|  | Bilmenin Zararı Olmaz.. |  | 
|  07-23-2012 | #1 | 
| 
Prof. Dr. Sinsi
 |   Bilmenin Zararı Olmaz..1 Nisan şakasının kökeni nedir? 1564 yılında Fransa kralı IX Charles, yıl başlangıcını Ocak ayının birinci gününe aldı  Daha önce Avrupada yaygın olan yıl başlangıcı Mart 25 idi  O zamanki iletişim şartlarında IX Charles'in bu kararı fazla yayılamadı  Duyanlar ise protesto amacıyla eski adetlerine devam ettiler  1 Nisan'da partiler düzenlediler  Diğerleri ise onları Nisan aptalları olarak nitelendirdiler  1 Nisan'a bütün aptalların günü adını verdiler  Bu günde diğerlerine sürpriz hediyeler verdiler, yapılmayacak partilere davet ettiler, gerçek olmayan haberler ürettiler  Yıllar sonra Ocak ayının yılın ilk ayı olmasına alışılınca, Fransızlar 1 Nisan gününü kendi kültürlerinin parçası görerek devam ettirdiler  Oradan da bütün dünyaya yayıldı  İnsanlar niçin içki kadehlerini tokuştururlar? Bu konuda iki ayrı açıklama vardır   1) İnsanların beş duyusunu tatmin amacıyla şarap kadehini sofrada çın sesiye tokuşturmak  Şarabın rengi, görme; diliyle tat alma; burunla koklama; eliyle dokurma,ve çın sesiyle işitme  Şarap bütün duyguları tatmin eder anlamını taşır  2)Antik çağlarda bir insanın düşmanını yemeğe davet edip,ona zehirli içki sunması doğal sayılıyordu   Ev sahibi içkinin zehirsiz olduğunu kanıtlamak için kendi içkisini havaya kaldırır ve misafirin içkisinden bir yudumun kendi kadehine dökülmesini isterdi  Sonra aynı anda içkilerini içerlerdi  Misafir böyle durumda ev sahibine güvenini göstermek için kadehini ev sahibinin yukarı kaldırdığı kadehe hafifçe vurur, çın sesiyle içkiyi denemeye gerek olmadığını gösterirdi  Çinliler yiyeceklerini niçin çubukla yerler? Çinlilerin yemek yeme alışkanlıklarının yiyeceklerini çok küçük parçalar halinde yemelerinden çubuk kullandıkları anlaşılıyor  Çinde eskiden yalnızca zenginler masada otururlardı  Halkın çoğunluğu tabakları ellerinde yemek yerlerdi  Bir elleriyle tabaklarını tutar, öteki elleriyle çubuk kullanarak beslenirlerdi  Hızla artan nüfus yüzünden yiyecek sıkıntısı çeken çinliler önlerindeki yiyeceği küçük parçalar halinde çoğaltarak yiyorlardı  O zamanlar ağaç sıkıntısı nedeniyle de tahta kullanımı kısıtlıydı  Masa kullanımı bu yüzden çok zordu  Çubuklar fildişinden ve kemikten yapılırdı  Dünyanın en çok söylenen şarkısı hangisidir? Bu şarkı"Happy birthday to you" dur  Şarkının asıl kaynağı Amerika'lı iki kız kardeşe aittir  Orijinal adı " Good Morning to All" yani " hepinize günaydın"dır  Daha sonra güftesi değiştirilerek bütün dünyaya yayılmıştır  Fakat telif hakkı kardeşlere aittir, onlardan sonra da Warner/chappel müzik şirketine geçmiştir  Müzik ticari amaçlı kullanıldığı zaman şirkete ödeme yapma zorunluluğu vardır  Yapıştırıcılar nasıl yapıştırıyor? Yapıştırıcıların sağladığı yapışma olayı aslında kimyasal bir reaksiyondan başka bir şey değildir  Günümüzde imalatçılar yapıştırıcıları sentetik malzemeler kullanarak yaparlar  Yapışma olayında benzer veya ayrı malzemeden