Lıszt Franz- Macar Besteci ve Piyanist

Lıszt Franz- Macar Besteci ve Piyanist

Franz Liszt(18111886) Macar besteci ve piyanist Franz Liszt, gelmiş geçmiş en büyük piyano virtüözlerindendir Sanatçı özgün ve coşkulu yapıtlarıyla romantik müziğin simgesi sayılır

Raiding'de (bugün Avusturya'da) doğan Liszt, ilk piyano derslerini babasından aldı İlk piyano resitalini ise dokuz yaşındayken verdi 1821'de dönemin ünlü müzik öğretmeni Kari Czerny'den ders almak üzere Viyana' ya gönderildi Viyana'daki ilk konserini 11 yaşındayken veren Liszt, üstün yeteneğiyle dinleyicileri derinden etkiledi O yıllarda art arda başarılı konserler verdi ve büyük besteci Beethoven ile tanıştı

Liszt 1823'te müzik eğitimi görmek üzere ailesiyle birlikte Paris'e taşındı 1824 Mart'ında verdiği ilk konserde olağanüstü bir başarı kazandı Bundan sonraki 25 yıl boyunca İsviçre'de, İngiltere'de, Rusya'da, Türkiye" de, Portekiz'de ve İrlanda'da parlak konserler vererek uluslararası üne kavuştu Paris'te Hector Berlioz, Frederic Chopin, Felix Mendelssohn ve Victor Hugo gibi ünlü besteci ve yazarlarla tanıştı


1848'e kadar süren turne ve konserler yüzünden oldukça yorgun düşen Liszt, Weimar'a yerleşti Weimar grandükünün sarayında müzik yönetmeni ve orkestra şefi olarak çalıştı O dönemde aralarında Hector Berlioz ve Richard Wagner'in de bulunduğu birçok yetenekli besteciyi çevresinde topladı ve Weimar'ı Avrupa'nın en önemli müzik merkezlerinden biri durumuna getirdi Kızı Cosima sonradan Wagner'le evlendi
Liszt beste yapmaya daha sekiz yaşında başlamıştı İlk önemli yapıtlarını 1830'larda vermesine karşın, en verimli dönemini Weimar'da yaşadı O yıllarda bestelediği en önemli yapıtları Üstün İcra Etütleri, Hac Yılları, Dante ve Faust senfonileridir

Şaşırtıcı bir üretkenlikle çalıştığı bu dönemde ünlü bestecilerin ve kendi yapıtlarının çoğunu yeniden gözden geçirerek yorumladı ve bazılarını piyanoya uyarladı Çevresindeki genç bestecilerin tanınmasında önemli bir rol oynadı Ne var ki, yeniliklere açık tutumu ve Prenses Carolyne SaynWittgenstein'la olan ilişkisi tutucu saray çevresinde hoş karşılanmadı 1858'de Weimar'daki görevini bıraktı, 1861'de Roma'ya yerleşti

Yaşamının geri kalan bölümünü Roma, Weimar ve Budapeşte arasında geçirdi, çok sayıda genç piyanist yetiştirdi Kızı Cosima'yla ilişkisi yüzünden uzun süre dargın kaldığı Wagner'le 1872'de barıştıktan sonra Bayreuth'taki festivale düzenli olarak katıldı 1886'da festivale katılmak için çıktığı yolculukta zatürreeden öldü

Liszt piyanodaki olağanüstü virtüözlüğünü göstermek için çalınması çok güç parçalar yazdı Bunlardan en tanınmış olanları Macar Rapsodileri, iki piyano konçertosu (183961), 12 senfonik şiir ve 1853'te tamamladığı Si Minör Sonattır Liszt'in Faust ve Dante senfonilerinde olduğu gibi bir öyküyü orkestra müziğiyle anlatma denemesi, onun müziğe getirdiği önemli yeniliklerden biridir 700'ü aşkın bestesi bulunan sanatçının ayrıca müzik üzerine çok sayıda kitabı ve denemesi vardır