Resimlerle Doğum Evreleri / Dakika Dakika Doğum

Dakika Dakika Doğum

Doğum her zaman bilinen basmakalıp şekliyle başlamayabilirTeoride doğum mukoza tıkacının dışarıya atılması ve sancılı rahim kasılmalarıyla başlayacaktır Mukoza tıkacı

Mukoza tıkacının dışarı atılması:


Gebelik süresince rahim boyunu tıkayan ve kan izi taşıyan sümüksü salgıların dışarıya atılması demektir Bu işlem doğumdan 24 ya da 48 saat önce meydana gelebilir Bunu fark etmeyebilirsiniz

Sancılı rahim kasılmalarının ortaya çıkması:
Gebeliğinizin son haftalarında hissedebileceğiniz kasılmaları karnınıza elinizi koyarak da hissedebilirsiniz Bu kasılmaların belirli bir düzeni yoktur ve doğum başlangıcını ifade etmezler Bebeğin başı girmesine ya da basenin değişmelerine denk gelen sancılar da tek başına doğum habercisi değillerdir Gerçek anlamda doğumun başladığının işareti kasılma ve sancıların aynı anda meydana gelmesi ile olur Doğumun başladığını kasılmaların düzenli olması, giderek daha sıklaşması, uzaması ve yoğunlaşması ile anlayabilirsiniz

Doğumun başladığından nasıl emin olunur?
Eğer doğumun başladığı konusunda bir tereddüttünüz varsa doktorunuzun size verdiği antispazmotik iki fitil yerleştirin Eğer doğum başlamıyorsa kasılmalar bu fitillerin etkisiyle azalacak ve geçecektir Gerçekten doğum başlangıcı ise fitillerin kasılmaları giderici bir etkisi olmayacaktır
Eğer yanınızda bu fitillerden yoksa yukarıda bahsettiğimiz kasılma özellikleri yoluyla doğumun başlamak üzere olduğunu anlayabilirsinizYanlış doğum alarmları yüzde 10-15 kadardır
Doğumun başladığından emin olduğunuz andan itibaren hiçbir şey yemeyin çünkü bu doğum esnasında kusmanıza neden olur ve bir anestezi gereksiniminde midenin boş olması tercih edilmektedir

Su akıntısı:
Su akıntısı genelde genişleme sırasında meydana gelir ve eğer su cebi doğal yolla yırtılmazsa doktor rahim boynu 4-5 cm açıldığında genişleme hızını arttırmak için bu su cebini yırtar Önceleri bu yırtılma yapay yolla yapılmıyor ve bebek başında su zarlarıyla kaplı bir biçimde doğuyordu

Doğum evine nasıl gidilmeli?
Doğum belirtileri ilk mi ikinci mi yoksa üçüncü mü bebek beklediğinize göre değişebilmektedir İlk doğumları olan anne adaylarının ilk kasılmaları ile tam genişleme arasında birkaç saat geçebilir Bu da size zaman kazandırır Yine de tam bir belirti görmek istiyorsanız kasılmalarınızın ritmini not edin her 10 dakikada bir kasılma oluyor ve 40 saniye sürüyorsa doğumevine gitmeniz gerekir İkinci bebeğinizi bekliyorsanız genişleme daha hızlı olacağından hemen doğumevine gitmeniz tavsiye edilir

Bu arada göz önünde bulundurmanız gereken diğer koşullar gece ya da gündüz olması, doğumevine olan uzaklık, geçilecek cadde ve sokaklar gibi Eğer böyle bir anda eşiniz yanınızda olamayacaksa arkadaşlarınızın komşularınızın ve en yakın ambulansın telefonunu bir yere not edin
Özel Bir Durum: Su cebinin yırtılması normalde doğumda gerçekleşmesine rağmen bu siz evdeyken olduysa olabildiğince erken doğumevine gidin ve giderken arabada yatar ya da en azından yan yatar pozisyonunda olun Su cebinin yırtılması sonucu doğabilecek sorun göbek bağının rahimden dışarı çıkmasıdır ve doğumevine gitmek için acele edin

Doğumevine geliş
Kliniğe ve doğum evine geldiğinizde bir doktor ya da hemşire ağırlık, tansiyon, idrar, rahim yüksekliği, bebeğin kalbinin gürültüleri, bazen amniyoskopi ve monitoring - bu ceninin kalbinin atış hızını gösterir-gibi konularda sizi muayene eder Doktor doğumun başlayıp başlamadığını rahim boynunun genişlemesinden anlayacaktır Doğumun ilk evresi olan rahim boynunun genişlemesi sözkonusu ise doktor sizi doğum odasına alacaktır Hemşire size ne yapmanız gerektiğini söyleyecektir Yanınızda eşinizin olması da size faydalı olabilir

Genişleme
Genişleme esnasında şunlar yapılacaktır:

