Evrenin Büyüklüğü

Evrenden bir manzara
Astroloji konusunda adeta guru mertebesine ulaşmış halkımızın, Astronomi konusunda bir o kadar derin cehalet içerisinde olduğunu dehşetle müşahede etmekteyim uzun zamandır Mesela hanımkızımız Merkür Gerilemesi'nin insana şöyle de böyle sıkıntılar getireceğini ahkamlıyor, ama Merkür nedir, nerde gezer, ne yer ne içer hiçbir fikri yok Ya da çok sevdiğimiz üniversite mezunu babamızın, yıldız kaymasını lise mezunu komşuya, yıldızların gerçekten de kayması şeklinde izah ettiğine şahit olabiliyoruz

Halk arasında yıldız kayması olarak bilinen doğa olayı
Tabii ki sevgili annelerimizin, babaannelerimizin celestial mechanics tahsil etmesini bekleyemeyiz bu yaştan sonra, ama en azından evrenin en temel birkaç hususu hakkında basit birkaç bilgi sahibi olmak herkesin ufkunu genişletir kanaatindeyim

Tüm bu astronomik cehaletler içerisinde en çok canımı sıkan ise, evrenin büyüklüğü karşısındaki o "nedir ki canım?" yaklaşımıdır Tabi mesafe olarak İstanbul - Ankara arasından ötesini aklı kesmeyen adamın gökyüzüne bakıp yıldızlar için "aha hemen şurası yau" demesini yadırgamak da yanlış Hani sanki böyle birazcık daha hızlı roketlerimiz felan olsa, o gökyüzünde gördüğü herşeye ulaşabileceğiz insanlık olarak Hatta şimdi bu adam yıldızlar küçük diye gitmeye tenezzül etmediğimizi sanıyordur Ay daha büyük ona gidiyoruz Güneş de büyük ama sıcak o, bak onu biliyor Nefret ettim adamdan 2 dakkada (Burada zıvanadan çıktığımı farkettim, toparlıyorum)


Dünya vs İç Gezegenler
Gezegenlerin boyutlarından başlayalım Öncelikle Dünyamızın, diğer İç Gezegenlerle karşılaştırılmasına bakalım yukardaki resimde Burada Dünyamız nispeten büyük kalıyor İç Gezegenler, Güneş Sistemimizdeki Güneşe yakın olan Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'tır Resimdeki Plüton ise iç gezegen değil, hatta gezegen bile değildir (artık)
Bir de Dış Gezegenlerle karşılaştıralım


Dünya vs Dış Gezegenler

Bakın ne kadar da cücük kaldı Dünya şimdi Satürn, Jüpiter, Neptün ve Uranüs'ün yanında Gaz devleri karşısında nasıl da bilye gibi kaldı di mi? (Evet bu devasa küreler gazdan oluşuyor) Ama dur sen, daha bitmedi Asıl Güneş'le karşılaştıralım hele bi:


Gezegenler milli takımı vs Güneş

Koca dünya koca dünya dediğiniz dünyanın işte güneş karşısında esamesi okunmuyor Herkes haddini bilecek
Şimdi burada biraz durup soluklanalım Bu gezegenlerden Mars, Venüs gibi bazılarını bazen gökyüzünde parlak bir yıldız şeklinde görebiliyoruz Halbuki bunlar ışık yaymazlar, aynı Ay gibi, Güneşten aldıkları ışığı bize yansıtırlar Ancak çok uzak mesafede olduklarından onları nokta kadar görürüz Bu gezegenlerin hepsi de, Güneş'in çekim gücü nedeniyle Güneş etrafında kendi yörüngelerinde dönerler Güneş + gezegenlerden oluşan bu sisteme Güneş Sistemi diyoruz biz Temsili bir güneş sistemi resmine bakalım:


Gezegenleri bir hizada gösteren Güneş Sistemi resmi

Peki gördüğümüz diğer yıldızlar? Onlar da aynı bizim Güneşimiz gibi, ısı ve ışık kaynağı olan dev kürelerdir Ve evet, onların da etrafında dönen irili ufaklı gezegenler vardır Yani evrendeki tek güneş sistemi bizimki değil, daha milyonlarca belki milyarlarca hatta trilyonlarca farklı gezegen sistemi var (Abartı yok)
Bir de Galaksi diye bi kavram var, o ne peki? Önce akıllı ol, onun Türkçesi Gökada Gökadalar, milyonlarca, milyarlarca, trilyonlarca yıldızın bir araya geldiklerinde oluşturdukları şeye denir Dünyamızın, haliyle Güneşin ve Güneş Sistemi'nin bulunduğu gökadanın ismi Samanyolu'dur Her Gökadanın ortasında bir çekim merkezi olur ve tüm yıldızlar, aynı gezegenlerin güneş etrafında döndüğü gibi, bu çekim merkezinin etrafında dönerler En küçük galakside 10 milyon, en büyüklerinde ise 1 trilyon kadar yıldız olur Şu anda olayın büyüklüğü karşısında dehşete düşmen gerekir ama hala boş boş okuyorsun Dur bakayım şu işe yarayacak mı: Gözlemlenebilir evrende 100 milyardan fazla (100000000000) gökada (galaksi) olduğu tahmin edilmektedir Hala şaşırmadın mı? Seni hiçbir şey şaşırtmaz o zaman Sen git şaşı bak şaşır, senden adam olmaz Neyse, bir gökada resmi koyalım ortam yumuşasın


NGC 4414 Galaksisi

Galaksilerdeki bu yıldızların da hepsi bir değil, irili ufaklı oluyorlar Bir çok evreleri, ömürleri var yıldızların da Doğuyorlar büyüyorlar sönüyorlar ölüyorlar, ama bunlara girmeyeceğiz burda Güneşin diğer bir kaç yıldıza göre boyutuna bakalım:


Güneş vs bir takım yıldızlar

Şimdi de Arcturus'un karşısında Güneşimiz bezelye gibi kaldı Ama dahası da var:


Alemin kralı geliyor

Antares, bir dev yıldızdır ve çapı 570 milyon kilometredir Güneşin çapının sadece 1,5 milyon km olduğu düşünülürse Antares'in büyüklüğü bir nebze anlaşılabilir Bilinen en büyük yıldız ise VY Canis Majoris'tir ve çapı, güneşin çapının 2000 katı kadardır
Bilinen evrenin haritasını şuradan inceleyebilirsiniz Dünya'yı bulabilene istediği galaksiden seçtiği bir gezegeni hediye ediyoruz Nasıl olsa kimse hak iddia edemiyor henüz
Daha bunu nebulası, ışık yılı, yıldız kümesi, asteroidi, novası, kara deliği vs var da yazmakla bitmez, belki bir dahaki sefere
Son söz olarak, inançlı okuyucuları Yaratıcı'nın kudreti karşısında; inançsız okuyucuları da evrenin akıl almaz büyüklüğü karşısında saygıyla eğilmeye davet ediyorum Her yola geliyorum, kimseyi kırmıyorum, hepinizi öpüyorum


alıntı