Ya?a Göre Beslenme Nasyl Olmaly ?

Bebeklik: Ylk alty ay önerilen tek ?ey annesütüdürAnnesütü kadar kaliteli,ekonomik ve pratik ba?ka bir besin daha yoktur 6 aydan itibaren bebeklerin gerek enerji gereksinimlerinin artmy? olmasy gerekse fizyolojik de?i?ikliklerinin kar?ylanmasy amacyyla ek besinlere geçilmelidir Bu sayede de?i?ik tatlarla tany?an bebekler sonraki aylarda kolay yeme aly?kanly?y kazanacaklardyr Elbette bu besinler bebeklerin ayyna uygun ?ekilde syralandyrylarak verilmelidir Besleyici de?eri yüksek ama allerji yapma niteli?i az olan besinle ön planda tutulmalydyr Elma ,?eftali gibi asitsiz taze meyve sulary veya bu meyvelerin püresi, patates, havuç gibi gaz yapmayaca?y bilinen sebzelerle ba?lamak üzere hazyrlanan sebze çorbalary veya sebze püresi, pirinçli çorbalar, yo?urt, peynir, pekmez, ekmek, yumurta bebek beslenmesinde kullanylan ek gydalardyr Bu besinler bebe?in ayyna göre syrasyyla beslenmesine eklenmelidir




Annelerin bebekleri için hazyrladyklary yemeklerde kullandyklary malzemelerin mevsiminde olmasyna dikkat edilmeli ayryca hazyrlama a?amasynda gerekli olan hijyen kurallaryna uygulmasy da çok önemlidr

Bu syrada gydalaryn teker teker denenmesi hem olu?abilecek allerjik reaksiyonun fark edilmesinde hem de lezzetinden ho?lanylmayan gydanyn tespidinde fayda sa?layacaktyr
Bal allerji yapma olasyly?y nedeniyle 2 ya?yndan önce tercih edilmez

Çocuk beslenmesi? Çocukluk dönemi denildi?inde çok geçi? bir araly?y içine almaktadyr Ylk olarak 1 ya?yny tamamlamy? olan ve herhangi bir sa?lyk sorunu olmayan bir çocu?un artyk bütün besin gruplaryny tüketebilecek hale gelmi? olmasy gereklidir Bu arada halen anne sütü alymy varsa 2 ya?a kadar buna da devam edilmesi tavsiye edilmektedir

1-5 ya? arasy olan ve okul öncei dönem olarak da adlandyrylan bu dönemde evde kazanylan do?ru beslenme aly?kanlyklary, okul dönemindeki aly?kanlyklary ve yeti?kin olduklaryndaki olu?abilecek sa?lyk sorunlary arasynda yakyn bir ili?ki mevcuttur Bu dönemde do?ru beslenme aly?kanlyklary kazanma konusunda anne, baba, aile büyüklerinin örnek te?kil etmeleri önemlidir Bu ya? grubunda günlük olarak her besin grubundan tüketmesi sa?lanmaly , günlük beslenme düzenlere ona göre ayarlanmalydyr Tabi ki yapylacak fiziksel aktivite varsa bu da almalary gereken besin miktarlaryna etkilemektedir Besin grubu olarak; süt ve ürünleri, et grubu, sebze –meyve grubu, ya? grubu ve tahyllar yer almaktadyr

Okul ça?y döneminde özellikle dikkat edilmesi gereken bir nokta mutlaka kahvalty yaptyrylyp okula gidilmesidir Ayryca okul kantinlerinde ve yemekhanelerinde verilen yemek çe?itlili?i de önemlidir Bu ya? grubuna özel olarak hazyrlanmy? menülerin uygulanmasy önemlidir Bu dönemde yalny? kazanylan beslenme aly?kanlyklary ileri ki ya?larda birçok hastaly?a yakalanma riskini arttyrmaktadyr

