Samsun'da Kültür Ve Turizm

Samsun'da Kültür ve Turizm



Ilimizde 21 adet kütüphane bulunmaktadır Bu kütüphanelerde toplam 181168 kitap mevcuttur Bu kütüphanelerin 19 tanesi halk kütüphanesi, 2 tanesi de çocuk kütüphanesidir Ilimizde ayrıca Arkeoloji-Etnografya müzesi, Atatürk müzesi ve Gazi müzesi olmak üzere 3 adet müze mevcuttur Ayrıca Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Işletmeleri Merkez Müdürlüğüne bağlı olarak Kitap Satış Mağazası hizmet vermektedir

Inşaatı tamamlanan Atatürk Kültür Merkezi, gösteri salonları, kütüphane ve galeri bölümleri ile idari bölümlerin tefrişi ve donatımı yapılarak hizmete açılmıştır

19 Mayıs 2001 günü hizmete açılan Atatürk Kültür Merkezi Ilimizin ve bölgemizin sanat ve kültür yaşamına yeni ufuklar açacak hem eğitim, hemde gösteri ve konferans hizmetlerine yönelik olarak önemli katkılarda bulunacaktır

Kültür Bakanlığına bağlı olarak; Samsun Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, Il Kültür Müdürlüğü bünyesinde Türk Halk Müziği Korosu (Yetişkinler, Gençlik ve Çocuk korosu olarak çalışmalarını sürdürmektedir), Türk Sanat Müziği Gençlik Korosu, Kültür Bakanlığı Çok Sesli Çocuk Korosu, Türk Halk Oyunları (Yetişkinler, Gençler ve Çocuk bölümlerinden oluşmaktadır) etkinlikleri yürütülmektedir Tiyatro etkinlikleri yapılmakta, ayrıca bağlama, gitar, ud, keman, org ve akordion kursları verilmektedir

Çeşitli Kültürel Veriler

Konu ADET

Kütüphane 20

Kitap 180808

Okuyucu 519499

Gezici Kütüphane 1

Sit Alanı 38

Müze 3

Müze Ziyaretçi 101735

Kültür Merkezi 1

Tiyatro Merkezi 9

Sinema 6

Konservatuar -

Matbaa 85

Yayınlana Gazete 21

Yayınlanan Dergi 18

Cami 2389

Din Görevlisi 2361

Kuran Kursu 108

Cocuk Kütüphanesi 2

Halk Kütüphanesi 18

Yayınlanan Gazete 21

Yayınlanan Dergi 18

Kaynak:Kültür Müdürlüğü

Kültür-Folklor-El Sanatları

Doğu ve Batı Karadeniz'in kesiştiği noktada kalan Samsun'un çok eski bir medeniyete sahip olması, XIX yy ve XX yy başlarında gelen göçlerle çok değişken bir yapıda bulunması, kültürel açıdan farklılıklar göstermektedir

Samsun'da evlenme, halk mutfağı, halk hekimliği, halk veterinerliği, sünnet düğünü adetleri, ninniler, yemekler, kışlık hazırlıklar ve yiyecekler, doğum, tekerlemeleri, ölüm, kani, gelin ağlatma, bilmece, atasözleri, efsaneler, masal, seyirlik oyunlar, inançlar, halk takvimi ve meterolojisi, halk mimarisi, el sanatları, halk oyunları, giyim-kuşam konusunda araştırmalar yapılmış, Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü arşivine kazandırmıştır

Taşınmaz Kültür Varlıkları

Tümülüs-Höyük ve Antik Yerleşim alanları

Cedit Mahallesi (Amisos) II ve III derece arkeolojik sit alanı

Kılıçdede Mahallesi'ndeki Dündartepe (Öksürük Tepe) I ve II derece arkeolojik sit alanı

Hasköy'deki Toptepe tümülüsleri (Belediye Evleri Mahallesi'nde Samsun-Çarşamba Karayolunun üstünde yer alan biri büyük, diğeri küçük iki tepeden oluşmaktadır) II derece arkeolojik sit alanı

Ilkadım Beldesi'ndeki Baruthane tümülüsleri (Asfalt yolun solunda yer alan iki tepeden oluşmaktadır) I derece arkeolojik sit alanı

