Siyah Köleler özgürlüklerini Kazanıyor |
12-22-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
Siyah Köleler özgürlüklerini KazanıyorSiyah Köleler özgürlüklerini Kazanıyor Gazeteci William Lloyd Garrison (1805-79) önderliğinde kurulan ve köleliğin kaldırılmasına yönelik eylemlerde bulunan Amerika Kölelikle Mücadele Derneği'nin üyeleri çoğunlukla din adamları, aydınlar ve özgür Siyahlar'dı Düşüncelerini yayınlar aracılığıyla yaymaya çalışan, toplantılar, imza kampanyaları düzenleyen dernek üyeleri sık sık saldırılara uğradı Garrison'un 1831'de çıkardığı The Liberator ("Kurtarıcı") adlı haftalık gazete köleliğe karşı yürütülen kampanyanın başarıya ulaşmasında önemli rol oynadı Illinois' lu gazeteci Elijah Lovejoy (1802-37) köleliğe karşı yazılarıyla tanındı Matbaası birkaç kez saldırıya uğradı Kasım 1837'deki saldırı ise ölümüyle sonuçlandı Ateşli bir konuşmacı olan Wendell Phillips, Theodore Parker, John Greenleaf Whittier ve Lydia Maria Child köleliğe ve ırkçılığa karşı mücadelenin önde gelen adlarıydı Frederick Douglass, William Welds Brown gibi eski köleler, derneğin halka açık toplantılarında etkileyici konuşmalar yaptılar ABD'nin kendi kendini yetiştirmiş Siyah aydınlarından matematikçi, astronomi bilgini, mucit ve yazar Benjamin Banneker (1731-1806) yazdığı denemelerle ve kitaplarla köleliğe karşı çıktı David Walker, Prince Hail, Richard Ailen, Charles Lenox, Siyahlar'ın hakları kadar kadın hakları için de mücadele veren Sojourner Truth özgürlük hareketinin başarıya ulaşmasında büyük katkısı olan Siyahlar'dan sadece birkaçıdır Aydınlardan destek gören köleliğe karşı mücadele hareketi, halktan aynı desteği bulamamıştı Gene de "Yeraltı Demiryolu Örgütü" olarak bilinen gizli örgüt aracılığıyla Kuzeyliler binlerce Siyah'ın Kuzey'e ya da Kanada'ya sığınmasına yardımcı oldu Harri-et Beecher Stowe'un tam bu yıllarda yayımlanan kölelik karşıtı romanı Tom Amca'nın Kulübesi (Uncle Tom's Cabin; 1852) ülkede büyük yankı uyandırdı Kasım 1860'ta Abraham Lincoln'ın başkanlığa seçilmesi kölelik karşıtlarını umutlandırdı (bak LINCOLN, Abraham) Amerikan İç Savaşı (1861-65) sırasında 1863'te yayımladığı Özgürlük Bildirgesi ile Lincoln, Güney'de işgal ettiği topraklardaki kölelere özgürlük sözü verdi Savaş kölelik karşıtlarının zaferiyle sonuçlanınca da 4 milyon Siyah özgürlüğüne kavuştu Yeni Sorunlar Kişisel özgürlüğe kavuşan kölelerin ne toprağı, ne tarım araçları ne de hayvanları vardı Siyahlar gene beyaz toprak sahiplerine ekonomik açıdan bağlı olmak zorundaydı Toprak sahibi araç ve tohum veriyor, karşılığında toprağı işleyen kiracı ya da ortakçı Siyah'ınyetiştirdiği üründen pay alıyordu Kiracı, toprak sahibine borcunu ödemedikçe çiftliği terk edemiyordu 1866'da azat edilmiş Siyahlar'a şiddet ve baskı uygulayarak beyazların üstünlüğünü kanıtlamaya yönelik Ku Klux Klan örgütü kuruldu Örgüt üyeleri gece baskınları düzenliyor, azat edilmiş Siyahlar'ı ve onlan koruyan beyazlan kırbaçlayarak öldürüyordu (bak IRKÇILIK) Siyahlar'ın yurttaşlık hakkı kazanması yolundaki ilk adım 1865-70 arasında anayasada yapılan değişikliklerle atılmıştı Böylece Siyahlar oy hakkı kazandı 1875'te renginden ötürü Siyahlar'a uygulanan ayrımcılık kaldırıldı Ama, eşitliği sağlayan bu yasa 1883'te geri alındı Sonraki yıllarda kuzey ve batıdaki eyaletlerde çıkanlan yasalarla ırk ayrımcılığına son verilmesine karşın, Güney'de Siyahlar'ın haklarını daha da kısıtlayıcı uygulamalar baş gösterdi Okullar, otobüsler, lokantalar, hastaneler, hapishaneler, mezarlıklar, oteller, kitaplıklar, tiyatrolar ve kiliselerde ırk ayrımcılığı sürdü Beyazlar ile Siyahlar'ın evlenmesi birçok eyalette yasaklandı 1890'larda Güney' deki Siyahlar'rı oy hakkını yasal yollardan engellemek için harekete geçildi Buna göre okuryazar olmayan, 300 dolar vergi verilmesini gerektiren bir malı bulunmayan, baş vergisini ödeyemeyen, sürekli bir işi bulunmayan, askerlik görevini yapmamış olan, anayasadan seçilmiş bir cümlenin içeriğini anlayamayan ya da kendisine okunduğunda açıklayama-yanlar oy kullanamayacaktı Kuşaklar boyunca işten, güçten, paradan, eğitimden yoksun bırakılmış Siyahlar'ın bu koşullan yerine getirmesi olanak dışıydı Yasaya göre hırsızlık, dolandıncılık gibi adi suçlardan dolayı da Siyahlar'ın oy vermesi engelleniyordu Bu sırada Ku Klux Klan'ın şiddet eylemlerini önlemek için ağır cezalar öngören yasalar çıkarılmıştı 1882'de ABD Yüksek Mahkemesi Ku Klux Klan'ın anayasaya aykırı bir örgüt olduğuna karar verdi Güney'de beyazların üstünlüğünü sağlama amacı gerçekleşmiş olan örgütün varlığına zaten gerek kalmamıştı Böylece birinci Ku Klux Klan 19 yüzyılın sonlarına doğru eylemlerine son verdi
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|