iki madde, bir de yapışkan gerekir  Burada en önemli görev yapıştırıcıdadır  Yapıştırıcının moleküllerinin diğer iki madde molekülleri ile birleşme eğilimi gösterir bir yapıda olması gerekmektedir  Mezara niçin çiçek konulur? İlk olarak Mısır Firavunu Tutamkamon'nun milattan önce 1346 da öldüğünde mezarının çiçekten tacçlarla kaplandığı saptanmıştır  Kuzey Avrupada ise M  Ö 2000 yıllara kadar mezara çiçek konduğu belirlenmiştir  O zamanlarda bu çiçeklerin amacı iyi ruhları çekme, kötaü ruhları kovma amacıylaydı  Sonradan ise asıl amaç cesetler çürürken çıkan kokuyu kamufle etme amacını taşır  Servi ağacı da bu nedenle mazarlıklarda kullanılır  Ağacın yaprakları rüzgarı önler, kendine özgü ferah kokusu vardır  Cenaze törenherinde siyah giyinmenin amacı da mezarlıklarda hayalletlerden sakınmak amacı taşımaktadır  Satrançta şah niçin o kadar pasiftir? Çünkü şah koruma altındadır  Zaten satrançta amaç şahı almaktır  O yüzden bütün taşlar onu korumakla görevlidir  Vezir ise başkumandan gibi şaha yardım eder  İleri geri, çapraz her yöne gidebilir  Batıda vezire Kraliçe adı verilmiştir  Bununla Kraliçe'nin Kralın en büyük desteği olduğunu işaret etmektir  Satranç 6  yüzyılda Hindular tarafından oynanmaya başlanmış, oradan dünyaya yayılmıştır  İnsan korkunca niçin dişleri birbirine vurur? Bir insan büyük bir tehlike veya korku verici olayla karşılaşınca vücudu otomatikman savunmaya geçer  Diğer canlılarda olduğu gibi dişler ve çene savunmanın ana mekanizmalarıdır  İşte bu nedenle ilk insanlardan gelen kalıtımsal yapıdan dolayı önce çene ve dişler harekete geçer  Çenedeki kaslar titrer, bu da sanki dişler birbirine vuruyormuş gibi görüntü verir  Akıl ile zeka arasında fark nedir? Akıl yalanla gerçeği, doğru ile yanlışı ayırabilme, bir konuda düşünce yürütebilme ve görüş bildirme yeteneğidir  İnsan olgunlaştıkça aklı gelişir  Zeka ise bir olayı önce anlama, ilişkileri kavrama, yargılama ve açıklayarak çözme yataneğidir  Genel olarak 12 yaşına kadar gelişir, 20 yaşına kadar sürer sonra sabit kalır  Zeka bir insanın her türlü olay karşısında aynı yeteneği gösterebileceği anlamına gelmez  Bir besteci müzik yapıtını aklıyla değil zekasıyla yaratır  Fakat en basit matematik problemini çözemeyebilir  Sonuç olarak zeka, ruhsal olaylara, algı ve hafıza yeteneğine, tutkulara, eğilimlere göre farlılıklar gösterir  Akıl somut olarak ölçülemez, zeka IQ denilen testle ölçülebilir  Dolunay insan davranışlarınıetkiler mi? İnsanlar arasında bu inanç oldukça yaygındır  Eskilerin Ay'ın dönemlerine bağladıkları boş bir inancın günümüze uzanan bir varsayımıdır  Bilim adamlarının yaptıkları bütün çalışmalar bu görüşün boş olduğunu kanıtlamıştır  Ay, dünyadaki okyanusların gel-git denilen suların alçalması ve yükselmesi olayı üzerinde doğrudan etkisi vardır  Vücudumuzdaki suyun oranı , okyanuslardaki su miktarıyla kıyaslanamaz  Yani Ay'ın çekim gücü insanı etkileseydi yalnız dolunayda değil her gün olması gerekirdi  Dolunayda ayın parlaklığı da pek