Büyük Kolpınar tümülüsü (Veteriner Müdürlüğü'nün üst tarafında yer almakta) I derece sit alanı

Samsun'un batısındaki Küplüce köyünde yer alan Dedeüstü tepesi Demir Çağı Helenistik Roma ve Antik Çağı

Küplüce köyünde Bağtepe Ilk ve Orta Tunç Çağı

Ahulu köyündeki Göktepe Ilk ve Orta Tunç Çağı, Demir Çağı

Çatmaoluk ile Kulacadağ köyleri arasındaki Akalan Kalesi Demir Çağı

Başalan köyündeki Diklimtepe Ilk ve Orta Tunç Çağı

Alanlı köyündeki Kümbettepe Ilk ve Orta Tunç Çağı, ayrıca Helenistik ve Türk Islam Devirlerine ait çanak, çömlek buluntuları

Büyükoyumca köyündeki Sazak Helenistik Çağ yerleşmesi

Dini ve Kültürel Yapılar

Büyük Camii, Ulu Camii, Hamidiye Camii gibi çeşitli adları da vardır 9 Eylül 1884'te Batumlu Hacı Ali tarafından yaptırılmıştır, Sultan Abdülaziz'in annesi tarafından onarımı yapılmıştır Büyük avlu içinde yer alan cami, kesme taştan yapılmış çifte minarelidir Çifte minaresi tek şerefelidir Samsun'un en büyük camisidir

Yalı Camii Buğday Pazarı'ndadır 1312 yılında Sadık Bin Abdullah tarafından yaptırılmıştır

Pazar Camii Pazar Mahallesi'nde Hazinedar Zade Süleyman Paşa Vakıf ve hayratındandır 14yy Ilhanlı yapısıdır

Kale Camii Kuyumcular çarşısındadır MS1314'te Ilhanlı Valisi Emir Timurtaş Paşa adına yaptırılmıştır Onarımlarla mescide dönüştürülmüştür

Isa Baba (Ese Baba) Camii ve Türbesi Cedit Mahallesi'ndedir 15yy da yapılan ilk yapı özgün biçimi ile günümüze ulaşmıştır Kare planlı küçük bir mescit ve türbeden oluşan yapı 1895'te onarılmış, 1975 - 1976'daki son onarımda ise cami ve türbeye dönüştürülmüştür

Şeyh Seyyid Kudbettin Cami ve Türbesi Caminin yapıldığı tarih belli değildir Şeyh Kudbettin tarafından yaptırılmıştır Camii ile türbe bitişiktir Dikdörtgen planlı camii, ahşap çatıyla örtülüdür Şeyh Seyyid Kudbettin büyük Islam alimi ve mücahidlerindendir Abdulkadir-i Geylani (M1078 - 1166) hazretlerinin torunu olup babası Muhyiddin'dir Eski tarihle 722 yılı Sefer ayının 15'i günü (M1322) ölmüş ve buraya gömülmüştür

Kılıçdede Camii ve Türbesi Kılıçdede Cami, Kılıçdede Mahallesi'nde eski caminin yıkılmasından sonra yapılmış yeni bir camidir

Türbe; caminin mihrap tarafındaki bahçede ağaçlar arasında üstü açık, etrafı beton ve mozaikle çevrilmiş büyük bir mezardır Kılıçdede'nin Şeyh Seyyid Kudbettin ve Isa Baba ile beraber geldikleri 1078 - 1116 tarihleri arasında Selçuklu savaşlarında buludukları ve şehit oldukları söylenmektedir Mezarın baş tarafında "Fatih Kılıçdede burada medfundur" yazılıdır Halk tarafından ziyaret edilen murat yerlerindendir

Italyan Katolik Kilisesi Ulugazi Mahallesi'nde yer almaktadır 1846 yılında yapılmıştır Bina kargir olarak iki katlı inşa edilmiştir

Süleyman Paşa Medresesi Saathane yakınındadır Binanın vakıf tarihi 1813'tür At nalı şekline bir plana sahip, yığma tuğladan inşa edilmiş iki katlı bir yapıdır

