Şok Nedir, Şokun Özellikleri Ve Şok Çeşitleri

Şok Nedir, Şokun Özellikleri ve Şok Çeşitleri

Tanım : Şok dolaşım sisteminin akut ve kompleks bir şekilde fonksiyonunu yerine getirememesi sonucu dokuların ihtiyacı olan oksijen ve diğer besin maddelerinin sağlanamaması durumudur Bütün şoklarda kan basmcı düşmüştür ve kam dokulara perruze edecek yeterli basınç yoktur Şok,hızla ilerleyen,hayatı tehdit eden bir durumdur Çok iyi gözlem ve hızlı uygun bir tedavi ile birçok hastanın tamamen iyileşmesi mümkündür

Kan basıncını etkileyen faktörler nelerdir?

Kardiyak outputta,periferik dirençte veya venöz kan dönüşünde bir azalma olursa kan basmcı düşecek,şok ortaya çıkabilecektir

Klinik özellikler:

Hipotansiyon, Zayıf ince nabız, , Soğuk terleme, Hızlı soluma, Susamışlık hissi, Çok az,yoğun idrar,
Huzursuzluk, Şokun ilk belirtilerinden biri anksiyete dahildir Hasta kendini kötü hissediyor
Şokun sınıflandırılması

Evre 1 ( Kompanse şok)

Bu evrede semptonlar belirgin değil, hafif anksiyete, Kan basıncı ve kalp debisi normal veya hafif düşmüş, Kompansasyon mekanizması olan periferik vazokonstriksiyona bağlı uçlarda ve ciltte soğukluk, taşikardi

Bu döneme preşok dönemi de denir Normal bir kişi kan volümünün % 10 nun veya 1000 mi sim kaybederse bu duruma girer

Evre 2 (Dekompanse şok)

Hipovdemik şokta bu evrede kanın %20-25'şi kaybedilmiştir
Bu evrede doku perfliziyonunun yetersizliğini önlemede kompansasyon mekanizmaları yetersiz kalır Klasik şok bulguları gelişir kan basmeı ve kalp debisi düşer nabız filoform veya alınamaz, huzursuzluk, Oligüni, soğuk tenli cild,extnemitelerde siyanoz, taşikardi

Evre 3 (irreversibl şok)

Uzun süren şok tablosu durumunda aşırı doku perfuzyon bozukluğu, hücresel fonksiyon bozukluklarına yol açar Bu dönemde
Mikrosirkülasyon bozulur
Ağır metabolik asidoz gelişir
Doku hipoksisi olur
Organ fonksiyon bozuklukları olur
Şok tablosu oluşturan en önemli üç neden kalp hastalıkları (kardiojenik), hipovolemi ve sepsistir

Şokun Çeşitleri

1 Kardiojenik şok
2 Psikojenik şok
3 Nörojenik şok
4 Toksik/Septik şok
5 Anafilaktik şok
6 Hipovdenik şok

Kardiyojenik şok

Kalbin pompalama fonksiyonunun bozulması ve kardiyonik outputun azalmasıyla ortaya çıkarKalp atım hızı veya her atımda pompalanan kan miktarı azalmıştır Genelde miyokardiak enfarktüsün komplikasyonu olarak ortaya çıkar

Psikojenik şok

Duygusal travma veya psikolojik şok sonucunda ortaya çıkabilir Bu durumda geçici bladikardi görülür, bu da kardiak outputu azaltır, ve kan basmcı düşer Aynı zamanda periferal vazodilatasyon ve periferal dirençte azalma olur Şerebral hipoperfuzyon sonucu hastanın bilinci kaybolabilir

Nörojenik şok

Şiddetli ağnsı olan hastalarda veya beyin ve spinal yaralanmalarad
görülebilir
Ağrıda ilk dönemlerde kan basıncı yükselenbilir Ancak ağn uzun
sürerse veya çok şiddetliyse şoka neden olabilir

Toksik / Septik şok

Periferal direnç azalır ve kan basmcı düşerBunu yanmda toksemi kapillerin geçirgenliğim arttırır Bu da damarlardan dokulara plazma ve sıvı geçişine neden olur Sonuçta Intravasküler volüm ve kalbe dönen kan miktarı azalır Kardiak output azalır kan basıncı düşer Septik şokta hastanın cildi pembe ve ılıktır

Anafılaktik şok

İlaç,besin,an,böcek sokması veya başka bazı maddelere alerjik reaksiyon sonucunda vücutta büyük oranda histamin salgılanması ile ortaya çıkar Histamin vazodilatör bir maddedir Şiddetli hipotansiyona ek olarak genellikle bronkospazm da gelişir Bütün vücutta yaygın vazodilatasyon, kan basıncmda düşme görülür Vazodilatasyon ciltte kızarıklıklara neden olur