önemli bir etken değildir  Çünkü gönderdiği ışık miktarı Güneş'in gönderdiğinin 600 binde biri kadardır  Niçin gözyaşı dökeriz? Dünyadaki canlılardan sadece insan ruhsal nedenlearle ağlar  İnsanı farklı kılan bu durum şüphesiz yaşam tarihindeki evrimin bir sonucudur  Aslında gözlerimize sürekli gözyaşı koruma amaçlı olarak salgılanmaktadır  Fakat ağlama ruhsal bir boşalmadır  Bu konuyu ilk inceleyer Darwin'dir  Daha sonra yapılan deneyler sonucu görüldü ki soğan doğrarken akan gözyaşlarının kimyasal yapıları farklıdır  Ruhsal gözyaşları daha çok protein içermektedir  Fakat henüz bu farkın nedeni açıklanamamıştır  Üç yaşından daha önce olanları için hatırlamıyoruz? Bilim adamları geçmiş deneyimlerimizi saklayan hafızamızın beynimizde anıveya öykü şeklinde organize olduğunu ileri sürüyorlar  Üç yaşından küçükler bu şekilde iletişim kurma yeteneğine sahip değiller  Öykü ve anılarını anlatamıyorlar  Yer ve karakter kavramlarını anlamıyorlar  Üç yaşından küçükler düzgün konuşabildikleri,anlayış, seziş ve hafıza yeteneklerine sahip oldukları halde tüm olanları bir bütün olarak şekillendiremiyor, öyküye dönüştüremiyorlar  Hafızamız ne yaptığını ne yapıldığını 3-4 yaşlarında kaydetmeye başlıyor  Yumurtanın niçin bir tarafı yuvarlak, diğer tarafı sivridir? Eğerköşeli olsalardı kenarları dayanıklılık bakımından çok zayıf olurdu  En dayanıklı geometrik şekil küredir ama bu şekildeki yumurta yuvarlanacak olursa nerede duracağı belli olmaz  Yumurta yuvarlanınca düz gitmez  İnce tarafı üstünde dairesel bir yol çizer  Başladığı yere yakın bir noktada durur  Yani düz bir yerde kaybolması olanaksızdır  Yumurta, tavuğun yumurta kanalında küre şeklindedir  İlerlemesi sırasında arkada kalan dairesel kasların büzüşerek hem yumurtayı ileri iterler hem de bu kısmına baskı yaparak konik biçimini sağlarlar  Yumurtanın şeklinin nedeni de budur  Sürüngenlerde bu düzenek olmadığından yumurtaları küresel biçimdedir  Develerin hörgüçlerinde ne var? Genelde hörgüçlerinde su olduğu ve uzun yolculuklarında bu suyu kullandıkları söylenir ama doğru değildir  Develerin hörgüçlerinde 30-35 kg kadar yağ bulunur  Yiyecek bulamadıkları zaman bu enerjiyle hareketlerini sağlarlar ayrıca yağ çöl sıcağına karşı koruma görevi de yapar  Develer suya az gereksinim duyarlar  Burun mukozaları insana göre 100 kat daha büyüktür  Soluk alırken havadaki nemin üçte ikisini kazanabilirler  Su kaybını da dokularından kaybederler, kandaki su etkilenmez  Çinlilerin gözleri niçin çekiktir? Yalnız çinlilerin değil, Orta ve Güneydoğu Asya'da yaşayanların, japonların hatta Eskimoların da gözleri çekiktir  Aslında göz yapısı bütün dünyada aynıdır  Farkı yaratan göz kapaklarıdır  Çekik gözlü diye nitelendirilen ırklarda gözün üzerindeki göz kapağının ikinci kıvrımı, gözün üstüne daha çok inmiştir  Bazı teorilere göre bu kıvrım insanların gözlerini yoğun kar tabakasının, göz kamaştıran ışığından korumak için bir çeşit kar gözlüğü gibi gelişmiştir  Çinde ve öteki bölgelerde her ne kadar