Örümceklerin Avlanma Yöntemleri |
01-25-2009 | #1 |
GöKKuŞaĞı
|
Örümceklerin Avlanma YöntemleriBiz, gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları bir ‘oyun ve oyalanma konusu' olsun diye yaratmadık Biz onları yalnızca hak ile yarattık Ancak onların çoğu bilmezler (Duhan Suresi, 38-39) Çoğu insan örümcekleri sadece, avlanmak için ağ kuran hayvanlar olarak bilir Bu eksik bir bilgidir çünkü birer mimarlık ve mühendislik harikası olan bu ağlar, örümceklerin avlanmak için kullandıkları tek yöntem değildir Örümcekler, ağ örmenin yanısıra avlanmak için son derece şaşırtıcı taktikler de kullanırlar MERDİVEN AĞ KURARAK AVLANMAK Örümcek ağları pek çok canlı için kesin bir ölümle sonuçlanan tuzaklardır Ancak bu ölümcül tuzağı aşabilen canlılar da vardır Örneğin normal bir örümcek ağı pervane böceğine karşı etkisiz kalır Çünkü pervane böceğinin vücudunu kaplayan tozlar ağın yapışkan kısmını etkisiz hale getirir Böcek de bu özelliği sayesinde ağdan kolaylıkla kurtulur Ancak pervane böcekleri de normal ağlardan farklı bir yapıya sahip olan bazı ağlara karşı çaresizdirler Tropik bölgelerde yaşayan "scoloderus" adlı örümceğin ağı diğerlerinden farklı olarak sinek kağıdına benzeyen bir yapıdadır Bu sayede scoloderus pervane böceğini rahatlıkla yakalar Scoloderus türü örümcekler bir metre uzunluğunda, 15-20 cm genişliğinde, merdiven biçiminde ağlar kurarlar Pervane böcekleri yakalandıkları bu uzun ağlardan aşağı düşerler Bu uzun süren düşüş sırasında yapışkan ağa takılmalarını engelleyen pulların hemen hemen hepsini kaybederek sonunda scoloderusun tuzağına yakalanırlar Görüldüğü gibi bu örümcek türü de diğerlerinden çok farklı bir avlanma şekline sahiptir Bu türün avlanmasında dikkat çeken de örümceğin yaptığı ağın avlayacağı böceği yakalayabileceği özelliklerde olmasıdır Diğerlerinden farklı bir ağ yapısına sahip olan bu örümcek türü de Allah'ın yaratma sanatının sınırsızlığını gösteren delillerden biridir AĞ ATAN ÖRÜMCEK: DİNOPİS Dinopis'in ağı son derece özel bir tasarıma sahiptir Diğerlerinin aksine bu örümcek türü resimde görülen ağını, avının üzerine atmak için kullanır Görüldüğü gibi örümceğin avını yakalaması bir plan dahilinde gerçekleşmektedir Bu avlanma şekline uygun ağı tasarlamak (büyüklük, şekil, dayanıklılık vs), ortaya çıkan tasarımı üretime geçirebilmek, daha sonra gerekli olacak özellikleri tasarlamak örneğin ağın avı saracak özelliklere sahip olmasını sağlamak gibi işlemler elbette ki zeka gerektiren işlemlerdir Bunun yanısıra örümceğin yaptığı ağın yapısal özellikleri incelendiğinde de son derece kusursuz bir yapı ile karşılaşılacaktır Dinopis'in ağı tam anlamıyla bir tasarım harikasıdır Yalnızca kullandığı ipliğin kimyasal yapısı bile başlı başına bir mucizedir Örümceğin yaptığı ağı kullanma tekniği de oldukça ilginçtir Örümcek avını beklerken, ağın görünümü çubuklardan oluşmuş dar bir kafese benzer Fakat bu zararsız görüntü gerçekte bir aldatmacadır Örümcek, avını yakalamak için harekete geçtiğinde, ağı bacaklarıyla dışa doğru gerer ve bu şekilde kurtulması imkansız bir ölüm kapanı ortaya çıkar