Prof. Dr. Sinsi
|
Meyan Kökü-Meyan Kökü Nedir
MEYAN KÖKÜ
Latince ismi : Glycyrrhize glabra

Yöresel adları :Biyam, Boyam, Piyam, Tatlıkök
Drog adı :Liquirrhitae radix / kök
Toplama/kurutma :Sonbahar sonuna doğru kökler sökülür, yıkanarak iyice temizlenir, genellikle kabuğu soyulur ve güneşte kurutulur Daha sonra ince kıyılır ve hava almayan kaplarda saklanır
Bileşim: Glycyrrhizin(şekerden 50 kere daha tatlı), steroller ve çok sayıda flavon(Liquiritin, liquiritigenin vs)
Etkileri: Balgam söktürücü, mukoza koruyucu, antiseptik, böbreküstü bezlerini etkileyici, kramp çözücü, müshil
Kullanım alanları: Meyan kökü, iç salgı sistemini (endokrin sistem) etkileyebilen bitkiler sınıfına dahildir Bitkinin içerdiği glikozitler, yapılarına göre, bedenin doğal steroit hormonlarına benzerlik gösterirler İç salgı sistemi bölümünde bu maddenin işlevlerine değinmiştik Meyan kökünün böbreküstü bezi problemlerine, örneğin Addison hastalığına(bir böbreküstü bezi yetmezliği) karşı görülen olumlu etkisi, onun bu konudaki etkinliğinin belirgin bir kanıtı olarak kabul edilir
Meyan kökü ayrıca, tüm öksürüklere ve bronşiyal hastalıklara karşı da başarıyla kullanılabilir Tıp tarafından mide ülseri tedavisinde kullanıldığı gibi, geleneksel tıpta da meyan kökü, mide mukoza iltihabına ve mide ülserine ve kabızlığa karşı kullanılır Ayrıca, kramp çözücü etkisi de unutulmamalıdır
Kullanım biçimleri: Bir çay kaşığı ince kıyılmış meyan kökü, bir bardak soğuk suya eklenir, hafif ısıda kaynama derecesine kadar ısıtılır, üstü kapalı olarak 10-15 dakika hafif ısıda kaynatılır ve süzülür Yemeklerden sonra 1 bardak olmak üzere, günde 2-3 bardak taze demlenmiş çay içilir
Uyarı: Önerilen dozajlara uymak kaydıyla, tedavi kürleri 4-5 haftayı aşmamalıdır Aksi halde, eklemlerde ve yüzde ödemler oluşabilir; dışkılanan sodyum miktarı azalır ve potasyum miktarı artar Uygulanan tedavi süresince, örneğin muz ve kuru kayısı gibi potasyum açısından zengin olan besinlerin tüketilmesi doğru olur
SARS Hastalığına Karşı "Meyan Kökü"
Dünya geçtiğimiz yıl içinde SARS'la tanıştı Bilim adamları bu hastalığı yenecek antikorlar geliştirmeye çalışırlarken, geçtiğimiz günlerde SARS'ın çözümünün doğada bulunduğu açıklandı Alman virologlar, meyan kökünden elde edilen bir maddenin, SARS'a karşı kullanılan ribavirin maddesinden çok daha etkili olduğunu kaydettiler
The Lancet dergisinde yayımlanan habere göre, Frankfurt Üniversitesi'nin kliniğinde görevli virologlar, meyan kökünden elde edilen ve HIV-1 (AIDS virüsü) ve Hepatit C virüsüne karşı başarıyla kullanılan glisirizin maddesinin, laboratuvar ortamında SARS virüsünün çoğalmasını engellediğini açıkladılar Meyan kökünün özünün etkinliği SARS koronavirüsü tarafından enfeksiyona uğramış maymun hücreleri üzerinde de deneme edildi
Prof Prakash Chandra, kullanılan ribavirin maddesinin toksik etkisine dikkat çekerek, glisirizin maddesinin yüksek konsantrasyona rağmen yan etkisinin çok az olduğunu, uzun dönem araştırmalarının yapıldığını, bu maddenin ucuz olduğunu ve zehirli olmadığını belirtti Meyan kökündeki bu madde, yüksek dozda kullanıldığında SARS virüsünün üremesini tamamen durduruyor Bu bitki, virüsün, enfeksiyona yol açan hücrelere bağlanmasını zorlaştırarak üremesini engelliyor
Meyan Kökü Hakkında
Tarihte Yunanlılar, Mısırlılar, Çinliler ve Hintliler gibi birçok toplum tarafından da kullanılmış olan meyan kökü, Güney ve Orta Avrupa'da vahşi doğada yetişiyor; Rusya, İspanya, İran ve Hindistan'da ise özel olarak yetiştiriliyor Meyan kökü geleneksel Çin doktorluğunda sıkça kullanılan bir bitki Çinliler diğer bitkilerle karıştırarak meyan kökünün canlılık vermesini sağlıyorlar
Haziran-Temmuz ayları arasında sarı-mavi veya kahverengi çiçekler açan, 0,4-2 m yüksekliğinde, çalımsı bitkilere "meyan" denir Yaprakları parçalıdır, yaprakçıklar 4-7 çiftlidir Çiçekleri başak şeklindedir Taç ve çanak yaprakları iki dudaklıdır, üst dudak iki kısa dişli, alttaki üçü uzun dişlidir Meyan bitkisinin 6 türü Türkiye'de yetişmektedir Daha çok Güney, Orta ve Doğu Anadolu'da yaygınlık göstermektedir Bir kısmının kökleri tatlı, bir kısmının ise acıdır
Bitkinin kökleri, meyan kökü olarak tanınmakta ve kullanılmaktadır Köklerinin kabuğu soyulduktan sonra veya soyulmadan önce güneşte kurutularak piyasaya sürülür Bileşiminde nişasta, şekerler, zamk, rezin, glisirrizin vardır Glisirrizin şekerden daha tatlı bir bileşiktir Köklerdeki miktarı, bölgeden bölgeye değişir ve köklerin de etkili maddesidir
Meyan Kökü: Bir ecza deposu
Meyan kökü dünyada biyolojik olarak en aktif olan bitkilerden biridir Örneğin Meyan kökü bir magnezyum ve silisyum kaynağıdır
Meyan kökü, mideyle ilgili sağlık problemlerinde son derece etkilidir İçerdiği glisirutenik asid (GLA), deglisirine meyan kökü (DGL) ve karbenoksolen sodyum (CS) maddeleri, bilinen en etkili anti-ülser ilaçlarındandır
Meyan kökü ayrıca cilt problemlerine de iyi gelir Meyan kökü tüketimi ciltte oluşan aknelerin tedavisinde etkilidir
Meyan kökü, ateş düşürücü özelliğinin yanı sıra, karaciğerin toksik maddeleri süzmesinde de yardımcıdır Hepatit, siroz gibi karaciğer hastalıklarının tedavisinde meyan kökünde bulunan GLA'nın detoksifian etkisi kanıtlanmıştır Bitkinin göğüs yumuşatıcı, öksürük kesici özellikleri de vardır Mide hastalıklarında, özellikle gastritte de son derece yararlıdır
|