Samsun Evlerinin Mimari Özellikleri

Genellikle zemin üzeri iki katlı olan binaların dış cephesi yığma tuğladan (bazı büyük yapılar taştan) iç bölmeleri bağdadi olarak yapılmıştır Ikinci katta bir çıkma mevcuttur Çıkma, bazı yapılarda iki adet (bazen dört) ahşap veya taş direkle taşınmakta, bazı yapılarda demir çubuklarla desteklenmektedir Kırma çatısı alaturka kiremitle örtülü, saçak altları ahşaptır Iç mekanda ortada bir sofra yer almakta, diğer odalar bu sofaya açılmaktadır Taban ve tavan ahşap malzemelidir

Halk Müziği;Samsun Halk müziğinde farklı tavırlar görülmektedir Yörede Doğu Karadeniz, Orta Anadolu ezgi ve sazları kaynaşmıştır Bağlama ile Karadeniz kemençesi bir aradadır

Halk Müziği Çalgıları;Davul, zurna, kaval, bağlama, cura, kemençe'dir Yörenin en ünlü türküsü "Çarşamba'yı sel aldı Bir yar sevdim el aldı" dır

El Sanatları

Samsun ilinde el sanatları da, azımsanamayacak konumdadır Ancak ülkemizde olduğu gibi ilimizde de, el sanatları gelişen teknoloji ve endüstriye mağlup olmuş, böylece geleneksel kültür unsurumuz olan el sanatlarımızın bir kısmı kaybolmuş, yozlaşmış veya değişikliğe uğramıştır Bütün olumsuzluklara rağmen, varolma savaşı veren el sanatlarımızdan halı, kilim, bez dokumacılığı, taş işçiliği, oya, kunduracılık, bakır işlemeciliği, hasır dokumacılığı, zembil örücülüğü, çorap, kuşak dokumacılığı, ağaç oymacılığı vb gibi el sanatlarımızın yöremizde tespiti yapılmış bulunmaktadır Günümüzde de bazı köylerde, yaygın olmamakla birlikte, hala kullanım amacıyla veya ihtiyaç gayesiyle üretimi yapılmaktadır

Tiyatro

Geleneksel tiyatro anlayışından (kukla, karagöz ve ortaoyunu) batılı anlamda tiyatro'ya geçişi değişik zamanlarda görmek ve değerlendirmek mümkündür Samsun'da tiyatro çalışmaları II Meşrutiyet ve Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında yetişen tiyatrocuların, gezici grupların veya büyük illere Istanbul'dan gönderilen usta tiyatrocuların önderliğinde açıla şube ve buna bağlı olarak da yerel tiyatroların açılmasıyla görülmektedir Ayrıca 1930'lu yıllarda tüm yurtta faaliyet gösteren Halk Evlerinin faaliyetleri arasında tiyatro çalışmalarına yer verildiği tespitler arasındadır

Bütün bunların yanında 1960'lı yıllardan itibaren Istanbul takviyeli tiyatro çalışmaları hız kazanmış, yerel tiyatro kuruluşları, Tatbikat Sahnesi, Oda Tiyatrosu adı altında faaliyetlere devam etmiştir

Müzeler

Atatürk Müzesi;Samsun eski fuar alanı içinde 19 Mayıs Galerisi olarak inşa edilmiş bulunan Atatürk Müzesi, 1 Temmuz 1968 Pazartesi günü ziyarete açılmıştır Tamamen taş ve renkli mermerlerle inşa edilen müze binası, anıtsal ve etkili bir görünüme sahiptir Ön cephesindeki basamaklar ve bir friz halinde Kurtuluş Savaşını temsil eden kabartmalar binaya hareket kazandırmaktadır Müzede Atatürk'e ait eserler teşhir edilmektedir

Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ;1981 yılında Vilayet Eski Müzesi eserlerinin kullanılmasıyla oluşturulan Müze, Samsun'da eski fuar alanında 19 Mayıs 1981 günü ziyarete açılmıştır Müze, orta salon ve simetrik olarak yapılmış iki yan salondan ibarettir Orta salonda Amisos kentinde ortaya çıkartılan mozaik teşhir edilmektedir Bu salondaki en göz alıcı eser olan mozaik taban üzerinde, çeşitli mitolojik sahneler simetrik olarak işlenmiştir

