Suda Doğum...

Doğum fizyolojik bir olaydır Dünyanın gelişmiş ülkelerinde doğum sırasında anne adayına yardımcı olmak için farklı alternatifler sunulmaktadır

Farklı uygulamalardaki ana amaç anne adayının doğum eylemi sırasında kendini daha rahat hissetmesini sağlamaktır

Alternatif Doğum Yöntemleri:
Ev doğumları
Bradley metodu
Lamaze Yöntemi
Hipnoz ile doğum
Maia Stool births
SUDA DOĞUM

Neden alternatif doğum anlayışına gerek var?
Doğum ağrısını ve korkusunu en aza indirgemek
Normal doğuma özendirmek
Sezaryen oranlarını düşürmek
Maliyeti düşürerek ülke ekonomisine katkı sağlamak
Anne adaylarına doğum için seçenekler sunmak

Sezeryen Oranları:
Maternal ve perinatal mortalite ve morbiditeyi en aza indiren, kabul edilebilir sezaryen oranı WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından % 15 olarak belirlenmiştir (1985)

Sezaryen son yüzyılda en sık uygulanan cerrahi prosedür haline gelmiştir USA’da sezaryen oranı % 22-23’dür

Ülkemizde tam bilinmemekle birlikte sezeryen oranı % 50’lerdedir Bu artışta hem gelişen cerrahi ve teknolojik yöntemler nedeniyle operasyonun riskinin azalması rol oynamakta hem de elektif sezaryen kavramının artık çiftler ve doktorlar tarafından yaygın olarak kabul görmesi neden olmaktadır

Doğumda Ağrı Azaltıcı Yöntemler:
Suda doğum
Lamaze metodu (psikoprofilaktik metod)
Epidural Anestezi
Spinal anestezi
Genel anestezi
Doğum eyleminde sistemik ağrı kesici uygulamaları
Paraservikal blok
Lokal anestezi
Doğum sonrası uygulanan ağrı kesici ilaçlar ve yöntemler

Suda doğumda amaç nedir?
Su altında doğumdaki ana amaç, kişilerin streslerinin azaltılması, doğumda kullanılan ağrı kesici ilaçların azaltılması, doğumun daha hızlı, daha konforlu ve rahat bir şekilde seyretmesi ve perine-vajina kaslarının mümkün olduğunca gevşetilmesidir

Suda doğum yaptıran hekimler; ılık suyun sakinleştirici ve ağrı giderici etkileri olduğunu ve bu etkinin gebenin kendisini daha rahat hissetmesine ve doğumun daha kolay geçmesine yardımcı olduğunu ileri sürmektedirler

Tarihçe
Aristotle (MÖ 6yy), suyun hayatın en önemli prensibi oduğunu ifade etmiştir Yine eski Mısır'da seçilmiş bazı bebekler su içinde doğurtulurdu

Bilimsel kayıtlara geçen ilk su altı doğum ise 1803 yılında Fransa'da yaşayan bir kadının, hekim yardımı olmaksızın bir tesadüf sonucu, doğumu kendi kendine gerçekleştirmesidir

1960'lı yıllarda ilk defa eski Sovyetler Birliği'nde Igor Charkovshy bu konuda deneme çalışmalarına başlamış, Onu 1978-1985 yılları arasında Fransa'da yaşayan Dr Michel Odent izlemiş ve su altında pek çok doğumu gerçekleştirmiştir

Suda doğum uygulamaları daha sonraları bir ara güncellik kazansa da belirli bölgeler dışında yaygınlaşmamıştır Günümüzde eski Sovyet Cumhuriyetleri, İngiltere ve Fransa'nın bir kısmı ile Amerika Birleşik Devletlerinde sınırlı sayıda klinik ve hastanelerde uygulanmaktadır

1994-1996 yılları arasında İngiltere'de gerçekleşen doğumların %06'sı suda olmuş ve bu doğumların da %9'u evde ebe yardımı ile gerçekleşmiştir Bu doğumlarda bebek ölüm oranı binde 12 olup istatistiksel olarak normal doğumdan farklı değildir

Suda doğum nasıl gerçekleşir?
Tam teşekküllü hastanelerin bazılarında suda doğum için özel olarak hazırlanmış küvetler mevcuttur İdeal olarak 37 santigrad dercede su içine gebe ve hekimin özel ekipmanlar ile girerek doğumun gerçekleşmesi sağlanmaktadır

Burada suyun çok sıcak olması durumunda anne adayının kan dolaşımında değişim olabilir ve ani tansiyon düşüklüğü ile plasentaya giden kan akımlarında azalmalar yaşanabilir Bu da hem anne adayını hem de bebeği risk altına sokabilir Ayrıca suda uzun süre kalınması durumunda anne adayında terlemeye bağlı sıvı kaybı da görülebilir

Suda doğumun avantajları nelerdir?
Teorik olarak en büyük avantajı; ılık suyun kasları gevşetmesi, zihinsel rahatlık sağlaması ve bu sayede plasentaya giden kan akımının artarak daha az ağrılı ve daha kısa bir doğum sürecinin yaşanmasıdır

Diğeri ise 38 hafta boyunca suda gelişen fetüsün yine sıvı bir ortamda yaşama adım atacağı düşüncesidir