Peki gerek mekanik tasarım, gerek kimyasal yapı olarak bu kadar mükemmel olan bir ağı örümcek nasıl yapabilmiştir? Tasarım gerektiren işleri -ne kadar basit olursa olsun- yapmak kolay değildir Her biri için ayrı bir plan ve tecrübeye ihtiyaç vardır Bunu şöyle de örneklendirebiliriz Örümceklerin ördükleri ağlar tarif edilirken genellikle "dantel gibi" tabiri kullanılır Bu nedenle örümceklerin ağlarıyla adeta dantel ördüklerini söylemek yanlış olmayacaktır Herhangi bir kişinin eline dantel örmek için kullanılan aletlerden birinin (tığ, iğne vs) ve dantel ipinin verildiğini düşünelim Hiçbir tecrübeye sahip olmayan bu insandan, tek bir seferde dantelden eserler ortaya çıkarması beklenebilir mi? Ya da bir dantel örtünün tesadüfen atılmış düğümler sonucunda ortaya çıktığı düşünülebilir mi? Elbette hayır Resimlerde Dinopis'in avlanma aşamaları görülmektedir Örümcek bir dala veya yaprağa bağladığı ipe tutunarak kendini boşluğa bırakır Ve pusuda beklemeye başlar Altından geçecek olan av için kurtuluş yoktur Örümcek bir anda atılır ve ağını avın üzerine dolayıverir Bu, gerçeğe ulaşmak için kullanılan son derece basit bir mantık örgüsüdür ve açık gerçeği yansıtmaktadır Bir tasarım kendi kendine ortaya çıkamaz çünkü bir tasarımın ortaya çıkması için akıl, yetenek ve bilgi aktarımı gereklidir Eğer bir canlı, akıl gerektiren tasarımlar yapıyor üstelik de bu tasarımı eksiksizce üretime geçiriyorsa bu canlı "akıllı" demektir Ancak bir böceğin akıl sahibi olduğu, düşünebildiği, tasarımlar yaptığı gibi bir düşüncenin kabulü mümkün değildir Dolayısıyla bu böceğe sahip olduğu aklı veren, yani onu yöneten, yaptıklarını ona öğretenbir güç vardır Bu güç böceği yaratan Allah'ın benzeri olmayan gücüdürÖrümcek örneğinde de görüldüğü gibi bütün canlıları Allah'ın yarattığı çok açık bir gerçektir Ancak evrimciler bu açık gerçeği görmezlikten gelip, ihtimaller üzerinde hareket ederler Teorilerine olan körü körüne bağlılıkları onları anlamaz, görmez, duymaz hale getirmiştir Apaçık olan bir gerçeği bile göremeyecek, gördükleri ve anladıkları halde kabul edemeyecek hale gelmişlerdir Evrimcilerin iddia ettiğine göre, Dinopis önceki sayfalarda özelliklerini anlattığımız ağı tesadüfen örmüş, yine tesadüfen bunu kullanmayı keşfetmiştir Böyle bir şeyin imkansız olduğunu her akıl sahibi insan kolaylıkla fark edecektir Ancak biz bütün imkansızlığına rağmen bunun mümkün olduğunu ve tesadüfen ortaya çıkan ilk Dinopis'in bir şekilde ağını örmeyi başardığını düşünelim (Dinopis'in nasıl ortaya çıktığı, ağı örmesini sağlayan kimyasalların vücudunda nasıl oluştuğu gibi soruları göz ardı ederek bu varsayımla harekete ediyoruz) O zaman şu soruların cevaplanması gerekir; tesadüfen örülen ilk ağdan sonra ikinci, üçüncü ağlar nasıl örüldü? Örümcek tesadüfen ördüğü ağı her seferinde baştan nasıl yaptı? Doğan her yeni örümcek dantel gibi bir ağ örmeyi, üstelik de diğerlerinden farklı niteliklere sahip bir ağı örmeyi, bunu avının üzerine atması gerektiğini nereden biliyordu? Bu soruların tek bir cevabı vardır Öğrenme, ezberleme gibi yeteneklerden, hatta bunu yapacak gelişmişlikte bir beyinden yoksun olan örümceğe bu özellikleri, tüm canlıları yaratan sonsuz kudret sahibi Allah vermiştir ALDATMACA UZMANI PORTIA ÖRÜMCEKLERİ Portia örümcekleri taklit yapıp kendi türdeşlerini kandırarak avlanırlar Örneğin resimde görülen kıvrık bir yaprağın içinde yaşayan Portia türü (alttaki örümcek), Euryattus örümceğinin (üstteki örümcek) çiftleşme hareketini taklit ederek dişiyi kandırır Bir örümceğin "taklit yeteneğine" sahip olması ve bu taktiği kendi kendine bulması elbette ki imkansızdır Örümcek Allah tarafından bu özelliğe sahip olarak yaratılmıştır Genelde rüzgar eserken ya da bir böcek ağdan kurtulmaya çalışırken Portia ağın üzerine yerleşir Çünkü bu sırada oluşan titreşimler sayesinde kendini farkettirmeden ağa gizlice yerleşebilir Görünüşte rüzgarda ağa takılmış bir bitki parçasını andırır Avı gördüğünde telaş içinde atlayan diğer örümceklerin aksine Portia son derece yavaş bir yürüyüşe sahiptir Ağa yerleştikten sonra tuzağa düşen bir böcek gibi bacaklarını yavaşça sallayıp ağa takılmış böcek taklidi yapar Bu titreşime aldanan ağ sahibi yaklaşırken, Portia ağın üstünde pusuda beklemektedir Portia örümcekleri kendi türdeşlerinin de taklidini yaparak onları kandırırlar Örneğin kıvrık bir yaprağın içinde yaşayan Portia, Euryattus örümceğinin çiftleşme hareketini taklit ederler Kıvrık bir yaprağın üstüne yerleşen Portia, Euryattus'un erkeği gibi davranmaya başlar Bu kandırmayaca aldanan dişi örümcek yuvasının dışına çıkar2 Portia değişik örümceklerin sinyallerini nasıl taklit edebilmektedir ve neden böyle farklı bir avlanma şekli seçmiştir? Bir örümceğin "taklit yeteneğine" sahip olduğunu ve bunun için de böyle ilginç bir avlanma şekli seçtiğini öne sürmek akılcı olmayacaktır Örümcek Allah tarafından bu şekilde yaratıldığı için taklit yaparak avlanmaktadır Allah bu örneklerle bize benzeri olmayan yaratma sanatını tanıtmaktadır ÖRÜMCEKLERİN BALIK AVLANMA TEKNİKLERİ Zarif ağlarında pusuya yatıp bekleyen, çalıların arasına gizlenen örümcekler, gerçek birer ölüm makinesi olarak yaratılmışlardır Avlanmak için su üstünde bile yürüyebilirlerGerektiğinde bir çan oluşturarak suyun altında bile yaşayibilrler(üstte) Gözleri pek keskin olmayan su örümceği, zamanının büyük bir bölümünü su kenarında ipek iplikler üretip çevreye yaymakla geçirir Bu iplikler iki işe birden yarar; hem diğer örümceklere karşı kendi avlanma sınırlarını belirten bir tür uyarı, hem de beklenmedik bir tehlike karşısında örümceğin hemen kullanabileceği bir kaçış yoludur Bu örümcek türü ayaklarında bulunan su geçirmez sıvı sayesinde su üzerinde rahatlıkla hareket eder Resimde bir balığı yakalamış olan su örümceği görülmektedir Örümcek Golyan balığını avlarken, balık, dişlerinin 1,5 cm yakınına gelene kadar suda hiç hareket etmeden bekler Daha sonra birden vücudu ile suya girer ve balığı bacakları ile yakalayarak zehirli dişlerine doğru çeker Bundan sonra, kendisinden çok ağır olan balığın kendisini suyun içine sürüklememesi için hemen arka üstü döner Zehir kısa sürede etkisini gösterir Bu zehir avı öldürmekle