yoğun kar yağmıyorsa da onların atalarının buzul çağında kuzeyde yaşadıkları daha sonra güneye indikleri kanıtlanmıştır  Yalnız gözleri değil, burunları da rüzgara karşı korunmak için küçülmüş, burun delikleri soğuğu engellemek için daralmıştır  Ciltleri de koruma amaçlı olarak yağlıdır  Göz kapakları da yağlıdır  Gözü ve iç tabakalarını kara ve buza karşı korur  Yani çekik gözlü değil, düşük göz kapaklı, demek daha doğrudur  Ateş böceği nasıl ışık saçıyor? Aslında bu böceğin verdiği ışığın ateşle de sıcaklıkla da bir ilgisi yoktur  Bilimsel adı "Soğuk Işık"tır  Bu ışık olayı, moleküler seviyede kimyasal bir işlemdir  Bazı moleküllerin ayrışarak daha yüksek enerjili hale geçebildikleri ve bu fazla enerjiyi ışığa dönüştürebildikleridir  Ateş böceğinin karın bölgesindeki ışık organında bulunan guddelerden ışık elde etmede rol alan iki ana kimyasal madde üretilmektedir  Fakat onlar da tam olarak ışık vermeye yetmediği için böceğinışık bölgesine yakın solunum organının ışık verme anında burayı oksijenle beslemesi gerekmektedir Kumaşlar yıkandıktan sonra niçin çeker? Aslında kumaş ıslanınca lifler şiştiğinden kumaşın az biraz uzaması gerekmektedir  Ama bükümlerin açılarındaki deformasyonun yarattığı çekme kuvveti daha fazla olduğundan sonuçta kumaş boydan kısalır  Kumaş yıkandıktan sonra kurutulduğunda şişmiş lifler eski durumlarına gelirler  Ama kumaş ilk ölçülerine dönemez  Su, yüksek ısı, çalkalama, sabun hepsi kumaşın çekmesini kolaylaştırır  Kumaş birkaç kez yıkandıktan sonra ölçüleri belli bir dengeye ulaşır ve ondan sonra yıkandığında çekmez  İnsanlar saatlerini niçin sol kollarına takarlar? Özel bir durum veya farklı olma düşüncesi yoksa insanların çoğu saatlerini sol kola takar  Çünkü çoğunluk sağ elini kullanmaktadır ve bu kolun daha hareketli olması nedeniyle saatin bir yerlere çarpıp zarar görme olasılığı yüksektir  Zaten saatin kurma düğmesi 3 rakamının yanındadır  İnsanlar saati kurmak istedikleri zaman onu bilekten çıkarmadan sağ elle uzattıkları sol kollarındaki saati kurabilirler  Bir hafta niçin 7 gündür? Babilliler 7 günlük haftayı zaman birimi olarak kullanıyorlardı  İlk çağlarda bilinen beş gezegen ile güneş ve ayın sayısı nın 7 oluşu bu sayıyı gizemli ve uğurlu kılıyordu  Daha sonra dinlerde göğün 7 kat oluşu ve doğadaki ana renk sayısının 7 oluşu, müzik notalarının 7 oluşu sayının önemini daha çok belirtti  Daha sonra Fransa takvim yapısını değiştirerek hafta sayısını 10 yaptı ama kabul görmedi  Rusya 5 günlük hafta uygulamasına geçti, o da tutulmadı  Sonunda yine hafta 7 gün olarak kaldı  Niçin otellerin kapıları döner kapıdır? Döner kapıların tek amacı enerji tasarrufudur  Büyük binaların içerleri devamlı olarak ısıtılır  Açılan normal kapıdan içeri soğuk hava rahatlıkla girer  Eğer normal kapı kullanılırsa hava değişimi nedeniyle klimalar veya motorlar yeniden çalışacaktır  Özellikle çok kişinin girip çıktığı otel veya benzeri binalarda enerji tasarrufu için döner kapı kullanılır  Döner kanatlar sıcak