Özelge: Ticari ve Serbest Meslek Faaliyetinin Aynı Anda Yapılması Durumunda Vergileme, Tutulacak Defterler ve Belge Düzeni

Özelge: Ticari ve Serbest Meslek Faaliyetinin Aynı Anda Yapılması Durumunda Vergileme, Tutulacak Defterler ve Belge Düzeni

By Hasan AYKIN on 19/06/2017
ÖZET: Özelge, bir gerçek kişinin aynı anda hem ticari faaliyet hem de serbest meslek faaliyetinde bulunması durumunda nasıl vergilenceği, hangi defterleri tutacağı ve belge düzeni hakkında verilmiştir

TC

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)

Sayı:11395140-105[414-2012/VUK-1- ]-229259 29112016
Konu:Ticari Faaliyetinin Yanında Oyunculuk Faaliyetinde Bulunulmasında Vergilendirme
………
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, ticari faaliyetinizin yanında oyunculuk faaliyeti ile uğraşacağınız belirtilerek oyunculuk faaliyetinden elde etmiş olduğunuz geliri prodüksiyon işinden elde ettiğiniz ticari kazancınızı kaydettiğiniz deftere kaydedip kaydedemeyeceğiniz, serbest meslek makbuzu yerine fatura düzenleyip düzenlemeyeceğiniz, serbest meslek faaliyetiniz dolayısıyla defter tasdik ettirip ettirmeyeceğiniz ve KDV beyannamesini ne şekilde vereceğiniz hususlarında Başkanlığımızdan bilgi talep ettiğiniz anlaşılmıştır




I-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN


193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde; her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu, aynı maddenin 7 nci bendinde de, özel okul ve hastanelerle benzeri yerleri işleten serbest meslek erbabı, serbest meslek kazançlarını da işletmenin kayıtlarına ithal edebilirler hükmü yer almaktadır


Aynı Kanunun;
65 inci maddesinde ise, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…”


66 ncı maddesinde de; “Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler serbest meslek erbabıdır Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez…” hükümlerine yer verilmiştir


Yine, aynı Kanunun ”Vergi tevkifatı” başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmakla sorumlu olanlar sayılmış olup, aynı fıkranın 2 numaralı bendinde; yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hüküm altına alınmış olup 2/b bendine göre yapılacak ödemelerde tevkifat oranı 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile % 20 olarak tespit edilmiştir
Bu hüküm ve açıklamalara göre, yapmış olduğunuz oyunculuk faaliyetinden elde edeceğiniz kazancın serbest meslek kazancı, prodüksiyon faaliyetinden elde ettiğiniz kazancın ise ticari kazanç olarak dikkate alınması gerekmektedir


II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN


3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;

• 1 inci maddesinde; Türkiye’de yapılan ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,
• 40 ıncı maddesinde; katma değer vergisinin, KDV Kanununda aksine hüküm bulunmadıkça mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarh olunacağı,
• 42 nci maddesinde ise KDV beyannamelerinin şekil ve muhtevası ile gümrük giriş beyannamelerinde katma değer vergisine ilişkin olarak yer alacak bilgilerin Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit ve tanzim olunacağı hüküm altına alınmıştır

Buna göre, tarafınızca gerçekleştirilen serbest meslek faaliyetinize ilişkin olarak ayrı bir KDV beyannamesi vermeniz söz konusu olmayıp, serbest meslek faaliyetinize ilişkin olarak hesapladığınız KDV’nin ticari faaliyetiniz dolayısıyla verdiğiniz KDV beyannamesi ile birlikte beyan edilmesi mümkün bulunmaktadır


III- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN


213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesinde; serbest meslek erbabına defter tutma mecburiyeti getirilmiş, 210 uncu maddesinde de serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç defteri tutacağı hüküm altına alınmıştır Aynı Kanunun 236 ncı maddesinde ise “Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir” hükmü bulunmaktadır


Anılan Kanunun; 227 nci maddesi gereğince, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburi olduğundan, 229 uncu maddesine göre ticaret erbabınca satılan emtia veya yapılan iş karşılığında, müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere müşteriye, ticari bir vesika olarak fatura düzenlenmesi, 177 nci maddesinde 6 bent halinde sayılan şartlardan birinin taşınması halinde bilanço esasına göre, aksi takdirde işletme hesabı esasına göre defter tutulması gerekmektedir


Buna göre, oyunculuk faaliyetinden elde edilen gelir serbest meslek kazancı olarak dikkate alınacağından, bu faaliyetinize ilişkin tahsilatlarınız için serbest meslek makbuzu düzenlemeniz, serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirerek söz konusu gelirinizi serbest meslek kazanç defterinize kaydetmeniz gerekmektedir


Öte yandan, ticari kazanç olarak vergilendirilen prodüksiyon faaliyetiniz dolayısıyla fatura düzenlemeniz ve serbest meslek kazancı olarak vergilendirilen oyunculuk faaliyetinizden ayrı olarak defter tutmanız gerektiği tabiidir


Bilgi edinilmesini rica ederim


(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413maddesine dayanılarak verilmiştir
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır