Dekorasyonda 'Nomad' Modası

Dekorasyonda 'nomad' modası

İkat, suzeni, batik gibi kumaşları ve yöresel kilimleri nomad başlığı altında toplamamızın nedeni, yerleri ya da yurtlarının belirsiz olması değil, özellikleri ve güzellikleri yüzünden tüm dünya üzerinde seyahat etme gücüne sahip olmalarıdır Uçan bir halıya atlayıp, kumaşlarla dünyayı gezmek kim istemez? Ya da tüm dünyayı gezen kumaşları evde misafir etmeyi?

İkat

İkat genel olarak dokumadan önce ipliklere uygulanan su geçirmeyen ve neme karşı gelebilen bir madde ile hazırlanan çözgünün belirli aralıklarla sıkıca patlatılmasıyla uygulanan bir boyama tekniğidir Başka bir deyişle ikat, resistli boyama tekniklerinden birisidir Çifre İkat, dokumada kullanılan çözgü ve örgü olarak adlandırılan her iki iplik türünün de düğümler atıldıktan sonra renklendirilmesi olarak tanımlanabilir

Malaya dilinde ise ikat "düğümlenmiş" ya da "bağlanmış" anlamına gelir ki, bu iki sözcük aslında süreci anlamamıza yardımcı olur Dünya üzerindeki pek çok kültürde yeri olan ikat tekniği hala Arjantin, Ekvator, Bolivya, Guatemala ve Türkiye'de de kullanılıyor
Hindistan, Tayland, Japonya ve bazı güneydoğu ve Asya ülkelerinde İkat'ın önemli bir yeri vardır Bir statü sembolü olan ikat, güç, refah ve prestiji temsil eder İkatı bu kadar değerli yapan en önemli özelliği, her seferinde başka bir desenle karşılaşma heyecanıdır Seri üretim ürünü olmayan ikatın sırrı, kusurlarında gizli

Suzeni

Farsça'da iğne anlamına gelen "suzeni" kelimesi, tığ kullanılarak işlenmiş pamuk ya da ipek kumaşları tanımlamak için kullanılır Genellikle büyük boy çalışılan suzeni kumaşlar yatak örtüsü, duvar panosu veya separatör olarak kullanılıyor Özbek el sanatlarının bir parçası olan suzeni, İpek Yolu üzerindeki pek çok durakta işlenilmeye başlandı ve Müslüman toplumlarla özdeşleştirilen bir el işi oldu Göçebe ve köylü kızlar topluma yetenek ve çalışkanlıklarını göstermek için çocukluklarında çeyiz yapmaya başlarlar Ayrıca göçebelerin yaşamında tekstillerin ayrı bir önemi vardır

Çadırlarda yaşayan göçebelerin, çadırlarında ev atmosferi yaratmanın en kolay ve renkli yolu tekstil kullanmaktır Ayrıca göçebe toplumlar değerli kumaşları yatırım olarak görürler, yolculukları sırasında el yapımı tekstilleri satma şansları oldukça yüksektir

Batik ve tie-dye

Cava dilinde "balmumu ile boyama" anlamına gelen batik, bir kumaş boyama yöntemidir Kumaşın üzerindeki bazı yerler, boya emmemesi için bakır bir cezveden dökülen balmumu ile kaplanır Bu yöntem çoğunlukla pamuklu kumaş üstüne mavi, kahverengi ve kırmızıdan oluşan geleneksel renklerle uygulanır Yani koyu renk bir zemin üzerinde açık renk desenler elde edilir
Cavalılar XIXyy'da ahşap balmumu kalıbı üretirler Hollandalılar hem kumaşı hem de bu tekniği Avrupa'ya getirirler Günümüzde Cava desenleri elde etmek için balmumu uygulamada kullanılan makineler aynen elde yapılan uygulamalardaki balmumu çatlaklarından sızan boya lekeleri gibi etki verir Kumaş yıkanıp ütülendikten sonra kasnağa gerilir Isıtılan balmumu ve parafin desen üzerinden dabtik cezvesi ile kontür halinde çekilir Boyama işlemi bittikten sonra kumaşın tamamı balmumu ve parafinle kaplanır Donan balmumu sonucu kumaş elle çeşitli şekillerde kırılarak önceden hazırlanmış boyalı suya batırılır Bu işlemler sonucu kumaşın üzerinden mum gazete ve samanlı kağıt ile ütü yardımıyla alınır Kumaş gazlı ve benzinli suda yıkanarak kullanılır hale getirilir
Tie-dye ise batik tekniğiyle sıkça karıştırılan farklı bir kumaş boyama tekniğidir Parlak renklerdeki ipek ya da pamuklu kumaşlar iple bağlanarak boyaya batırılır ve desenlerine kavuşur

Özellikle Peru, Tayland ve Batı Afrika kültürlerinde yaygın olan bu yöntem, hippiler sayesinde 1970'lerde en şaşaalı günlerini yaşamıştı

Kilim deseni

Halı ve kilimler düğümlü dokuma tekniğinin medeniyetlerin kesiştiği coğrafya Orta Asya'da yaklaşık 3500 yıl kadar önce başladığı tahmin ediliyor Dünya üzerinde bilinen ve bugüne kadar korunarak gelen ilk düğümlü kilimin yaklaşık 2500 yaşında olduğu öğrenilmiş Son yıllarda sıkça bahsi geçen Karabağ kilimi hakkında detaylı bilgi almak için Kapalıçarşı'da Adnan&Hasan adlı halı ve kilim mağazasının sahibi Hasan Basri Semerci ile görüşerek Karabağ kilimiyle ilgili detaylı bilgi edindik

Hasan Semerci son yıllarda popüler olan Karabağ kilimlerinin sıklıkla "Moldov kilimi" ile karıştırıldığını söylüyor Bu iki kilim arasındaki farkı net bir biçimde görmemizi sağlayan Semerci, aralarındaki farkı şöyle anlatıyor: "Moldov ve Karabağ kilimi arasında ilk başta renk farkı vardır Karabağ bütün Kafkas halı ve kilimleri gibi kırmızı mavi olur Çevreleri çiçekli, fakat içlerinde genelde Moldovlar!da olduğu gibi büyük çiçek kullanılmaz, küçük çiçek veya koyu renkse , zemini kırmızı olurMoldov kilimi ise siyah, koyu kahve gibi renk zeminlidir Çiçek desenleri ise büyük motiflerden oluşur Moldov kilimlerini Karabağ kilimlerinden ayıran en büyük özellik dokumalarının daha kaba olmasıdır Kafkas kilimleri çok daha ince dokumalıdır
Moldov kilimlerine Karabağ denmesinin bir nedeni, Kafkaslardan ödünç alınan çiçek motifidir Bir başka nedeni de Moldov kilimleri daha kıymetli göstermektir Kafkas kilimleri, Karabağ ve Moldov kilimlerinden daha pahalı ve değerli kilimlerdir Unutmamalı ki bu iki cins kilim, ayrı coğrafyalardandır Aralarında koskoca bir Anadolu yatar"