10-21-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Akciğerin Yapısı Ve Görevleri
Akciğerin Yapısı ve Görevleri
Akciğerin Yapısı ve Görevleri
Akciğerin Yapısı ile ilgili bilgi
Akciğerin Görevleri, Akciğerin Görevi,
Solunum sistemi
Solunum sisteminde gaz değişiminin yapıldığı organdır Göğüs boşluğu içinde yer alır Kalple birlikte göğüs boşluğunu doldurur Sağda 3 solda 2 olmak üzere 5 lobtan oluşur Sol akciğerin küçük olmasının nedeni, kalbin buraya yakın oluşudur Göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyafram denilen zarın üzerindedir Akciğerlerin yapısı süngere ben-zer Hacmi büyüyüp küçülebilir Rengi açık pembedir Akciğerlerin üzeri plevra denilen çift katlı bir zarla çevrilidir Damar, sinir ve bronşların akciğere girdiği yerde plevra zarı yoktur Bu zarların arasında sıvı bulunur Bu iki zarın iç ve dış yaprakları arasındaki boşluklarda az miktarda lenf sıvısı ve hava bulunur Bronşlar akciğerlerin içinde bronşcuklarla devam eder Bronşcukların ucunda üzüm salkımına benzeyen alveol denilen hava keseleri bulunur Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidir Oksijen ve karbondioksit değişimi alveollerde gerçekleşir Alveole giren havadaki oksijen kılcal kan damarlarına geçer Kirli kandaki karbondioksit de yine alveollerde tutularak dışarı verilir Buna hücre dışı solunum denir
Akciğerde bulunan hava kesecikleri (alveol) ile bunun etrafını saran kılcal damarlar arasında oksijen ve karbon dioksit geçişi olur
Akciğerlerin çok önemli olan iki görevi vardır
• Dışarıdaki havayı alıp (soluk alma), hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesini sağlamak
• Organlardan kirli kanla gelen karbondioksidi alveollere alıp dışarı atılmasını (soluk verme) sağlamaktır
Diyafram ve Göğüs Kasları: Diyafram kası, göğüs boşluğuyla karın boşluğunu birbirinden ayırır Göğüs boşluğunun alt kısmını kaplayan yassı bir kastır Aşağı-yukarı kasılıp gevşeyerek göğüs boşluğunun hacmini değiştirir Bu nedenle akciğerlere hava giriş-çıkışı kolaylaşır Ayrıca göğüs kasları kasılıp gevşeyerek kaburgaların açılıp kapanmasını ve akciğerlere havanın girip çıkmasını sağlarlar
Diyafram aşağıya doğru çekilip, göğüs kasları kasıldığında kaburgalarımız yukarı kalkacağından, göğüs boşluğunun hacmi genişler Akciğerlere hava dolar, soluk alırız Diyafram yukarı doğru şişkin; kaburgalanmızı hareket ettiren kaslar gevşek iken göğsümü-zün hacmi küçülür Bu durumda dışarıya hava verilir
Dakikada 16-18 defa soluk alıp veririz Solunum hızı omirilik sağındaki solunum merkezi yönetir
Soluk Alıp Verme Mekanizması
Göğüs boşluğu ve akciğerlerin genişleyip daralmasına dayanır bu mekanizmada diyafram ve göğüs kasları da görev alır İnsan vücudundaki hücrelerin her birinin sürekli olarak oksijene ihtiyacı vardır Örneğin şu anda sayfayı okuyabilmeniz, gözünüzün retina tabakasındaki milyonlarca hücrenin hiç durmaksızın oksijenle beslenmesi sayesinde mümkün olmaktadır Bunun gibi, vücuttaki tüm kasların, bu kasları oluşturan hücrelerin, karbon bileşiklerini “yakarak”, yani bunları oksijenle reaksiyona sokarak enerji elde etmeleri gerekir Her nefes aldığınızda vücudunuza 100 trilyona yakın hava molekülü girer Bunun yaklaşık %21′i yani 21 trilyonu, oksijen molekülüdür Solunum sistemi yoluyla vücudunuza giren ve kan dolaşımına yüklenen bu moleküller, yine kan yoluyla vücudun en derin noktalarına kadar ulaştırılır Ve burada bulunan karbondioksit molekülleriyle yer değiştirir Biz sadece nefes aldığımızı zannederken, gerçekte bu sırada vücudumuzun derinliklerinde hiç durmadan oksijen, karbondioksit ve su alış-verişi gerçekleşir
Soluk alırken, diyafram kası kasılır ve kaburgalar arası açılarak hacim artar, göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir
Soluk verirken; diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine yaklaşarak hacim azalır, göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır
Solunum hızı kandaki CO2 miktarına göre düzenlenir CO2 artışı soluk alıp vermeyi hızlandırır Çünkü CO2 kanın pH sını düşürür ve ortam asit hale gelir Bu da beyni uyarır
Soluk alış verişinin hızı ve şiddeti omurilik soğanındaki sinirler tarafından denetlenir
Soluk Alma: Akciğerlere hava dolmasıdır Sırasında göğüs boşluğu ve akciğerler genişler Diyafram kasılarak düzleşir Göğüs boşluğu öne doğru genişler Böylece akciğerlerde genişleyerek içindeki hava basıncı düşer ve dışardaki hava akciğerlere dolar
1 Kaburgalar arasındaki kaslar kasılır
2 Diyafram kası kasılır, diyafram kası düzleşir
3 Göğüs boşluğu genişler,göğüs boşluğunun hacmi artar
4 Akciğerler genişler
5 Akciğerlerdeki hava basıncı (iç basınç) düşer
6 Oksijen alveollere kadar gelir
7 Oksijence zengin hava akciğere dolar
8 Oksijen kana, karbon dioksit hava keseciklerine geçer
Soluk Verme: Akciğerlerdeki havanın dışarı verilmesidir Sırasında diyafram kası gevşeyerek kubbeleşir ve göğüs boşluğu daralır Göğüs boşluğunun daralması akciğerleri sıkıştırarak içindeki havanın dışarı çıkmasını sağlar Soluk verme soluk almaya göre daha pasiftir
1 Göğüs ve diyafram kasları gevşer,Kaburgalar arası kaslar gevşer
2 Göğüs boşluğunun hacmi azalır, göğüs boşluğu daralır
3 Akciğer küçülür, iç basınç artar
4 Kirli hava dışarı atılır
Solunum Gazlarını Taşınması
Kanın en önemli özelliklerinden biri; CO2 ve O2 taşıma kapasitesinin çok yüksek olmasıdır
|
|
|