Cağaloğlu'nun Turizm Bölgesine Dönüştürülmesi Projesi

Cağaloğlu'nun turizm bölgesine dönüştürülmesi projesi

Sultanahmet'in arka mahallesi diye tabir edilen Cağaloğlu'nun turizm bölgesine dönüştürülmesi için yıllar önce bir proje başlatılmıştı



Kuyumcu atölyeleri ve matbaalar taşınacak, yerlerine butik oteller, restoranlar ve şık mağazalar açılacaktı Proje meyvelerini vermeye başladı 20 gün önce Çatalçeşme Sokak'ta açılan White House Otel, Yerebatan Caddesi'ndeki Sultanahmet Fish House, La Piano Hotel, Khorassani Restoran ve Türk müziği enstrümanları satan Cümbüş değişimin ilk işaretleri

Turistlerin yoğun olarak ziyaret ettiği Sultanahmet'in arka sokakları için yıllar önce bir proje başlatılmıştı Cağaloğlu'ndaki kuyumcu atölyeleri, matbaalar, Beyazıt'taki ayakkabıcılar bu bölgeden kaldırılacak, yerine restoranlar, oteller, butik dükkanlar açılacaktı Topyekûn bir turizm bölgesi inşa edilecekti Öncelikli olarak Çatalçeşme, Ticarethane, Alayköşkü, Molla Fenari sokakları ve Yerebatan Caddesi diye bilinen Şehit İsmail Gürkan Caddesi'nin değiştirilmesi planlanmıştı Çünkü bu sokaklar, Sultanahmet Meydanı'na çok yakın olmasına rağmen Sultanahmet'e yakışır bir görünümde değildi

Atölyelerden yükselen makine sesleri, matbaalara gelip giden kâğıtların ve yük arabalarının oluşturduğu görüntülerden herkes rahatsızdı Ses kirliliği de cabası Yayıncıların yoğun olduğu Çatalçeşme Sokak ve civarındaki kitap satış mağazalarına kimsenin lafı yok, bunu şimdiden belirtelim ki, hem yayıncıları hem de kitapseverleri kızdırmayalım Yıllar önce başlatılan bu değişim projesi meyvelerini yavaş yavaş vermeye başladı

Khorassani Restoran Mevlânâ sever turistleri çağırıyor

Dönüşümü anlatmaya Ticarethane Sokak'tan başlayalım Sultanahmet tramvay durağında inip karşıya geçtiğinizde ilk karşınıza çıkan sokaktır Osmanlı Devlet Arşivi'nin bulunduğu yer olarak da bilinir Girişteki restoranlar hemen dikkat çeker Daha önceleri sadece iki olan restoranların sayısı artmış 29 Aralık 2008'de açılan Khorassani Restoran'ın yerinde, Alfa Yayınları'nın kitap dağıtım deposu vardı Adından da anlaşılacağı gibi turistlere 'Mevlânâ diyarındasınız' mesajı veriliyor Restoranın sahibi Davut Özçelik'in sokakta Rumeli, Mozaik ve Kayıkçı adıyla üç ayrı restoranı daha var Yalçın Demir (30), sokağın en tanınan simalarından Altı yıldır buralarda çalışıyor Yoldan geçen turistlere yiyecek-içecek alternatiflerini anlatmakla görevli "Bu sokakların trafiğe kapatılması lazım" diyor

Birkaç adım ileride Osmanlı Devlet Arşivi var Esnafın dediğine göre 2012'de arşiv binası yıkılacak ve yerine yemyeşil bir park yapılacakmış Arşivin karşısındaki otopark İpekyolu Kuyumculuk tarafından satın alınmış, mimar Zatiye Rızaoğlu Erdem tarafından otele dönüştürülüyor Sahibinin Kapalıçarşı'dan bir esnaf olduğunu öğreniyoruz 20 metre ileride Alfa Yayınları'nın 5-6 yıl önce yaptırdığı yeni bina var, burası da otele dönüştürülecek

Eski bir hanın giriş katına bir-iki yıl önce açılan Anatoli Cafe'nin menüsü, yolun karşısına kadar taşmış Ayaklı bir düzeneğe kurulan menünün başındaki lamba karanlık çökünce yanıyor ve gelen geçen akşama ne piştiğini rahatlıkla inceleyebiliyor Bu tuhaf fikir, bir tür 'turist kapma' yöntemi olsa da sokağa hareketlilik katmış Ticarethane Sokak'la Çatalçeşme Sokak'ın kesiştiği köşede, 42 No'lu Ülker Bakkaliyesi de (Abdullah Cevdet'in yaşadığı İçtihad Evi'nin giriş katı) değişimden nasibini almış, tadilat geçiriyor Şimdiki işletmecisi Cesim Kaya