Orta salonun sağ tarafında yer alan salonda Samsun ve çevresinde ele geçen kalkolitik, Ilk Tunç, Hitit, Helenistik ve Roma dönemlerine ait eserler kronolojik olarak sergilenmektedir Diğer yan salonda ise Samsun yöresinden müzeye intikal etmiş olan etnoğrafik nitelik eserler; bindallılar, peşkirler, cepkenler, para ve saat keseleri, el yazması Kur'anlar, süs eşyaları, silahlar, mutfak eşyaları, halı, kilim vb eşyalar teşhir edilmektedir Müze bahçesinde Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergilenmektedir

Gazi Müzesi; Kale Mahallesi'nde, Mecidiye Caddesi üzerinde yer almaktadır Iki katlı bölmeler bağdadi olarak yapılmıştır

Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a geldiği zaman Mıntıka Palas olarak bilinen bu binada kalmıştır

20 - 24 Eylül 1924'teki Samsun seyhatlerinde Ulu Önder'e Samsun halkınca hediye edilmiştir Yine 16 Eylül 1928 ve 22 Kasım 1930'da Ulu Önder Atatürk Samsun'a gelişlerinde, Samsun halkı tarafından kendilerine bağışlanan bu binada konaklamışlardır Bugün müze olarak kullanılan bina da, bir konser salonu ve Atatürk ile ilgili kitapların derlendiği bir özel ihtisas kütüphanesi bulunmaktadır

Tarihi ve Kültürel Değerler

Anıtlar

Atatürk Anıtı: 1928-1938 yılları arasında Avusturyalı Heykeltıraş Heinz Kreppel tarafından yapılmıştır 19 Mayıs 1919’un anısına yaptırılan bu anıtın kaidesinin dört bir tarafında Milli Mücadeleyi vurgulayan figürler mevcuttur Ilimizin amblemi haline gelen bu anıt Dünyada ikincidir

Ilkadım Anıtı: 1981-1982 yılları arasında Heykeltıraş Hakkı Atamalı tarafından yapılmıştır Atatürk’ün doğumunun 100yılında Samsun halkı tarafından yaptırılan bu anıtın öndeki üçlü figürü, Atatürk ve beraberindekilerin Samsun’a ilk ayak basışlarını simgelerken Kurtuluş Mücadelesinin buradan başlatıldığını ifade etmektedir

Camiler

Büyük Cami: Batumlu Hacı Ali Efendi tarafından 9 eylül 1884 tarihinde yaptırılmıştır Sultan Abdulaziz’ in annesi tarafından onarıldığı için Valide Camii de denir Cami kesme taştan yapılmış olup, iki minarelidir Büyük ana kubbe çevresinde küçük kubbeler şeklinde imar edilmiştir Kubbe kasnağı dışarıdan sekizgen, içten dairevi olup, bitki ve geometrik şekillerle süslüdür

Pazar Camii: 14 Yüzyılda Ilhanlılar tarafından yapılmış olan cami 1819 yılında da onarım görmüştür Dikdörtgen şeklinde imar edilen caminin üzeri ahşap çatı ile örtülüdür Mihrabı üç yüzlü ve mihrap nişi kavislidir

Yalı Camii: 1312 yılında Sadık Bin Abdullah tarafından yaptırılmıştır Sekizgen bir kasnak üzerine oturan tronoplu bir kubbeye sahip olan caminin kubbesi kiremit ile örtülü, içi ve dışı taş ve tuğla ile örülüdür Küçük bir minareye sahiptir

Türbeler

Isa Baba Türbesi: Anadolu’nun fethi sırasında şehit olan Isa Baba ve diğer Türk mücahitlerin mezarlarını ve küçük bir mescidi ihtiva eden kare şeklinde bir türbedir 1815 yılında Haznedarzade Süleyman Paşa’nın torunu Memduh Bey tarafından onarılmıştır

Şeyh Seyyid Kutbittin Türbesi: Büyük islam alimi Abdulkadir Geylani Hazretlerinin torunu Şeyh Seyyid Kutbittin’in bulunduğu bu türbe ve yanındaki mescidin 700 yıllık bir geçmişi olduğu tahmin edilmektedir Kütahya çinileriyle süslenmiş bu eser yöre halkının ilgi duyduğu dini ziyaret yerlerindendir

