Asırlık Teori Gerçek Oldu: Hawking ve Einstein’ın Karadelik Kehanetleri Doğrulandı

Asırlık teori gerçek oldu: Hawking ve Einstein’ın karadelik kehanetleri doğrulandı
Albert Einstein ve Stephen Hawking’in karadeliklerle ilgili yıllar önce öne sürdüğü teoriler, bir karadelik çarpışmasının detaylı gözlemlenmesiyle doğrulandı

Furkan Albayrak
Asırlık teori gerçek oldu: Hawking ve Einstein’ın karadelik kehanetleri doğrulandı

Bilim dünyasında tarihi bir keşif yaşandı Stephen Hawking ve Albert Einstein’ın karadeliklere ilişkin onlarca yıl önce yaptığı öngörüler, iki karadeliğin çarpışmasının kaydedilmesiyle doğrulandı ABD’deki Lazer İnterferometre Gravitasyonel Dalga Gözlemevi (LIGO) tarafından tespit edilen çarpışma, evrenin sırlarını çözmede yeni bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor

EİNSTEİN VE HAWKİNG’İN ÖNGÖRÜLERİ

Einstein, 1915’te ortaya koyduğu genel görelilik teorisiyle, karadeliklerin çarpıştığında uzay-zamanda dalgalar oluşturacağını öngörmüştü Ancak bu dalgaların Dünya’dan tespit edilemeyecek kadar zayıf olduğunu düşünüyordu

1971’de sahneye çıkan Stephen Hawking ise iki karadelik birleştiğinde oluşan karadeliğin yüzey alanının, çarpışmadan önceki karadeliklerin toplamından daha küçük olamayacağını savunmuştu Bu teoriler, 2015 yılında ilk kez LIGO’nun karadelik çarpışmalarını kaydetmesiyle desteklendi ve bu başarı Nobel Ödülü ile taçlandırıldı Şimdi, yaklaşık on yıl sonra, aynı türden bir çarpışma çok daha yüksek çözünürlükte gözlemlendi

KARADELİKLERİN DANSI

Columbia Üniversitesi’nden astrofizikçi Maximiliano Isi, gözlemlenen iki karadeliğin Güneş’in kütlesinin 30 ila 35 katı büyüklüğünde olduğunu ve birbirleri etrafında neredeyse kusursuz bir daire çizerek döndüklerini belirtti

Yaklaşık 1 milyar ışık yılı uzaklıkta gerçekleşen çarpışma sonucunda 63 Güneş kütlesine eşdeğer tek bir karadelik oluştu Yeni karadeliğin saniyede 100 devirle döndüğü tespit edildi Isi, “Artık cihazlarımız çok daha gelişmiş Bu sayede karadeliklerin birbirine yaklaşma ve birleşme anlarını büyük bir netlikle görebiliyoruz” dedi


UZAY-ZAMANIN SIRLARINI AÇIĞA ÇIKARAN ‘ÇAN SESİ’

Araştırmacılar, karadeliklerin birleştiğinde tıpkı bir çanın tokmakla vurulduğunda çıkardığı ses gibi “çınladığını” ve bu titreşimlerin kütle ile dönüş hızını ortaya koyduğunu açıkladı Isi, “Bir çanı çaldığınızda çıkan sesin tonu ve süresi, çanın yapısını anlatır Karadelikler de birleştiğinde benzer şekilde kütlelerini ve dönüş hızlarını ortaya koyan dalgalar gönderir” ifadelerini kullandı

Bilim insanları, bu dalgaları iki ayrı bileşene ayırarak inceledi ve karadeliklerin gerçekten yalnızca iki parametreyle kütle ve dönüş hızı tanımlanabileceğini ilk kez bu kadar güçlü biçimde doğruladı

EVRENİN İŞLEYİŞİNE DAİR YENİ BİR PENCERE

Uzmanlara göre bu gözlem, evrenin en gizemli oluşumlarından biri olan karadeliklerin aslında “özellikten yoksun” nesneler olduğunu gösteriyor Yalnızca kütleleri ve dönme hızlarıyla tanımlanabilen karadelikler, uzay-zamanın doğasına dair yeni ipuçları sunuyor