Seyir Yasaları

Seyir Yasaları


Seyir güvenliğinin sağlanması, özellikle de hava ve deniz ulaşımında çarpışmaların önlenmesi ve hava trafiğinin denetlenmesi amacıyla konulmuş olan, seyirle ilgili her konuyu kapsayan seyir yasaları vardır

Denizlerde seyreden değişik tür gemilerin geceleri taşıyacağı ışıkların türü ve çarpışma tehlikesi karşısında nasıl hareket edeceği, Denizlerdeki Çarpışmaları Önlemek İçin Uluslararası Kurallarda ayrıntılı olarak belirlenmiştir Bu kurallar denizyolu kuralları olarak bilinir Eğer buharlı ya da motorlu iki gemi kafa kafaya ya da' buna yakın bir konumda karşılaşırsa her iki gemi de rotasını sancağa (sağa) doğru değiştirmelidir Birbirinin yolunu kesecek biçimde yol alan buharlı ya da motorlu iki gemiden, ötekini sancak (sağ) pruva (baş) yanında gören gemi yol vermek ve böylece öbür geminin önünü kesmemek zorundadır Liman girişleri ya da ırmaklar gibi dar suyollannda seyreden bütün gemiler kıyı şeridini sancak yanına almalıdır

Buharlı ya da motorlu bir gemi, yelkenli gemilerle karşılaştığında eğer yelkenli r§,emi onu geçmiyorsa yelkenli gemiye yol vermelidir Eğer yelkenli; gemi motorlu gemiyi geçe-cekse, b^aşka bir gemiyi geçen her gemi gibi, bunu o geminin açığından yol alarak yapmak zorundadır İki yelkenli gemi birbiriyle karşılaşınca naşı! davranılacağı rüzgârın yönüne göre belirlenir Eğer gemiler rüzgârı farklı yanlarından alıyorsa, rüzgârı iskele (sol) yanından alan gemi ötekine yol verir İki gemi de rüzgârı aynı yandan alıyorsa, rüzgâra karşı giden gemi rüzgâr yönünde gidene yol verir

Manş Denizi'ndeki Dover Boğazı gibi deniz trafiğinin yoğun olduğu belirli yerlerde gidiş yönlerini ayıran bir sistem uygulanır Bu tür yerlerde seyreden gemilerin karşı yönden gelenlerle karşılaşmasını Önleyecek biçimde düzenlenmiş tek yönlü rotalar belirlenmiştir Bu tek yönlü rotaları kesmek zorunda olan gemiler, geçişi olabildiği kadar dik bir açıyla yapmak zorundadır

Seyir durumundaki bütün gemiler (demir atmamış, iskeleye bağlanmamış ya da karaya oturmamış olan gemiler), geceleri sancak yanında yeşil bir ışık, iskele yanında kırmızı bir ışık taşımak zorundadır Bu ışıklar 5 km öteden görülebilmelidir Buharlı ya da motorlu bir gemi pruva direğinin üzerinde ya da önünde bir beyaz ışık taşır; eğer tekne 50 metreden uzunsa, ötekinden en az 4,5 metre yüksekte ve genellikle grandi direği üzerinde aynı tür bir beyaz ışık daha taşır

Buharlı gemi ışıkları denen bu ışıklar 10 km uzaktan görülebilmelidir Bu ışıklar, uzaktan bakınca tekne rotasının yaklaşık olarak anlaşılmasına olanak vererek çarpışmaları önlemeye yardımcı olur Başka bir geminin çektiği gemiler ya da denetimden çıkmış olan gemiler gibi özel durumdaki gemiler, kurallarda belirtilen özel ışıklar kullanır Açık havada ve sisli havada kullanılacak ses işaretleri de kurallarla belirlenmiştir

Hava seyir yasaları da havacılığın bütün alanlarını kapsar; alçak uçuş, uçağın yüklenmesi, uçağın çalışması, mürettebatın nitelikleri, uçakta ve havalimanında bulunması gereken donanım, uçuş öncesinde ve uçuş sırasında gerekli olan belgeler gibi konuları düzenler
Çarpışmaları önlemeye yönelik uçuş kurallarının ilkeleri denizcilikteki kuralların ilkelerine benzer Genel olarak, iki uçak karşılaştığında çarpışmayı önlemek için, her ikisi de rotasını sağa doğru değiştirir; arkadan yetişen uçak öndekinin açığından geçer; rotaları kesişen iki uçaktan, ötekini sağ yanında gören uçak yol vermek zorundadır İnişe geçen uçağın, ister havada ister yerde bulunsun, öbür uçaklar üzerinde öncelik hakkı vardır

Uluslararası sivil havacılık anlaşmalarına göre her uçuş, ya görerek uçuş (gündüz ve açık havada uçuş) kurallarına ya da "kör" uçuş (gece ya da görüşün zayıf olduğu koşullarda uçuş) kurallarına göre yapılmak zorundadır Her iki kural dizisi de uçuş yüksekliği, iniş ya da kalkış izni ve havalimanına yaklaşım gibi konularda nasıl davranılacağını belirleyen düzenlemeler getirmiştir