havanın dışarı çıkmasına, soğuk havanın da içeri girmesini engeller  İmdat çağrısı S  O  S 'in anlamı nedir? Çok kişi "Save our Ship" gemimizi kurtar; "Save our Soul" ruhumuzu kurtar; "Stop Other Signals" diğer sinyalleri sözcüklerinin kısaltılmışı sanır  Oysa hiçbiri değildir  Tamamen telgraf zamanından kalma mors alfabesiyle ilgilidir  İmdat çağrısının çok kolay akılda tutulabilmesi için 1908 de üç çizgi, üç nokta, üç çizgi olan S  O  S seçildi  Doktorlar niçin dizimize çekiçle vurur? Bir sandalyeye rahatça oturup bacak bacak üstüne atarken doktor dizkapağının hemen altına, kası kemiğe bağlayan tedoma minik lastik bir çekiçle vurduğu zaman bacak ileri fırlar  Bu reflekste baldır kaslarındaki duyu sinirleri kasın genişlemesine tepki verir ve yeni sinir sinyalleri oluşturarak kaslara hafif bir basınç uygulandığını ve gerildiklerini omuriliğine iletirler  Omirilik ise bu basınca dayanabilmesi için kasların kasılması gerektiğini bildirir, bacak tekrar geri hareket eder  Refleks, beyin denetiminden geçmeksizin, yani beyin devrede olmadan doğrudan omuriliğin komutlarıyla gerçekleşmektedir  Diz kapağı refleksi omuriliğin işleyişi konusunda bilgi veren önemli bir tanı yöntemidir  Tükenmez kalemin dolmakalemden farkı nedir? Kalemin tarihi yazınınkinden de eskidir  İlk insanlar sivriltilmiş çakmak taşlarıyla duvar resimleri yapmıştır  Mürekkepli metal kalemler Romalılar tarafından biliniyordu  Tükenmez kalem adı ile bilinen bilye uçlu kalemin ilk modeli 1880 yılında yapılmıştır fakat rağbet görmemiştir  Uçakların gelişmesiyle gündeme tekrar gelir  Uçaklar 2-3bin metreye çıkınca  hava basıncı oldukça azalır  Dolmakalem mürekkebi basınç nedeniyle dışarı akarak kağıdı ya da giysiyi lekeler  2  Dünya Savaşı'nda askeri uçaklarda kullanılan tükenmez kalem sonradan yaygınlaşmıştır  Tükenmez kalemlerde mürekkep kağıda pirinç uçtaki yuvaya yerleştirilmiş minik bir bilye aracılığıyla aktarılır  Fakat dolmakalemin özelliği seçkin ve yazıyı kaliteli kılmasıdır  Radyonun sesi açılınca pil daha çabuk mu biter? Pille çalışan portatif radyolarda sesin yüksekliği pilin ömrünü etkiler  Radyo açık, sesi kapalı durumu ile sesin sonuna kadar açık durumu arasındaki fark pillerin ömürlerinin kısalmasına neden olur  Ses sonuna kadar açıldığında pillerden çekilen akım yüzde 30 artmaktadır  Bu durum, küçüğünden büyüğüne, pille çalışan ve ses yükselticisi olan bütün radyo, teyp, volkmen vb  için aynıdır  Horozlar niçin sabahları erkenden öterler? Sabah güneş doğarken ötmek yalnız horozlara özgü değildir  Kulağa en çok horozun sesinin gelmesi, onun sesinin diğerlerinden daha güçlü olmasıdır  Kuşların büyük çoğunluğu da aynı saatlerde ağaçlarda koro halinde öterler  Gün boyu hem horozlar hem kuşlar bu ötüşü sürdürürler ama seslerinin en güçlü çıktığı zaman sabah saatleridir  Horoz ve kuşların sabah gün doğarken ötmeleri biyolojik saatleriyle ayarlanmıştır Evlerimizdeki sinekler kışın nereye gidiyor? Sineklerin her türü kışın ortadan kaybolur  Havaların