Kılıçdede Türbesi:Kılıçdede ‘nin Seyyid Kutbittin ve Isababa ile beraber Samsun’a geldikleri 1078 ile 116 yılları arasında Selçuklu Savaşlarında bulundukları söylenmektedir Savaşta şehit düştükleri yerde de türbeleri bulunmaktadır

Kiliseler

Italyan Katolik Kilisesi: 1885 yılında yaptırılan kilise bir rahip ile çalışmalarını sürdürmekte olup, ziyarete açıktır

Sivil Mimari Örnekler

Taşhan: Sivil Osmanlı mimarisinin güzel bir örneği olan bu eser, 17 Yy sonlarına doğru inşa edilmiş olan han iki katlıdır

Bedestan:Genç Osmanlı devrine ait olan bu eser, bugün Bitpazarı adı ile anılan antika ve eski eşyaların satıldığı yerdir

Eski belediye Binası: Eski Belediye Başkanlarından Merhum Gebilizade Necip Bey tarafından 1913-1914 yılları arasında yaptırılan binanın dış yüzü Ünye taşı ile kaplanmış ve yontma ve süsleme sanatının güzel bir örneğini teşkil etmektedir Üçüncü katın balkonunun kenarında eski yazı güzel bir mermer kitabe mevcuttur

TURIZM

Ilimizin Turizmdeki Yeri

Samsun Anadolu'nun Karadeniz'e açılan en önemli kapısı; Avrupa - Asya transit yolu üzerinde işlek bir kavşak noktası, Türkiye'nin en büyük akarsuları Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın arasında verimli delta toprakları üzerinde kurulmuş önemli bir tarım merkezi, denizi, ormanları, yaylaları ile bir doğa cennetidir

Tabiat örtüsünün elverişli olması, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında bulunuşu Ilimizi turizm açısından değerli kılmakta, Asya-Avrupa transit yolu üzerinde bulunması, hava,deniz,demir ve karayolu ile Türkiye ‘nin her tarafına bağlantısının olması turizm açısından önemli bir konaklama merkezi konumuna gelmesini sağlamaktadır

Samsun’un merkezinde olduğu gibi ilçe ve köylerinde de gezilip görülmeye değer çok sayıda tarihi ve turistik yerler mevcut olup, yaz aylarında denizden ve kumdan yararlanılabildiği gibi kış aylarında da av turizmi yapmaya müsaittir

Samsun ve çevresinin tarihi ve eski yerlerinin tesbiti buralarda yapılan arkeolojik kazılar neticesi ortaya çıkarılmıştır Bugün limanın üst tarafındaki platoda Karasamsun denilen mevkide yıkılmış sütunlar bulunmaktadır

Dündar tepede yapılan kazılarda, kalkolitik ve bakırçağı eserleri bulunmuştur Bulunan bu eserler Arkeoloji Müzesindedir Samsun dolaylarında birçok mezar kalıntılarına rastlanmıştır Paleotik devrine ait Samsun’un 15 km doğusunda bulunan Tekkeköy Mağaraları görülmeye değer tarihi kalıntılar arasındadır

Kavak ilçesinin Kaledoruğunda, Vezirköprü Ilçesinin Oymaağaç Köyünde Bakırçağ ve Hitit yerleşmeleri; Bafra ve Alaçam arasındaki ikiztepe, hoşkademtepe, Dedetepe ve Gökçeboğaz höyüklerinde Bronz Hitit kültürünün mevcudiyeti ile Hititlerin Karadeniz sahiline indikleri, Samsun’un 18 km güneybatısında Atalan Kalesinde Alman arkeolog Markidi’nin yaptığı kazılarda Frigler’ in de Karadeniz’e indikleri görülmüştür

