Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar - Başkalaşım Evreleri

**[KAPLAN]** · 12-01-2009

Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar

Bir hayvanın doğumundan yetişkin hale gelmesi için belirli aşamaları geçirir

Birbirini takip eden bu gelişim dönemleri hayvanların hayat döngüsünü farklıdır

Hayvanların kendilerine özgü hayat döngüleri vardır

Kuş, yılan, kertenkele ve timsah gibi hayvanlar yumurtayla ürer

Bu canlıların yavruları yumurta içerisinde gelişerek dünyaya gelir

Çevremizde gördüğümüz pek çok hayvan ise yavrularını doğurarak ürer

Yavrular anne karnında gelişimlerini tamamladıktan sonra dünyaya gelir

Koyun, kaplan, aslan, at, kedi ve köpek gibi hayvanlar yavrularını doğurarak ürer

Bir annenin bebeğini doğurduktan sonra onunla ne kadar yakından ilgilendiğini,bebeği büyüyene kadar onun tüm bakımını üstlendiğini biliriz

Her canlı annemizin bize gösterdiği şefkatli bakımı göstermez

Tüm canlılar büyüyene kadar yavrularına bakmazlar

Yavru kuşlar belli bir zamana kadar anneleri tarafından korunur ve bakılırlar

Fakat belli bir zamandan sonra yavru kuşlar hayatlarını yalnız devam ettirirler

Gelişim dönemlerinde yavrular büyüyerek yetişkin bireyler haline gelir

Yeni doğmuş bir kedi yavrusunu gördüğümüzde onun büyüdüğünde nasıl görüneceğini rahatlıkla tahmin ederiz

Ancak bazı hayvanlar gelişim dönemlerinde görünüşlerini tamamen değiştirirler

Bu tür hayvanların yavruyken görünüşleriyle yetişkin dönemlerindeki görünüşleri birbirinden tamamen farklıdır

Çevremizdeki su birikintilerinde,dere ve göl kenarında yaşayan kurbağaları hepimiz görürüz

Kurbağa yavruları yumurtadan çıktıklarında erişkin kurbağaya hiç benzemezler

Kurbağa yavruları su içinde yumurtadan çıkar

Yumurtadan çıkan kurbağa yavrusu,başkalaşım öncesinde,suda yaşamaya olanak sağlayan bazı özelliklere sahip uzun bir kuyruğu ve sudaki oksijeni almasına yardım eden yüzgeçleri vardır

Başkalaşımla birlikte kurbağanın yapısı değişerek karada yaşamaya uygun bir canlı haline gelir

Suda karaya geçişte kurbağanın kuyruğu kısalır,bacakları oluşmaya başlar ve akciğerleri gelişmeye başlar

1- Kurbağalar

• Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar
• Yumurta ile çoğalırlar
• Yavru bakımı görülmez
• Dış döllenme görülür
• Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler
• Yavrularını sütle beslemezler
• Kalpleri üç odacıklıdır
• Kirli kan akciğerlerde temizlenir
• Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır)
• Nemli bölgelerde yaşarlar
• Soğukkanlı canlılardır

2- Eklem Bacaklılar

• Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar
• Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir
• Yumurta ile çoğalırlar
• Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler
• Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir
• Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir
• Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir

a) Böcekler: Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek

b)Kabuklular:Yengeç, karides

c)Örümcekler:Örümcek, akrep

d)Çok Ayaklılar:Çıyan, kırkayak

3- Süngerler
4- Mercanlar 5- Yumuşakçalar:Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot

6- Derisi Dikenliler: Deniz yıldız denizkestanesi

Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar

Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler

Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim dönemleri boyunca başkalaşım geçirerek ana canlıya benzer hale gelirler

Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir

(Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar geçirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir)

Kurbağalar ve eklem bacaklılardan böcekler, başkalaşım geçiren hayvanlardır

a) İpek Böceğinin Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri)

• İpek böceği salgıladığı yapışkan bir maddeyle (iplikle) yumurtalarını birbirine
bağlayarak etrafa dağılmalarını önler
• Tırtıl, yumurtaların gelişebilmesi için salgıladıkları iplikle kendilerine koza örmeye başlarlar (Tırtıl bunu 3 – 4 günde örer)
• Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur
• Tırtılın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir
• Pupa dönemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur

b) Kurbağanın Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri)
• Kurbağadaki döllenmiş yumurta hücresinin gelişmesi sonucu larva oluşur

• Balığa benzeyen larvalar gelişerek iribaş olur

• Zamanla iribaş büyüdükçe önce arka bacaklar, sonra ön bacaklar çıkar ve en sonunda kuyruk kaybolur

