Seyir ve Kılavuzluk

Seyir ve Kılavuzluk




Kılavuzluk, genellikle liman girişleriyle ırmak ve kanallar gibi zor sularda seyreden gemilere yol göstermek demektir Kılavuzun çalıştığı sulara ilişkin özel bilgisi ve kılavuzluk izni olması gerekir; küçük limanlarda yerel balıkçı ve kayıkçılar da kılavuzluk yapabilir Ama İstanbul, Southampton, New York gibi büyük limanlarda ya da İstanbul Boğazı gibi önemli suyollarında görev yapan kılavuzların yabancı bir gemiye kaptanlık yapabileceklerini gösteren belgeleri olmalıdır Kılavuzluk belgesi alabilmek için deneyimli bir kılavuzun yanında üç ile altı ay arasında çalışarak kılavuzluğu öğrenmek gerekir

Kılavuz genellikle dümeni kendisi almaz; ama komutlar vererek izlenmesi gereken rotayı belirler Kılavuzluk hizmetinden yararlanan geminin büyüklük ve türüne göre kılavuzluk ücreti belirlenir Eğer kılavuz yönetimindeki gemi karaya oturur ya da bir kazaya neden olursa geminin kaptanı sorumludur; ama bu duruma kılavuzun hatası yol açmışsa duruma göre kılavuz görevden alınabilir ya da kılavuzluk belgesini kaybedebilir




Kılavuz, limanını avucunun içi gibi bilmelidir Gelgit durumunu, bir iskeleye, şamandıraya ya da kayaya bakar bakmaz ya da belli bir yerdeki suyun renginden geminin bulunduğu yerin özelliklerini hemen söyleyebilmelidir Kılavuz, yüzünde hissettiği rüzgârdan, gemiyi götürdüğü palamar yerinde suların geç mi yoksa erken mi yükseleceğini anlar; şamandıraların ya da sudaki başka hareketsiz cisimlerin çevresinde oluşan anafor ve dalgalanmalardan akıntının şiddetini bilir

Kılavuz, yolu üzerindeki bir dizi işaretten yararlanır ve gemiyi bir işaretten öbürüne götürerek yol alır Dar bir suyolünda seyreden gemiyi yöneten kılavuzun en büyük yardımcıları deniz fenerleri, fener gemileri, şamandıralar ve kıyı boyundaki minare, kilise kulesi ya da fabrika bacası gibi yol gösterici belirgin "işaretler"dir Bu işaretlerden yararlanamayacağı sisli havalarda kıyıdan gelen sesler ve hatta kıyı boyundaki fabrikaların yaydığı değişik kokular kılavuza yardımcı olabilir Bu gibi koşullarda radar kılavuz için büyük bir önem taşır Geminin radarından gönderilen radyo dalgalan çevredeki kayalıklar, şamandıralar, kuleler ve başka gemilerden yansıyarak geri döner ve radar ekranının üzerinde ışık lekeleri biçiminde görünür

Büyük limanlardaki kılavuzlar, kılavuz gemisi adı verilen buharlı ya da motorlu teknelerde yaşarlar ve liman girişinin dışında bazen haftalarca beklerler Limana gelen geminin kaptanı eğer kılavuz istiyorsa, bunu radyo bağlantısıyla haber verir ya da özel bayraklar çekerek, belli ışıklar yakarak kılavuz gemisine bildirir O zaman kılavuz gemisi kılavuz isteyen gemiye yaklaşır ve denize indirilen motorlu küçük bir tekne, durup bir ip merdiven sarkıtmış olan gemiye kılavuzu götürür Genellikle günlük gazeteleri ve gemi postasını da götüren kılavuz, gemiye çıkınca hemen kaptan köprüsüne gider ve geminin "kılavuz kaptan" yönetiminde olduğunu gösteren kır-mızı-beyaz kılavuzluk bayrağının direğe çekilmesini ister
Dünyanın en eski kılavuzluk kurumu, Londra'daki Trinity House'dır