Çatalçeşme Sokak'ın havasını değiştiren White House Otel

Çatalçeşme Sk, yayıncıların en yoğun yer aldığı bölge 20 gün önce açılan White House Hotel, bembeyaz renkli Roma mimarisi tarzındaki dış cephesiyle sokağın çehresini hemen farklılaştırmış 22 odalı, 50 yatak kapasiteli butik bir otel Geceliği 50 Euro Oteli, Harun Çadırcı, Ümit Gün ve Yılmaz Kocakaya adlı üç arkadaş 10 yıllığına kiralamış Üçü de genç ve girişimci Harun Çadırcı, 1997 yılında İstanbul'a gelmiş ve Fındıkzade'deki Mola Otel'de komiliğe başlamış Sonra belboy olarak mesleğine devam etmiş Çadırcı, "Turizmi çok sevdiğim için Sultanahmet'te bu işi yapmaya karar verdim Sirkeci'de Safir Otel'de 11 yıl çalıştım Daha sonra Ümit Bey'le APex adlı batmak üzere olan bir butik otel kiraladık 2005 yılıydı İki arkadaş burayı kalkındırdık Sonra sahibi Mustafa Horozoğlu ile aramızda anlaşmazlık çıktı, ayrıldık ve burayı kiraladık Dekorasyonuna kadar her şeyi biz yaptık" diyor

Nuri Tezer'in kızları, babalarının mirasını korumaya kararlı

White House Otel'in yanı başındaki MNG kargonun üstüne de Mimar Sinan adıyla yeni bir otel yapılıyor Sahibi Nuh'un Gemisi Halıcılık'ın kurucusu Ali Bey Onun yanındaki yeşil renkli Nazım Tezer Apartmanı'nda Selis başta olmak üzere birkaç yayınevi var Bu bina, otel yapmak isteyen sermaye sahiplerinin gözdesi Şimdiki sahipleri Nuri Tezer'in iki kızı, kendilerine teklif edilen milyarlarca lirayı reddetmiş, babalarının mirasını sonuna kadar saklamaya kararlılar

Karşısındaki Bateş Han'ın ise Hayat Ansiklopedisi ile büyüyenler için nostaljik bir anlamı var 1960'lı yıllarda basılan bu ansiklopedinin bir yeşil, bir de kırmızı renklisinden mutlaka her evde olurdu Büyükten küçüğe herkesin okuduğu tek ansiklopediydi Ev ödevlerinin vazgeçilmez kaynağıydı İşte o bilgiler, altı katlı bu binada hazırlanır ve baskıya gönderilirmiş Binanın şimdiki sahibi Kayserili bir işadamı Onun da ilk hedefi Bateş'i şık bir otele dönüştürmek

Unkapanı'ndaki Cümbüş Türk enstrümanlarını buraya taşımış

Karides, yengeç gibi balık çeşitleri sunan Sultanahmet Fish House, yaklaşık bir yıldır Şehit İsmail Gürkan Caddesi'nde hizmet veriyor İki katlı restoranın 60 kişilik kapasitesi var İşletme müdürü Oktay Tuncer, "Bizim hiç yerli müşterimiz yok Her akşam turistler rezervasyon yaptırıyor" diyor

Aynı sokakta açılan Cümbüş ise projenin ana fikrine en çok hizmet eden butik dükkanlardan biri Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 1900 yılında açılan ve o günden beri Unkapanı'ndaki mağazasında zil, kaval, ney, saz, cümbüş, ud gibi Türk müziği enstrümanları satan tarihi bir müzik şirketi Şimdi başında üçüncü kuşak torunu Fethi Cümbüş var Kendisi 8 ay önce Sultanahmet'te ve Forum İstanbul'da olmak üzere iki şube açmaya karar vermiş Bizi ilgilendiren Sultanahmet şubesinin açılma öyküsü İşletme Müdürü Tekin Özmen, 'Turistler, etraftaki esnafa sürekli Türk enstrümanları satan mağazaları soruyormuş Bu talep bize iletilince burayı açtık' diyor