Tekkeköy’ün mağaraları, Kavak’ın Kaledoruğu Höyüğü, Vezirköprü’nün Oymaağaç Köyü, Bafra’nın Ikiztepe Ören yeri ve Kızılırmak Vadisi, Havza’nın Lerdüge Tümülüsleri, Terme’nin Saray Köyü, Samsun’da; Katolik döneminin eski Tunç Çağı ve Bakır Çağı’nın, Hititler döneminin, Helenistik Çağın, Roma’nın, Bizansın, Selçuklu’nun ve de Osmanlı’nın izlerini günümüze kadar taşımış yerleridir

Bafra’ya 35 km uzaklıkta olan Kızılırmak vadisinde Paflagonya Kaya Mezarları (MÖ7yy) vardır Burada Roma, Bizans ve Osmanlı devrine ait kalıntılar Asar Kalesinde mevcuttur

Yakakent'ten Terme'ye kadar uzanan sahil bandı üzerinde çok güzel kuma sahip geniş doğal plajlar denize girmek için idealdir Yakakent Çamgölü mevkiinde Çam ormanlarıyla kaplı yemyeşil tepeler masmavi sulara iner Eşsiz güzellikteki sahili ve denizle iç içe bir yaşamın sürüldüğü şirin kıyı kasabası Yakakent'de gün batımı ise görülmeye değer güzelliktedir

Sahil bandı üzerinde Alaçam, Bafra ve 19 Mayıs ilçelerimizin topraklarının bir bölümünü kaplayan Kızılırmak Deltası sulak alanı flora ve faunası ile ülkemizin eko-turizm alanında en ilginç köşelerinden biridir Deltada, 19 Mayıs ilçesi, Yörükler mevkiinde ilkbaharda tabanı tamamen suyla kaplanan yaprak döker ağaçlardan oluşmuş Galeriç ormanı yaban hayatı açısından oldukça ilgi çekicidir

Samsun, termal turizm açısından da önemli merkezlere sahiptir Havza ve Ladik Kaplıcaları 2000 yılından beri bilinen sağlık merkezleridir Havza 25 Mayıs Termal tesisleri Turizm Bakanlığınca termal Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir Ladik'teki Hamamayağı kaplıcası ise ülkemizdeki birinci derecede önemli ve öncelikli kaplıca merkezlerindendir Radyoaktif özellik gösteren Ladik kaplıca suları organizma üzerinde uyarıcı etki yapar Bu nedenle bu suya "gençlik suyu" adı verilir Havza ve Ladik'deki kaplıca sularının başta romatizmal hastalıklar olmak üzere, kadın hastalıkları, sinirsel hastalıklar, eklem hastalıkları ve kireçlenme gibi hastalıkların tedavisinde olumlu etki yaptıkları tıbbi olarak kanıtlanmıştır

Samsun'un yaylaları da diğer Karadeniz yaylaları gibi; yeşil, temiz havayı ve sessizliği özleyenlere kucak açmaya hazırdır Samsun'dan yaylalara ulaşmak oldukça kolaydır Yaylaların yolları özel aracınızla bile rahatlıkla gideceğiniz durumdadır Ladik-Akdağ yaylaları, Vezirköprü - Kunduz dağı yaylaları yazın başka kışın başka görülmeye değer güzellikleri barındırırlar Kunduz yaylalarının orman dokusu ile iç içe oluşları ve ormanların Altınkaya Baraj Gölüyle birleşmesi bölgeye bambaşka bir güzellik kazandırmaktadır Burası yayla turizminin yanı sıra doğa yürüyüşleri, su sporları, balık avcılğı, motor gezileri, kamp yapmak için son derece elverişli alanlara sahiptir Bölgedeki Orman Işletme Tesisi ise yaz kış gelenlerin dinlenme ve konaklama ihtiyacını karşılamaktadır Ancak tesislerde önceden rezervasyon yaptırmak gereklidir 1997’den itibaren Ladik-Akdağ Yayla Şenlikleri düzenlenmeye başlanmıştır

Samsun doğal güzelliklerinin yanı sıra da tarihi alanlarıyla da dikkat çekicidir Paleolitik dönemlerde yerleşim yeri olarak kullanılmış, Tekkeköy mağara-kale yerleşmeleri; MI 5000 yıllarından beri sürekli yerleşim yeri olarak kullanılagelmiş Bafra Ikiztepe ve bugün bile surlarını, galerilerini, merdivenlerini görebileceğimiz 3000 yıl öncesinden gelen Kızılırmak vadisindeki Asarkale; Paflagonlara ait kaya mezarları, Amazonların yaptığı ileri sürülen Garpu kalesi görülmeye değerdir

