Orta Asyada Kurulan İlk Türk Müslüman Devlet...........? |
12-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Orta Asyada Kurulan İlk Türk Müslüman Devlet...........?orta asyada kurulan ilk türk müslüman devlet? orta asyada kurulan ilk türk müslüman devlet? FrmSinsi orta asyada kurulan ilk türk müslüman devlet? Hakkında |
Orta Asyada Kurulan İlk Türk Müslüman Devlet...........? |
12-20-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Orta Asyada Kurulan İlk Türk Müslüman Devlet...........?İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ KARAHANLILAR: (840-1212) Kurulduğu Yer: Orta Asya’da Tanrı dağlarının kuzey ve güneyinde kuruldu Kurucusu: Bilge Kül Kadir Han’dır Hükümdarları: Bilge Kül Kadir Han Satuk Buğra Han Yusuf Kadir Han Özellikleri: * Satuk Buğra Han zamanında İslamiyeti resmen kabul ettiler Satuk Buğra Han “Abdülkerim” adını aldı * Samanoğulları ve Gaznelilerle savaşlar yaptılar * En parlak dönemleri Yusuf Kadir Han zamanıdır Not: Karahanlılar, ilk Müslüman Türk devletidir Yıkılış Sebepleri: ♦ Yusuf Kadir Han’ın ölmeden önce ülkesini çocukları arasında paylaştırması, ♦ Çıkan karışıklıklar ve taht kavgaları, ♦ Karahanlıların 1058’de Doğu ve Batı Karahanlılar olmak üzere ikiye ayrılmasıdır
GAZNELİLER: (963-1178) Kurulduğu Yer: Afganistan, Hindistan ve İran Kurucusu: Alp Tigin’dir Hükümdarları: Alp Tigin, Sultan Mahmut (Gazneli Mahmut) Sultan Mesut Özellikleri: * Devletin en parlak dönemi Gazneli Mahmut zamanıdır Bu dönemde devlet en geniş sınırlara ulaştı ve imparatorluk haline geldi * Gazneli Mahmut Hindistan’a 17 sefer yaparak burada islamiyetin yayılmasını sağladı * Büveyhoğullarından Irak’ın kuzey taraflarını aldı Böylece Ganj ırmağından Irak’a kadar ulaşan büyük bir devlet kurmuş oldu * Abbasi halifeliğini Şii Büveyh oğullarının baskısından kurtardı * Selçuklularla savaştı ve onları yenilgiye uğrattı * Sultan Mahmut’un ölüm»üzerine yerine Sultan Mesut geçti * Sultan Mesut da Hindistan’a seferler yaptı Selçuklularla yaptığı Dandanakan Savaşında yenildi (1040) Yıkılış Sebepleri: ♦ Selçuklularla yapılan Dandanakan Savaşından sonra devletin zayıflamaya başlaması ♦ Ülkede iç karışıklıkların çıkması * Gazne Devleti, 1187 yılında Gurlular (Afgan Yerlileri) tarafından yıkıldı TOLUNOĞULLARI: (868-905) Kurulduğu Yer: Mısır Kurucusu: Tolunoğlu Ahmet Not: Mısır’da kurulan ilk Türk devletidir Özellikleri: * Mısır’da Türk kültür»yayıldı ve Mısır, Tolunoğulları tarafından imar edilerek zenginleştirildi * Suriye alındı Yıkılışı: Tolunoğlu Ahmet’in ölümünden sonra oğulları zamanında iç karışıklıklar çıktı Bu durumdan yararlanan Abbasiler, Tolunoğullarına son verdiler (905) İHŞİTLER (AKŞİTLER): (935-969) Kurulduğu Yer: Mısır Kurucusu: Ebubekir Muhammed Özellikleri: * Mısır’da kurulan ikinci Türk devletidir * Suriye’yi aldılar ve ülke topraklarına kattılar Yıkılışı: Fatimiler tarafından ortadan kaldırıldı BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ (1040-1157) Kurulduğu Yer: Horasan