kalmayıp, aynı zamanda da kurbanın vücut dokularını eriterek kolayca hazmedilebilir bir çorba haline dönüştürür Avı öldüğünde, örümcek onu kıyıya çeker ve beslenir4 Burada akla hemen bazı sorular gelmektedir "Batmayı engelleyen bu salgıya örümcek nasıl sahip olmuştur?" "Suda batma tehlikesine karşı ağzındaki sıvıyla ayaklarını yağlaması gerektiğini nereden bilmektedir?" "Suda batmamasını sağlayacak sıvının formülünü örümcek nasıl bulmuştur ve bunu nasıl üretmiştir?" Avlanmasının her aşamasında bir akıl alameti olan bu örümcek kuşkusuz tüm bunları kendi iradesiyle gerçekleşmemiştir Diğer tüm canlılar gibi bu örümcek türü de Allah'ın kendisine ilhamı sayesinde bu kadar akılcı hareket etmekte, böyle bir plan yapabilmekte ve bunu uygulayabilmektedir Allah her canlının rızkını veren olduğunu bir ayetinde şöyle bildirmektedir: Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki, rızkı Allah'a ait olmasın Onun karar (yerleşik) yerini de ve geçici bulunduğu yeri de bilir (Bunların) tümü apaçık bir kitap (yazılı)dır (Hud Suresi, 6) ÇAN ÖRÜMCEKLERİNİN DALMA TEKNİĞİ Asya ve Avrupa'nın ılık bölgelerinde yaşayan su örümcekleri, hayatlarının büyük bir kısmını su altında geçirirler Çünkü bu örümcekler yuvalarını suyun içine yaparlar Resimde görülen su örümceğinin oluşturduğu kabarcık suyun altında yaşamak için en ideal şekilde tasarlanmıştır Bir örümceğin tesadüfen suda yaşayacak bir yöntem bulması imkansızdır Örümcekleri bu özellikleri ile birlikte yaratan Allah'tır Platform oluşturulduktan sonra örümcek, platformun altına ayaklarını ve gövdesini kullanarak hava kabarcıkları taşır Böylece ağ yukarıya doğru şişer ve hava ilave edildikçe bir çan biçimini alır İşte bu çan, örümceğin içinde barınacağı yuvasıdır Örümcek gündüzleri yuvasının içinde bekler Yakınından herhangi küçük bir hayvan, özellikle bir böcek ya da larva geçtiğinde, dışarı fırlayarak onu yakalar ve yemek için yuvasına götürür Suyun yüzeyine düşen bir böcek, titreşimlere neden olur Bu titreşimleri alan örümcek yukarı çıkar ve böceği kaptıktan sonra suyun altına taşır Örümcek su yüzeyini adeta bir ağ gibi kullanmaktadır Suya düşen böcek, ağa takılan diğer kurbanlardan farksızdır Kış yaklaştığında ise örümcek donmamak için kendisini koruyacak önlemler almak zorundadır Bu nedenle kışın yaklaşmasıyla birlikte su örümceği, gölcükte daha aşağılara iner Bu sefer de bir kış çanı örerek içini havayla doldurur Bazı örümceklerse dipte duran boş bir su salyangozu kabuğuna yerleşir Çanın içinde hiç kıpırdamaz ve kış boyunca hemen hemen hiç enerji harcamazlar Bunun nedeni fazla enerji kaybetmemek ve oksijen ihtiyacını ortadan kaldırmaktır Bu önlem sayesinde yuvaya taşınan hava kabarcığı örümceğe kışı geçireceği 4-5 ay boyunca yeter a) Sal örümceği su üzerinde ava hazırlanıyor b) Bacakları ile sudaki hareketleri algılayan örümcek, Golyan balığı gelene kadar hiç kıpırdamaksızın bekler c-d-e) Balığı yakalar ve zehirleyerek öldürdükten sonra kıyıya çekerek yer Görüldüğü gibi su örümceğinin oluşturduğu kabarcık ve avlanma şekli bir örümceğin suda yaşayabilmesi için en ideal şekilde