi bataklarına sürüklemek amacıyla her gün yeni yöntemler ve tuzaklar geliştirmektedirler Özellikle okul çevrelerinde kümelenen bu gruplar aile ve arkadaş ilişkileri bozuk, ruhsal sıkıntıda olan, kimsenin kendisini anlamadığına ve değer vermediğine inanan gençlere dost görünerek sinsi bir şekilde ağlarını örmektedirler Bağımlılık Nedir ?Bağımlılık bir hastalıktır ve kişiyi yavaş yavaş ele geçirir Bağımlılık tedavi edilebilen bir hastalıktır Ancak asıl önemli olan kişi bağımlı olmadan bazı önlemleri almaktır Aşağıdaki ölçütlerden iki ya da daha fazlasının kişide olması onun bağımlı olduğunun göstergesidir + Madde kesildiğinde ya da azaltıldığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (Titreme, terleme, saldırganlık, hafıza kaybı vb) + Madde kullanımını denetlemek ya da bırakmak için yapılan ama boşa çıkan sürekli çabalar + Maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcamak + Madde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması + Maddenin tasarlandığından daha uzun ve yüksek miktarlarda alınması + Fiziksel ya da ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ya da artmasına rağmen madde kullanımını sürdürmek BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER *Sigara *Esrar *Eroin *Kokain Kafein Lsd/ghb/pcp/ice Bazı kaktüsler ***** Uçucu maddeler Ecstasy Morfin Akineton Rohypnol Bazı Mantarlar MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı ********** ticaretiyle uğraşan yasa dışı gruplar bu tür gençleri kendi bataklarına sürüklemek amacıyla her gün yeni yöntemler ve tuzaklar geliştirmektedirler Özellikle okul çevrelerinde kümelenen bu gruplar aile ve arkadaş ilişkileri bozuk, ruhsal sıkıntıda olan, kimsenin kendisini anlamadığına ve değer vermediğine inanan gençlere dost görünerek sinsi bir şekilde ağlarını örmektedirler Bağımlılık Nedir ?Bağımlılık bir hastalıktır ve kişiyi yavaş yavaş ele geçirir Bağımlılık tedavi edilebilen bir hastalıktır Ancak asıl önemli olan kişi bağımlı olmadan bazı önlemleri almaktır Aşağıdaki ölçütlerden iki ya da daha fazlasının kişide olması onun bağımlı olduğunun göstergesidir + Madde kesildiğinde ya da azaltıldığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (Titreme, terleme, saldırganlık, hafıza kaybı vb) + Madde kullanımını denetlemek ya da bırakmak için yapılan ama boşa çıkan sürekli çabalar + Maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcamak + Madde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması + Maddenin tasarlandığından daha uzun ve yüksek miktarlarda alınması + Fiziksel ya da ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ya da artmasına rağmen madde kullanımını sürdürmek BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER *Sigara *Esrar *Eroin *Kokain Kafein Lsd/ghb/pcp/ice Bazı kaktüsler ***** Uçucu maddeler Ecstasy Morfin Akineton Rohypnol Bazı Mantarlar MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı MADDE KULLANIMI GÖRÜLEBİLECEK ÇOCUKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ VARDIR : + Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu ailelerde yaşayan çocuklar + Doğru olmayan yetiştirme yolları ile büyütülmüş çocuklar + Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği bulunan çocuklar + Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar gösteren çocuklar + Okul başarısında düşüş olan çocuklar + Sosyal becerileri zayıf olan çocuklar, sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla takılma eğiliminde olan çocuklar + Okul, iş, aile ortamlarında ********** kullanımını onaylandığı ortamlarda yaşayan çocuklar SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ - Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi - Reklam ve filmlerin özendirici etkisi - Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi - Meydan okuma tarzı - Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Arkadaş baskısı Merak Bir gruba ait olmak Sorunlara çözüm aramak, sorunlardan kaçmak Farklı görünme isteği Beğeni toplamak Eğlenmek ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANMASINI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEKLERİNİZ YARGILAMAYIN! (Sen zaten hep böylesin!) Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filanHiç kıymetini bilmiyorsun halbuki KONFERANS VERMEYİN! TEHDİT ETMEYİN! (Eğer dediğimi yapmazsan) SORGULAMAYIN! (Ne, nerede, kim, nasıl) DİNLEYİN! OLUMLU MODEL OLUN! ARKADAŞLARINI TANIYIN! ONUNLA KONUŞUN! Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur ARKADAŞ BASKISINA HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN! ÇOCUĞUNUZUN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLARSINIZ? Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın bir çok yolu olabilir Bunlar arasında en kesin sonucu idrar testi verir Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz + Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler + Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar + Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar + Kendisine olan özeni azalır + Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler + Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler + Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler + Daha sinirli olabilirler ÇOCUĞU MADDE KULLANAN ANNE BABANIN TEPKİLERİ Kabullenememe İnkar Yok, benim çocuğum asla kullanmaz * Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar: Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu Ben asla iyi anne-baba olamadım Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu: Ben onu bunun için mi yetiştirdim Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz Öfke duyma: Benim böyle evladım olamaz Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma: Senden ne köy olur ne kasaba Uç kararlar alma eğilimi : Bu okula gitmek artık bitti ÇOCUĞUNUZ MADDE KULLANIYOR İSE YAPMANIZ GEREKENLER Onun farklı olduğunu kabullenin: Onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Evdeki diğer çocuklardan davranışları farklı olabilir Diğerlerinin gösterdiği tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir Aile, çevresinde böyle bir çocuk görmediğinden yakınır Onun zaten farklı bir çocuk olduğu için madde kullanmaya başladığı unutulmamalıdır Duygularınızı kontrol edin: Anne ve baba duygularını kontrol etmek zorundadır Kimsede kabahatin olmadığını, sorunun çocukla aralarındaki ilişkide olduğunu kabullenmelidir Her şey yeni başladığını düşünmeli, ümitsizliği bir kenara bırakmalıdır Sınırlarınız olsun: Anne-baba çocuğuna sınır koymayı öğrenmelidir Bu çocukların sınır koymakta ve kurallara uymakta güçlük çektiğini biliyoruz Bu nedenle, aile yeni stratejiler geliştirerek, onun kurallara uymasını sağlamalıdır Bu kurallar baskı biçiminde olmamalı, ortak bir yol geliştirilmeye çalışılmalıdır Bunun için gerekirse, profesyonellerden yardım almalıdır Sorumluluk almasını sağlayın: Çocuğun kendi sorumluluklarını almayı öğrenmesi çok önemlidir Madde bağımlısı olanlarda, sorumluluk alma ve kendi sorumluluklarını yüklenme oranı çok düşüktür Bu gençler ve çocuklar tüm sorumluluklarını başkalarına yüklemeye çalışırlar Böylece yaşamlarının sorumluluğunu almaz ve madde kullanmaya devam ederler Aynı şekilde kendi bedenlerinin sorumluluğunu da almadıkları için, madde kullanımı ne kadar zarar verirse versin madde kullanmaya devam ederler Beklentilerinizi düşürün: Anne-babanın amacı, onun zarar görmesini azaltmak olmalıdır Bambaşka bir çocuk haline getirmek gibi bir hedef olamaz Bunun için de öncelikle onun farklı olduğunu kabullenmek gerekir Yeni beceriler kazanın: Anne-baba çocuğuyla başa çıkabilmek için yeni beceriler kazanmak zorundadır Örneğin, çok kolay öfkeleniyorsa, öfkesini kontrol etmeyi öğrenmelidir Çatışmaları çözme yöntemleri konusunda kendisini geliştirmeli ve yeni beceriler edinmelidir Yeni stratejiler geliştirin: Anne-baba bugüne kadar uyguladığı yöntemlerin başarısız olduğunu kabullenmelidir Eğer, anne babanın bugün kadar uyguladığı yöntemler başarılı olsaydı, zaten çocuk ********** madde kullanmayacaktı Bu nedenle, başarısız yöntemler tekrar uygulanmamalı ve bir kenara bırakılmalıdır Aile farklı sorun alanları için, yeni ve farklı yöntemler geliştirmek zorundadır İlk adımı atan olun: Ergenler, ergenliğin verdiği doğal isyankarlık ortamlarında anne-babaları ile uyuşmayı genelde ret ederler Sonuçları ne olursa olsun, her şeyi göze alıp uyuşmazlığı tercih edebilirler Bu nedenle öncelikle anne-babanın değişmesi gereklidir Anne-baba değişince o da değişmeye başlar Bir başka deyişle, anne-baba bir büyüklük yapmalıdır Çocuğunuzla iletişimin kalitesini artırın: Ebeveynlerin, çocuklarının uçucu madde kullandıklarından çok geç haberdar oldukları gözlenmiştir Bir araştırmada çocukların %18 i uçucu madde kullandığını belirtirken, ebeveynlerin sadece %1 i çocuklarının uçucu madde kullandığını ifade etmiştir Bu da, anne-babanın iletişiminin aslında çocukla ne kadar düşük olduğunun bir göstergesidir İyi iletişim için, iyi dinlemek gerekir Dinlemek, konuşmak değildir Onu anlamaktır Dinlemek, onu dinlediğini ve anladığını göstermektir Hayatı sürdürün: Anne-baba hayatını o çocuğu üstüne odaklamamalıdır Bir yandan onunla uğraşırken, hayatını da sürdürmeye özen göstermelidir Bu şekilde evdeki diğer çocukları koruyabilir ve onların madde kullanan kardeşlerinden etkilenmesini azaltabilir Yine bu şekilde anne-baba kendini koruyabilir ve uzun süreli olarak madde kullanan çocuğu ile uğraşabilir Yoksa kısa sürede yorulur ve yarı yolda kalır Öte yandan, ailenin tüm üyelerinin ilgisinin tek kişiye odaklanması sonucu, madde kullanan genç bu ilgiyi kaybetmemek için madde kullanmayı da sürdürebilir Onu anlayın: Onu ve yaptıklarını anlamak zorundayız O kendi doğrularını yapıyor ve yaşıyor Onun doğruları bizim doğrularımızdan farklı olabilir Bazı davranışlarını, bilerek yapmadığını da kabullenmemiz gerekiyor Eleştirilmesi gereken onun kendisi değil, davranışları olmalıdır Çatışmaları çözmeye çalışın: O öfkeliyken tartışmaktan kaçınmak gerekir Çatışma ertelenmelidir Örneğin, o sinirlendiği zaman tepki göstermek yerine, o sakinken ve her şey yolundayken onunla sorunları konuşmak daha yararlı olacaktır O maddeliyken tartışılmak yerine, ayıldıktan sonra gerekli olanlar konuşulmalıdır Çatışmalar tartışmayla ya da kavgayla çözülemez! Onu her koşulda destekleyin: Unutmayalım! Onun da yaptığı doğru şeyler var Hep onun kötülerinin ya da yanlışlarının üstüne odaklanmak, başarıyı getirmez Bu nedenle, olumlu davranışları da görülmeli ve bu davranışları yüzünden övülmelidir Kimi zaman olumlu davranışları dolayısıyla ödüllendirilebilir Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olunmalıdır ACİL BİR DURUMDA YAPILMASI GEREKENLER Soğukkanlılığınızı koruyun Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin * Kaynak : Yeniden Sağlık ve Eğitim Vakfı |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|