Lascaus Mağarası...

250 m uzunluğundaki Lascaux Mağarası bir galeriler dizisi, bir kuyusu ve bir ücra bölümü olan bir koridor mağaradır

Kuzeydeki giriş (bugünkü girişle aynı doğrultudaydı) duvarları dikolmayan kubbeli büyük bir boşluğa uzanır; buradaki siyah kabartmalı vekırmızı ve siyah renkli figürler bütün Paleolitik sanatın en büyükfrizi sayılır; gerçekten de Altamira'daki en büyük bizonların uzunluğuen çok 2 m, Niaux'dakilerinki 1 m'nin altında iken, LascauxMağarasındaki sığırların uzunluğu 5 m'den fazladır Tarihöncesiinsanlar, bu «bezeme» gerçekleştirmek için muhtemelen iskelekurmuşlardır Bu Boğalar Salonu'nun devamı ücra bölüm, yaklaşık 20muzunluğunda ve 3,5-4m yüksekliğinde bir galeridir; galerinin duvarlarıüç ikonografik kompozisyonla bezenmiştir; orta boşluktakinden çok dahaaz anıtsal olan figürler çeşitli sığırları (inekler ve yaban öküzleri),atları ve dağ keçilerini tasvir eder Kubbeli orta boşluğa dönerken,sağda ve güney doğrultusunda, Boğalar Salonu'nu apsitten ayıran bir türikincil ücra bölüm olan «geçit»e girilir; burası, duvarlarında çeşidihayvan figürlerinden ve de bazıları boyalı işaretlerden oluşan 385grafik öğenin yer aldığı 2-4 m genişliğinde bir koridordur 5 m çapındadairesel bir yapı olan apsidin duvarları ve tavanı, kat kat şeritlerhalinde yerleştirilmiş resim ve gravürlerle bezenmiştir;

aşağıdanyukarıya, her görüş alanına tek bir hayvan türünün sığabileceğiboyutlarda, boğalar, erkek ve dişi geyikler, tavana daha yakın yerlerdeise atlar görülür Apsitte iki özel figür de vardır: o çağın mağararesimlerinde ender rastlanan bir figür olan bir ren geyiği ile bir misksığırı Apsidi batıya doğru devam ettiren ve 5 m'lik bir derinlikteaçığa çıkarılan kuyu, önemli arkeolojik malzemeler sağlamıştır:

bezemeli mızrak uçları, kandiller, boya artıkları, delinmiş denizkabukları vb Buradaki boyalı bezemede, türünün tek ömeği olan birgergedan ve gene tek örnek olarak mızrak saplanarak karı deşilmişbağırsakları açıkta bir bizon tarafından yere devrilmiş bir insangörülmektedir Bu esrarlı kompozisyonun ne anlama geldiğibilinmemektedir; kuyu mağaranın kutsal bölümü, tapınağın merkezi midir?Sahın denen sonraki alan, resim ve gravür bakımından zengin, yüksek vegeniş bir galeridir; burada, kuzeyden güneye doğru çok başarılı beşbüyük kompozisyon göze çarpar: dağ keçilerinden, el izlerinden, siyahinekten, yüzen geyiklerden ve melez bizonlardan oluşan panolar

Engüneydeki Yırtıcı Hayvanlar bölümü derin Niaux galerisini çağrıştıranalçak ve dar bir galeridir; en geniş yeri 1 m kadar olan bu bölümdeadından da anlaşılacağı gibi yırtıcı hayvanları tasvir eden gravürlerbulunur Burada, barınma alanını işaretlemek için işeyen erkek biryırtıcı hayvan ve yaralı bir yırtıcı hayvan gibi şaşırtıcı altı figürüayrıntısıyla işleyen gerçek bir sahne görülür Burada ayrıca hepsi çokgüzel yapılmış dağ keçileri, bizonlar, atlar, erkek ve dişi geyiktasvirleri de bulunur

