Stalin,Iosif Vissarionovich-SSCB Komünist Parti Genel Sekreteri

Stalin,Iosif Vissarionovich-SSCB Komünist Parti Genel Sekreteri





Rusça'da "çelik adam" anlamına gelen "stalin" sözcüğü, 1924'ten 1953'te ölene kadar SSCB'yi sınırsız bir yetkiyle yöneten Iosef Vissarionoviç Cugaşvili'nin (1879-1953) kendine seçtiği addır Stalin döneminde SSCB dünyanın en güçlü ülkeleri arasına girmiştir
Stalin, yoksul bir Gürcü ailesinin çocuğu olarak Gürcistan'ın Gori kentinde doğdu (18 yüzyılda Rus Çarhğı'nın egemenliğine giren Gürcistan, günümüzde SSCB'yi oluşturan 15 cumhuriyet arasındadır) Babası ayakkabıcı, annesi çamaşırcı olan Stalin, Rusça'yı Gori'deki kilise okulunda öğrendi Tiflis'te papazlık eğitimi gördüğü sırada, devrimci eylemleri nedeniyle 20 yaşında okuldan atıldı




Daha sonra çarlık yönetimini devirmek için çalışan gruplara katılarak, Kafkasya'da işçi gösterilerinde ve grevlerde etkin bir rol oynadı Birçok kez tutuklarııp sürgüne gönderildi ve sürgünden kaçtı 1905'te Lenin'le tanışan Stalin, 1912'de Bolşevikler'in Merkez Komite'sine girdi (bak LENİN, VladİMİR İLYİç)



Çarlık yönetimini deviren 1917 Şubat Devrimi gerçekleşince 1914'ten beri sürgünde olduğu Doğu Sibirya'dan dönen Stalin, Bolşevikler'i iktidara getiren 1917 Ekim Devrimi' ne katıldı ve yeni yönetimde çeşitli görevler aldı (bak EKİM DEVRİMİ) İyi bir örgütçü olan Stalin yönetim içinde kısa zamanda güç kazandı 1922'de, önemli bir görev olan Komünist Parti Genel Sekreterliği'ne getirildi Le-nin'in hastalığının ağırlaştığı bu dönemde genel sekreterlik görevinden yararlanarak parti içindeki konumunu daha da güçlendirdi
1924'te Lenin ölünce partide önderlik mücadelesi başladı Lenin vasiyetinde Stalin'in genel sekreterlikten alınmasını istemişti, ama Stalin parti içindeki konumundan yararlanarak bu vasiyetin açıklarımasını önledi Ekim Devrimi'nin önderlerinden olan Lev Troçki ile giriştiği mücadeleyi kazanarak 1929'da Troçki'yi sürgüne gönderdi ve SSCB'nin yönetimine egemen oldu



Stalin, geri kalmış ve iç savaşla yıpranmış olan ülke ekonomisini güçlendirmek için sanayileşmeye öncelik veren bir politika benimsedi Yapılan beş yıllık planlarla bir yandan sanayi geliştirilirken, bir yandan da tarımsal üretim kooperatifler ve büyük devlet çiftlikleri çevresinde örgütlendi

Dünyanın bu ilk sosyalist devletine karşı kapitalist ülkelerin takındığı düşmanca tavır, sanayileşmenin tümüyle yurtiçi kaynaklara dayandırılması zorunluluğunu getirmişti Sanayi, sürekli olarak tarımdan aktarılan kaynaklarla geliştirildi Bu durumun yol açtığı zorluklar karşısında ortaya çıkan tepkileri Stalin zor kullanarak bastırma yoluna gitti Her türlü eleştiri ve karşı görüş şiddetle cezalandırıldı 1936'daki "Büyük Temizlik"te Stalin'e bağlılığından kuşku duyulan binlerce yönetici, subay ve parti üyesi görevlerinden alındı ve birçoğu öldürüldü

Ülke içinde olduğu gibi ülke dışında da Stalin'i korkutan düşmanları vardı Almanya' da yönetime gelmiş olan ve SSCB'ye düşmanlığını gizlemeyen faşist diktatör Adolf Hitler büyük bir ordu kuruyordu Hitler'in ülkesine saldıracağından kuşkularıan Stalin, bu saldırıyı hiç olmazsa geciktirmek amacıyla Ağustos 1939'da Almanya ile bir saldırmazlık antlaşması imzaladı Ama, bu antlaşma Haziran 1941'de Almanlar'ın SSCB'ye saldırmasını önleyemedi Alman saldırısından bir ay önce başbakanlık sıfatını da almış olan Stalin, savaşta SSCB ordusunun yönetimini üstlendi Moskova önlerine kadar gelmiş olan Alman ordularına karşı önce savunmayı daha sonra karşı saldırıyı örgütleyen Stalin, 1942'de Sta-lingrad (bugün Volgograd), 1943'te de Kursk' taki çarpışmalarda Kızıl Ordu'nun başarılarıyla Naziler'in yenilgisinde önemli rol oynadı
(bak İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI)

1943'te Almanya'nın savaşı kaybedeceği anlaşıldıktan sonra Stalin, İran'ın Tahran kentinde ve Kırım'daki Yalta kentinde yapılan toplarıtılarda ABD Başkanı Franklin D Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill ile savaş sonrasında Avrupa'nın alacağı yeni biçimi görüştü 1945'te de ABD Başkanı Harry S Truman ve İngiltere Başbakanı Clement R Attlee ile Berlin yakınındaki Potsdam'da bir araya gelerek barış koşullarını konuştu
SSCB ile müttefiki olan batı ülkeleri arasındaki ilişkiler savaş sonrasında bozuldu Özellikle Almanya'nın bölünmesiyle ilgili konulardaki anlaşmazlıklar ilişkileri daha da kötüleştirdi ve Soğuk Savaş dönemi başladı

Stalin'den sonra yönetime gelen Nikita Kruşçev 1959'da, Stalin'in uyguladığı ve pek çok SSCB yurttaşının ölümüne neden olan yönetim biçimini kınadı 1985'te yönetime gelen Mihail Gorbaçov da Stalin döneminin eleştirisini sürdürdü