Çocu?un sa?lykly beslendi?inin göstergesi ne?
Çocuklarda büyüme e?risi takibi yapylyr Bu e?ride ya?yna göre kilo ve boy takibi yapylmaktadyr

Çocuklaryn kahvaltysy nasyl olmaly?
1-2 dilim peynir çe?itleri, tam tahylly ekmek, zeytin, pekmez - bal, süt, haftada 2-3 kere yumurta veya omlet, taze meyve, evde yapylmy? kuru meyveli kek veya börek çocuklaryn kahvaltylarynda olabilecek gydalardyr

Okul ça?y çocuklarynda beslenme nasyl olmaly?
Bu ya? grubu çocuklaryn oldukça aktif olduklary ve geli?imlerinin en yüksek düzeyde seyretti dü?ünülerek gereksinimleri kar?ylayacak hem besleyici de?eri yüksek hem de çocuklaryn severek tüketebilece?i gydalarla beslenmesi gerekmektedir Her zaman oldu?u gibi her ö?ün kendi içerisinde yeterli miktarlarda karbonhidrat ,protein ve ya? içermelidir Mutlaka kahvalty arkasyna ara ö?ün, ö?le yeme?i, bunu takip eden 1 veya 2 küçük ara ö?ün ve ak?am yeme?i okul çocu?unun gereksinimlerini kar?ylayacak yemek sistemidir Özellikle çocuklaryn ana ö?ünlerde temel besin grubumuz olan ekmek ve ekmek türevi olan çorba – pilav – makarna gibi gydalar, et/ tavuk haftada en az 1gün balyk ve mevsiminde olan herhangi bir sebze yeme?i ,bunun yanynda oldukça önemli kalsiyum kaynaklary olan süt ve yo?urt hem ana ö?ünlerde hem de ara ö?ünlerde tükettirilmelidir

Bir çocu?un beslenme çantasynda neler olmaly?
çocuklaryn her ö?ününde karbonhidrat – protein- ya? dengesinin olmasy istiyoruz bu nedenle e?er çocuk kahvaltysyny evde yapyp çykyyorsa ö?le yeme?ine kadar arada yiyebilece?i bir meyve, ö?le yeme?inde ekme?inin arasyna konulacak peynir veya et / tavuk yanynda 1 kutu ayran ,1 kutu süt yanynda kuru meyveli 1-2 dilim kek veya evde yapylmy? börek beslenme çantasyna konulabilecek alternatifler olabilir

Özellikle ülkemizde synava girmeyen çocuk yok gibi Synavlara çaly?anlaryn özel bir beslenme ?ekli olmaly, zihin açycy beslenme tarzy var my? Özellikle neler yenmesini önerirsiniz?
Demir, beyne oksijen ta?ynmasynda dolayysyyla beynin çaly?masynda çok önemli role sahiptir Bu sebeple beslenmenizde demirden zengin olan kyrmyzy et, yumuyrta, kuru baklagilller, pekmez, kuru kayysy, koyu ye?il yaprakly sebzeler yeterince olmalydyr

B Demir, beyne oksijen ta?ynmasynda dolayysyyla beynin çaly?masynda çok önemli role sahiptir Bu sebeple beslenmenizde demirden zengin olan kyrmyzy et, yumuyrta, kuru baklagilller, pekmez, kuru kayysy, koyu ye?il yaprakly sebzeler yeterince olmalydyr
Tüm gün boyunca zihinsel potansiyeli ayny seviyede koruyabilmek için az ya?ly yiyecekleri ve günde 4-5 ögünlük beslenmeyi tercih etmek gerekir Böylece gün içinde yorgunluk, uyuklama ve zihinsel potansiyelin dü?mesi engellenmi? olur

