05-04-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Nöron Hakkında Bilgi
Nöron hakkında bilgi
Nöron Sinir Hücresi Sinir sisteminin temel fonksiyonel birimi Çeşitli biçim ve büyüklüklerde olabilir Sinirsel uyarıları elktiriksel ve kimyasal yolla iletir Hücre gövdesi büyüktür ve çekirdek burada yer alır Bunun dışında, akson ve dendrit denilen uzantıları vardır Başka hücrelerden gelen uyarılar dendiritlerin uçlarından alınır ve aksonların uçlarından diğer hücrelere iletilir
Nöron sinir hücresi Sinir sisteminin temel fonksiyonel birimi Çeşitli biçim ve büyüklüklerde olabilir Sinirsel uyarıları elktiriksel ve kimyasal yolla iletir Hücre gövdesi büyüktür ve çekirdek burada yer alır Bunun dışında, akson ve dendrit denilen uzantıları vardır Başka hücrelerden gelen uyarılar dendiritlerin uçlarından alınır ve aksonların uçlarından diğer hücrelere iletilir
Sinir sisteminin bağımsız en küçük ünitesi Sinir hücresi denilen bu hücrelerin birbirleriyle ilişkileri bir devamlılık şeklinde değil, bir alışveriş şeklinde olur Bu alış veriş olayına “nöronal transmisyon”, transmisyonun yapıldığı geçit yerine de “sinaps” adı verilir
Sinir hücresinin de diğer hücreler gibi protoplazması, çekirdek ve çekirdekçiği vardır Protoplazma içinde ayrıcac “Nissl cisimcikleri” dediğimiz küçük partiküller ve bâzı kısımlar (Golgi appareyleri) bulunur Ayrıca diğer hücrelerden farklı olarak sinir hücrelerinde bir takım uzantılar vardır Bu uzantılardan kısa olanlarına “dentrit”, uzun olanına “akson” denilir Dentritlerin sayıları birden fazla olup, diğer sinir hücreleriyle birleşip (sinaps yapıp) onlardan uyarıları almakla vazifelidirler Akson ise her hücre için bir tâne olup, hücrenin diğer sinir hücrelerinden aldığı uyarıları kendinden sonra gelen hücreye iletmekle görevlidir
Aksonun etrafını, miyelin kılıfı dediğimiz bir yalıtkan zar sarmaktadır Bu zar, çevre ile akson arasında yalıtkan bir niteliğe sâhip olmakla berâber, aksonun, uyarıyı ileten asıl bölümü kendisidir Bunun da dışında Schwann kılıfı denilen bir kılıf bulunur
Schwann kılıfında aksonun gıdâ alışverişine yarayan boğumlar (Ranvier boğumları) vardır Uyarı, bu boğumlarda, bir taraftan diğer taraftaki miyeline atlayarak geçer Miyelin kılıfı ne kadar kalınsa uyarı o kadar hızlı iletilir Bu şekilde aksonlar kalın, orta, ince miyelinli diye üçe ayrılırlar
Kendilerine gelen uyarıyı kendinden sonrakilere nakleden nöronlardan başka sinir sisteminde çeşitli görevler yapan nöronlar da vardır Meselâ, bir uyarı bir nörondan öbürüne geçirilmez, bloke edilir veya uyarının şiddeti arttırılarak bir sonrakine iletilir; ya da bir tek uyarı tekrarlayıcı uyarı hâline dönebilir Bu da kimyâsal transmitterler (iletim ayarlayıcıları) ile sağlanır
|
|
|