Getto

Getto


Gettoeskiden Yahudiler'in oturmak zorunda bırakıldıkları mahalleye verilen addır
İlk kez 1179'da Hıristiyan dünyasının temsilcileri bir araya gelerek Roma'da Hıristiyanlar'ın, Hıristiyan olmayanlarla ve Yahudiler' le görüşmelerini ve aynı semtte oturmalarını yasakladılar 1280'de Fas'ta yaşayan Müslümanlar da Yahudiler'i millahadı verilen belirli bir bölgede oturmaya zorladılar


14 ve 15 yüzyıllarda Avrupa'da Yahudiler ve Hıristiyanlar ayrı mahallelerde yaşamaya başladılar Ama asıl 16 yüzyılda Yahudiler'izorla belli mahallelere kapatma uygulamasına geçildi Getto sözcüğü de ilk kez 1516'da, Venedik'te, ayrı bir yerde oturmak zorunda bırakılan Yahudiler'in kurduğu mahalleler için kullanıldı Daha sonra İtalyan kentlerinin birçoğunda böyle gettolar kuruldu Almanya ve Polonya'daki gettolardan başka birçok Avrupa kentinde gettolar yaygınlaştı Bu mahallelerin çevresine duvar örülür, demir kapıları her gece kilitlenirdi Hıristiyanlar'ın kutsal günlerinde ise Yahudiler'in gettolarından çıkmasına izin verilmez, kapılara nöbetçiler dikilirdi Yahudi mahallelerinin yayılmasına izin verilmediği için evler yüksek olurdu Sıkış sıkış olan bu mahallelerde, bulaşıcı hastalık ve yangın tehlikesi hiç eksik olmazdı Gettoların içinde gelenek ve göreneklerine göre yaşayan Yahudiler, getto dışında Yahudi olduklarını belirten bir rozet takmak zorundaydılar
Getto sistemi 19 yüzyıla kadar sürdü Son getto, 1870'te Roma'nın Fransızlar'ca işgalinden sonra ortadan kalktı II Dünya Savaşı sırasında, Almanya'da Naziler, Yahudiler'i yok etmek üzere toplama kamplarına göndermeden önce, gettolarda yaşamaya zorladılar Varşova gettosu bunların en bilinen örneğidir


Günümüzde getto sözcüğü genellikle kentlerde yoksul insanların ya da azınlıkların yaşadıkları bölgeleri tanımlamak için kullanılır Bu bölgelerin duvarları yoktur ama, sosyal hizmetlerin ulaşmadığı, işsizliğin ve eğitimsizliğin yaygın olduğu bu yoksul semtlerde yaşayanlar, toplumun öteki kesimlerince suç işlemeye aday olarak görülür Bu yüzden de üzerlerindeki toplumsal baskılar çok ağırdır ABD'de Siyahlar'ın ve Porto Rikolular'ın yaşadıkları mahallelerde, Batı Avrupa' da göçmen işçilerin oturduğu semtlerde bu gibi baskılara ve ayrımcı uygulamalara sıkça rastlanmaktadır