Şizofreni Nedir belirtileri nelerdir Kişide en az bir aylık sure içinde aşağıdaki

Şizofreni Nedir belirtileri nelerdir

Kişide en az bir aylık sure içinde aşağıdaki belirtilerden en az ikisinin varlığı ( sanrılar; varsanilar; konuşma özellikleri ve kalitesinde bozulma; aşırı ölçüde garip ve anlamsız şekilde dağılmış davranışlar; negatif belirtiler dediğimiz duygusal yüz ifadelerinde azalma, düşünce ve fikir üretimi ve yapısının kısırlaşması,enerji ve bir şeyler yapmaya hevessizlik hali)


Bu durumdaki kişide hastalığın sureci içinde sosyal, mesleki, ailesel ilişkilerinde ve kendine bakim gibi alanlarda belirgin bozulmalar oluşur Bu belirtiler en az 6 ay suredir var olmalıdır


Varsani nedir?:


Olmayan bir takım uyaranlari var gibi algilama durumudur Bu hastalikta en cok isitsel varsanilar (kendisi ile konusan sesler, gürültüler duyma gibi) bulunmaktadır Ayrıca görsel varsanilar (duvarda çizgiler, kendine bakan yüzler, yaratıklar görme gibi); koku varsaniları (iyi ye da kotu ama başkasının duymadığı kokular duyma); dokunma varsaniları (vücudunda bir şeyler geziyor gibi hisler); vücutsal varsanilar (beden yapısının, bölgelerinin değiştiği seklinde) olabilir


Sanrı nedir?:


Hastanın sabit bir fikir ile bağlandığı, aksi yöndeki söylemlere karşın ikna edilemeyen ve mümkün olmayacak derecede içeriğe sahip olan yanlış inançlardır Başlıca tipleri arasında kötülük görme ( persekusyon ), üzerine alınma (etrafındaki her olayın kendisi ile ilişkili olduğu seklindeki referans sanrıları); kontrol edilme; düşünce sokulması, çekilmesi ya da yayınlanması; dini sanrılar; vücutsal; suçluluk - günahkarlık ve büyüklük sanrıları sayılabilir


Şizofreni türleri:


Paranoid tip


Katatonik tip


Desorganize tip


Farklılaşmamış tip


Residuel tip


Başlangıç Yaşı:


Genellikle 16-25 yas arasında görülse de çocukluk yaşlarında ya da 40 yas sonrası da görülebilmektedir Kadınlarda erkeklere göre daha geç yasta başlamaktadırBaşlangıç yaşı erkeklerde 15-25 arası, kadınlarda ise 25-35 yas arasındadır


Hastalarda belirlenen risk faktörleri:


Genel olarak toplumda % 1 oranında görülmektedir Erkek ve kadınlarda eşit oranda görülmektedir Hastalar arasında bekarlık yüksek orandadır Evli çiftlerde ise boşanma oranı toplum ortalamalarından fazla bulunmuştur Kentsel yerleşim alanlarında daha cok görülmektedir


Kalıtımın Rolü:


Hastanın anne-babasından birinde bu hastalık varsa çocuklarda risk % 12 'ye çıkarken, her ikisi de hasta ise % 44'e yükselmektedir


Hastalığın cinsiyete göre belirti farklılıkları:


Kadınlarda kaygı ,depresif belirtiler ve gerginlik on planda iken, erkeklerde negatif belirtiler belirgindir Kadınlarda çevresinden kuşkulanma gibi paranoid konular ve kendine zarar verme on planda iken , erkekler zararı daha cok çevrelerine vermektedir


Hastalığın Seyri:


hastalık kadınlarda erkeklere göre, daha az sayıda ve surede hastanede yatışa yol açmakta ; hastalık daha az kötüleşme dönemleri ile seyretmektedir Kadın hastalar daha az intihar etmekte, evliliklerini erkeklere göre daha fazla sürdürebilmektedirler


Hastalık Kimlerde Daha İyi Seyretmektedir ?


geç başlangıç yaşı (20 ve sonrası)


yüksek sosyo-ekonomik düzey


hastalık öncesi toplumsal ilişkileri ve işlevselliği iyi olan,isi olanlar


Ailede şizofreni hastalığı olmaması


Zekanın normal sınırlarda olması


Başlangıcın bir olayı izleyerek olması


Yavaş yavaş değil,aniden başlaması


Tedavi için gecen surenin kısa olması


Duygulanımda silinme ve uygunsuzluğun olmaması


Hastalık Nasıl Seyretmektedir?


Tedaviye geç başlanmadığında ,az ve kısa sureli yatışlar ile kişinin topluma uyumu sağlanabilmekte, hasta toplum içinde bir takım görev ve sorumluluklar alabilmektedir Ancak negatif belirtilerin uzun sure devam ettiği hallerde bu sosyalleşme ve işlevsellik

bozulmaktadırBazı şizofren hastalarda görülebilen kendine bakımda azalma, sağlıksız ortamlarda bulunma ve alkol-madde kullanımları nedeniyle enfeksiyon hastalıkları daha cok gözlenmekte ve yaşamı kısaltmaktadır Şizofrenlerin % 10 kadarında intihar sonucu olum saptanmıştır Şizofreni hastalarının bu nedenlerle, diğer insanlarla karşılaştırıldığı da, 10 yıl daha az yasam suresine sahip olabilmektedir


Tedavi:


İlaç tedavisi ve bireysel destekleyici tedavi yanı sıra grup terapileri hastanın işlevselliği ve sosyalleşmesini arttırmakta , gidisi olumlu hale getirmektedir


Vücut dismorfik bozukluğu (dismorfofobi) devamlı vücutları ile uğraşan,vücutlarında bir şeylerin kotu,çirkin,yanlış, eksik- fazla olması seklinde düşüncelerin olduğu bir kaygılarım bozukluğudur Kişide cok hafif bir kusur olsa bile, bu durum cok abartılarak, korkulacak bir konu haline getirilirHissedilen kusur nedeniyle oluşan gerilim ve kaygı ,beklenilenin cok üzerindedir Sosyal ilişkilerden kaçınabildikleri gözlenmiştir Bu kişiler görünümlerini kozmetik olarak değiştirmekte, ameliyatlar olmaktadırlar kişinin odaklandığı bölge genellikle yüz bölgesi olup, burun, kulaklar, çene ya da bu bölgedeki sivilceler gibi değişebilmektedir Kadınlarda göğüsler, karin bölgesi, boyun bölgesi on ciddide önde gelen odak noktalarıdır Bazı durumlarda boy kısalığı ya da saçlarının azaldığı düşüncesi, karin bölgesinde yağlanma, ciltte kırışıklıklar , göğüslerin büyüklüğü konu edilmektedir


Bu kişilerde özgüven eksikliğinin bulunduğu, depresyon, obsesif- kompulsif bozukluk ve sosyal fobi gibi ek psikiyatrik rahatsızlıkların birlikte bulunabildiği gözlenmiştir


Hastalığın başlangıç yaşı:


20'li yaşların başında ya da ergenlikte başlamaktadır


Belirgin tekrarlayıcı davranışları:


kişiler yineleyici bir şekilde aynaya bakmakta, vücutlarını kontrol etmekte, yakın çevresindekilere bu konunun varlığı ve derecesi hakkında tekrarlayan sorular sormakta ve konu ile ilgili çeşitli doktorlara başvurmaktadırlar

alıntı