Kurucusu: Tuğrul Bey * Selçuklular, Oğuzların Üçok kolunun Kınık boyundandır * Büyük Selçuklu Devleti’ne, bu boydan olan Selçuk Bey adını verdi * Selçuk Bey, Oğuzlar Devleti’nde subaşı iken, Oğuz Devleti’nin hükümdarı ile arasında çıkan anlaşmazlık yüzünden kendisine bağlı ordularla güneye inerek Seyhun ırmağı yakınlarındaki Cent şehrine yerleşti (930-935) Hükümdarları: Selçuk Bey Arslan Yabgu Tuğrul ve Çağrı Beyler Alp Arslan Melikşah Sultan Sencer Selçuk Bey: * Cent şehrinde İslamiyet’i kabul etti * Bir çok Türk boyunu yönetimi altına aldı * Samanoğulları ile Karahanlılar arasındaki savaşta, daha güçsüz olan Samanoğullarına yardım etti Karşılığında toprak aldı Arslan Yabgu: * Selçuk Bey’in ölümünden sonra yerine oğlu Arslan Yabgu geçti * Selçukluların güçlenmesini istemeyen Gazneli Mahmut, Arslan Yabgu’yu tutuklattı Tuğrul ve Çağrı Beyler: * Tuğrul ve Çağrı beyler, iki kardeş olarak toprakları parçalamadan aralarında iş bölüm»yaparak ülkeyi idare ettiler * Gaznelilerle başarılı savaşlar yaptılar * Horasan’ın önemli şehirlerinden biri olan Nişabur’u aldılar (1038) Dandanakan Savaşı (1040): Selçuklular ile Gazneliler arasında yapıldı Sebepleri: * Gazneliler’in Selçukluları Horasan’dan çıkarmak istemeleri * Selçukluların kendilerine yurt arayışı içinde olmaları Sonuçları:
* Bizans üzerine sefere çıkılarak Doğu Anadolu’da başarılı savaşlar yapıldı Bir çok şehir alındı (Erzurum, Kemah, Malatya, Sivas) Pasinler Savaşı (1048): * Selçuklular ile Bizanslılar arasında yapılı * Gürcüler Bizanslılara yardım etti Sebepleri: ♦ Dandanakan Savaşı’ndan sonra Selçuklular’ın batı yönünde ilerlemeleri ♦ Bizanslıların, Türklerin Anadolu’ya girmelerini engellemek istemeleri Not: Pasinler (Hasankale) Savaşı, Selçuklular ile Bizanslılar arasında yapılan ilk savaştır Sonuçları: ♦ Bizanslılar yenildi ve Selçukluları Resmen tanıdı ♦ Doğu Anadolu, Selçukluların denetimine girmeye başladı Van’dan Trabzon’a kadar olan topraklar Selçuklular’ın eline geçti ♦ Gürcü Kralı Liparit, Selçuklulara esir düştü Alp Arslan (1063-1072): * Önce iç işlerini düzeltti Çıkan ayaklanmaları bastırdı * Bizans İmparatorluğuna savaş açıldı Gürcistan, Ani Kalesi ve Kars alındı * Alp Arslan, komutanlarını Anadolu’nun fethi ile görevlendirdi Türk akıncıları Akdeniz kıyılarına kadar ilerlediler Malazgirt Savaşı (26 Ağustos 1071): Selçuklular ile Bizanslılar arasında yapıldı Sebebi: Bizans’ın, Anadolu’ya yapılan Türk akınlarını önlemek, Doğu Anadolu’da gittikçe güçlenen Selçuklu egemenliğine karşı koymak istemesidir Gelişmesi:
♦ Türkler büyük bir zafer kazandı ♦ Bizans İmparatoru Romen Diyojen esir düştü ♦ Yapılan Antlaşma Sonunda; » Doğu Anadolu’da ki bazı şehirler Türklere bırakıldı » Bizanslılar her yıl vergi verecekti » Alp Arslan, esir alınan askerleri serbest bıraktı Not: Malazgirt zaferi ile Anadolu’nun kapısı Türklere açıldı Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başladı * Alp Arslan, Batı Karahanlılar üzerine çıkacağı bir sefer sırasında öldürüldü Melikşah (1072-1092): ♦ Ege Denizine ve boğazlara kadar bütün Anadolu alındı ♦ Suriye, Filistin ve Arabistan alındı ♦ Devletin sınırları; doğuda Tanrı dağları ve Seyhun ırmağından batıda Akdeniz kıyılarına, kuzeyde Kafkas dağlarından güneyde Basra körfezine kadar genişletildi ♦ Vezir Nizamülmülk’ün koduğu kanun ve metotlarla devlet işleri çok düzenli olarak yürütüldü ♦ Güçlü bir ordu ile, çıkan ayaklanmalar hemen bastırıldı ♦ Başkent, Rey’den İsfahan’a taşındı ♦ Selçukluların en parlak dönemidir ♦ Melikşah’ın ölümünden sonra oğulları arsında taht kavgaları başladı ve ülkede ayaklanmalar çıktı Sultan Sencer (1118-1157): » Merv şehri başkent yapıldı » Gaznelilerden Gazne şehri, Karahanlılardan Maveraünnehir alındı » Karahitaylılarla yapılan Katvan Savaşı’nda Selçuklular yenilgiye uğradı (1141) Maveraünnehir elden çıktı »Bundan sonra ayaklanan Oğuzlar üzerine gidildi Fakat Sultan Sencer esir düştü Bir süre sonra 1157’de öldü » Sultan Sencer’in ölümüyle Büyük Selçuklu Devleti yıkıldı (1157) Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılma Sebepleri: ♦ Ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaştırılması ve taht kavgaları, ♦ Atabeylerin, merkezi otoritenin zayıflamasıyla bağımsızlıklarını ilan etmeleri, ♦ Haçlı Seferlerinin meydana getirdiği sarsıntılar, ♦ Türkmenlerin küstürülmesi, ♦ Abbasilerin, eski güçlerine kovuşmak için Selçuklular aleyhine çalışmalarıdır ♦ Katvan Savaşı’nın yıkıcı etkisi, ♦ Batınilerin çalışmalarıdır Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılmasından Sonra Kurulan Devletler [*]Suriye Selçukluları[*]Horasan Selçukluları[*]Kirman Selçukluları[*]Irak Selçukluları[*]Anadolu Selçukluları HARZEMŞAHLAR (1097-1231): Kurulduğu Yer: Aral gölüne dökülen Ceyhun ırmağı deltasıyla, buranın güneyindeki yerlerde kuruldu (Harezm) Kurucusu: İl Arslan Özellikleri: ♦ Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın komutanlarından Anuş Tigin, Harzem valiliğine atandı ♦ Anuş Tigin’in ölümünden sonra oğlu Kutbeddin Muhammed, harzemşah unvanı ile buraya gönderildi Kutbeddin Muhammed otuz yıl başarı ile Harzem’i yönetti ♦ Daha sonra Atsız, ardından İl Arslan başa geçti ♦ Büyük Selçuklu Devleti’nin parçalanmasıyla İl Arslan zamanında Harzemşahlar bağımsız oldular ♦ Alaeddin Tekiş, Horasan ve İsfehan taraflarını aldı Alaeddin Tekiş, Harzemşahlarının en tanınmış hükümdarıdır ♦ Alaeddin Muhammed, İran’ı ve Maveraünnehiri aldı Böylece Seyhun ırmağından Dicle’ye kadar uzanan bir Türk devleti kurulmuş oldu Yıkılışı: » 1220 yılında Moğolların saldırısına uğradılar ve yenildiler » Celalettin Harzemşah, Moğollarla yaptığı savaşlarda başarı sağlayamadı Öldürülmesi üzerine Moğollar tarafından yıkıldı (1231) MOĞOL DEVLETİ(1196-1227) Kurulduğu yer:Moğolistan da kuruldu Kurucusu: Cengiz Han’dır Başkenti: Karakum’dur Özellikleri * Cengiz Han; güçlü ve disiplinli bir ordu kurdu Çin’i on yıl süren savaşlardan sonra egemenliği altına aldı * Karhitaylar ve Harzemşahlar Devleti’ni