Garıbaldı Giuseppe-İtalyan Önder

Garıbaldı Giuseppe-İtalyan Önder



Giuseppe Garibaldi (18071882), çağdaş İtalya'nın kurulmasında önemli katkıları olan bir halk önderidir Kuzey İtalya'da, Piemonte Krallığı'nın bir kenti olan Nice'te (Nis) doğdu Bir denizcinin oğlu olan ve daha küçük yaşlarda serüven dolu bir yaşama özlem duyan Garibaldi, 15 yaşında evden kaçarak denize açılmayı denedi Bir süre sonra babasının onayıyla denizciliğe başladı 25 yaşına geldiğinde kamarotluktan kaptanlığa yükselmişti
1832'de, "Yeni İtalya" hareketinin önderi Giuseppe Mazzini ile karşılaşması, yaşamının dönüm noktası oldu (bak Mazzini, Giuseppe) Bu dönemde İtalya toprakları birkaç ayn krallık ve devlet arasında bölüşülmüştü


Bu krallar ülkelerini istedikleri gibi yönetiyorlar, halkın isteklerini önemsemiyorlardı Kuzey İtalya'nın büyük bölümü Avusturya sınırları içindeydi "Yeni İtalya" hareketinin öncüleri tüm İtalyan devletlerini bir bayrak altında birleştirmek ve ülkede tek bir devlet kurmak amacındaydılar Bu devlet demokratik yöntemlerle yönetilecekti; yani herkesin oy hakkı olacak ve yönetimde halkın istekleri göz önüne alınacaktı Garibaldi bu hareketten etkilendi ve cumhuriyetçi düşünceleri benimsedi


1834'te Piemonte'de cumhuriyetçi bir ayaklanmanın örgütlenmesinde Mazzini'ye yardım etti Deneme başansız olunca Fransa'ya kaçtı Kendisi ülke dışındayken İtalya'da yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı Bunun üzerine 1836'da Güney Amerika'ya gitti Burada 12 yıl yaşadı Brezilya İmparatorluğu'na karşı bağımsızlık savaşı veren Rio Grande do Sul Cumhuriyeti saflarında çarpıştı Daha sonra Uruguay'ın Arjantinli diktatör Rosas'a karşı yürüttüğü mücadelede yer aldı Başından gemi kazası, tutukluluk ve işkence gibi çeşitli olaylar geçti 1843'te Montevideo'da italyan göçmenlerinden "Kırmızı Gömlekliler" adlı bir gönüllüler alayı kurdu Uruguay'da kazandığı bir askeri zafer ününün Avrupa'ya kadar ulaşmasını sağladı


1848'de İtalya'da yer yer ayaklanmalar baş göstermiş, Avusturya'nın işgalindeki Lombardiya halkı da ayaklanmıştı Bunun üzerine aynı yıl İtalya'ya dönen Garibaldi, gönüllülerden kurduğu 3000 kişilik bir orduyla savaşa katıldı İtalyanlar yenilince İsviçre'ye kaçmak zorunda kaldı 1849'da İtalya'ya geri döndü ve Roma'yı Fransızlar'a karşı savundu Roma halkı, o zamanlar büyük toprakları olan ve buraları bir kral gibi yöneten papaya karşı ayaklanmış, papanın kentten ayrılması üzerine kendi yönetimlerini kurmuştu Fransa papanın yardımına 30 bin asker gönderdi Fransızlar Roma'ya saldırdığında, Garibaldi kentin savunmasını üstlendi Garibaldi'nin ünlü kırmızı gömlekli birlikleri kahramanca direndi Garibaldi yenileceklerini anlayınca teslim olmayı reddetti ve birliklerini düşman ordularıyla karşılaştırmadan Roma dışına çıkararak, tarafsız San Marino Cumhuriyeti'ne sığındı Burada fazla barınamayınca ABD'ye, oradan Peru'ya gitti 1854'te yeniden İtalya'ya döndüğünde Sardinya'nın küçük bir adası olan Caprera'ya yerleşti


PiemonteSardinya ordularının başına getirilen Garibaldi, 1859'da Kuzey İtalya'da Avusturyalılara karşı savaştı ve bu kez başarılı oldu Mayıs 1860'ta 1000 gönüllü ile birlikte, İki Sicilya Kralı Francesco'nun zalim yönetimi altındaki Sicilya Adası'na çıktı (İtalya'nın güneyi ve Sicilya Adası'na, o dönemde İki Sicilya deniyordu) Francesco' nun askerlerini yendi ve İtalya kralı olarak kabul ettiği PiemonteSardinya Kralı II Vittorio Emanuele adına Sicilya'yı işgal etti Ardından, askerlerini kara İtalya'sına geçirdi ve Napoli üzerine yürüdü Francesco kaçtı Garibaldi, Kral Vittorio Emanuele'le birlikte Napoli'ye girdi İtalya'nın güneyindeki İki Sicilya Krallığı topraklarının 1861'de Vittorio Emanuele'in eline geçmesiyle İtalyan birliği büyük ölçüde tamamlanmış oldu Garibaldi, 1866'da kurduğu yeni bir gönüllüler ordusuyla Venedik'in Avusturya'dan alınmasında önemli bir rol oynadı Bundan bir yıl sonra Caprera Adası'ndaki sade çiftlik yaşamına döndü


Garibaldi adalet ve özgürlük düşüncelerine bağlı bir halk önderiydi 1861 'de Başkan Lincoln, Amerikan İç Savaşı'nda ABD ordularına komutanlık etmesi için Garibaldi'yi ülkesine çağırdı 1864'te Londra'ya gittiği sırada halk onu sokaklarda çılgınca alkışladı 1874'te Roma milletvekili olarak parlamentoya seçildi 74 yaşında Caprera'da öldü Özgürlüğü için savaştığı İtalyan ulusu, ölümünden sonra onu saygıyla andı ve yasını tuttu