• Bundan sonra genç yavru kurbağa oluşur

Yavru kurbağa da gelişerek ergin kurbağa haline gelir

Konu Araçları	Bu Konuda Ara
Yazıcı Çıktısını Göster Sayfayı E-posta ile Yolla	Bu Konuda Ara: Gelişmiş Arama
Görünüm Modları

12-01-2009	#1
[KAPLAN]	Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar - Başkalaşım Evreleri Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar Bir hayvanın doğumundan yetişkin hale gelmesi için belirli aşamaları geçirir Birbirini takip eden bu gelişim dönemleri hayvanların hayat döngüsünü farklıdır Hayvanların kendilerine özgü hayat döngüleri vardır Kuş, yılan, kertenkele ve timsah gibi hayvanlar yumurtayla ürer Bu canlıların yavruları yumurta içerisinde gelişerek dünyaya gelir Çevremizde gördüğümüz pek çok hayvan ise yavrularını doğurarak ürer Yavrular anne karnında gelişimlerini tamamladıktan sonra dünyaya gelir Koyun, kaplan, aslan, at, kedi ve köpek gibi hayvanlar yavrularını doğurarak ürer Bir annenin bebeğini doğurduktan sonra onunla ne kadar yakından ilgilendiğini,bebeği büyüyene kadar onun tüm bakımını üstlendiğini biliriz Her canlı annemizin bize gösterdiği şefkatli bakımı göstermez Tüm canlılar büyüyene kadar yavrularına bakmazlar Yavru kuşlar belli bir zamana kadar anneleri tarafından korunur ve bakılırlar Fakat belli bir zamandan sonra yavru kuşlar hayatlarını yalnız devam ettirirler Gelişim dönemlerinde yavrular büyüyerek yetişkin bireyler haline gelir Yeni doğmuş bir kedi yavrusunu gördüğümüzde onun büyüdüğünde nasıl görüneceğini rahatlıkla tahmin ederiz Ancak bazı hayvanlar gelişim dönemlerinde görünüşlerini tamamen değiştirirler Bu tür hayvanların yavruyken görünüşleriyle yetişkin dönemlerindeki görünüşleri birbirinden tamamen farklıdır Çevremizdeki su birikintilerinde,dere ve göl kenarında yaşayan kurbağaları hepimiz görürüz Kurbağa yavruları yumurtadan çıktıklarında erişkin kurbağaya hiç benzemezler Kurbağa yavruları su içinde yumurtadan çıkar Yumurtadan çıkan kurbağa yavrusu,başkalaşım öncesinde,suda yaşamaya olanak sağlayan bazı özelliklere sahip uzun bir kuyruğu ve sudaki oksijeni almasına yardım eden yüzgeçleri vardır Başkalaşımla birlikte kurbağanın yapısı değişerek karada yaşamaya uygun bir canlı haline gelir Suda karaya geçişte kurbağanın kuyruğu kısalır,bacakları oluşmaya başlar ve akciğerleri gelişmeye başlar 1- Kurbağalar • Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar • Yumurta ile çoğalırlar • Yavru bakımı görülmez • Dış döllenme görülür • Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler • Yavrularını sütle beslemezler • Kalpleri üç odacıklıdır • Kirli kan akciğerlerde temizlenir • Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır) • Nemli bölgelerde yaşarlar • Soğukkanlı canlılardır 2- Eklem Bacaklılar • Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar • Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir • Yumurta ile çoğalırlar • Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler • Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir • Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir • Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir a) Böcekler: Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek b)Kabuklular:Yengeç, karides c)Örümcekler:Örümcek, akrep d)Çok Ayaklılar:Çıyan, kırkayak 3- Süngerler 4- Mercanlar 5- Yumuşakçalar:Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot 6- Derisi Dikenliler: Deniz yıldız denizkestanesi Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim dönemleri boyunca başkalaşım geçirerek ana canlıya benzer hale gelirler Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir (Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar geçirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir) Kurbağalar ve eklem bacaklılardan böcekler, başkalaşım geçiren hayvanlardır a) İpek Böceğinin Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri) • İpek böceği salgıladığı yapışkan bir maddeyle (iplikle) yumurtalarını birbirine bağlayarak etrafa dağılmalarını önler • Tırtıl, yumurtaların gelişebilmesi için salgıladıkları iplikle kendilerine koza örmeye başlarlar (Tırtıl bunu 3 – 4 günde örer) • Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur • Tırtılın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir • Pupa dönemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur b) Kurbağanın Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri) • Kurbağadaki döllenmiş yumurta hücresinin gelişmesi sonucu larva oluşur • Balığa benzeyen larvalar gelişerek iribaş olur • Zamanla iribaş büyüdükçe önce arka bacaklar, sonra ön bacaklar çıkar ve en sonunda kuyruk kaybolur • Bundan sonra genç yavru kurbağa oluşur Yavru kurbağa da gelişerek ergin kurbağa haline gelir