yıktı Kıpçak ülkelerini ve İran’ın büyük bir bölümünü aldı * Rusya içlerine ilerlediği sırada öldü Yıkılışı: * Cengiz Han’dan sonra başa geçen Moğol hükümdarları, bu çok büyük devletin bütünlüğün»koruyamadılar İmparatorluk dört ayrı devlete ayrıldı * Bunlar; 1- Kubilay Hanlığı, (Çin) 2-Altın Orda Devleti, (Karadeniz’in Kuzeyi) 3- Çağatay Devleti, (Türkistan) 4- İlhanlılar Devleti, (İran)dır * Bu devletler, XIV Yüzyılın sonlarına doğru yıkıldılar * Kubilay Hanlığı hariç diğerleri XIVyüzyılın başından itibaren İslamiyet’i kabul edip Türkleştiler ALTIN ORDA DEVLETİ(1227-1502) Kurulduğu yer: Hazar göl»ile Karadeniz’in kuzeyi Kurucusu: Cengiz Hanın torunu Batu Han’dır Başkenti: Saray Şehri’dir Özellikleri * Batu Han, İtil Bulgarlarını ve Kıpçakları yönetimi altına alarak devleti kurdu Devletin Sınırlarını doğuda Aral gölünde Batı da Macaristan içlerine kadar genişletti * 1275’te hükümdar olan Berke Han, İslam dinini kabul etti * İlhanlı Devleti ile savaştılar * Rusları vergiye bağladılar Yıkılışı: * XIV Yüzyılın ikinci yarısında iç karışıklıklar çıktı Devlet zayıf düştü ve parçalandı Timur’un yaptığı seferler sonucunda dörde ayrıldı Bunlar: [*]Sibirya Hanlığı,[*]Hacı Tahran Hanlığı,[*]Kazan Hanlığı,[*]Kırım Hanlığı * Kırım Hanı Mengli Giray 1502’de Altın Orda Devleti’ne son verdi SORULAR 1) İslam Devletinin siyasi yönetiminin Türklere geçtiği olay nedir? - Selçuklular devrinde, Tuğrul Bey’in Bağdat Seferi ile Abbasi halifesini Şii Büveyhoğullarının baskından kurtarması 2) İlk Türk- İslam medreseleri hangi devlette kurulmuştur? - Büyük Selçuklu 3) Abbasi halifesi tarafından Mısır’a atanan Türk asıllı valilerin kurduğu devletler hangileridir? - Tolunoğlu Ahmet – Tolunoğulları - Ferganalı Muhammet – Akşitler (ıhşidiler) 4) 1141 Katvan Savaşının sonucu nedir? - Selçuklular Karahitaylılara (Moğol) yenildi ve Türkistan Müslüman olmayan bir kavimin egemenliğine girdi 5) Atabey, teokrasi, şer’i hukuk nedir? - Atabey: Selçuklu şehzadelerinin eğitiminden sorumlu kişidir - Teokrasi: Dinsel yönetimdir Kaynağını dinden alan (siyasi yetkisini dinden alan) yönetim biçimi - Şeri hukuk: Dini kurallara dayalı hukuk sistemi 6) Hindistan da İslamiyet’in yayılmasını sağlayan Türk devleti kimdir? - Gazneliler, Gazneli Mahmut 7) Tolunoğulları ve Ihşidilerin kısa sürede yıkılmasına neden olan özellik nedir? - Yönetici Türk, halkı Kıpti olması 8) Selçuklu devletinin resmen kuruluşu hangi olay ile olmuştur? - Dandanakan (1040) savaşı (Gazneli-Selçuklu) 9) -Yöneticisi ve halkı Türk tür - Türk kültürüne ve Türkçeye önem verilmiştir - İlk Müslüman Türk devletidir Bu devlet hangisidir? - Karahanlılar 10) Tanımlarını yapınız? Naib: Hükümdara vekalet eden kişi (Niyabet-i Saltanat) Müstevfi: Ekonomiden sorumlu kişi Emir-i Dad: Adaletten sorumlu kişi 11) Memlükler hangi savaş ile kim tarafından yıkılmıştır? - Osmanlılar tarafından (Yavuz Sultan Selim) 1517 Ridaniye savaşı ile yıkılmıştır?♦ |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|