Yylan Ysyrmasy - Yylan Ysyrmasynyn Belirtileri - Yylan Yysrmasynda Belirtiler

Yylan Isyrmasy - Yylan Isyrmasynyn Belirtileri - Yylan Iysrmasynda Belirtiler


Yylan ysyry?y, bir yylanyn bir insanla kazayla veya savunma amacyyla etkile?imi sonucu olu?an yaralanmadyr Yylanlar ço?u zaman avlaryny ysyryrlar, ancak syk görülmese de, genellikle savunma amaçly olarak insanlary da ysyrdyklary olur Ço?u yylan zehirsizdir ve syklykla avlaryny zehir kullanmaktan ziyade bo?arak öldürürler Yine de zehirli yylanlarAntarktika haricinde her kytada bulunurlar Isyryklar için önerilen ilkyardym yöntemleri yylanyn ya?ady?y bölgeye göre de?i?ir Bazy türlerin ysyry?ynda etkili olan bir tedavi ba?ka bir türün ysyry?ynda etkisiz olabilir Yylanlaryn fiziksel görünü?leri farkly olabilece?i için, genellikle bir türü tanymlamanyn pratik bir yolu yoktur ve böyle durumlarda profesyonel tybbi yardym aranmalydyr


Isyry?yn sonucu, yylanyn türü, ysyrylan vücut bölgesi, enjekte edilen zehir miktary ve kurbanyn ya?y gibi birçok etmene ba?lydyr Bütün ysyryklarda meydana gelen, deh?et ve ta?ikardi gibi semptomlar, kurbanyn ya?ady?y panikten kaynaklanyr ve psikolojiktir Zehirli olmayan yylanlaryn ysyryklary da syklykla di?in sebep oldu?u yyrtylma veya sonuçta olu?an enfeksiyon yüzünden hasar verebilir Bir ysyryk ayryca potansiyel olarak ölümcül olan anaflaktik reaksiyonu tetikleyebilir


Yylanlara atfedilen ölümlerin sayysy bölgelere göre de?i?iklik gösterir Avrupa ve Kuzey Amerika'da ölüm orany göreli olarak dü?ük olsa da yylan ysyryklary ile birlikte gelen morbidite ve mortalite dünyanyn pekçok bölgesi, ve özellikle de sa?lyk tesislerinin kysytly oldu?u kyrsal kesimler için ciddi bir sa?lyk problemidirGüney Asya, Güneydo?u Asya ve Sahraalty AfrikasyNeotropik ve di?er ekvatoryal ve subtropikal bölgelerde de yüksek vaka sayysy olmaktadyr Her yyl on binlerce insan yylan ysyryklary sebebiyle ölmektedir Ancak, koruyucu ayakkabylar giymek, tehlikeli yylanlaryn ya?ady?y bilinen yerlerden uzak durmak gibi insanlaryn alabilece?i çok sayyda engelleyici tedbir bulunmaktadyr




Belirtileri


Yylan ysyryklaryndaki en yaygyn semptomlar, panik, korku ve duygusal dengesizliktir Bunlar bulanty, kusma, ishal, senkop, vertigo, ta?ikardi ve so?uk ve nemli cilt gibi semptomlara sebep olabilir Televizyon, yazyn ve folklorün, yylan ysyryklary çerçevesindeki yanyltycy reklamda kysmi sorumlulu?u bulunmaktadyr ve kurban temelsiz bir ölüm korkusuna da kapylabilir


Zehirli olmayan yylanlardan kaynaklanan kuru yylan ysyryklary da kurbana ciddi zararlar verebilir Bunun birçok sebebi vardyr Gere?ince tedavi edilmeyen yylan ysyryklary enfeksiyona sebep olabilir (di?leri derin yaralanmalara sebep olabilen engerek ysyry?y kurbanlarynda rapor edildi?i gibi), ysyryk belli kurbanlarda anafilaksiye sebep olabilir ve yylanyn salyasy ve di?leri Clostridium tetani gibi tehlikeli mikrobiyal kirleticiler baryndyryyor olabilir E?er ihmal edilirse enfeksiyon vücuda yayylyp kurbany öldürebilir