Y?tahsyz çocu?a yakla?ym nasyl olmaly?
Anneleri en çok üzen ve tela?landyran konulardan bir tanesi çocuklarynyn yemek yememesidir Çocu?umu doyuramyyorum, aç kalyyor dü?üncesiyle ne yapacaklaryny ?a?yran anneler, do?ru sandyklary bir çok yanly? yaparak yemek yeme?i, ya çocuklary için i?kence haline getirirler yada kendileri için büyük bir tehdit unsuru olu?tururlar

Çocuklarda i?tahy etkileyen en büyük etkenlerden birisi ö?ün aralarynda abur-cuburla karnyny doyurmalarydyr Buna ba?ly olarak doygunluk hissi hisseden çocuk ana ö?ünlerde yemek yeme?i rededicektir

Oyalamak için ana yemek öncesi çocu?unuzun eline tutu?turdu?unuz bir gofret veya bir dilim kek onu tykayacak ve sofrada yiyecekleri reddetmesine neden olacaktyr Bu tip durumlarda çocu?un sofra düzenine aly?yk olmasy çok önemlidir Çocu?unuz bir ya?yna geldi?inde artyk aile sofranyza oturur hale gelmeli ve yemek zamanynyn aile ile bir araya gelinen, herkesin yemek yedi?i e?lenceli bir vakit oldu?unu ö?renmelidir Bunun yanysyra çocu?unuz gereksinimlerini kar?ylayacak küçük ara kahvaltylar yada meyveler, kahvalty ile ö?le yeme?i arasynda, ö?le yeme?i ile ak?am yeme?i arasynda verilebilir ancak bu ara ö?ünler i?tahy kapatycak miktarda ve ana ö?ün saatine çok yakyn olmamalydyr

Ayryca yemek tabaklarynyn çocu?unuzun ilgisini çekecek tarzda renkli ve e?lenceli olmasy, taba?yna yiyebilece?i kadar yemek konmasy çocu?unuzun çok daha istekli yemek yemesini sa?layacaktyr

Bunlaryn dy?ynda çocu?unuzla beraber aly?veri? yapmanyz ,sofra hazyrlanyrken yardym istemeniz hatta onunda yemek hazyrlanmasynda katkyda bunmasyna fyrsat tanymanyz çocu?unuzun yemek yeme iste?ini artyrycy yönde olumlu etkiler olu?turacaktyr

Yemek öncesi çocu?unuzun hem temizlik hem de kendisini daha zinde hissetmesi için elini yüzünü yykamasy faydaly olacaktyr Çocu?unuz çok yorgun ve uykusuzsa yemek yemesi konusunda ysrarcy olmayyn

E?er çocu?unuz yemek yeme?i red ediyorsa bunu bir çok nedeni olabilir Bunlardan bir tanesi genellikle çocu?un dikkatleri üzerine çekerek herkesin kendisiyle ilgilenmesini sa?lama çabasydyr Böyle bir durum içerisindeyseniz yemek yeme?i reddeden çocu?unuza, taba?yndakileri bitirmesi konusunda ysrarly ve tepkili davranmak yerine, ‘peki’ diyerek, onunla ilgilenmemeli, bu konudan ne kadar endi?e duydu?unuzu ona hissettirmemelisiniz Aksi taktirde çocu?unuz bunu bir koz olarak görücek ve yapylmasyny istedi?i bir ?eyi yaptyrmak için sizin endi?e duydu?unuzu fark etti?i yeme?i reddetme yoluna gidecektir

Çocu?unuzun yemek yeme?i istemedi?inde taba?yndakilerin hepsini bitirmek zorunda olmady?yny, açlyk hissetmiyorsa daha sonra da yiyebilece?ini söyleyip, taba?yny yarym saatten fazla önünde tutmamalysynyz Ancak bu tavrynyzda tutarly olmalysynyz Tabaktakileri bitirmesi için ödüller koymak yada baskycy,ters tavyrlar içerisine girmek, zorlamak, kandyrmak çocuk üzerinde yemek ve yemek zamany ile ilgili kötü ça?ry?ymlara yol açabilir hatta ilerleyen zamanlarda daha da büyük sorunlara neden olabilir