Doğumun gidişatını düzenlemek ve çok uzun sürmesini engellemek için iğneyle size bazı ilaçlar verilebilirYine serumla size su ve glikoz verilecektir Su kendiliğinden gelmiyorsa doktor eliyle su cebini yırtacaktır


Kasılmalar ve bebeğin kalbinin atışlarının etkililiği monitoringle gözetilecektir

Genişleme sırasında yapmanız gerekenler:
Bu evrede yapılacak iki önemli şey vardır İyi nefes almak ve iyi gevşemek


Nefes almak:
Rahim kaslarınız çok yoğun çalışmaktadır ve kaslar çalışırken oksijen tükettikleri için ve ayrıca bebeğinizin de oksijene ihtiyacı olduğu için bu artan oksijen ihtiyacını düzenli olarak iyi nefes alarak karşılayabilirsiniz

Gevşemek:
Anne kasıldığında zaten esnemeye dirençli olan rahim boynu daha da direnir Bu durum sancıyla sonuçlanır Genişleme sırasında gevşemeniz gerekmektedir Bunu başarabilmek için:

Öncelikle itme için hiçbir çaba harcamayın, aksi halde sancıları arttırırsınız Kasılan kadının rahim boynu da kasılacak, gevşemiş kadınınki ise gevşeyecektir Bu nedenle kasılmak yerine gevşeyin

Dışarı atma
Genişleme tamamlandığında doğumun kısa süren ikinci evresi başlar, bu durum ilk doğumunu yapan annelerde 20-30 dakika, daha sonraki doğumlarda daha kısa sürer Sizin yapmanız gereken diyaframı aşağıya indirmek karın kaslarını kasmaktır Böylece yukarıdan ve aşağıdan diyaframla önden ve arkadan karın kaslarıyla sıkışan rahim bebek üzerinde bir basınç yaratacaktır
Her kasılma sonucunda vulva daha da genişler ve bebeğin kafası görünmeye başlar Bu durumda doktorunuz sizden artık itmemenizi isteyecektir İtmemek için genişlemenin sonunda olduğu gibi çabuk bir şekilde nefes almalısınız

EPIZYOTOMI
Epizyotomi, bebeğin kafasının daha rahat çıkmasını sağlamak için perineal bölgede operasyonla kesme olayıdır Zaman verilir, ama buna ihtiyacınız olmayabilir, ama ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuz bebeğin kafası belirdiğinde bunu yapmak için sizden izin isteyecektir Epizyotominin genellikle ilk doğumda yapılması yaygındır çünkü vajinal boşluk daha az elastik ve yırtılmaya müsait olabilir Epizyotomiler ayrıca çocuk çok büyük olduğunda, ters pozisyonda geldiğinde, ya da forseps veya vantuz gibi yardıma ihtiyaç duyulduğunda gerçekleştirilir
Eğer epiduraliniz yoksa, pelvik bölgedeki kaslar lokal anestezi ile uyuşturulur Vajinal dokular ve alt bölgedeki kaslar, boşluğu genişletmek için kasılma seviyesinde kesilir Plasenta çıkarıldıktan sonra, doktorunuz perine bölgesini kontrol edecek ve dikiş atmanın gerekip gerekmediğine karar verecektir Araştırmalar, küçük yırtıkların en iyi kendilerinin iyileştiğini göstermiştir ancak epizyotominin mutlaka dikilmesi gerekmektedir Eğer dikiş yapılacaksa, muhtemelen bacaklarınızı üzengilerin üstüne yerleştireceksiniz Acıyı hissetmemeniz için lokal anestezi uygulanacaktır Dikiş, kasık ya da yırtık bölgenin uzunluğuna bağlı olarak hemşire ya da doktor tarafından yapılacaktır Dikiş yapılırken isterseniz bebeğinizi kucaklayabilirsiniz

İlk çığlık
Bebeğin başı vulvadan çıktıktan sonra doktorunuz önce bir omuzu ve sonra diğerini çeker ve vücudun geri kalan kısmı sorunsuz olarak çıkar Bebeğiniz doğar doğmaz ilk çığlığını atıyor ve ilk kez nefes alıyor akciğerlerine hava girdiği ve genişlediği için acıdan çığlık atıyor olabilir Bu tarif edilmesi çok güç olan ve dokuz aydır beklediğiniz mutluluk anıdır

Doktorunuz perine bölgesini kontrol edecek ve dikiş atmanın gerekip gerekmediğine karar verecektir Küçük yırtıkların kendiliğinden iyileştiğini ancak epiziotominin mutlaka dikiş gerektirdiği bilimsel olarak bilinmektedir Lokal anestezi uygulandığı için acıyı hissetmeyeceksiniz