Zehirli olsun ya da olmasyn ço?u yylan ysyryklary, bir takym lokal etkilere sebep olur Genellikle küçük bir acy ve kyzaryklyk meydana gelir, ancak bu bölgeye ba?ly olarak de?i?ir Engerek ve kobralaryn ysyryklary çok büyük acyya sebep olabilir, ve 5 dakika içerisinde ciddi bir ?ekilde ?i?meye ba?lar Bölge ayryca su toplayyp kanayabilir Çukur engerekhipotansiyon, takipne, ?iddetli ta?ikardi, algy de?i?kenli?i ve solunum yetmezli?inin geli?mesiyle daha ölümcül bir hale gelebilir


Ylginç bir ?ekilde crotalus scutulatus, mercan yylany ve crotalus mitchelliinin sebep oldu?u ysyryklar ciddi yaralanmalara sebep olurken, bu ysyryklarda çok az acy duyulur ya da hiç duyulmaz Bazy çyngyrakly yylanlar tarafyndan ysyrylan kurbanlar, "lastiksi", "naneye benzer" ya da "****lik" bir tat tarif edebilirler Tüküren kobra ve ringhals zehirini kurbanynyn gözüne püskürtür Bu ani acy, oftalmoparezi ve bazen de körlü?e sebep olur
Bazy Avustralya yylanlary ve ço?u engerek yylany zehiri koagülopatiye (pyhtyla?ma bozuklu?u) sebep olur Bazen kurbanyn a?zyndan, burnundan ve hatta daha önce iyile?mi? gibi görünen yarasyndan bile kan gelebilir Beyin ve ba?yrsaklaryn da dahil oldu?u iç organlar kanayabilir ve bunun sonucunda kurbanyn cildinde ekimoz görülür Kanama durdurulamazsa kurban kan kaybyndan ölür


Mambalar, kraitler, kobralar ve deniz yylanlarynyn dahil oldu?u elapidler ve ço?u Avustralya türünün zehirinde sinir sistemine saldyran toksinler bulunur ve bunlar nörotoksisiteye Kurbanyn görü?ünde bulanyklyk gibi bazy tuhaf bozukluklar olur Kurbanlarda ayryca vücut boyunca parestezi (his kayby) ve konu?ma ve solunumda zorlanma görülür Sinir sistemi problemleri bir dizi semptoma yol açar Kurbanlara acil tedavi uygulanmazsa solunum yetmezli?inden ölebilirler


Bütün deniz yylanlarynyn, hemen hemen bütün engereklerin ve bazy Avustralya elapidlerinin zehiri kas dokusunda nekroza sebep olur Kas dokusu rabdomiyoliz olarak bilinen bir durum sonucunda vücut boyunca ölmeye ba?lar Ölü kas hücreleri proteinleri süzgeçten geçiren böbre?i dahi tykayabilir Bu hipotansiyon ile birle?ince akut böbrek yetmezli?ine ve nihayetinde de tedavi uygulanmazsa ölüme sebep olur

Kaynak:

• Campbell, Jonathan A; William W Lamar (2004) The Venomous Reptiles of the Western Hemisphere, Ithaca, NY: Cornell University Press
• Spawls, Stephen; Bill Branch (1995) The Dangerous Snakes of Africa: Natural History - Species Directory - Venoms and Snakebite, Sanibel Island, FL: Ralph Curtis Publishing
• Sullivan JB, Wingert WA, Norris Jr RL North American Venomous Reptile Bites Wilderness Medicine: Management of Wilderness and Environmental Emergencies, 1995; 3: 680–709
• Thorpe, Roger S; Wolfgang Wuster, Anita Malhotra (1996) Venomous Snakes: Ecology, Evolution, and Snakebite, Oxford, England: Oxford University Press