Samsun'da Anadolu Ahşap mimarisinin en güzel örneklerini görebilirsiniz Çarşamba'da ki Göğceli Cami bunların en ilginç olanıdır Yapımında hiç çivi kullanılmamış olan yapı kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte yaklaşık 800 yıldır sapa sağlam ayakta kalmıştır

Şenlikler-Festivaller

Uluslararası Halk Dansları Festivali : Samsun Milli Fuarı bünyesinde 23-29 Temmuz tarihleri arasında düzenlenmektedir 1986’dan beri her yıl çeşitli ülkelerden ve yurtiçinden davet edilen halk oyunları ekiplerinin katılmasıyla yapılmaktadır Kültür alışverişinin ve dostluk bağlarının kuvvetlenmesinde ve tanıtımda etkili olmaktadır

Hıdırellez : Türk ulusunun mevsimlik bayramları arasında yer alan Hıdırellez, her yıl ülkemizde olduğu gibi ilimizde de mayıs ayının 6'sında kutlanır Halkımızın inançlarında, duygu ve düşüncelerinde ve dolayısıyla geleneklerinde, örf ve adetlerinde bolluk ve bereket günlerinin başlangıcı sayılır

Karpuz Festivali : Bafra ilçesinde 1987 yılından beri düzenlenmektedir Ağustos ayının son haftasında, iki gün süreyle çeşitli eğlence, müsabaka ve etkinliklerle kutlanır

Bengü Karakucak Güreşleri : Bafra ilçesi Bengü köyünde düzenlenmektedir 1994 yılında başlatılmış olan şenlikler 10 temmuzda bir gün yapılmaktadır

Altın Fındık Yağlı Pehlivan Güreşleri : Terme ilçesinin Köybucağı kasabasında 1986 yılında başlayan şenlikler her yıl 9 Eylül günü düzenlenir

Yaşar Doğu Şenlikleri : Kavak ilçesinde daha çok güreş ağırlıklı olarak eylül ayında düzenlenmektedir

Geleneksel Karakucak Güreşleri ve At Yarışları : Asarcık ilçesinde Eylül ayının son günleri ve Pazar günleri düzenlenmektedir

Yeşilırmak Kültür ve Sanat Şenliği : Çarşamba ilçesinde 1994 yılından beri 20-23 Mayıs tarihleri arasında çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır

Altın Pirinç Festivali : Terme ilçesinde düzenlenmektedir 1991 yılından beri yapılan festival, yörenin ünlü Kocaman pirinci adına Haziran ayının 3 ve 4 günleri yapılmaktadır

Neyzen Tevfik Kültür Şenliği : 24 Mart 1879'da Kolay'da doğan ünlü hiciv ustası Neyzen Tevfik adına düzenlenmekte olup, ekim ayında kutlanmaktadır

Göller Bölgesi Güreşleri: Ayvacık ilçesinde yaz aylarında düzenlenmektedir

Hüseyin Dede Şenlikleri : Alaçam ilçesinde 7 Mayıs'ta kutlanmaktadır

Köprülü Mehmet Paşa Kültür, Sanat ve Spor Festivali : Vezirköprü’de Eylül ayının ilk cuma günü başlayıp festival 10 gün sürmektedir

Karadeniz Kısa Film Festivali : Merkez ilçede ilk defa 1996 yılında düzenlenmiştir Uluslararası nitelikte olup, 23-31 Mart tarihleri arasında her yıl düzenlenmesi amaçlanmıştır

Deniz Oyunları Festivali : Yakakent ilçesinde düzenlenmektedir Ilk başlangıç tarihi 1995 yılıdır 22-23 Temmuz tarihleri arasında yapılmaktadır

Ladik Yayla Şenliği : Temmuz ayının ilk haftasındadır 1996 yılından beri yapılmaktadır

Sele-Sepet Top Kandil Şenlikleri : Bafra’da Ramazan ayı içerisinde düzenlenen şenlik başlangıç tarihi bilinmemekle beraber yöre halkının her sene düzenlediği bir şenliktir