tasarlanmıştır Tesadüflerle bir canlının suda yaşayacak bir yöntem bulması imkansızdır Bu canlı eğer suda yaşayacak özelliklere sahip değilse suya ilk girdiği anda ölecektir, tesadüf ya da başka bir şey bekleyecek kadar zamanı olmayacaktır Dolayısıyla kara canlısı olmasına ve bu özellikleri taşımasına rağmen rahatlıkla suda yaşayabilen bir canlı, bunu o şekilde ortaya çıkmış olmasına borçludur Bu da bize su örümceğinin tüm özellikleri ve yetenekleriyle birlikte Allah tarafından kusursuz bir şekilde yaratılmış olduğunu göstermektedir Ben gerçekten, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah'a tevekkül ettim O'nun alnından yakalayıp denetlemediği hiçbir canlı yoktur Muhakkak benim Rabbim, dosdoğru bir yol üzerinedir (dosdoğru yolda olanı korumaktadır) (Hud Suresi, 56) TEKERLEK GİBİ ÖRÜMCEKLER Güneybatı Afrika'da Namibia çölünde yaşayan bazı örümcek türleri, tehlikeyle karşılaştıkları anda bacaklarını gövdelerine doğru çekerek vücutlarını adeta bir tekerlek haline getirirler Tekerlek şeklini almış olan gövdeleriyle seri taklalar atarak süratle yuvarlanan örümcekler böylelikle tehlikeden süratle uzaklaşırlar Yuvasını özellikle kum tepelerinin üst tarafına kuran bu örümcek, yaban arısı yuvasını kazmaya başlar başlamaz dışarı fırlar (solda) Örümcek hız kazanmak amacıyla önce birkaç adım atar, sonra beş eklemli bacaklarını kıvırarak yokuş aşağı yuvarlanan bir tekerlek gibi hızla kaçar (sağda) Bazı örümcek türleri -özellikle altın tekerlekli örümcek olarak adlandırılan örümcekler- bu yöntemi düşmanlarından kaçmak için kullanır Çoğu zaman düşman, yağmacı dişi yaban arılarıdır Yuvasını özellikle kum tepelerinin üst tarafına kuran örümcek, yaban arısı yuvasını kazmaya başlayınca dışarı fırlar Önce hız kazanmak amacıyla birkaç adım atar, sonra beş eklemli bacaklarını kıvırarak yokuş aşağı yuvarlanan bir tekerlek gibi hızla yol alarak kaçar Örümcek yuvasını kum tepesinin aşağısına kuracak olsa kaçış için gerekli hıza ulaşamayacak ve yakalanacaktır Bu nedenle örümcek yuva yapımı için hep tepelerin üst kısmını tercih etmektedir Örümceğin daha düşmanıyla hiç karşılaşmadan yuvasını tepeye kurmak gibi bir önlem alması son derece bilinçli bir davranıştır Kuşkusuz ona bunu ilham eden Allah'tır Allah benzersiz yaratan, her türlü yaratmayı bilendir PÜSKÜRTÜCÜ ÖRÜMCEK Değişik avlanma taktikleri kullanan, formülü hala çözülememiş iplikler üreten örümcekler yaratılış mucizelerindendir PASİLOBUS'UN TUZAĞI Yeni Gine'ye özgü bir tür olan "Pasilobus", çok usta bir tuzak hazırlayıcısıdır Kurduğu ağ çok yapışkan ipliklerden oluşmuştur Ağ bir bütün olarak iki ucundan sabit noktalara tutturulmuştur Uçlardan birindeki düğüm çok sıkıdır ama öbür uçtaki düğüm oldukça gevşek bırakılmıştır Bu bir hata değildir, örümceğin dalgınlığından da kaynaklanmamaktadır Bunun bir avlanma taktiği olduğu ağa doğru bir canlı yaklaştığında anlaşılmaktadır Örneğin ağa bir pervane çarptığında gevşek ilmek serbestçe çözülür Bu durumda sağlam düğüm kopmadığı için böcek bir bohça gibi havada asılı kalır Daha sonra örümcek kurbanının yanına gider ve hemen yapışkan bir madde ile baştan sona sıvar Bu taktik sayesinde örümcek avını kıskıvrak yakalamış olur Sizin yaratılışınızda ve türetip-yaydığı canlılarda kesin bilgiyle inanan bir kavim için ayetler vardır (Casiye Suresi, 4)