Doktorunuz göbek bağını keser ve kordonun kesilmesi ne anneye ne de bebeğe acı vermez Bebek tıkanıklığı giderme aletleriyle donatılmış ısıtıcı bir masaya konur Bir oksijen verme sistemi de gerekliyse harekete geçirilebilir Bebeğin sağlıklı olup olmadığı doktor tarafından genellikle yeni doğan bir bebek için standart sağlık kontrol yöntemi olan APGAR puanlaması yöntemi ile kontrol edilir

Doğumdan sonraki birkaç dakikada doktor kalp atışı, nefes alışı, kas hareketi, refleksler ve cilt rengini beş kez kontrol eder ve toplamı 10 olan kontrollerine 0, 1 ya da 2 olmak üzere çeşitli puanlar verir Puan 7 veya daha üstüyse bebeğin sağlık durumu normal kabul edilir İlk puanı düşük ve ikinci puanı normalse bu puanlama da bebeğin normal olduğunu gösterir

Puanlama nasıl işlemektedir?

Kalp atışı yüzden fazlaysa 2 puan; 100''den az ise 1 puan; hiç atmıyorsa 0 puan

Düzenli nefes alma ya da ağlama 2 puan; yavaş ve düzensiz nefes alma 1 puan; nefes almama 0 puan

Eğer bebeğin kas hareketleri iyiyse 2 puan; eğer sadece eller ve ayaklar hareket ediyorsa 1 puan; bebek yumuşaksa 0 puan

Güçlü refleks 2 puan; zayıf refleksler 1 puan; refleksi yoksa 0 puan

Pembe renkli olmak 2 puan; vücut pembe ama bazı yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan

Doğum eylemi üç evrede ve yaklaşık 14 saat sürer Ancak bu süre kadının önceki doğum sayısı, yaşı, bebeğin geliş şekli gibi durumlardan etkilenir İlk bebeğine gebe kadınlarda (primipar gebe) ortalama 14 saat süren doğum, daha sonraki gebeliklerde (multipar gebe) 7-9 saat sürer(Kaynak:Megep)
Doğumun I Evresi
Gerçek doğum kasılmalarının başlamasından serviksin ( rahim ağzı ) tam olarak açılmasına kadar süren evredir Rahim boynu yavaş yavaş gövdeye doğru çekilir ve rahim ağzı açılır

Şekil 16
Her kasılmada uterus hacim bakımından küçülür Bu küçülme içerdeki basıncın artmasını ve fetüsün dışarı itilmesini sağlar Fetüsün dışarı itilmeye başlamasıyla doğum kanalında da açılma başlar Açılma tamamlandığında rahim boynu 10 cm lik bir çap kazanmış olur Primipar kadınlarda 10-12 saat süren I evre, multipar kadınlarda yaklaşık 6- 8 saat sürer
Doğumun 2 Evresi
Serviksin tam olarak açılmasını tamamlamasından bebeğin doğumuna kadar geçen süreyi kapsar Su kesesinin ani olarak açılması bu evrede gerçekleşir Primiparlarda 1,5-3 saat sürer Multiparlarda ise 30 dakika sürmektedir Bebeğin başının doğum kanalında ilerlemesiyle ağrılar şiddetlenir Bu süreç içinde anne düzenli soluk alıp vermeli ve kasılmanın en yoğun olduğu anlarda ( özellikle doktorun belirttiği sırada) ıkınmalıdır

Şekil 17
Başın çıkışının ardından sırasıyla omuzlar, kollar, gövde ve bacaklar çıkar ve bebek dünyaya gelmiş olur

Şekil 18
Bebek dışarı çıkınca ilk soluğunu alarak ciğerlerini temiz havayla doldurur Baş çıktıktan sonra doktor bebeğin rahat soluk alması için ağız ve burun yollarını temizler Daha sonra doktor göbek kordonunu klemplerle tutturarak iki klempin arasından keser Artık bebeğin anne ile fiziksel bir bağı kalmamıştır
Doğumun 3 Evresi ( Plasentanın Çıkışı)
Bebeğin dünyaya gelişinin ardından plasenta ve zarlarının atıldığı ana kadar olan süre III evredir Yaklaşık olarak 20-30 dakika sürer

Şekil 19
II evrenin tamamlanarak bebeğin doğumuyla rahim 3-4 dakika dinlenmeye geçer Daha sonra kasılmalar tekrar başlar Bu kasılmalarla plasenta, yapışık olduğu rahim duvarından ayrılır ve dışarı itilir Plasentanın doğumunu, amnios kesesini oluşturan zarların doğumu izler ve 3 evre tamamlanmış olur Doktor bu aşamada rahim içinde plasenta ya da zarlardan parça kalmamışolmasına dikkat etmelidir Aksi halde annede aşırı kanama ve enfeksiyon gerçekleşerek hayati tehlikeye neden olabilir