Çocu?unuzun yeme?i reddetmesindeki di?er en önemli etmen ise ayny biz yeti?kinlerde oldu?u gibi i?tahsyz olmasydyr Özellikle hasta ve ate?i yükselmi?se, di? çykartyyorsa, yorgun yada uykusuzsa, aly?my? oldu?u düzen de?i?mi?se çocu?un i?tahynda azalma gözlenebilir Bu dönemde de tela?lanmadan hacmi küçük ama içeri?i çocu?unuzun ihtiyaçlaryny kar?ylayacak, normalde de yemekten ho?landy?y yiyecekleri görsel açydan da ona hitap edecek e?lenceli tabak süslemesiyle yine ysrarcy olmadan yemesini sa?layabilirsiniz Tüm bunlara ra?men çocu?uz da kilo kayby gözlemliyorsanyz,yemek yeme?i ?iddetle reddediyor ve yediklerini çykartyyorsa mutlaka vakit kaybetmeden bir uzmana ba?vurmanyz faydaly olacaktyr

Sa?lyksyz beslenen bir çocukta ne tür sorunlar görülebilir?
Sa?lyksyz beslenen çocuklarda görülebilecek en büyük sa?lyk sorunu ça?ymyzyn hastaly?y obezite ve ardyndan gelebilecek obezitenin yol açty?y genç ya?ta olu?abilecek kalp damar hastaly?y, diyabet, tansiyon, böbrek fonksiyonlarynda bozukluk, mide rahatsyzlyklary,demir eksikli?i ve bu eksikli?in neden olabilece?i bir çok hastalyk görülebilir Bunun yanysyra yetersiz beslenme sonucu geli?im bozukluklary ve konsantrasyon problemleriylede syklykla kar?yla?ylmaktadyr

Ky?yn özellikle (okula gidilmesi nedeniyle) sykça enfeksiyon hastalyklaryna yakalanylabiliyor Çocuklary bunlardan korumak için nasyl bir beslenme tarzyna a?yrlyk verilmeli?
Öncelikle yeterli ve dengeli beslenme herzamanki gibi bir koruyucu yöntem ,bunun yanysyra antioksidanlardan zengin mevsim meyve ve sebzelerinin yeterli miktarlarda tüketilmesi enfeksiyonlara kar?y savunma sistemine destek olucaktyr

Ergenlik
Bu ça?da, hyzly büyüme ve geli?me nedeniyle çocuklaryn enerji, protein, vitamin ve mineral gereksinimleri yeti?kinlere oranla daha fazladyr Bu nedenle, bu geçi? döneminde gencin ya?am ?ekli, bilgisizlik nedeniyle kazanylan yanly? beslenme aly?kanlyklary gerek kysa sürede gerekse daha ileriki yyllarda ortaya çykabilecek çe?itli sa?lyk sorunlaryna neden olabilmektedir Yetersiz ve dengesiz beslenme büyümeyi yava?latyr, bazy beslenme bozuklu?u hastalyklaryna neden olur, bula?ycy hastalyklara kar?y direnci dü?ürür Genel olarak ülkemizde çocuk ve gençlerde yetersiz ve dengesiz beslenmeye ba?ly olarak görülen sa?lyk sorunlary; zayyflyk, ?i?manlyk, bu iki durumun olu?turdu?u komplikasyonlar, yetersiz veya fazla besin ö?esi alymlary, guatr, anemi ve di? çürükleridir

30-40'ly ya?lar
Yeti?kin bir bireyin günlük besin alymyny birçok faktör etkilemektedir Bu faktörler arasynda; cinsiyet, ya?, fiziksel aktivitesi, sa?lyk sorunu olup olmamasy sayylabilir Günlük enerji alymy ya? ile birlikte her 10 yylda yakla?yk %2 azalyr Bunu göz önünde bulundurarauk günlük besin alymynyzy kontryol altynda tutmak gerekmektrdir