__________________
Bıçak soksan gölgeme, Sıcacık kanım damlar Girde bak bir ülkeme: Başsız başsız adamlar NFK GaLiBa Bu GeCe YaĞMuRDa GöKKuŞaĞı MiSali GüLeRKeN aĞLaMaNıN ZaMaNı
|
Cevap : Örümceklerin Avlanma Yöntemleri |
09-07-2009 | #2 |
Şengül Şirin
|
Cevap : Örümceklerin Avlanma YöntemleriBöcekler örümceklerin başlıca besinidir Ama hiçbir örümcek kendi avlamadan, ölü bulduğu böceği yemez Avlarını ipek iplikçikleriyle boğarak, çenelerini ya da zehir çengellerini kullanarak öldürürler Zehir çengelleri ağzın önünde yer alan, kıskaca benzer bir çift uzantının ucunda bulunur Bu çengellerin içindeki oluk, avı felce uğratan zehirle doludur Birçok Örümcek uçan böcekleri yakalamak için ağ örer Bu ağlara en küçük bir dokunuşta bile yapışan böcek kurtulmaya çalıştıkça yapışkan iplikçiklere daha çok sarılır Bahçe örümceği (Araneus diadematus) tuzak ağı hazırlayan örümceklere iyi bir örnektir Karın bölümünde bulunan haç biçimindeki beyaz işaret nedeniyle haçlı örümcek adıyla da tanınan bu tür, bir dörtgen oluşturarak ağ yapımına girişir Daha sonra merkezden kenarlara doğru uzanan güçlü ama yapışkan olmayan ışınsal iplikçikleri çeker Bu destekler üzerinde sarmal olarak ördüğü iplikçikler merkezde yapışkan ve sıktır Örümcek işini bitirdiğinde yakındaki bir yaprağa gizlenir ya da ağın ortasına yerleşir Ağaçlar ve çalılara tutturulmuş daire biçimli tuzak ağlan, sonbahar sabahlannda çiy damlacıklarıyla yüklendiğinde ışıltılı güzel bir görüntü oluşturur Ev içlerinde görüldüğü gibi, örümcekler tuzak ağlarının yakınında, kuytu köşelerde pusuya yatar Ayrıca ağlar huni ve kubbe biçiminde de olabilir Bazı örümcekler genellikle çalılar arasında ördükleri örtü ağlannın üzerine karmaşık tuzak ipleri gerer Örümcek örtü ağının altında baş aşağı asılarak avını bekler, oradan geçen bir sinek ya da başka bir böcek iplere yakalanıp örtü ağına düştüğünde örümcek hemen kurbanının üstüne atlar Bazı örümcekler avlanmak için ağ örmez Yaprak üstü ya da kabuk altı gibi uygun bir yeri bannak olarak seçer, iyi gören gözleri ve çok hızlı koşma yetenekleri sayesinde avlannı yakalar Tarantulayı {Lycosa tarentula) içeren kurt örümcekleri (Lycosidae familyası) bu tip örümceklerin en tanınmış örnekleridir Sıçrayan örümcekler (Salticidae familyası) usulca yaklaştıklan avlannın üstüne atlar Yengeci andıran yassı gövdeli yengeç örümceklerinin {Thomisidae familyası) birçoğu avlannı pusuya yattıklan çiçeklerin içinde bekler ABD'de ve Avustralya'da rastlanan oltacı örümcekler {Mastophora cinsi) ilginç bir yöntemle gece kelebeklerini avlar Ucu parlak ve yapışkan bir topak oluşturan uzun ipek ip bu örümceklerin avlanma aracıdır Ay ışığında parlayan ve bazen örümcek tarafından çekiştirilerek daha dikkat çekici hale getirilen bu "olta" ışığa yönelen gece kelebeklerini kolayca tuzağa düşürür
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|