Lascaux insanı,tartışmasız, güçlü bir sanat duygusuna sahiptir; eserin yapılmasındagöze çarpan yetenekleri, figürlerin sahneye konuşunda da kendinigösterir Lascaux hayvanları, kompozisyonlarıyla klasiktirler; yokluğuşaşırtıcı olan mamut dışında, genelde mağara resimlerinde mevcut bütünhayvanlar burada da vardır Hayvan resimleri içinde, sıklık oranıtürlere göre değişir;

atların ve boynuzlugillerin (bizonlar ve yabansığırları) sayısı geyik, dağ keçisi, ren geyiği, ayı, yırtıcı hayvanlarve gergedandan çok fazladır Türler arasındaki bu hiyerarşi figüratifsahnelerin yerleştirilişinde de göze çarpar; burada da, bilinmeyennedenlerle bizon-at çifti ana panolarda belirirken, yırtıcı hayvanlarve gergedan dipteki galerilere yerleştirilmiştir

Lascaux'da-birçok başka mağaranın tersine- yarı insan yarı hayvan «canavar»figürü yoktur; tipik olmayan tek tasvirin, iki düz boynuzuyla esrarlıbir figür olan orta bölümdeki «at vücutlu, geyik başlı yaratık» olduğusöylenebilir

Lascaux sanatının özgünlüğü, ikonografikçeşitlilikten çok figgürleri canlandırma biçiminde yatar; sanatçıhareketi gerçekçi, ama parçalı ve seçmeci bir biçimde ifade ederÖrneğin, ön ayakların hareketi, tek başına bir atın tırıs gittiğinianlatır Aynı şekide, Lascaux, hayvan figürlerine eşlik edenişaretlerin çokluğu ve çeşitliliği ile de diğerlerinden ayrılır ALeroi-Gourhan bunların sayısını 410 olarak saptamıştır; oysa diğermağaralarda işaret sayısı 20-30'u geçmez Bütün bu dik çizgilerin,birbirinden ayrı, dal biçiminde, kutu içine alınmış, içi dolu, gürzbiçiminde dört- gen vb işaretlerin anlamı, aralarındaki ilişkiler,tasvir edilen hayvan türlerinin göreli oranları ve mağara içindekidağılımları kadar büyük yorum güçlükleri yaratmaktadır

Genede Pireneler'deki Trois-Freres ve Niaux ile Asturias'taki Pindal'de demevcut olan topuz biçimlilerin, Lascaux ile güneydeki Magdalenyensitler arasında kültürel ilişkilere tanıklık ettiğini unutmamakgerekirAxis 2000

İşaretler ve Anlamları
Lascaux Mağarası'nın duvarları işaretler bakımından, diğer Paleolitikmağaralardan çok daha zengindir Bu işaretler çok çeşitlidir; bunlardanbazıları sıradandır; kırmızı, sarı ve siyah renkli dal biçimliler ve ya«damalılar» ise mağara sanatının eşsiz örnekleridir Bütün işaretler,tarihöncesi uzmanlarının nüfuz etmeye çalıştıkları bir simgesel anlamtaşır A Leroi-Gourhan'a göre, başka yerlerde olduğu gibi Lascaux'dada Paleolitik sanatın işaretlerinin çoğu iki büyük diziye ayrılır: birerkek dizi ve bir dişi dizi Bunların, başlangıçta gerçekçi bir biçimdetasvir edilen, ama yavaş yavaş simge-işaretlere dönüşen cinsel organfigürasyonları olmaları mümkündür Genellikle çift olan ve hayvançiftleriyle birlikte yer alan bütün bu işaretler, mağara resmisanatının sadece bir hayvan resmi sanatı olmadığını gösterir;tarihöncesi insanın düalist dünya görüşünü kaydettiği kodlar vemesajlarla dolu olan bu sanat, son derece karmaşık bir düşünceninürünüdür Leroi-Gourhan'ın kuramı, doğru ve akla yatkın olmaklabirlikte, bize Paleolitik düşüncenin tek boyutlu ve global biraçıklamasını verir Aslında, bu yazarın da kabul ettiği gibi, bazıişaretler toplumsal kaygıları ele verirken (avcıların işaretleri veyatoplumsal grupların simgeleri olmaları gereken, birbirinden ayrıişaretlerin durumu budur), bazıları (yelpazeler ve kurdeleler»)esrarını hâlâ korumaktadır

Axis 2000