Efsanelerden Kısa Örnekler

Efsanelerden kısa örnekler

Kız Kulesi Efsanesi

(Efsaneler)

Kızkulesi Adası, Kubadabad Saltanat Kentinin haremliğiymiş Ada da çevresi sularla çevrili bir kale ile, birbirinden güzel köşklerin ortasında yüksek bir kule varmış

İşte bu kölede cariyeleri ile birlikte Selçuklu Sultanının güzeller güzeli biricik kızı yaşarmış

Sultan, düşünde (başka bir rivayete göre falında) sevgili kızının yılan sokması sonucu öleceğini görmüş Yaptırdığı ve Kaleye ve içinde kuleye kızını bunun için kapatmış Öyle ki, kuleye yılan girmesinde diye beton borularla Anasmaslar’dan Adaya su ve süt akıtılmış (Anılan iki sıra beton boruların kalıntıları günümüze kadar gelmiştir)



Böylece yıllar yılları kovalamış ve günlerden bir gün güzel Sultan ateşlere düşüp hastalanmış Ülkenin en ünlü hekimleri zor bulmuşlar devasını Sevgili Sultan yeniden sağlığına, mutluluğuna kavuşmuş İyileşmesini kutlamak için armağanlar yağmaya başlamış kuleye Yaşlı bir köylü kadında bir sepet üzüm getirmiş Meğer üzümlerin içinde bir küçük yılan varmış

Yılan o gece uykuya dalan güzel Sultanı sokup öldürmüş

Balıkesir Efsanesi

(Efsaneler)

Tarihçilere göre Balıkesir adı, Bizans imparatoru Hadrianus’un av partilerinde kullanmak için yaptırdığı Paleo Kastro (Eski Hisar) sözcüğünden kaynaklanmaktadır Tarihî bir gerçekliği de bulunan bu ad, daha sonra halk etimolojisi sayesinde değişik rivayet ve yorumlara da konu teşkil etmiştir Biz bu rivayetlerden birkaçını kısaca anlatmak istiyoruz



Balıkesir adı daha çok bal, balık, kesir ve hisar kelimeleri üzerinde yapılan oynamalarla izah edilmektedir Bir rivayete göre Balıkesir’in adı eskiden Balık Hisar şeklindeymiş Buradaki balık sözü Eski Türkçe‘de şehir, kale veya saray anlamı taşımaktaymış Kale Şehri anlamını veren bu rivayete göre bu ad, XI yüzyıldan sonra kullanılmaz olmuştur Gerçekten de Orta Asya’da Beşbalık gibi bazı Uygur devrine ait yer isimlerinde balık kelimesinin şehir anlamında kullanıldığı dikkati çekmektedir

Ay Atam Efsanesi

(Efsaneler)

Ay-Atam Efsanesi, Memlükler döneminde Mısır’da yaşamış olan Türk tarihçisi Aybek üd Devâdârî tarafından kayda geçirilmiş bir Türk efsanesidir Aybek üd Devâdârî’nin verdiği bilgilere göre bu efsaneyi halk dilinden yazıya aktaran ilk kişi Ulug Han Ata Bitikçi adlı eski bir Türk bilginidir

Ulug Han Ata Bitigçi’nin içinde Ay-Atam Efsanesi’nin de yer aldığı bir kitabını ele geçiren Cebrail bin Bahteşyu adlı İranlı bir tarihçi, Ay-Atam efsanesi’ni Türkçe’den Farça’ya tercüme etmiştir Bu farça tercümeyi bulan Aybek üd Devâdârî efsaneyi olduğu gibi kendi kitabına aktarmıştır



Ay-Atam Efsanesi’nin konusu insanoğlunun yaratılışıdır İnsanın yaratılışını dört unsura (su, ateş, toprak, rüzgar) ve balçığa bağlayan bu efsanede Ön Asya mitolojisinin etkileri görülür Kimi Türkologlar, Ulug Han Ata Bitikçi’nin yeni müslüman olmuş bir Türk düşünürü olduğunu düşünmektedirler

Efsanede geçen ve Kara Dağcı adlı bir dağın üzerinde bulunan Ata Mağarası motifi, Türk mitolojisinin temel motiflerinden biridir Bozkurt Destanı‘nda kurtla yaşayan son Türk çocuğunun kaçıp sığındıkları Turfan’ın kuzeybatısındaki büyük dağ ve dağdaki mağara da böyle bir yerdir Ergenekon‘da da durum böyledir Nitekim Ay-Atam Efsanesi’nde anlatılan mağara da Kara Dağcı adlı bir dağın üzerinde bulunmaktadır Büyük Hun ve Kök Türk devletleri zamanında Türkler’in Tanrı’ya tapınmak için bir tür tapınak olarak kullandıkları ata mağaraları da konu ile ilgili ve önemlidirler