Cümbüş'ün biraz ilerisinde inşaatı yeni biten ve adının La Piano olacağını öğrendiğimiz otele doğru ilerliyoruz Otel inşaatında çalışan 54 yaşındaki Ali Özel, kaldırım taşının üzerindeki sıva döküntülerini spatulayla kazımaya çalışıyor Çok yakın bir zamanda açılacak La Piano'da ya kalorifer dairesinde ya da çamaşırhanede bir iş verilmesini bekliyor Burası da dört ortaklı bir otel Bir sahibi Alarko bayi, diğeri emniyet müdürü, bir diğeri ise mali müşavirmiş Civardaki yeni otellerin hepsinin çok ortaklı olmak gibi bir özelliği var

La Piano'dan sağa döndüğünüzde Kadınlar Hamamı Sokak'ta ekim ayında açılan Agora Life Hotel ile karşılaşıyorsunuz İnsanın aklına burada bir otel olabileceği bile gelmez, öyle sapa bir yerde 16 odalı butik otelin işletmecilerinin de, turist olmayan bizlere ilgisi tıpkı yolu gibi ters oluyor Ne diyelim, bu rekabet ortamında Allah işlerinde kolaylık versin

Dostlar Büfe'nin turist sakinleri

Caddede 20 yıldır hizmet veren Dostlar Büfe, hareketlilikten en çok nasiplenenlerden Sabahları çorba içmek, öğlenleri menemen ya da döner-ekmek yemek için civardaki memur ve işçi takımının uğradığı büfenin, son bir yıldır turist müşterisinde patlama yaşanmış Oysaki salaş bir büfe İşletmecisi Mehmet Arıcıoğlu ile muhabbet ederken girip çıkandan bu ilgiyi anlamak hiç zor olmuyor Önce Japon bir kadın ve üç arkadaşı gelip mercimek çorbası söylüyor Ardından kavurmalı tost istediklerinde şaşkınlık içinde onları izliyoruz Daha sonra İtalyan iki arkadaş döner-ekmek yemek için uğruyor Arka masamızda ise turist olduğunu sonradan anladığımız bir Fransız oturuyormuş O da esnafın ağız tadını öğrenmiş, menemene gömülmüştü Kaynak Kültür Merkezi ve Timaş Yayınları'nın bulunduğu Alayköşkü Sokak'ta şimdilik bir otel inşaatı devam ediyor Mavi brandalarla kaplı inşaatın arkasından kısa bir süre sonra yeni bir otel ortaya çıkacak

Cağaloğlu'nda bir şeyler değişmeye başladı ama hâlâ daha metruk ve kötü görünümlü binalar çoğunlukta Mesela Yerebatan Caddesi'ndeki Sağlık İşleri Daire Başkanlığı'nın binasını gören turistler, esnafın dediğine göre, 'Burası nasıl sağlık merkezi, çok pis görünüyor' şeklinde yorumlar yapıyormuş

Değişimden memnun olmayanlar da var

Hattat, ressam Orhan Dayal, Sultanahmet'in otel ve restorandan ibaret bir semte dönüşmesinden hoşnut değil Atölyesi, Ticarethane Sokak'ta, iki restoranın arasına sıkışıp kalmış olan Fetih hanının üçüncü katında Dayal, Firuzağa Camii'nin etrafının meyhaneleşmesini gördükçe içinin acıdığını söylüyor 73 yaşındaki Mustafa Kemal Gözükızıl, 60 yıldır bölgede marangozluk yapıyor 13 yaşında gelmiş Cağaloğlu'na Babıali Güneşli'ye taşınmadan önce Hürriyet'in matbaasında mekanik ustası olarak çalışmış ve emekli olmuş Usta, dükkanların eksiğini gediğini kapatıyor, ama yeni binalardan ona pek iş çıkacağa benzemiyor Molla Fenari Sokak'ta 22 yıldır meyve satan Orhan Hızlı, 'Eskiden öğlen olmadan bütün meyvelerim biterdi, şimdi bak, saat kaç oldu, hâlâ tezgahta mandalina var' diyerek bölgenin yeni sakinlerden memnuniyetsizliğini anlatıyor Çatalçeşme'nin her şeyi; hamalı, kâğıtçısı, ayakkabı boyacısı Hasan Düzgören ise sokağın en eski sakini Matbaalar, atölyeler taşınınca ona pek bir iş kalmayacak 'Rızkımızı kazanacağımız başka sokağı mekan tutacağız artık' diyor

SEVİNÇ ÖZARSLAN