Kunduz Yayla Şenlikleri : Vezirköprü Göl Belediyesi’nin düzenlediği şenlikler Ağustos ayı içerisinde kutlanmaktadır Başlangıç tarihi 1993 yılıdır

Amazon Festivali : 1-3 Ağustos tarihleri arasında Terme Gölyazı Belediyesince 2000 yılından itibaren düzenlenmektedir

Doğal Sit Alanları

Kızılırmak Deltası (Balık Gölleri)

Ilçe sınırları içerisinde bulunan Kızılırmak'ın binlerce yıl Anadolu'dan sürükleyip getirdiği sedimenlerle oluşturduğu bereketli deltasında aynı zamanda ülkemizin en önemli sulak alan eko sistemlerinden biri olan Bafra Balık Gölleri de bulunur Kızılırmak deltası, barındırdığı canlı türlerinin çeşitliliği; canlılar için zengin yaşam alanları bulundurması ve halen bozulmamış olan doğal yapısı ile ülkemizin uluslararası öneme sahip ender sulak alanlarından biridir Bafra'dan geçen Samsun - Sinop karayolunun kuzeyinde kalan alanda, 56000 ha genişliğinde delta ovası uzanır Deltanın doğu sahilinde gökler, sazlık alanlar, kumullar, su basar çayırlar ile birlikte yaklaşık 13000 hektar sulak alan vardır Batı yakasında da yaklaşık 1500 hektar genişliğinde Karaboğaz gölü ve çevre sazlıkları bulunur Deltadaki kuş türlerinin çeşitliliği ve sayıları eko sistemin canlılar için ne denli zengin ve sağlıklı olduğunu gösterir Kızılırmak deltasında bu güne kadar 146'sı bölgede üreyen 310 kuş türü saptanmıştır Delta, göçmen su kuşları için de, son derece önemli bir kışlama alanıdır Kış ortası su kuşu sayım sonuçlarına göre deltada yaklaşık 100000 su kuşu (kaz, kuğu, ördek, karameke ve yağmurcunlar) kışlamaktadır Karadeniz'i vephe göçü ile aşan küçük ötücüler ve su kuşlarının yanı sıra yırtıcılar, leylekler, turnalar ve balıklar için de, delta son derece önemli bir, beslenme ve konaklama alanıdırYöre, deniz-yazlık turizmi için sadece yaz mevsiminde yaklaşık 2 aylık imkan sunarken, kuş gözlemciliği ve doğa turizmi için, dört mevsim boyunca çok önemli bir potansiyele sahiptir Dolayısıyla ile bölgede "Eko-Turizm" olanakları son derece fazladır

Simenit Gölleri

Terme tarafından denize akan bir çayın, arazinin çok düz olmasından dolayı denize dökülmeden önce geniş bir alana yayıldığı, iç içe göller oluşturduğu görülmektedir

Hacı Osman Ormanı

Ilimiz Çarşamba Ilçesi Gelemen Çiftliği bitişiğinde yer alan Hacı Osman Ormanı, Orman Işletme Müdürlüğü Mülkiyetinde ve koruması altındadır 120 hektar olan alanın 80 hektarı orman, 40 hektarı açık alandır Orman alanı dişbudak, meşe, gürgen ve akçaağaç türlerinden oluşmaktadır

Gezi ve Mesire Yerleri

Atakum

Hava Alanı

Orman Fidanlığı

Kurupelit Incesu

Kocadağ Mesire Alanı

Hasköy

Çakırlar Korusu

Top Tepe Meşe Kültür Parkı

Doğu Park

Plajlar ve Kamp Yerleri

Karayolları Tesisleri

DSI Tesisleri

Bayındırlık ve Iskan Müdürlüğü Tesisleri

Köy Hizmetleri 12Bölge Müdürlüğü Tesisleri

Beden Terbiyesi Il Müdürlüğü Tesisleri

Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Tesisleri

DDY Kampı

Kızılay Dinlenme Kampı

Çamlık Kampı

Kanarya Kampı

Kamping 87

Turistik Işletme Belgeli Tesisler