Suda doğumdaki amaçlar nelerdir?
Amaçlar Doğum Eyleminde ve Doğum sonrasında olarak ikiye ayrılabilir:

A- Doğum Eylemindeki Amaçlar
Hidroterapinin hem hidrotermal (perinede,vajinada ve servikste rahatlama ) ve hem hidrokinetik (suyun meme başını uyarmasına bağlı olarak endojen oksitosin salınımı) etkilerini sağlamada faydası bulunmaktadır
Aşağıdaki temel kavram dikkate alınarak tıbbi girişim için gereksinimi en aza indirmek amacıyla girişimsel olmayan bir gevşeme ve ağrıyla başa çıkabilme yöntemi sunmaktadır:
Anne adayının sudaki göreceli ağırlıksızlığı su içindeki bedenin tüm yüzeylerinde eşit basınç yaratarak ( bedenin altındaki yatak şiltesinin sürekli aynı noktada uyguladığı basıncın zıddı olarak) harcanan enerjiyi azaltır ve anneyi destekler
Gevşemeyle birlikte anne adayı daha az ağrı hisseder Daha az ağrı,daha az endişeye neden olur ve bu durum da adrenalin düzeylerini düşürerek endojen oksitosin ve oksijen akışının sürekli olmasını sağlar
Kalpten çıkan İnferior vena cava damarına dışarıdan bası olmadığı için rahme giden kan akımı artacak ve rahimdeki kas dokusuna daha fazla oksijen gitmesi daha etkili kasılmalara neden olacaktır
Suda hafif vazodilatasyon (damarlarda genişleme) gerçekleşir ; bu durum anne adayının kan basıncını hafif düşürür ve nabzını hafif yükseltir Sonuçta uterusa ve fetusa giden oksijen miktarı artar
Anne adayının doğum eylemi esnasında fetal inişe yardımcı olabilecek bir konum almasını sağlar

B- Doğum Sonrası Amaçlar
Doğum yapan kadına doğum masasına oranla, daha esnek ve daha düşük riskli bir ortamda doğurma seçeneği sunmaktadır
Doğum eyleminin normal fizyolojik sürecini hızlandırarak; bu eylemin hastalık gibi görülmesinden çok, bir iyilik durumu olduğunun düşünülmesini sağlamaktadır
Anne adayının kendi doğum yapma sürecinin denetimini sağlamasına yardımcı olmaktadır
Yenidoğanın yeni bir dünyaya daha yumuşak bir şekilde geçişini sağlamaktadır

Suda doğum kimler için uygundur?
Öncelikle anne adayı hidroterapi isteğini belirtmiş ve doğumunu yaptıracak kişiye onay vermiş olmalıdır
Anne adaylarının tekrar eden, tedavi edilmemiş vajen, idrar yolu ve cilt enfeksiyonları olmamalıdır
Anne adayının ve fetusun yaşamsal bulguları normal sınırlar içinde olmalıdır ve sıcak suya girmeden önce bebeğin reaktif bir NST'si olmalıdır
Sıcak su içindeyken anne adayının ve fetusun yaşamsal bulguları aralıklı olarak izlenmelidir

Kimler için uygun değildir?
Anne adayının ateşinin 38 santigrad değerinden yüksek olması veya anne adayında enfeksiyon şüphesi olması
Amnionit (plasental zarların enfeksiyonu)
Fetal distres (rahim içindeki bebeğin sıkıntıya girmesi)
Fetal kalp atımını dinlemenin uygun olmadığı ve sürekli elektronik fetal kalp atımı izleminin gerektiği her türlü durum
Yüksek Riskli Gebelikler:
- Aşırı vajinal kanama
- Fekal materyal (koyu mekonyum vb ) tarafından kirletilmiş amniotik sıvı
- Pozitif HIV (Aids testi) durumu
- Malprezentasyon (Bebeğin kanal içine girişindeki farklılıklar)
- Koyu partiküllü mekonyum ( Perinede aspirasyonu gerektirebilecek derecede)
- İlk trimester USG ile doğrulanan gestasyon yaşının 36 haftadan küçük olması
- Cheshire Tıp Merkezi’nin veya hekimin inisiyatifinde olan herhangi bir diğer durum

Suda doğumun dezavantajları nelerdir?
Gebenin "travay" yani ağrı eylemi sırasında bebeğin NST (Eksternal tokografi) ile kalp atımlarının izlenememesi bir dezavantajdır

Yine, bebeğin göbek kordonunun kısa olması gibi durumlarda aniden su yüzüne çıkan kordon kopabilir ve bebek kan kaybedebilir Bu da kan transfüzyonu gereksinimini arttırabilir

Sonuç olarak
Konuyla ilgili yapılan ve normal doğum ile suda doğumu karşılaştıran pek çok araştırmalarda yarar veya zarar etkisi açısından her iki doğum şeklinin birbirine karşı çok üstün avantaj ya da dezavantajları bulunmamakla birlikte, suda doğum özellikle son yıllarda pek çok çift tarafından tercih edilen "alternatif bir doğum yöntemi" haline gelmiştir

Bu konuda hekim tecrübesi, hastane koşulları ve çiftlerin görüşleri ortak olarak değerlendirilmeli ve karar bu yönde şekillendirilmelidir