Örne?in,
Besin çe?itli?i yapynyz
A?yrly?yny dikkat ediniz ve fiziksel aktivite yapmaya çaly?ynyz
Günlük beslenmesinde ?eker ve tuz alymynyzy azaltynyz
Alkol alymynyz varsa azaltynyz
Günlük beslenmeniz içerisinde sebze ve meyveyi eklemeyi unutmayynyz
Süt- yo?urt- peynir gibi ürünlerin az ya?ly olanlaryny tercih ediniz

Ya?lylyk
Ya?lylykla beraber ki?ilerde di? kaybyna ba?ly çi?neme sorunlary ,yutma güçlükleri, hareketlerinin azalmasy ba?ly mide barsak sorunlary dolayysyyla kabyzlyk ayryca i?tahta azalma gibi beslenmeyi etkilecek bir takymlar sykyntylar görülmektedir Beslenmenin oldukça önem kazandy?y ya?lylyk döneminde ki?ilerin günlük gereksinimini kar?ylayacak, kolay sindirebilecekleri, kas ve kemik kitlesini koruyacak ,ba?y?yklyk sistemini güçlendirecek ?ekilde beslenmelei gerekir

Besin çe?itlili?inin oldukça önem kazandy?y bu dönemde özellikle ana ö?ünlerde her besin grubunun yer almasy besinlerin yeterli miktarlarda tüketilmesi sa?lanmalydyr Bu besinler;

Et grubu: Etler, kurubaklagiller ve yumurta
Süt grubu: Süt, yo?urt ve peynir
Tahyl grubu: Ekmek, pilav ve makarna gibi unlu, ni?astaly besinler
Sebze ve meyve grubu: Tüm sebze ve meyveler’dir

Ö?ün sayysy artyrylarak her ö?ündeki yiyecek miktary azaltylmalydyr Böylece olasy sindirim problemleri önlenebilir 3 Ana 3 ara olmak üzere günde 6 ö?ün beslenme sa?lanmaly, ba?ta kahvalty olmak üzere asla ö?ün atlanmamaly, sindirimi kolayla?tyrmak adyna ak?am yeme?i mümkün oldu?unca erken saatlerde bitirilmelidir

Ya? ilerledikçe fiziksel aktivitenin azalabilece?i göz önünde bulundurularak diyetteki toplam ya? miktary azaltylmalydyr Özellikle katy ya?lar en alt düzeye indirilmeli bunun yerine uygun miktarlarda bitkisel syvy ya?lar tercih edilmelidir

Pi?irme yöntemlerinede dikkat edilmeli, yiyecekleri kyzartma kavurma, bol ya?da sote yapma yerine ha?lama, yzgara, bu?ulama veya fyrynda pi?irme yöntemleri kullanylarak hazyrlanmalydyr Çi?neme güçlü?ü ya?ayan ki?ilere mümkün oldukça küçük parça ve yumu?ak gydalar hazyrlanmalydyr

Bu syrada yeterli miktarda su ve syvy alymyna özen gösterilmeli, a?yry çay, kahve, gazly içecekler gibi uyarycylardan, çok baharatly gydalardan mümkün oldukça uzak durulmalydyr Diyette tuz miktaryna dikkat edilmeli, tur?ulardan ve salamura yapylmy? gydalardan mümkün oldukça kaçynylmalydyr

Barsak sisteminin düzenli çaly?abilmesi için günlük posa (lif) alymy artyrylmaly, posadan zengin olan kurubaklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek, kuru börülce, barbunya, soya), tam tahyllar (esmer ekmek, bulgur, kepekli pirinç / makarna / eri?te / un), taze sebze ve meyveler (kabuklu yenilebilenleri soymadan) her gün belli porsiyonlarda tüketilmelidir

Olu?abilecek sa?lyk problemlerini önlemek adyna zayyflyktan ve ?i?manlyktan kaçynmalydyr