ısınmasıyla birlikte ansızın ortaya çıkarlar  Sinekler ısıya karşı çok hassastır  Güneş bulutun arkasına girdiği zaman oluşan ısı düşmesinden  etkilenirler  Kış günlerinde yaşama şansları yoktur  Ölmeden önce yumurtalarını toprağa veya kuytuya gömerler  Lavra ve yumurtalar soğuktan etkilenmez  Yaz sıcakları başlayınca yumurtalar çatlar ve yine sinekli günler başlar  Termos nasıl sıcağı sıcak, soğuğu soğuk tutuyor? Tek nedeni vardır, vakum  Yani boşluk  Bir termosta içiçe geçmiş iki kap vardır  Dıştaki metal bir kap olup içteki genellikle bir cam şişedir  İkisinin arasındaki hava ise boşaltılmıştır  Tam olmasa da üreticiler tarafından elde edilebilen tama yakın bir boşluk vardır  Vakumlu bir ortamda hava molekülleri de ılmadığından ısı iletilemez  Cismin ısısı başlangıçta ne ise o halde kalır  İçerden dışarıya, dışardan içeriye ısı geçişi olmaz  Böylece termosa konan sıvı sıcaksa sıcak, soğuksa soğuk kalır  Kuşlar nasıl konuşabiliyor? Her insan ağzıyla konuşur ama konuşabilmeyi sağlayan asıl organ beyindir  Beyinde oluşan düşünceler dilimize ve dudaklarımıza aktarılır  Hayvanlar bu nedenle konuşamaz  Papağan ve benzeri kuşların yaptıkları konuşma değil, mükemmel bir ses tınısı ezberi ve tekrardır  Sesleri ezberler ve taklit ederler  Kuşların ses organları memeli hayvanlardan farklı olarak gırtlakta değil göğüs kafeslerinn dibinde, karın boşluğunun derinliklerindedir  Kuşların doğasında ses taklit yeteneği vardır  Doğayla içiçe yaşarken diğer kuşların seslerini taklit ederek bir çeşit iletişim sağlarlar  Kediler balık ve sütü niçin severler? Kedilerin sudan hoşlanmadığı bilinir  Ama aslında kediler çok iyi yüzerler  Hava şartlarından dolayı ve de tembelliklerinden suya girmeyi sevmezler  Evkedisinin balık sevmesinin yanında kuşlara ve farelere olan düşkünlüğünün nedeni evcilleştirilmeden önce Mısır'da Nil vadisinde balık, kurbağa, küçük kuş ve fareleri avlayarak yaşamış olmasıdır  Zaten eski Mısırlılar kedilerifare avcıları olduğu için evcilleştirmişlerdir  Günümüzde kedinin kuzey Hindistan ve Güneydoğu Asya'da yaşayan türleri ırmakların kenarlarında balık avlayarak yaşamaktadır  Patileriile balıkları sudan dışarı atar, gerekirse suya tamamen girerler  Eski Mısır'da kedi bakıcıları onları ekmek ve sütle beslemişlerdir  Kedilerin süt zevkinin de Mısırlı bakıcılarının yarattığı beslenme alışkanlığından kaynaklanmaktadır  Bardaktaki buzlar niçin birbirlerine yapışırlar? Buzun erimesi için yalnızca sıcaklık değil basınç da önemlidir  Dağlardaki buzulların kayma nedeni de budur  Basınçla alt tabaka erir ve kayma oluşur  Bir kabın içinde ya da bir bardakta üstüste duran buzların herbiri altındakine değdiği noktada bir basınç oluşturur ve bu noktada çok küçük kısım erir  Buradan hareket eden su çok az yanda iki buz küpçüğünün birleştiği noktada tekrar donar  İki buz parçası kaynak yapılmışcasına birbirlerine yapışır ve orada bir daha erime olmaz  alıntı     | 
|   | 
|  | 
| Konu Araçları | Bu Konuda Ara | 
| Görünüm Modları | |
|  |